محدودیت‌های رسانه‌ای یا «خط قرمز»ها هیچ‌گاه حد و مرز مشخصی نداشته‌‌اند؛ هم‌چون دایره‌ای که شعاع آن کوچک و بزرگ می‌شود و اصحاب رسانه نمی‌دانند با انتشار یک گزارش، یک خبر یا یک عکس چه چیزی در انتظارشان است. این شعاع در حداقل‌ترین حالت خود حوزه «قوه قضاییه» و «رهبری» را پوشش می‌دهد.
تحقیق و انتشار خبرهای مرتبط با بازداشت‌ها، زندانیان سیاسی-عقیدتی، اعتراضات، اجتماعات، اعدام‌ها، نقض آزادی بیان، نقض حقوق بشر و هر مورد دیگری که به گونه‌ای، به قوه قضاییه مرتبط باشد، ریسک مدیران رسانه را می‌طلبد.
در بسیاری از موارد نهادهای امنیتی و حتی خود دولت به مسئله ورود و رسانه‌ها را نسبت به پرداختن به آن نهی می‌کنند. در مورد ماجرای اعدام سه جوان بازداشت‌شده در اعتراضات آبان ماه ۱۳۹۸ نیز بخش غالب رسانه‌های داخلی سکوت اختیار کردند و تنها برخی رسانه‌ها به موضوع پرداختند که کمی بعد جهت پاره‌ای از توضیحات احضار شدند.
اما در مقابل سکوت رسانه‌های داخل، هشتگ‌های «نوید افکاری» و «SaveNavidAfkari»، زندانی محکوم به اعدام، در روزهای گذشته، در شبکه‌های اجتماعی بارها منتشر شده است. کاربران با نوشتن هشتگ‌های فارسی و انگلیسی خواستار توقف اجرای اعدام نوید افکاری شدند.
این زندانی که از بازداشت‌شدگان مرداد ماه ۱۳۹۷ است، به اتهام محاربه و شرکت در اعتراضات سراسری مرداد ۱۳۹۷ در انتظار چوبه دار است.
یکی از روزنامه‌نگاران ایرانی که نامش نزد «خبرنگاری جرم نیست» محفوظ است، در خصوص محدودیت‌های مرتبط با پرونده نوید افکاری برای رسانه‌های داخلی می‌گوید: «در چنین پرونده‌هایی دسترسی به خانواده مقتول البته فردی که به گفته قوه قضاییه ادعا شده قاتلش نوید است، امکان‌پذیر نیست. نوید و برادرش هم که زندانی هستند و دسترسی رسانه‌ها به یک محکوم به اعدام محبوس در زندان یک معجزه است که هرگز رخ نخواهد داد؛ هر چند "۲۰:۳۰" اگر بخواهد می‌تواند رو در روی متهم بنشیند مصاحبه کند که البته مصاحبه کلمه درستی نیست، بیشتر یک اعتراف اجباری است. در نتیجه با فرض این که خط قرمزی هم نباشد و بخواهیم مطلبی منتشر کنیم، در دست‌مان چیزی جز اظهارات منتشرشده از ۲۰:۳۰ یا رسانه قوه قضاییه نیست و رسما یک بازنشر است.»
این روزنامه‌نگار ادامه می‌دهد: «این تنها بخشی از ماجرا بود؛ متاسفانه در ایران به اندازه‌ای روزنامه‌ها، خبرگزاری‌ها و... محدود شده‌اند که اکنون دچار خودسانسوری شده‌اند؛ به گونه‌ای که بخش زیادی از سانسورها از جانب خود روزنامه اعمال می‌شود. مدیرمسئول و سردبیر و دبیران تحریریه بسیار محتاط عمل می‌کنند. هرچه‌قدر هم یک خبرنگار دغدغه‌مند باشد و علی‌رغم مخالفت‌ها اخبار را پیگیری کند، باز جایی نیست که این اخبار منتشر شود. مگر این که در شبکه‌های اجتماعی منتشر کند که جرمی مجزا گریبان‌گیرش خواهد شد.»
در ماه‌های اخیر و پس از کارزار توییتری جهت توقف حکم اعدام سه جوان از معترضان آبان ۱۳۹۸ و پس از آن، اعدام «مصطفی صالحی»، یکی از معترضان دی ماه ۱۳۹۶ که اخیرا اتفاق افتاد و در آخر ماجرای خانواده افکاری، « مرکز رسانه قوه قضاییه» با مخاطب قرار دادن رسانه‌های فارسی‌زبان خارج از ایران، گزارش‌هایی را علیه محکومان منتشر کرده است؛ دقیقا مشابه اقدامی که هر بار بخش خبری ۲۰:۳۰ با همکاری برخی خبرنگاران معروف به «بازجوخبرنگار» انجام می‌دهد.
تنها نهادی که اجازه تهیه و انتشار مطالب مربوط به موارد محکومان اعدام را دارد همین مرکز (صداوسیما) است، در حالی که سایر رسانه‌ها اجازه نوشتن یک کلمه در این خصوص را ندارند و در صورت انتشار، تبعات آن متوجه خبرنگار و مدیران رسانه می‌شود.
«حسن یونسی»، وکیل‌مدافع نوید افکاری و فرزند وزیر پیشین اطلاعات، روز پنجشنبه ۱۳شهریور۱۳۹۹، در خصوص محدودیت‌های رسانه‌ای مرتبط با این پرونده، در صفحه توییتر خود نوشته بود: «جالب است که مرکز ارتباطات قوه قضاییه، برخی خبرگزاری‌ها را به خاطر گفت‌وگو درباره پرونده نوید افکاری تحت فشار گذاشته است، به این بهانه که فلانی وکیل پرونده نیست. روابط عمومی که نمی‌تواند با یک ارتباط و استعلام ساده درون سیستمی، حقیقت را کشف کند، چگونه می‌خواهد با بیرون ارتباط برقرار کند؟»
یونسی برای اثبات حرف خود تصویری از پرونده افکاری در «سامانه ثنا» را منتشر کرده بود.
