close button
آیا می‌خواهید به نسخه سبک ایران‌وایر بروید؟
به نظر می‌رسد برای بارگذاری محتوای این صفحه مشکل دارید. برای رفع آن به نسخه سبک ایران‌وایر بروید.
خبرنگاری جرم نیست

سانسور و سرکوب هفتگی؛ خبرنگاری زیر سایه ربوده شدن و مرگ خارج از مرزهای ایران

۳۰ آذر ۱۳۹۹
ایران‌وایر
خواندن در ۷ دقیقه
در تاریخ ۲۲آذر۱۳۹۹ «روح‌الله زم»، بنیان‌گذار سایت و کانال تلگرامی «آمدنیوز»، اعدام شد.
در تاریخ ۲۲آذر۱۳۹۹ «روح‌الله زم»، بنیان‌گذار سایت و کانال تلگرامی «آمدنیوز»، اعدام شد.
۲۸ آذر ماه خبر افزایش تهدید به قتل روزنامه‌نگاران شبکه «بی‌بی‌سی فارسی» و شکایت آن‌ها به «گزارشگران سازمان ملل» منتشر شد.
۲۸ آذر ماه خبر افزایش تهدید به قتل روزنامه‌نگاران شبکه «بی‌بی‌سی فارسی» و شکایت آن‌ها به «گزارشگران سازمان ملل» منتشر شد.

در تاریخ ۲۲آذر۱۳۹۹«روح‌الله زم»، بنیان‌گذار سایت و کانال تلگرامی «آمدنیوز» اعدام شد، ۲۸آذرماه خبر افزایش تهدید به قتل روزنامه‌نگاران شبکه «بی‌بی‌سی فارسی» و شکایت آنها به «گزارشگران سازمان ملل» منتشر شد.

بازداشت و آویختن طناب دار بر گردن روزنامه‌نگاران در داخل، در کنار تهدید آن‌ها به مرگ یا ربودن‌شان در خارج از مرزهای ایران دو حرکتی است که هم‌زمان از سوی نهادهای امنیتی پیش می‌رود و اعتراضات و بیانیه‌های سازمان‌های بین‌اللملی هم تاکنون اثری نداشته است.

در چنین شرایطی ترس و وحشت از ربوده شدن در خاک کشوری دیگر از سوی ماموران «سپاه پاسداران» و «وزارت اطلاعات ایران» به کابوس برخی از روزنامه‌نگاران تبدیل شده است.

پس از گذشت چند روز از اعدام روح‌الله زم، روز ۲۸آذر/ ۱۸دسامبر خبر شکایت فوری وکلای شبکه تلویزیونی بی‌بی‌سی فارسی به چهار گزارشگر ویژه سازمان ملل منتشر شد. شکایتی که از افزایش «تهدید به قتل» کارکنان بی‌بی‌سی از سوی ماموران حکومت ایران در طی ماه‌های گذشته خبر می‌دهد.

یکی از خبرنگاران بی‌بی‌سی که نخواست نامش عنوان شود، در گفت‌وگو با «خبرنگاری جرم نیست»، گفت که او پیش از شیوع کرونا وقتی برای دیدن خانواده‌اش به یکی از کشورهای همسایه ایران رفته بود، مرتب پیام‌های تهدیدآمیز در توییتر خود دریافت می‌کرده است: «عکس خانه‌ام را برایم در آن کشور همسایه فرستادند و گفتند ما می‌دانیم کجایی، مراقب خودت باش.» او می‌گوید این پیام‌ها البته از کاربران ناشناس فرستاده می‌شده است.

روز ۲۸آذر/ ۱۸دسامبر همه کارمندان بی‌بی‌سی فارسی شکایت خود را از طریق وکلا به چهار گزارشگر ویژه سازمان ملل ارسال کردند.

دو وکیل بریتانیایی که در ارتباط با پرونده تهدید و آزار کارکنان بی‌بی‌سی فعالیت می‌کنند، اعلام کرده‌اند، تهدیدهای روزافزون روزنامه‌نگاران بی‌بی‌سی به مرگ پس از اعدام روح‌الله زم بسیار نگران‌کننده است: «ما از جامعه بین‌المللی می‌خواهیم تا این تهدیدها و اقدامات تروریستی را با شدیدترین حالت محکوم کنند و اقداماتی محکم و واقعی انجام دهند تا روزنامه‌نگاران تلویزیون بی‌بی‌سی فارسی بتوانند بدون ترس به کار حرفه‌ای خود مشغول باشند.»

پیش از این در سال ۲۰۱۷، قوه قضاییه ۱۵۲ نفر از کارکنان بی‌بی‌سی فارسی را در ایران ممنوع‌المعامله کرد. به عبارتی اموال آن‌ها در ایران مسدود و از حق خرید و فروش املاک، مستغلات و اموال دیگر منع شده‌اند. در همان زمان مدیریت بی‌بی‌سی این رفتار قوه قضاییه ایران را مایه تاسف و تلاشی برای خاموش کردن روزنامه‌نگاران بی‌طرف خواند.

یک سال بعد در مارس۲۰۱۸ مدیریت بی‌بی‌سی در بیانیه‌ای اعلام کرد که برای اولین بار در تاریخ خود از «سازمان ملل متحد» می‌خواهد تا در جهت دفاع از حقوق خبرنگاران این شبکه و خانواده‌های آن‌ها اقدام کند. «تونی هال» مدیر کل بی‌بی‌سی گفته بود: «بی بی سی با این درخواست بی سابقه نزد سازمان ملل رفته چون تلاش‌های ما برای قانع کردن مقام‌های ایرانی به پایان آزار (کارکنان ما) با بی‌اعتنایی کامل روبرو شده است.

در همین زمان، «رعنا رحیم‌پور»، مجری شبکه فارسی بی‌بی‌سی  در جلسه «شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد»  با تشریح فشارها بر خانواده‌اش در ایران خواست تا  کشورهای عضو سازمان ملل برای کمک به آن‌ها قدم بردارند.

 با این حال پس از گذشت چند ماه از درخواست گزارشگران ویژه سازمان ملل از ایران برای متوقف کردن تهدیدها علیه روزنامه‌نگاران بی‌بی‌سی، بار دیگر خبر از تهدیدها و این بار تهدید به مرگ این روزنامه‌نگاران شنیده می‌شود.

اما تنها خبرنگاران بی‌بی‌سی فارسی نیستند که مورد تهدید از سوی نهادهای امنیتی ایران قرار گرفته‌اند بلکه سایر خبرنگاران فعال در رسانه‌های فارسی‌زبان خارج از کشور نیز مانند «رادیوفردا»، «ایران اینترنشنال» و «صدای امریکا» نیز مورد تهدید و ناسزا کاربرانی ناشناس به تجاوز، ضرب و شتم، دزدی اموال خود و خانواده‌های‌ خود و مرگ شده‌اند. 

«سیامک دهقان‌پور»، مجری سابق برنامه «افق» صدای امریکا در تاریخ ۱۵دسامبر۲۰۲۰ در رشته توییتی نوشت که چند سال پیش از پدرش بازجویی کرده و به او فشار آورده‌اند که به فرزندش بگوید حرفه‌اش را رها کند. در ادامه نیز خود او را در خاک «ترکیه» وقتی برای دیدن خانواده‌اش رفته بوده، تهدید کلامی کرده‌اند.

دهقان‌پور در توییتر خود نوشته است: «چند سال پیش‌تر در ایران، پدر را برای بازجویی می‌بردند تا از طریق او بگویند یا از صدای آمریکا برو‌ یا برنامه را رها کن. به پدرم گفته بودند موقعیت سیامک برای امنیت خانواده شما خوب نیست.»

او در توییت دیگری نوشت: «پس از سال‌ها دوری برای دیدار پدر بیمارم به ترکیه رفته بودیم.

یک شب در رستورانی دو نفر ما را زیر نظر داشتند. یکی آمد و گفت: «می‌دونیم دیگه برنامه اجرا نمی‌کنی و این خوبه». بعد رو به پدرم و خانواده کرد و گفت: «کجا هستید و تا کی هستید.» گفتم: «امشب برمی‌گردیم و تشکر کردم، رفت سرمیزش نشست.»

در طی یک سال اخیر و پس از اعتراضات سراسری آبان ۱۳۹۸ و سقوط هواپیمای اوکراینی از سوی سپاه پاسداران تهدید روزنامه‌نگاران رسانه‌های فارسی‌زبان خارج از کشور به دلیل وسعت خبررسانی آن‌ها بیشتر شده است.

در تاریخ ۱۶دی۱۳۹۸ خبرهای مبنی بر سعی وزارت اطلاعات ایران برای ربودن روزنامه‌نگاران شبکه تلویزیونی ایران اینترنشنال در خیابان و بازگرداندن آن‌ها به ایران منتشر شد.

روزنامه «دیلی اکسپرس» بریتانیا در مطلبی روز دوشنبه ۱۶دی۱۳۹۸خبر داد ماموران وزارت اطلاعات علنا به برخی از روزنامه‌نگاران ایران اینترنشنال یا اعضای خانواده‌های آن‌ها گفته‌اند که آن‌ها را در خیابان‌های لندن می‌ربایند و به ایران برمی‌گردانند.

پروژه ربودن افراد از کشورهای دیگر یکی از روش‌های مورد علاقه جمهوری اسلامی است که از سال‌ها پیش رواج داشته و در طی یک سال گذشته افزایش یافته است. روح‌الله زم، روزنامه‌نگار، مهر۱۳۹۸ از سوی ماموران سپاه پاسداران در خاک «عراق» ربوده و به کشور بازگردانده شد، «سعید کریمیان»، مدیر شبکه «جم تی‌وی» در خاک «ترکیه» ترور شد و پس از آن خبرهایی از بازجویی خانواده او در ایران برای تحت فشار قرار دادن کریمیان منتشر شد.

در طی یک سال اخیر به طور مشخص روزنامه‌نگارانی مانند «فرناز قاضی‌زاده»، مجری تلویزیون بی‌بی‌سی، «ساناز قاضی‌زاده»، خبرنگار و «پویا عزیزی»، مجری تلویزیون ایران اینترنشنال و «کامبیز حسینی»، طنز پرداز و سازنده برنامه طنز «پارازیت» طی یادداشت‌هایی در شبکه‌های اجتماعی از تهدید به مرگ و بازداشت خود و خانواده‌هایشان خبر داده‌اند.

جزای نقدی برای مشاور حسن روحانی

دو روز پس از شکایت خبرنگاران بی‌بی‌سی به گزارشگران سازمان ملل، در تاریخ ۳۰آذر۱۳۹۹ رسانه‌های داخل ایران اعلام کردند «حسام‌الدین آشنا»، مشاور ارشد «حسن روحانی» و رییس «مرکز بررسی‌های استراتژیک» به اتهام نشر اکاذیب و با تخفیف مجازات به جزای نقدی محکوم شده است.

حسام‌الدین آشنا کسی است که سال ۱۳۹۸ و پس از سقوط هواپیمای اوکراینی به طور رسمی و شفاف خبرنگاران رسانه‌های خارج از ایران را در توییترش تهدید به سکوت کرد.

او در توییتی با هشدار به آنها نوشت: «هشدار، به کارگزاران ایرانی‌تبار رسانه‌های فارسی‌زبان هشدار داده می‌شود، از مشارکت در جنگ روانی مربوط به هواپیمای اوکراینی و همکاری با ایران‌ستیزان خودداری کنند.»

