بازداشت فائزه مدرس گرجی بدلیل همراه داشتن گل در سالگرد هواپیمای اوکراینی

«فائزه مدرس گرجی»، مادر «ژینا مدرس گرجی» فعال حقوق زنان ساکن سنندج، از صبح روز چهارشنبه ۲۸دی۱۴۰۱ در سنندج بازداشت شده است.

ژینا مدرس گرجی دختر او در حساب کاربری خود درباره بازداشت مادرش نوشت: «مادرم در پی مراجعه به پلیس در رابطه با ضبط پلاک ماشین در روز سالگرد سقوط هواپیما و توقیف ماشین بازداشت شده است.»

او علت بازداشت مادرش را «رفتن به بهشت محمدی سنندج بر سر مزار "آیدا فرزانه" و "آروین مرتب" دو تن از قربانیان فاجعه شلیک عمدی دو موشک به هواپیمای اوکراینی در سالگرد کشته شدن آن‌ها اعلام کرده و نوشته است که خانم مدرس گرجی به دلیل "همراه داشتن گل" برای همدردی بازداشت شده است.»

ژینا مدرس گرجی در ادامه نوشته است: «در روز سالگرد، قبل از رسیدن ما به بهشت محمدی آنجا پر از نیروهای مختلفی پلیس، گارد ویژه و...بود. درهای بهشت محمدی بسته شده بودند. ما مردم فقط درخواست‌مان رفتن بر سر مزار بود. تنها چیزی که همراه داشتیم گل بود. آیدا و آروین از دوستان صمیمی من بودند.»

«آیدا فرزانه و آروین مرتب» زوج جوانی هر دو با مدرک دکترا بودند که برای پرواز به کانادا از ایرلاین هواپیمایی اوکراین بلیط تهیه کرده بودند. این دو شهروند سنندجی در فاجعه سرنگونی این هواپیما توسط سپاه، همراه با دیگر مسافران جان باختند. پیکر آن‌ها پس از شناسایی جهت خاکسپاری به زادگاه‌شان سنندج منتقل شد. حساب شخصی آیدا فرزانه هم سرشار است از تصاویر عاشقانه با همسرش. آن‌ها سال ۲۰۱۳ ازدواج کرده و در تمامی مسیر علمی و شخصی خود، با عشق در کنار هم پیش رفته بودند.

دست‌کم ۱۳ تن از فارغ‌التحصیلان این دانشگاه که پس از اتمام تحصیلات خود در ایران در دانشگاه‌های کانادا مشغول به تحصیل یا تدریس بوده‌اند، مسافر این پرواز بودند. اغلب دانشجویان و مسافران، این پرواز به دلیل این که این خط هوایی نسبت به سایر خطوط هوایی بین‌المللی قیمت کمتری داشته و ارزان‌تر است، معمولا برای سفرهای خود به ایران از آن استفاده می‌کردند.

گزارش کمیته حقیقت‌یاب

نسخه فارسی گزارش کمیته حقیقت‌یاب انجمن خانواده‌های جان‌باختگان پرواز PS752، هم‌زمان با سومین سالگرد سرنگونی هواپیمای اوکراینی با موشک‌های سپاه پاسداران، و کشته شدن ۱۷۶ مسافر آن، منتشر شد.

تهیه کنندگان این گزارش ۱۷۰ صفحه‌ای، برای روشن کردن همه زوایای پنهان مربوط به سرگونی هواپیما، به بررسی ریشه‌ای و گسترده همه مباحث مطرح شده پرداخته‌اند. از وضعیت هوانوردی ایران گرفته، تا آشنایی با پدافند ضدهوایی آن. 

در بخشی از این گزارش، به کارشکنی جمهوری اسلامی در تحقیقات، از طریق ناکارآمدی در حفاظت از محل سقوط هواپیما، و تاخیر در تحلیل اطلاعات جعبه سیاه اشاره شده و آن را بررسی کرده است.

در این گزارش همچنین ادعاهای متناقض مقام‌های جمهوری اسلامی، از جمله وجود یک دسته موشک کروز در آسمان و انحراف سامانه پدافند تور، که به‌وسیله آن به هواپیمای اوکراینی شلیک شد، بررسی شده است.

اقدامات مشکوک و شواهد دیگری که در غیرعمدی بودن شلیک موشک‌های سپاه تردید ایجاد می‌کنند نیز بررسی شده است، از جمله جست‌وجو مسافران دارای پاسپورت آمریکایی پیش از پرواز، تاخیر در پرواز، آثار به‌جا مانده از مواد منفجره در کابین هواپیما، تخریب عمدی وسایل الکترونیکی باقی مانده از مسافران، و موارد دیگر.

ارجاع پرونده به دادگاه بین‌المللی لاهه

هفتم دی‌ سال جاری، «حامد اسماعیلیون»، سخنگوی انجمن خانواده‌های جان‌باختگان پرواز اوکراینی، خبر از فراخوانده شدن جمهوری اسلامی به همکاری با دادگاه بین‌المللی لاهه در رابطه با «سرنگونی عامدانه» هواپیمای مسافربری اوکراینی داد.

سخنگوی این انجمن امروز تایید کرد که که وزیر خارجه کانادا در نامه‌ای به خانواده‌ها اطلاع داده است که روند ارجاع پرونده به «دیوان بین‌المللی دادگستری» در لاهه آغاز شده است.

چهار کشور در بیانیه خود از جمهوری اسلامی خواسته‌اند که در «روند الزام‌آور داوری اختلافات مربوط به سرنگون شدن پرواز ۷۵۲ با دو موشک زمین به هوای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که به صورت غیرقانونی و عامدانه شلیک شده‌» شرکت کند.

این اولین بار است که این گروه در بیانیه‌ای رسمی شلیک سپاه به هواپیمای مسافربری اوکراینی را «عامدانه» خوانده‌ است.