انتشار این توییت واکنش «مهدی کشت‌دار»، مدیرمسئول خبرگزاری میزان، را به همراه داشت. وی در صفحه توییتر خود در این باره در پاسخ به یونسی، وکیل نوید افکاری، که پسر «علی یونسی»، وزیر اطلاعات دولت خاتمی، است، در توییتر نوشت: «۱- مرکزی به نام مرکز ارتباطات قوه قضاییه وجود خارجی ندارد که بخواهد رسانه‌ای را تحت فشار بگذارد. در دوران تحول حتی یک رسانه تعطیل نشده است. تحت فشار گذاشتن رسانه معنی نمی‌دهد، قبل از نوشتن توییت بیشتر تحقیق کنید! ۲- برای سوژه شدن در رسانه‌ها از راه‌های دیگری استفاده کنید!»
روزنامه‌نگاری که نامش نزد خبرنگاری جرم نیست محفوظ است در این باره نیز گفت: «تعجب می‌کنم آقای کشت‌دار (مدیر خبرگزاری میزان) می‌گوید تحت فشار گذاشتن رسانه معنی نمی‌دهد! من خبرنگار که در رسانه‌ها جایی برای انتشار خبری درباره این پرونده ندارم. اگر بخواهم در توییتر یا اینستاگرام هم چیزی بنویسم، داستان از مراجع قضایی با اتهام نشر اکاذیب و تشویش اذهان پیش خواهد رفت.»
خبرگزاری میزان همچنین پیش از صحبت‌های یونسی، وکیل نوید افکاری، او را در خبری متهم به ترور و قتل کرد.
«مهدی محمودیان»، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و عضو «انجمن دفاع از حقوق زندانیان»، نیز با اشاره به مطالبی که از سوی خبرگزاری میزان درباره پرونده نوید افکاری نوشته شده، در توییتر نوشته است: «به عنوان کسی که بیش از ۱۰۰۰ صفحه از این پرونده را خوانده‌ام، اعلام می‌کنم که این ادعای خبرگزاری میزان دروغ محض است و هیچ، تاکید می‌کنم هیچ فیلمی که نشان بدهد نوید افکاری یا برادرانش در این قتل دست داشته‌اند، وجود ندارد؛ حتی اندازه یک فریم.»
در روزهای شنبه و یکشنبه، ۱۵ و ۱۶ شهریور ماه و پس از پخش گزارش یک‌سویه بخش خبری ۲۰:۳۰، بسیاری از کاربران فضای مجازی، با انتشار هشتگ‌هایی صدای نوید افکاری را به گوش نهادهای جهانی رساندند.
به عقیده بسیاری از کاربران و رسانه‌های خبری، بسیاری از مولفه‌های عنوان‌شده در این خبر ۲۰:۳۰ با اصل پرونده نوید افکاری دارای تناقض بودند.
حسن یونسی، وکیل نوید افکاری، روز شنبه ۱۵ شهریور ماه، در خصوص وضعیت نوید افکاری گفته بود: «بر اساس اطلاعاتی که خانواده آن‌ها در اختیار ما گذاشتند، می‌گویند از برادران افکاری بی‌خبر هستند و از روز پنجشنبه -۱۳ شهریور- به بخش دیگری منتقل شده‌اند و فعلا از جزییات بی‌خبر هستند. امیدواریم هر چه زودتر از وضعیت آن‌ها خبری دریافت کنند.»
در سکوت خبری رسانه‌های داخلی و خطوط قرمزهای موجود، تریبون‌های یک‌طرفه‌ای چون ۲۰:۳۰ جولان می‌دهند و قدرت پرسش‌گری را که از مهم‌ترین خصایص یک رسانه است، از رسانه‌های ایرانی گرفته است.
لازم به ذکر است نوید افکاری سنگری، به اتهام قتل «حسن ترکمان» کارمند حراست اداره آبفا شهرستان شیراز، به اتهام محاربه و البته شرکت در اعتراضات مرداد ماه ۱۳۹۷ دو بار به اعدام محکوم شده است. برادران نوید با نام‌های وحید و حبیب افکاری، به ترتیب به ۵۴ سال و ۶ ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق و به ۲۷ سال و ۳ ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شده‌اند و نفر چهارم این پرونده، «سعید دشتکی» نیز مجموعاً به تحمل ۱۷ سال و ۹ ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق و پرداخت دیه بالمناصفه محکوم شده است.
برای دیدن اخبار و گزارش‌های بیشتر درباره رسانه و خبرنگاری به سایت خبرنگاری جرم نیست مراجعه کنید.
مطالب مرتبط:
ضرب و جرح برادران افکاری در زندان
انتقال نوید افکاری به بند اعدامی‌های زندان عادل‌آباد
سالی رابرتز، کشتی‌گیر: صدای تمام کشتی‌گیرانی را که نگران جان نوید هستند را به دنیا خواهیم رساند
کمیته بین‌المللی المپیک و اتحادیه جهانی کشتی برای نوید افکاری چه خواهند کرد؟
جزییات پرونده برادران افکاری؛ از اعتراف زیر شکنجه تا بی‌اعتنایی به شهود
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر