صادق زیبا کلام : ظریف باید سرش را بالا بگیرد و عقب نشینی نکند

دست دادن محمدجواد ظریف و بارک اوباما به بحث داغی در فضای سیاسی ایران تبدیل شده است. رسانه‌های وابسته به اصلاح‌طلبان از این موضوع استقبال کردند و رسانه‌های اصول‎گرا وزیر امورخارجه را نواختند. نمایندگان تندروی مجلس شورای اسلامی هم پا را یک گام فراتر گذاشتند و انتقادهای تندی علیه محمدجواد ظریف مطرح کردند.

«ایران وایر» از دکتر «صادق زیباکلام»، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران درباره این ماجرا پرسیده است:

دیروز در مجلس بحث دست دادن آقای ظریف بسیار داغ شد. آقایان «ابوترابی» و «مطهری» اعتقاد داشتند انتقادهای برخی نمایندگان از ظریف، توهین آمیز بوده است. تحلیل شما چیست؟

-       من معتقدم دیروز تندروها فقط به آقای ظریف توهین نکردند بلکه به دولت آقای روحانی و به بیش از 18 میلیون مردمی که به دولت ایشان رای دادند و در سطحی گسترده‌تر، به همه ایرانی‌هایی که خواهان یک نگاه جدید به غرب و امریکا هستند، توهین کردند. بسیاری از ایرانیان معتقدند 36 سال امریکاستیزی جز ضرر و زیان و هزینه، حاصل دیگری برای ایران نداشته است. شخصا بارها و بارها از طرف‎داران ادامه دشمنی با امریکا خواسته‌ام که یک مورد و فقط یک مورد به من نشان دهند که در این 36 سال گذشته امریکاستیزی و دشمنی با امریکا نفعی برای مملکت داشته است. من یک دوجین مورد ذکر می‌کنم که دشمنی با امریکا و غرب ستیزی چه‎طور تیشه بر ریشه منافع ملی‌مان زده است. چیزی که طرف‎داران امریکاستیزی دارند انجام می‌دهند نه با خواسته اکثریت مردم همراه است و نه با منافع ملی؛ فقط از آن بهره برداری سیاسی می کنند. این کار برای تثبیت ایدئولوژی خودشان معنا و مفهوم پیدا می‌کند چون اگر امریکا ستیزی و دشمنی با امریکا از این‌ها گرفته شود، حرف دیگری برای گفتن ندارند.

شما در این زمینه منتقد دولت هم بودید که در مقابل آن ها کوتاه می آید.

-       بله؛ من دو سال پیش به آقای روحانی که تازه رییس جمهور شده بودند، پیشنهاد کردم درباره امریکاستیزی یک نظرسنجی ساده انجام دهند. امروز هم به آقای روحانی می‌گویم که یک نظرسنجی ساده درباره امریکاستیزی برگزار کنند، اگر بیش از 80 درصد مردم ایران خواهان این نبودند که این دشمنی بی‌حاصل با امریکا متوقف شود، شما هم‎چنان این سیاست دشمنی با امریکا را ادامه دهید. من یقین دارم که بیش از 80 درصد مردم ایران دوست ندارند دشمنی با امریکا ادامه یابد، همان‌طور که نمی‌خواهند ایران اسراییل را نابود کند و غرب ستیزی ادامه یابد. ملاک ما باید رای مردم باشد یا منافع ملی و...؟ دولت باید این کار را انجام دهد و حاصل آن را جلوی اصول‎گرایان بگذارد چون امریکاستیزی و این سیاست، اعتبار ما را خدشه دار کرده است.

منظورتان خدشه دار شدن اعتبار از لحاظ اقتصادی است؟

-       امریکاستیزی فقط از نظر اقتصادی به ما ضربه نزده، ما را تحقیر کرده و جایگاه‎مان را در جهان و منطقه پایین آورده است. مصر هر طور دلش می‌خواهد با ما رفتار می‌کند، عربستان هم همین‌طور. یک کشور دو میلیونی مثل قطر هر طور دلش می‌خواهد با ما رفتار می‌کند، بحرین هم همین‌طور. ما اصلا جایگاه و اعتباری نداریم. این مصیبتی که الان در حج امسال اتفاق افتاده، در حقیقت حاصل همان سیاست غلط امریکاستیزی و دشمنی با امریکا است. کشوری مثل عربستان که نه از نظر توسعه سیاسی، نه از نظر توسعه اجتماعی و اصلا از هیچ نظری قابل مقایسه با جمهوری اسلامی ایران نیست، به خودش اجازه می‌دهد که با زوار ایرانی این‌طور رفتار کند، بلدوزر بیاندازد و به این صورت با کشته‌شدگان ایرانی رفتار کند. تمام این‌ها حاصل سیاست‌های امریکاستیزی است که هر قدرت بی سرو پایی در دنیا به خودش اجازه می‌دهد که با ایران و ایرانی‌ها این طور برخورد داشته باشد.

الان که من با شما صحبت می‌کنم، عده‌ای از بسیجی‌ها از شب گذشته کنار مجلس شورا تحصن کرده‌اند.

-       مسلم است گر ز باغ رعیت ملک خورد سیبی/ برآرند غلامان درخت از ریشه. این بسیجی‌ها تشویق می‌‌شوند حتی اگر نگوییم که به آن‌ها خط داده می‌‌شود، می‌توانیم بگوییم که تشویق می‌شوند. این تشویق‌ها هم به خاطر عقب نشینی‌های دولت آقای روحانی است. اگر دولت سفت و محکم بگوید که ملاک من خواست و اراده مردم و منافع ملی است و پای آن بایستد، آن وقت اقلیت تندرو نمی‌توانند به خاطر منافع خودشان، منافع مملکت را زیر پا بگذارند. من دولت آقای روحانی را مقصر می‌دانم برای این‌که عقب نشینی می‌کند. الان محمدجواد ظریف جوری صحبت و کارش را توجیه می‌کند که یعنی من یک کار خطایی انجام داده ام، خیلی ببخشید، تعمدی نبوده. آقای ظریف باید سرش را بالا بگیرد و بگوید مردم این را از ما می‌خواهند؛ کسانی که به ما رای داده‌اند، این را می‌خواهند و کسانی مخالف این موضوع هستند که چهار میلیون بیش تر رای ندارند. خواست و اراده 18 میلیون نفر باید تامین شود یا خواست و اراده چهار میلیون نفر. متاسفانه دولت آقای روحانی مثل دولت آقای خاتمی در این مساله به جای ایستادن، مدام عقب‌نشینی می‌کند و این باعث می‌شود یک عده جلوی مجلس بروند، چادر بزنند و بگویند آقای ظریف باید از ما به طور رسمی عذرخواهی کند. عقب نشینی دولت برای یک اقلیت پنج درصدی ایجاد حق می‌کند.

به نظر شما، اگر نظرسنجی انجام شود و جواب این باشد که 80 درصد مخالف امریکاستیزی هستند، تندروها آرام می‌شوند؟

-       بالاخره در نظام ما یا باید نظر نخبگان را بپذیریم یا نظر تحصیل کردگان را. یا باید ملاک، منافع ملی باشد یا قانون. ملاک چیست؟ در مورد امریکاستیزی، ملاک مشخص نیست. آیا ملاک خواست مردم است؟ پس اگر خواست مردم است که مثلا 80 درصد «نه» گفته‌اند. بالاخره باید با مدرک جلوی تندروها بایستیم وگرنه آن‌ها می‌ایستند و دولت باید مدام عقب‌نشینی کند.