بیانیه فعالین آذربایجان در حمایت از تجمع اعتراضی برلین

 

 

شماری از نویسندگان، روزنامه‌نگاران و فعالین سیاسی آذربایجانی خارج از ایران، با انتشار بیانیه‌ای از تجمع اعتراضی روز شنبه ۳۰مهر۱۴۰۱ (۲۲اکتبر۲۰۲۲) در برلین، که در حمایت از اعتراضات مردمی در ایران برگزار خواهد شد، حمایت کردند.

در بخشی از این بیانیه که نسخه‌ای از آن در اختیار ایران‌وایر قرار گرفته است، امضا کنندگان این بیانیه جمهوری اسلامی را ناقص حقوق همه مردم ایران معرفی کرده‌ و در حمایت از تجمع اعتراضی برلین نوشته‌اند: «ما به عنوان بخشی از جامعه اذربایجانی‌های مقیم اروپا تجمع اعتراضی برلین را در حقیقت نمادی از یک آغاز مجدد برای ایرانی دمکراتیک و برابر و صحنه‌ای برای گفتگو بین همه اقوام، جنسیت‌ها و طبقات متکثر جامعه ایرانی می‌دانیم و از این تظاهرات حمایت می‌کنیم تا نشان دهیم که آذربایجانی‌ها و تُرک‌های ایران بسان همه ادوار تاریخی در صف اول مبارزه با ظلم و تبعیض و نابرابری دوشادوش زنان و مردان فارس، کرد، عرب، بلوچ، ترکمن، لر، گیلکی و مازنی ایستاده‌اند و اینبار تا احیای کامل آزادی و برابری جان‌فشانی خواهند کرد.»

 

متن کامل بیانیه «گروهی از آذربایجانی‌های خارج از کشور در حمایت از تجمع اعتراضی برلین»:

 

مردمان ایران!

ایرانیان خارج از کشور! 

مبارزان برابری و آزادی از هر عقیده و مرامی!

 

قرن گذشته، برای مردمان ایران  پر از حوادث گوناگونی بود که سرنوشت نسل‌های متعدد بعدی را تحت تاثیر قرار داد. شاید یکی از مهمترین آنها انقلاب بهمن ۵۷ بود که از درون آن حکومتی استبدادی پدید آمد و همه نقاط کشور را دستخوش بی‌تدبیری و ظلم و ستم و تبعیض حاکمان قرار داد. اینک پس از چهل و اندی سال مردمان ایران، خسته از همه جنایت‌ها، سرکوب‌ها و تبعیض‌های ناروای مذهبی، اتنیکی، هویتی، جنسی و اقتصادی به مطالبه بدیهی‌ترین حقوق خود بپا خواسته‌اند. 

در این چارچوب و در حمایت از قیام سراسری مردم ایران، ایرانیان خارج از کشور تصمیم گرفته‌اند، برای دومین بار اینبار در شهر برلین آلمان گرد هم آیند و از قیام خونین مردم ایران حمایت کنند.

 

آزادی‌خواهان! 

برلین نقشی نمادین در تداوم بحران‌هایی که در یک‌صد سال اخیر در جامعه ایران به وجود آمده، دارد. همین یک‌صد سال قبل در شهر برلین بود که بخش بزرگی از روشنفکران ایرانی موسوم به حلقه برلین در این شهر بنیان‌های سیستم دولت-ملت در ایران را بنا نهادند و همین چارچوب فکری بود که به زودی در قالب دولت ملی در ایران و با روی کار امدن سلسله پهلوی چهره عینی به خود گرفت.

حلقه برلین در حقیقت نمادی از آشفتگی فکری، تلاقی ناسیونالیسم ایرانی با فاشیسم غربی و نبود آگاهی و ابتکار برای تعامل با بحران‌هایی بود که در روند گذار از وضعیت سنتی به مدرن در ایران به وجود آمده بود. در درون این آشفتگی فکری بود که متفکرین حلقه برلین، بحران‌های موجود در جامعه ایرانی بعد از دوره مشروطه و همچنین عقب ماندگی سنتی آن را برون آمده از تنوع فرهنگی، اجتماعی و قومی موجود در این جامعه ارزیابی کردند. از این‌رو چاره حل مشکل را تاسیس سیستمی در نظر گرفتند که بتواند این تنوع را از طریق ساختارهای قدرتمند مرکزی مدرن و همچنین با استفاده از مفهوم‌سازی حداقلی از هویت ملی و یا برتری هویتی از بین ببرد. به این ترتیب این پروژه، نه با ایجاد مکانیزم‌های گفتگو بین بخش‌های مختلف جامعه ایران و نه با ایجاد سیستمی که بتواند عدالت، برابری و پیشرفت را برای همه شهروندان ایران به ارمغان بیاورد بلکه به صورت اقتدارگرایانه، حذفی و بدون توجه به تضادهای اساسی که بین تبار ساختارهای مدرن و واقعیت اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران وجود داشت، شکل گرفت. در این چارچوب بود که در حالی که ساختارهای سنتی پیشا مشروطه توان تداوم حیات خود در شرایط جدید را نداشت، ساختارهای مدرن با بی توجهی به تکثر فرهنگی، زبانی و اهمیت احترام به هویت‌های جنسی و مذهبی  مختلف و بی‌تفاوتی در تامین منافع واقعی طبقات مختلف جامعه ایران توسعه یافت.

 انقلاب ۵۷ که از طرفی خود محصول این وضعیت بحران‌آمیز بود و در اعتراض به آن بحران‌ها شکل گرفت و از سوی دیگر به ظاهر تلاش داشت بحرانهای موجود را با تکیه بر هویت اسلامی موجود در جامعه ایران و اصلاح ساختارهای اساسی آن ترمیم کند، در عمل نه تنها نتوانست به هیچ یک از وعده‌های خود عمل کند که حتی به زودی از دل خود یک دیکتاتوری مذهبی تولید کرد. به این ترتیب بعد از انقلاب اسلامی ساختارهای دولت مقتدر مرکزی، در عمل تبدیل به ابزارهای قدرتمندی برای گسترش ایدئولوژی مذهبی حکومت شد و در نتیجه هیولایی را به وجود آورد که ذهن و ضمیر و زندگی روزانه شهروندان ایرانی را به اسارت گرفت.

اینک، در آغاز قرن جدید، پس از تجربه شکست دو پروژه اقتدارگرایانه در یک‌صد سال اخیر، ما در آستانه یک نقطه عطف تاریخی دیگری در تاریخ ایران هستیم. در این شرایط از طرفی ساختارهای اقتدارگرایانه موجود توانایی حل مشکلات انباشته شده در جامعه ایرانی را ندارد و از طرفی هویت ملی تحمیل شده از بالا نتوانسته است نسبتی با واقعیتهای متنوع اجتماعی و فرهنگی موجود در جامعه ایرانی برقرار کند. به همین دلیل نیز از یک طرف سیستم سیاسی در ایران به شدت ناکارآمد شده و توانایی حل مشکلات جامعه ایرانی را از دست داده است و از طرف دیگر جامعه ایران به دلیل تداوم تضادهای ساختارهای مرکزگرایانه پاره پاره شده،  بگونه‌ای که اتحاد بین بخش‌های مختلف جامعه را سخت ‌تر کرده است.

 

مردمان ایران!

 با این‌حال اراده ما به عنوان صاحبان اصلی این کشور همچنان به ما این امکان را می‌دهد که امیدوارانه به دنبال راهکارهای عقلانی برای ایجاد حکومتی دموکراتیک و جامعه‌ای برابر برای همه ایرانیان باشیم. اتفاقات چند هفته اخیر و امیدی که در دل‌های همه ما ایجاد شده است  به ما یادآوری می‌کند که می‌توان با تکیه بر احترام به تفاوت‌های اتنیکی، جنسی و مذهبی موجود زمینه‌ای را برای اتحاد بخش‌های مختلف جامعه ایرانی مهیا کرد.

به این ترتیب ما به عنوان بخشی از جامعه اذربایجانی‌های مقیم اروپا تجمع اعتراضی برلین را در حقیقت نمادی از یک آغاز مجدد برای ایرانی دمکراتیک و برابر و صحنه‌ای برای گفتگو بین همه اقوام، جنسیت‌ها و طبقات متکثر جامعه ایرانی می‌دانیم و از این تظاهرات حمایت می‌کنیم تا نشان دهیم که آذربایجانی‌ها و تُرک‌های ایران بسان همه ادوار تاریخی در صف اول مبارزه با ظلم و تبعیض و نابرابری دوشادوش زنان و مردان فارس، کرد، عرب، بلوچ، ترکمن، لر، گیلکی و مازنی ایستاده‌اند و اینبار تا احیای کامل آزادی و برابری جانفشانی خواهند کرد. تُرکان ایران همانند همه اقوام دیگر به چیزی جز برقراری دمکراسی کامل و ساختن آینده‌ای برابر و  کشوری پیشرفته راضی نخواهد شد.

اگر چه قتل  مهسا امینی، حدیت نجفی و اسرا پناهی و به خاک و خون کشیده شدن ده‌ها جوان و نوجوان در سراسر ایران قلب همه ما را به درد آورد، در عین حال به ما نشان داد که جامعه ایران در برابر ظلم ساکت نمی‌نشیند و بلاشک می‌تواند با گفتگو به ترمیم شکاف‌های اجتماعی موجود و انسجام بخشیدن به گفتمانی مستحکم برای آینده‌ای بهتر بپردازد. برلین این بار باید صحنه حضور نه عده‌ای محدود با گفتمانی اقتدارگرایانه، بلکه میدانی برای حضور گروهای اتنیکی، جنسی، زبانی، عقیدتی و طبقاتی باشد. تُرکانِ ایران برای ایجاد جامعه‌ای دمکراتیک و برابر با قدرت در میدانند.

 

گروهی از آذربایجانی‌های خارج از کشور