صبح روز یکشنبه ۱۴ دی ماه، جمعی از اعضای هیات مدیره خانه تئاتر به همراه هنرمندان این عرصه به نشانه اعتراض به وضعیت صنف خود در مقابل ساختمان مجلس شورای اسلامی تجمع کردند. اعتراضی که به گفته یک کارگردان «امیدی به آن نمی‌توان داشت.»
خانه تئاتر ایران دارای ۱۷ انجمن در حوزه‌های مختلف مانند بازیگری، کارگردانی، نمایشنامه‌نویسی، طراحی صحنه، گریم، طراحی لباس، موسیقی و ... است. اعضای هیات مدیره هر کدام از این انجمن‌ها در تجمع امروز در مقابل درب شمالی ساختمان مجلس شرکت داشتند.
خانه تئاتر با تمامی انجمن‌هایش حدود ۲۰۰۰ عضو دارد.
در ابتدای این تجمع، «ایرج راد»، رییس هیات مدیر خانه تئاتر گفت بیانیه‌ای اعتراضی که خوانده می‌شود، پیش‌تر برای نمایندگان مجلس شورای اسلامی ارسال شده است.
در بخشی از این بیانیه که از سوی «حمیدرضا نعیمی»، بازیگر باسابقه تئاتر خوانده شد، خطاب به نمایندگان مجلس آمده است: «به ما بگویید برای شکوفایی زبان و شعر و داستان و رمانِ این سرزمین چه کرده‌اید؟ برای تئاتر و سینما چه گامِ بلند و ارزشمندی برداشته‌اید؟ حال و روزِ موسیقی و نقاشی و مجسمه‌سازیِ این روزگارِ ما را چگونه یافته‌اید؟ اگر شما نمایندگانِ خانواده‌های تئاتر هم هستید، بگویید که در این نیم‌قرن کدام برنامه‌ریزی یا مدیریتِ کارآمد و مؤثر را برای سرنوشت و حیاتِ این هنر رقم زده‌اید؟ هربار بی‌تفاوت از کنارِ بیانیه‌ها و تظلم‌خواهی‌های این بخش از میراثِ زنده‌ی ایرانْ‌زمین گذشتید. همان‌گونه که بی‌تفاوت و ساکت از کنارِ دزدان و شبگردانی گذشتید که میراثِ ما را به تاراج بردند و به نامِ خود ثبت کردند. دریغ از یک اعتراض، دریغ از یک پیشگیری...!»
در ادامه این بیانیه با انتقاد از عملکرد جمهوری اسلامی نزدیک به «نیم قرن گذشته» آمده است: «ما نمی‌دانیم برای فردای تاریخ چه پاسخی خواهیم داشت آن‌گاه که فرزندان‌مان سؤال کنند: سازِ تارِ ما کو؟ افتخارِ چوگان ما کجاست؟ نظامی و مولانا و رودکیِ ما را چه شد؟ هزارافسان، شاهنامه، پنج‌گنج، منطق‌الطیر، بوستان و گلستان، مثنوی معنویِ ما کجاست؟ و ما اکنون با خشم و زخم، بخشی از مطالبات‌ِ کوچک و نه کلان و زیرساختی‌مان را از شما می‌خواهیم، چرا که برآورده کردنِ آن از وظایفِ شما در برابر حقوقِ شهروندی این بخشِ فراموش‌شده‌ی جامعه است؛ کاری که همه‌ی کشورهای بزرگ و فرهنگ‌مدارِ جهان انجام داده‌اند.»
در بخش دیگر این بیانیه با کنایه از دولت حسن روحانی که قادر به رفع بحران تئاتر تاکنون نبوده، آمده است: «اکنون که دولت تدبیر و امید، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت هنری و مرکز هنرهای نمایشی برای برون‌رفت از این بحران تلاشی نمی‌کنند یا توان لازم برای برون‌رفت از این مشکلات را ندارند، زمانِ آزمونِ بزرگِ شمایان فرا رسیده است. ثابت کنید که دغدغه‌ی ایرانی آباد و متعلق به همه‌ی ایرانیان در وجودِ شما هست.»
در روزهای گذشته برخی از اعضای خانه تئاتر با انتشار پوستری با عنوان «ارائه نامه مطالبات صنفی و مدنی به نمایندگان مجلس شورای اسلامی » در شبکه‌های اجتماعی درباره تجمع امروز اطلاع‌رسانی کرده بودند.
به گفته یک بازیگر و کارگردان تئاتر که نخواست نامش عنوان شود، با اشاره به تعطیلی تئاتر به دلیل ویروس کرونا گفت: «تئاتر تعطیل برای دولت بهتر است و به همین دلیل هیچ علاقه‌ای هم به کمک کردن به آن ندارد.»
