استان وایر- بانه، سردشت، مریوان، مهاباد و سقز روزهای دوشنبه و سه شنبه صحنه ناآرامی‌های مردمی در اعتراض به کشته شدن دو کولبر به وسیله نیروهای مرزبانی بودند. این اعتراضات که با تجمع خانواده کشته شده ها و جمعی از شهروندان جلوی فرمانداری بانه شروع شد، به سایر شهرهای کردنشین نیز گسترش یافت. عکس ها و فیلم های منتشر شده از این اعتراض ها نشان از حضور نیروی انتظامی و یگان ویژه در این شهرها و به خشونت کشیده شدن اعتراض ها دارند. بنابر گزارش های مختلف، بازاریان این شهرها با تعطیل کردن محل کسب خود، در این حرکت اجتماعی شرکت کردند.
روزنامه جهان‌صنعت از بانه خبر داده که فضای این شهر از دو شنبه گذشته (روز کشته شدن کول بران) خیلی متشنج‌تر و اعتراض‌ها بیش تر شده است: «شیشه‌ها و درهای ساختمان فرمانداری به وسیله تظاهرکنندگان شکسته شده و مردم به سمت نیروهای انتظامی سنگ پرتاب می‌کنند. ماموران هم با گاز اشک‌آور و تیراندازی هوایی به آن ها پاسخ می‌دهند. هم چنین ماموران به داخل فرمانداری رفتند و تظاهرکنندگانی که به داخل ساختمان فرمانداری نفوذ کرده بودند را بیرون کشیدند. تظاهرکنندگان با سر دادن شعار‌هایی، تاکید کردند تا زمانی که فرماندار عزل نشود، به این وضعیت ادامه خواهند داد.»
به گزارش کردپرس، مغازه‌داران و کسبه شهرستان بانه صبح دیروز در اعتراض به کشته شدن دو کولبر، مغازه‌های خود را تعطیل و جلوی در فرمانداری این شهرستان تجمع و خواسته‌های صنفی خود را مطرح کردند. معترضان در این تجمع صنفی و غیرسیاسی، خواستار توقف تیراندازی به کول بران شدند. از خواسته‌های دیگر معترضان، عزل فرمانداری بانه بود. معترضان معتقدند که فرمانداری بانه در تلاش برای متوقف کردن تیراندازی به کولبران کوتاهی کرده است.
بازتاب به نقل از اطلاعیه«کمیته مرکزی کومه‌له» نوشته است:«دیروز در جریان اعتصاب وتظاهرات آرام مردم، نیروهای انتظامی به دستور فرماندار شهر، آن را به خشونت کشاندند و اقدام به پرتاب گاز اشک آور کردە و مردم معترض را با گلوله‌های پلاستیکی مورد هدف قرار دادند.»
در این بیانیه ادعا شده است تاکنون شماری زخمی و طبق آخرین گزارشات، ۱۵ تن نیزبازداشت شده‌اند.
براساس گزارش جهان صنعت، به دنبال بروز این حادثه، در این شهرستان و نیز برخی روستاهای اطراف تجمع‌های اعتراض‌آمیز علیه حمله و تیراندازی به کول بران منتشر شده است. در یکی از این تجمع‌ها که در مقابل فرمانداری بانه برگزار شد، تظاهرکنندگان به ساختمان فرمانداری حمله و آن را تخریب کردند. تجمع کننده ها خواستار روشن شدن دلیل مرگ این دو کول بر بانه‌ای شدند.
به گزارش کردپرس، روز گذشته در منطقه مرزی «هنگ ژال» شهرستان بانه دو کول بر در اثر تیراندازی هنگ مرزی جان خود را از دست دادند. «محسن بیگلری»، نماینده سقز و بانه ضمن تایید مرگ دو کول بر، اعلام کرد که یکی از کشته‌شدگان، دهیار روستا بوده است.
به گزارش فرهیختگان، «اکبر جوهری»، دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان کردستان گفته است: «دو کول بر در حال وارد کردن محموله قاچاق به داخل کشور بودند که ماموران به سمت آن ها تیراندازی می‌کنند و در این ماجرا، دو کول بر فوت می‌کنند. محموله قاچاق این کول بران مواد محترقه بوده است.»
اما بنابراین گزارش، افرادی که با آن ها بوده اند و هم چنین فعالان منطقه گفته‌اند که هیچ کدام از آن ها کولی نداشته‌اند:«قادر بهرامی و حیدر فرجی دو کول بری هستند که روز دوشنبه صبح در مسیر کول بری توسط ماموران هنگ مرزی کشته شدند؛ افرادی که برای امرار معاش‌شان همراه با چهار نفر دیگر راهی بازار بانه شده بودند و هنوز کولهشان خالی بود.»
یکی از افراد خانواده حیدر فرجی که نخواسته است نامش فاش شود، به فرهیختگان گفته است: «حیدر به همراه برادرش برای کول بری رفته بود و همه آن شش نفری که پلیس دستور ایست به آن ها داده بود، کارت کول بری داشتند و هیچ کار غیرقانونی انجام نمی‌دادند. اما از ترس فرار کردند و متاسفانه حیدر و قادر با گلوله‌ای که به سرشان خورد، کشته شدند.»
وی افزوده است: «هنگ مرزی هر روز برای کول بران مشکل ایجاد می‌کند. دو هفته پیش هم یک کول بر کشته و یک نفر دیگر زخمی شد. مردم بانه و روستاهای آن اگر راهی برای امرار معاش داشتند، قطعا انجام می‌دادند چراکه کول بری کار سختی است اما واقعا چاره‌ای برای کول برها وجود ندارد.»
وی که خود از طریق کول بری امرار معاش می‌کند، گفته است: «خانواده حیدر یک خانواده 9 نفره است و در اصل، یک نان‌آور خانه کشته شده است. قادر هم چهار فرزند دارد که امروز معلوم نیست چه کسی قرار است خرج‌شان را بدهد.»
«حامد اسراری»، فعال حامی حقوق کول بران به این روزنامه توضیح داده است: «مردم بانه مجبورند برای این که چرخ زندگی خود را بچرخانند، کول بری کنند و این حق‌شان نیست که کشته شوند. تمام افرادی که از اول سال تا کنون توسط هنگ مرزی کشته شده‌اند، نان‌آوران خانه بوده‌اند و با مرگ‌شان، خانواده‌ای سخت‌تر زندگی می‌کند.»
وی افزوده است: «کول برهایی که کشته شدند، کارت کول بری داشتند. چرا باید کول بر را هدف تیر قرار بدهند؟ آن هم کول بری که هیچ کولی به همراه نداشته است. فرض را بر این بگذاریم که آن ها به دلیل مسوولیتی که دارند، تیراندازی می‌کنند؛ چرا تیر را به سرشان زده اند؟ مگر قانون نمی‌گوید که تیر باید از کمر به پایین زده شود؟ پس چرا هم این دو کول بر و کول بری که هفته گذشته کشته شده‌اند، گلوله به سرشان خورده است؟»
اسراری گفته است: «شنیده می شود گفته اند که هرکس از این جا رد شود، چه کول داشته باشد و چه نداشته باشد، با گلوله می‌زنند. در صورتی که برابر قانون، حتی اگر قاچاق هم همراه‌شان باشد، باید دستگیر و به مراجع قانونی تحویل داده شوند و دادگاه حکم برایشان صادر کند. نه این که با گلوله آن ها را بزنند.»
این فعال کرد نیز تایید کرد: «مردم بانه روز گذشته به نشانه اعتراض، تمام مغازه‌هایشان را بستند و جلوی فرمانداری تجمع کردند تا شاید کسی به دادشان برسد؛ تجمعی که متاسفانه به درگیری بین مردم و نیروی انتظامی منجر شد.»
وی گفت: «کول برها مردم هستند که نان شب‌شان را به سختی درمی‌آورند. کول برها بار چند کیلویی را با هزار و یک سختی حمل می‌کنند تا برای آن پولی دریافت کنند و اگر به دلیل بهمن و سقوط از ارتفاع و گلوله کشته نشوند، می‌توانند نانی سرسفره‌شان ببرند.»
یکی از کول برهایی که جلوی فرمانداری بوده، به فرهیختگان گفته است: «چرا هر روز وقتی از خانه بیرون می‌آییم، باید این تصور را داشته باشیم که آخرین روز زندگی ما است؟ چرا باید دوستان ما کشته شوند؟ مگر کول بری جرم است؟ کول برها خودشان در سختی هستند. چرا به خاطر کاری که قانون هم آن را تایید کرده است، باید کشته شوند؟ خانواده کول برها چه گناهی دارند که هر روز عزادار یک نفر هستند؟»
این روزنامه نوشته است دو سالی است که مرز بانه را نیروی انتظامی تامین امنیت می‌کند. در این دو سال، تعداد زیادی کول بر توسط آن ها کشته شده‌اند. این در حالی است که در گذشته تامین امنیت دست سپاه بود و اصلا چنین مشکلاتی نبود. محسن بیگلری، نماینده بانه و سقز گفته است: «نیروی انتطامی نباید کول برها را بکشد. اگر هم به موردی مشکوک می‌شود، باید خیلی حرفه‌ای عمل کند نه این که با گلوله به سر، آن ها را متوقف کند.»
بیگلری با بیان این که یکی از افرادی که کشته شده، دهیار روستا بوده است، افزود: «کاش به جای کشتن کول برها، وضعیت معاش آن ها را تامین می‌کردند که دهیار مجبور نباشد به کول بری برود.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر