استخوانبندی جمجمه، صورت و آروارهها از جمله مهمترين جنبههای تکامل ساختمان بدن موجودات زنده محسوب میشوند. اين استخوانبندی به موجودات زنده امکان میدهد مواد غذايی مورد استفاده آنها از تنوع و محدوديتهايی در زمينههای همه چيزخواری، گوشت خواری و سبزی خواری برخوردار باشد. حالا يک مطالعه تازه در همين زمينه نشان داده است که عليرغم شباهت نسبی که ميان ساختار استخوان صورت گوشتخوارانی نظير گربهها و سگها وجود دارد سگها از قابليت تکاملی بهتری برای نوشيدن آب برخوردارند.
پژوهشگران موسسه پلی تکنيک ويرجينيا و موسسه تکنولوژی ويرجينيا (ويرجينيا تک) با تصويربرداری زماندار از شيوه آب نوشيدن سگها دریافتهاند که آنچه باعث مزيت آب نوشی سگها نسبت به گربهها میشود استفاده از انعطاف پذيری عضلات زبان اين حيوانات است، گرچه همين انعطاف زبانی باعث میشود در نگاه کلی شيوه آب نوشی سگها در مقايسه با گربهها نامرتبتر و شلختهوارتر به نظر برسد.
در مقايسه با سگها، انتقال مايعات از زبان به دهان در گربهها با استفاده از هزاران لبه ميکروسکوپی انجام میشود که بر روی زبان گربهها وجود دارد و شبيه به کاسههای کوچک در هر بار تماس با مايعات مقداری از آنها را به دهان منتقل میکند. تفاوت استفاده از قابليت انحنای زبانی در سگها در مقابل لبهها يا کاسههای زبانی گربهها نشان میدهد کارايی عمل نوشيدن آب و مايعات در سگها بمراتب بيشتر است.
استخوانهای جمجمه و صورت در سگها و گربهها بطور کامل تکامل نيافتهاند بنابراين استخوانهای گونه نيز در اين جانوران کامل نشده است. عدم تکامل استخوان گونه منجر به از دست رفتن قابليتهايی نظير مکيدن نوشيدنیها شده است. برای جبران اين ناکارآمدی در سگ و گربه زبان اين دو جانور دچار تغييراتی شده که با کمک آن قادرند مايعات را به دهان منتقل کنند. قابليت اصلی زبان در سگها اين است که میتواند از زير بطرف داخل خم شود.
عامل مهم ديگری که ناشی از تفاوت ساختار زبان سگها و گربههاست عبارت است از اين که سگها برای نوشيدن میبايست حجم مايعی را که مینوشند به حرکت درآوردند تا در هر بار حرکت بتوانند با خم کردن زبانشان به داخل مقدار بيشتری از آن را بطرف دهان حمل کنند، در حالی که گربهها برای نوشيدن مايعات میبايست آنها را در حالت ساکن بنوشند تا امکان پر کردن تيغههای زبانی برای آنها فراهم شود. همين تفاوت باعث میشود تا در جريان نوشيدن مايعات توسط سگها مقدار زيادی از نوشيدنی به اطراف پخش شود.
شباهت ساختار استخوانی صورت و رشد دندانهای نيش در آروارههای بالا و پايین سگ و گربه باعث شده تا حرکت آروارههای اين جانوران فقط در جهت بالا و پايين باشد. طول زياد دندانهای نيش و قفل شدن آنها به يکديگر به آرواره پايین اجازه نمیدهد حرکت دورانی يا سايشی داشته باشند. بنابراين تنوع غذايی اين دو جانور و جانوران مشابه نيز محدود به گوشتخواری باقی مانده است.
مطالعه جديد پژوهشگران از اين جنبه اهميت دارد که نقش تغييرات تکاملی در توسعه کارآییهای بدن جانداران را برجسته میکند. از نظر تکاملی جانوران پيشرفتهتر نظير ميمونها و سپس انسانها به دليل تغييرات مفيدتر در ساختمان بدنیشان از امکان دريافت بهتر مواد غذايی برخوردار شدهاند و در نتيجه کارآيی مغز آنها بهبود قابل توجهی يافته است. همين تفاوت در کارکردهای مغز منجر به توسعه جوامع و در نهايت هوشمندی برای توليد ابزارها در ميان جانوران پيشرفتهتر شده است.