در بیانیه‌ای امروز چندین خواسته از سوی خانه تئاتر مطرح شده که در طی سال‌های گذشته بارها مطرح شده، اما نیازش پس از شیوع کرونا و تعطیلی اجراها به اوج خود رسیده است. اعضای خانه تئاتر در بیانیه خود خواستار «افزایش بودجه حمایتی تولید تئاتر در کشور»، «تامین مستمری برای سرپرست خانوا‌رهای کم بضاعت»، «تامین ردیف بودجه حمایتی»، «تسهیلات بیمه»، «تخصیص کمک‌های مالی بلاعوض و وام‌های با سود کم» و «تامین حقوق ایام بیکاری ناشی از کرونا و غیرکرونا» به هنرمندان شده‌اند.
به گفته این بازیگر و کارگردان تئاتر، از شیوع کرونا در اسفند ماه سال گذشته تاکنون که حدود ۱۱ ماه می‌گذرد، تنها دو بار، یک بار مبلغ یک میلیون تومان در فروردین ۱۳۹۹ خانه تئاتر از بودجه خود به اعضایش داده و بار دوم در آبان ماه امسال مبلغ یک میلیون و نیم تومان از طرف صندوق اعتباری هنرمندان فقط به آن‌ها که عضو صندوق بوده‌اند، پرداخت شده است.
به گفته این کارگردان وام به اعضای تئاتر داده می‌شود؛ اما بهره ۱۸ درصدی: «آخر وقتی هنرمند تئاتر نمی‌تواند کار کند چطور می‌تواند وام با بهره ۱۸ درصدی را تاب بیاورد. وام دولتی باید بدون بهره باشد.»
این در حالی است که براساس اخبار منتشر شده در رسانه‌های داخلی در اردیبهشت سال جاری (۱۳۹۹) خط فقر در ایران برای یک خانواده چهار نفره ۹ میلیون تومان و برای هر شهروند مبلغ حداقل ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان عنوان شد.
به این معنا کمک‌هایی که به برخی از اعضای تئاتر در این مدت با مبلغ یک میلیون تا یک میلیون و نیم شده، حتی به حد نصاب خط فقر نیز نرسیده است.
از اسفند ماه ۱۳۹۸ تا اول تیرماه ۱۳۹۹ تئاترها به دلیل ویروس کرونا تعطیل بود؛ به این معنا هیچ‌کدام از اعضای تئاتر قادر به کسب درآمد از طریق اجرای تئاتر نبودند. با افزایش اعتراض‌ها، سالن‌های تئاتر در اول تیرماه بازگشایی شد و نمایش‌ها تا ۱۴ مهرماه با مقررات فاصله اجتماعی در سالن‌ها به اجرا رفت. با این حال از ۱۴ مهرماه با افزایش کرونا مجددا فعالیت همه سالن‌های تئاتر در ایران متوقف شد.
صرف‌نظر از درستی یا نادرستی بازگشایی سالن‌های تئاتر در ایران، اما جامعه تئاتری که حیاتش با اجرای صحنه و با حضور تماشاگر معنا پیدا می‌کند، در چنین بحران‌های قطعا نیازمند حمایت دولت است.
کارگردان دیگر تئاتر که او نیز نخواست نامش عنوان شود تا به گفته خودش «بیشتر از این دچار دردسر نشود»، گفت: «پیش از تجمع امروز اعضای هیات مدیره خانه تئاتر جلسات متعددی با مسئولان کشور داشتند. در این جلسات مسئولان حرف‌ها را شنیدند و وعده بهبود دادند، اما وعده‌ای که در حد وعده ماند.»
به گفته این کارگردان، پیش از این خانه تئاتر یک جلسه با کمیسیون فرهنگی مجلس، یک جلسه با کمیسیون فرهنگی شورای شهر، یک جلسه با معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، یک جلسه با مدیر مرکز هنرهای نمایشی در ارتباط با حل مشکلات جامعه تئاتری داشته‌اند: «حالا بیانیه‌ای خطاب به نمایندگان مجلس شورای اسلامی داده شده است تا مگر آن‌ها مشکلات جامعه کوچک تئاتری ایران که بیشتر از چند هزار نفر نیست را حل کنند.»
«ایرج راد»، رییس هیات مدیره خانه تئاتر در میان تجمع‌کنندگان امروز در مقابل مجلس شورای اسلامی گفت دلیل کم بودن جمعیت هنرمندان این است که به دلیل شرایط کرونا و آلودگی هوا، فقط نمایندگانی از هیات‌مدیره‌های هر کدام از انجمن‌های خانه تئاتر در این تجمع شرکت کرده‌اند.
