اتحادیه اروپا و آمریکا: پاسخ ایران در مورد انفجارهای آباده «غیرمعتبر» است

پس از انتشار گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیرامون برنامه هسته‌ای ایران، اتحادیه اروپا و آمریکا ضمن «غیرمعتبر» خواندن پاسخ‌های تهران درباره انفجارها در سایت آباده از لحاظ فنی، خواستار پاسخ شفاف و فوری جمهوری اسلامی به سوالات آژانس درباره سه سایت اعلام نشده با آثار اورانیوم شدند.

امروز چهارشنبه ۱۷ خرداد، نماینده اتحادیه اروپا در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد جمهوری اسلامی آزمایش‌های انفجاری را برای استفاده از آشکارسازی‌های نوترونی و هسته‌ای در سایت آباده انجام داده‌است.

پیشتر آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره پرونده سایت اتمی مریوان که مربوط به یک مرکز اتمی در آباده استان فارس است، و دو سایت اعلام نشده دیگر، خواستار توضیحات شفاف تهران شده بود.

اتحادیه اروپا در بیانیه‌ خود می‌گوید تهران درباره علت انفجارها هیچ‌گونه توضیح معتبر و هیچ مدرکی دال بر تایید اظهارات خود ارائه نکرده است. براساس گزارش ۲۳ فوريه ۲۰۲۱ آژانس، در این سایت احتمالا مواد هسته‌ای انبار شده بود و در سال ۲۰۰۳ در فضای باز، آزمایش‌های معمول انفجاری در رابطه با تست سپر برای آماده‌سازی جهت استفاده از چاشنی‌های نوترونی صورت گرفته است.

رسانه‌های ایران پیشتر گزارش کرده بودند که اختلافات در مورد سایت آباده با آژانس حل شده است. با این حال رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز ۱۵ خرداد در آغاز نشست فصلی شورای حکام آژانس گفت: «پیشرفت‌هایی در اجرای توافق‌ها با ایران حاصل شده‌است، اما نه به اندازه‌ای که من امیدوار بودم.»

او با رد گزارش رسانه‌های ایران درباره رفع ابهام‌ها از یک مرکز هسته‌ای در آباده گفت که ارزیابی بازرسان آژانس برای این مکان همچنان پابرجاست.

اتحادیه اروپا و آمریکا در ادامه خواستار پاسخ شفاف و فوری ایران به انفجارهای سایت آباده و دو سایت دیگر شدند. این بیانیه‌ها از عدم همکاری ایران برای ایجاد شفافیت در برنامه هسته‌ای خود به‌رغم توافق مقامات جمهوری اسلامی و آقای گروسی در اسفند پارسال، اظهار نگرانی کرده‌اند.

مورد دیگر در نگرانی آمریکا و اتحادیه اروپا، کشف آثار اورانیوم نزدیک به ۸۴ درصدی، بسیار نزدیک به سطح لازم برای ساخت بمب هسته‌ای، در سایت فردو بوده است. این بیانیه‌ها از ایران خواسته‌اند که این موضوع دیگر تکرار نشود.

روز گذشته آلمان، فرانسه و بریتانیا سه کشور اروپایی عضو برجام در بیانیه‌ای مشترک گفته بودند که اقدامات ایران در توسعه برنامه اتمی هیچ توجیه غیرنظامی ندارد.