 با این حال خود او نیز در ۲ آذر۱۳۹۹ به دلیل دو توییت‌‌ که به مذاق قوه قضاییه خوش نیامده بود، به اتهام نشر اکاذیب محاکمه شد.  معاونت «فضای مجازی دادستانی کل کشور» و سرپرست «دادسرای فرهنگ و رسانه» شاکیان او بودند.

اما آقای آشنا چون مشاور ارشد حسن روحانی و از خودی‌های حکومت است، پرونده‌اش به عنوان سومین متهم جرم سیاسی با حضور هیات منصفه جرایم مطبوعاتی و سیاسی مورد بررسی قرار گرفت.

اگرچه رسانه‌های داخل از مستندات اتهام او اطلاعاتی منتشر نکرده‌اند، اما حسام‌الدین آشنا خود یک روز قبل از دادگاه‌اش در توییتی نوشت او به دلیل دو توییت: «یکی درباره هواپیمای اوکراینی: "این جماعت عجیبند!" و دیگری درباره پرونده طبری: "لطفا مراقب ... باشید" اتهام: نشر اکاذیب/ چرا تعجب کرده است؟ چرا نظر داده است؟ چرا درخواست کرده است؟ چرا هشدار داده است؟» محاکمه می‌شود.

دادگاه او ۲آذر۱۳۹۹ برگزار شد، هیات منصفه مطبوعات او را مجرم اما با اکثریت آرا نیز مستحق تخفیف دانست.

روز ۳۰آذر۱۳۹۹ رسانه‌های داخل از تخفیف مجازات او به جزای نقدی از سوی «شعبه ۹ دادگاه کیفری یک استان تهران» خبر داده‌اند. اما مبلغ جزای نقدی اعلام نشده است.

دادگاه مشاور رییس‌جمهوری که روزنامه‌نگاران خارج‌نشین را تهدید به سکوت کرده بود، با رأفت اسلامی و تخفیف مجازات همراه شد؛ رأفتی که نه تنها برای روزنامه‌نگاری مانند روح‌الله اجرا نشد، بلکه حتی تقاضای قانونی اعاده دادرسی را هم از او گرفته و تنها چهار روز پس از تایید حکم اعدام در زندان اوین اعدام شد تا یک بار دیگر جهان از نحوه دادرسی قوه قضاییه ایران وحشت کند.

 

برای دیدن اخبار و گزارش‌های بیش‌تر درباره رسانه و خبرنگاری به سایت خبرنگاری جرم نیست مراجعه کنید.

 

مطالب مرتبط:

سانسور و سرکوب هفتگی؛ اعدام به جرم مدیریت یک کانال تلگرامی

سانسور و سرکوب هفتگی؛ پرونده دو عضو دولت در دستگاه قضایی و اعتصاب غذای یک روزنامه‌نگار

سانسور و سرکوب هفتگی؛ اعتراض به فرزند ناخلف آمریکا یا واقعیت امروز ایران

سانسور و سرکوب هفتگی؛ مشاور رئیس‌جمهور به دلیل دو توییت مجرم شناخته شد

سانسور و سرکوب هفتگی؛ آمنه سادات هشتگ کدام آبان را مصادره کرد

سانسور و سرکوب هفتگی؛ از جان یک روزنامه‌نگار بی‌کار و ساکت چه می‌خواهید؟

سانسور و سرکوب هفتگی؛ بازداشت یک عکاس و حکم زندان برای یک کارگردان

سانسور و سرکوب هفتگی؛ نتیجه نوشتن نامه به رهبری و ساخت یک ویدیو

سانسور و سرکوب هفتگی: بازداشت ۳ زن طی ۵ روز

از بخش پاسخگویی دیدن کنید

در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید

صفحه پاسخگویی

ثبت نظر

گزارش

کرونا در ایران؛ یلدای ممنوعه اما شلوغ

۳۰ آذر ۱۳۹۹
پویان خوشحال
خواندن در ۷ دقیقه
کرونا در ایران؛ یلدای ممنوعه اما شلوغ