با این حال این کارگردان تئاتر یکی از دلایل عدم استقبال هنرمندان تئاتر را بی‌اعتمادی به این تجمع‌ها عنوان کرد و گفت: «می‌دانیم این‌ها یک شو بیش نیست و هیچ اتفاقی پس از این تجمع‌ها نخواهد افتاد. نهایتش نمایندگان مجلس تذکری به وزارت ارشاد بدهند. ما می‌دانیم مطالبات ما راه به جایی نخواهد برد. ضمن اینکه دولت پول ندارد، امروز وزیر نفت گفت ما می‌دانیم مازوت خطرناک است اما چاره‌ای جز سوزاندنش نداریم، حالا شما فکر کنید در این شرایط چقدر به تجمع هنرمندان تئاتر مورد توجه قرار گیرد. ما همه بکت‌وار می‌میریم در این سرزمین و بکت‌وار نظاره‌گر تجمعات بی‌حاصل هستیم.»
اعضای خانه تئاتر خطاب به نمایندگان مجلس در بیانیه خود آورده‌اند: «کشوری که تئاتری پویا ندارد، فرهنگ در آن رو به زوال و سقوط است. وجودِ تئاتر در یک سرزمین نشان از مردم‌سالاری و آزادی بیانِ آن سرزمین دارد.»
جامعه تئاتری ایران همیشه با سانسور و سرکوب در مرحله نظارت بر نمایش و صدور پروانه و شرط حضور در جشنواره‌‌ها تا تخصیص بودجه برای اجرا مواجه بوده است، زمانی لغات و جملاتی در نمایشنامه‌ها با سانسور و حذف مواجه می‌شود، زمانی اجرا کارهای از نویسندگان خاص در داخلی و خارج مطلقا ممنوع اعلام می‌شود و زمانی حتی داشتن کلاه‌گیس روی صحنه برای بازیگران زن مشکل‌آفرین می‌شود.
در سال‌های گذشته برخی از هنرمندان تئاتر به دلیل اجراهایشان حتی کارشان به دادسرای فرهنگ و رسانه و توضیح دادن نیز کشیده شده است، مانند «محمد رحمانیان»، کارگردان مطرح تئاتر ایران که در دی ماه ۱۳۹۷ به دلیل اجرای نمایش «کنسرت-نمایش ترانه‌های قدیمی: پیکان جوانان» به دادسرای فرهنگ و رسانه احضار و پس از آن برای ساعتی بازداشت شد.
همچنین «مریم کاظمی»، کارگردان تئاتر و «سعید اسدی» مدیر تئاتر شهر به دلیل اجرای نمایش «رویای شب تابستان» اثر ویلیام شکسپیر در سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر در تاریخ ۱۸شهریور۱۳۹۷ به دادسرای «اوین» احضار و پس از آن بازداشت شدند. بازداشت آن‌ها به بهانه طول کشیدن بررسی پرونده و پایان وقت اداری عنوان شد.
آقای اسدی به زندان اوین و خانم کاظمی به زندان قرچک فرستاده شدند. آن‌ها یک روز بعد با وساطت مدیر مرکز هنرهای نمایشی در تاریخ ۱۹ شهریور ماه آزاد شدند.
از سوی دیگر «مسعود حکم‌آبادی»، کارگردان تئاتر ساکن مشهد به دلیل تحریم جشنواره تئاتر فجر سال ۱۳۹۸ پس از سقوط هواپیما اوکراینی توسط سپاه پاسداران به حکم دادگاه به اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام» و «توهین به بنیان‌گذار جمهوری اسلامی» از طریق تحریم جشنواره فجر که به مناسبت پیروزی انقلاب اسلامی هر ساله در بهمن ماه برگزار می‌شود، به ۲ سال حکم قطعی زندان متهم شد.
حکم‌آبادی البته با رد اتهامش در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «همه ما در کشور عزیزمان بالقوه مجرم هستیم، حالا باید ببینیم چه وقتی و چه کسی تصمیم می‌گیرد این ماجرا را بالفعل جلوه کند.»
حکم ۱۱ سال حبس برای یک نویسنده و مترجم!
«آرش گنجی»، نویسنده، مترجم و منشی هیات دبیران کانون نویسندگان ایران با حکم شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب به ۱۱ سال حبس محکوم شده است. روز ۱۰ دی ماه کانون نویسندگان ایران، حکم عجیب و سنگین آقای گنجی را رسانه‌ای کرد و نوشت او به سه اتهام «اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت ملی» به سال زندان و به اتهام «عضویت و همکاری با گروهک مخالف نظام» به پنج سال زندان و به اتهام «تبلیغ علیه نظام» به یک سال زندان محکوم شده است.
در صورت تایید این حکم در دادگاه تجدیدنظر براساس ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی بیشترین مجازات او که مربوط به ۵ سال زندان است، اجرا خواهد شد.
طبق آنچه کانون نویسندگان ایران آورده است، این سه اتهام به دلیل ترجمه یک کتاب از سوی آرش گنجی با عنوان «کلید کوچک دروازه‌ای بزرگ: انقلاب روژاوا» به او وارد شده است.
کتاب «کلید کوچک دروازه‌ای بزرگ»، مجموعه مقالاتی از نویسندگان است که توسط آرش گنجی ترجمه و توسط خود او در سال ۱۳۹۶ منتشر شد. این کتاب به تحولات کردستان سوریه می‌پردازد.
در حالی آرش گنجی به این حکم سنگین محکوم شده که او فقط مترجم این اثر بوده، او دو سال پس از روانه شدن ترجمه این کتاب در بازار نشر از سوی ماموران وزارت اطلاعات در تاریخ ۱دی۱۳۹۸ بازداشت شد.
آقای گنجی پس از اتمام دوران بازجویی در تاریخ ۲۹ دی ماه همان سال با قرار وثیقه ۴۵۰ میلیون تومانی به طور موقت آزاد شد. اولین جلسه دادگاه او روز ۲۵خرداد۱۳۹۹ برگزار شد. اما پس از پایان جلسه دادگاه، «محمد مقیسه»، قاضی دادگاه دستور بازداشت او را داد؛ آرش گنجی ۶ روز بعد در تاریخ ۳۱ خرداد ماه تا پایان مراحل دادرسی خود آزاد شد.
تقریبا یک سال پس از اولین بازداشتش، حکم ۱۱ سال حبس او در تاریخ ۹دی۱۳۹۹ به «ناصر زرافشان»، وکیلش ابلاغ شد.
این مترجم و منشی کانون نویسندگان اکنون منتظر مرحله تجدیدنظرخواهی است.
آرش گنجی تاکنون کتاب‌هایی مانند «غروب خدایان بر فراز نظم نوین جهانی» و «مبارزه بر سر شیوه تفکر در جنبش طبقه کارگر» را ترجمه کرده است.
علاوه بر این سه عضو دیگر کانون نویسندگان ایران به نام‌های «آبتین بکتاش»، «رضا خندان مهابادی» و «کیوان باژن» از تاریخ ۵مهر۱۳۹۹ برای اجرای حکم خود به زندان اوین منتقل شده‌اند.
این سه نویسنده هر کدام به اتهامات «تبلیغ علیه نظام» و «اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت کشور» متهم شدند. رضا خندان مهابادی و بکتاش آبتین هر یک به ۶ سال و کیوان باژن به ۳ سال و نیم زندان محکوم شدند.
همچنین «امین مرادی»، شاعر و عضو دیگر کانون نویسندگان ایران در تاریخ ۹آذر۱۳۹۹ به دلیل نامشخصی از سوی ماموران وزارت اطلاعات پس از تفتیش و ضبط وسایل شخصی‌اش بازداشت شد. او در تاریخ ۱۷ آذر ماه با قرار وثیقه ۵۰۰ میلیون تومانی تا پایان مراحل دادرسی خود آزاد شد.
هنوز از اتهام و مستندات اتهام این شاعر و عضو کانون نویسندگان و وضعیت دادگاهش اطلاعی در دست نیست.
برای دیدن اخبار و گزارش‌های بیشتر درباره رسانه و خبرنگاری به سایت خبرنگاری جرم نیست مراجعه کنید.
مطالب مرتبط:
سرکوب و سانسور هفتگی؛ رهبری که با کتمان خفقان، از هنر و طنز حرف می‌زند
سانسور و سرکوب هفتگی؛ خبرنگاری زیر سایه ربوده شدن و مرگ خارج از مرزهای ایران
سانسور و سرکوب هفتگی؛ اعدام به جرم مدیریت یک کانال تلگرامی
سانسور و سرکوب هفتگی؛ پرونده دو عضو دولت در دستگاه قضایی و اعتصاب غذای یک روزنامه‌نگار
سانسور و سرکوب هفتگی؛ اعتراض به فرزند ناخلف آمریکا یا واقعیت امروز ایران
سانسور و سرکوب هفتگی؛ مشاور رئیس‌جمهور به دلیل دو توییت مجرم شناخته شد
سانسور و سرکوب هفتگی؛ آمنه سادات هشتگ کدام آبان را مصادره کرد
سانسور و سرکوب هفتگی؛ از جان یک روزنامه‌نگار بی‌کار و ساکت چه می‌خواهید؟
سانسور و سرکوب هفتگی؛ بازداشت یک عکاس و حکم زندان برای یک کارگردان
سانسور و سرکوب هفتگی؛ نتیجه نوشتن نامه به رهبری و ساخت یک ویدیو
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر