روزگار سخت جامعه رنگین‌کمانی افغانستان

شایا گلدوست

من، «شایا گلدوست»، زن ترنس و کنش‌گر جامعه رنگین‌کمانی، هر هفته دوشنبه در اینستاگرام «ایران‌وایر» با یکی از اعضای جامعه رنگین‌‌کمانی درباره مسایل و مشکلات مربوط به این قشر گفت‌وگو می‌کنم. میهمان این برنامه، «آرتمیس اکبری»، فعال جامعه رنگین‌کمانی افغانستان و موسس سازمان «افغان‌ ال‌جی‌بی‌تی» است. با او درباره شرایط بحرانی رنگین‌کمانی‌های افغانستان و درخواست نهاد‌های حقوق بشری برای کمک به آن‌ها صحبت می‌کنیم.

هرچند شرایط جامعه رنگین‌کمانی افغانستان هرگز خوب نبوده است اما از زمان روی کار آمدن مجدد «طالبان»، وخیم‌تر‌ از‌ گذشته شده است. 

طالبان جامعه اقلیت جنسی و جنسیتی افغانستانی را مورد هدف قرار داده و آن‌چه که به وضوح دیده می‌شود، افزایش تهدید، تجاوز، حمله و بازداشت‌های غیرقانونی اعضای این جامعه توسط طالبان است. 

طالبان برای روابط جنسی بین افراد هم جنس مجازات‌های بسیار سنگینی در نظر گرفته است که به قیمت جان این افراد تمام می‌شود. 

«گل رحیم»، قاضی طالبان گفته است: «در حکومت طالبان برای هم‌جنس‌گرایان دو مجازات وجود دارد؛ یا سنگسار و یا این که پشت دیواری بایستد که بر سر او سقوط کند. دیوار باید دو و نیم تا سه متر ارتفاع داشته باشد.»

تماشا در یوتیوب

از «آرتمیس اکبری» درباره سازمان مردم‌نهاد «افغان ال‌جی‌بی‌تی» پرسیدم؛  این که سازمان با چه هدفی تاسیس شد و تا کنون چه اقداماتی در جهت حمایت از جامعه رنگین‌کمانی افغانستان انجام داده است؟

- من یکی از بنیان‌گذاران و مدیران این سازمان هستم. ما این سازمان را به این دلیل تاسیس کردیم که متاسفانه هیچ سازمانی در داخل و خارج از افغانستان برای حمایت از جامعه ال‌جی‌بی‌تی وجود نداشت. ما که خارج از کشور زندگی می‌کنیم، این نیاز را احساس کردیم که سازمانی تاسیس کنیم تا بتوانیم به افرادی که در داخل افغانستان هستند و در این شرایط بسیار بد گرفتار شده‌اند، کمک کنیم. به همین دلیل، به محض این که به اروپا رسیدم، مجوز تاسیس و ثبت این سازمان را گرفتیم و فعالیت خود را شروع کردیم.

از زمانی که افغانستان سقوط کرد و به دست طالبان افتاد، سعی کردیم تا خدمات مختلفی را به جامعه رنگین‌کمانی افغانستان ارایه دهیم. اولین و مهم‌ترین کاری که انجام دادیم، به کمک سازمان‌های دیگر و وزارت خارجه و دولت‌های مختلف، عده‌ای کمی از افراد رنگین‌کمانی را وارد اروپا کردیم تا امنیت آن‌ها حفظ شود و فرصت جدیدی برای زندگی داشته باشند. کار دیگری که از سوی سازمان ما انجام شده، رساندن کمک‌های مالی است. افرادی بودند که در شرایط بحرانی جنگ، بدون غذا و سرپناه مانده و به کمک‌های بشردوستانه نیز دسترسی نداشتند. ما توانستیم با ایجاد شبکه‌های مالی و سیستم حواله، به افغانستان پول ارسال و با کمک افرادی که در افغانستان می‌شناختیم، برای بی‌سرپناهان مسکن تهیه کنیم. افرادی بودند که ویزای کشورهای دیگر‌ را داشتند اما توانایی خرید بلیت برای خروج را نداشتند و ما این کار را برای آن‌ها انجام دادیم. متاسفانه رفته رفته بودجه ما کمتر شد، چون منابع مالی و انسانی ما محدود هستند. ما سازمان مردم‌نهادی هستیم و از جایی بودجه دریافت نمی‌کنیم. بخشی از کمک‌ها از بودجه شخصی خود ما است و بخشی از کمک‌های مالی که به ما اهدا می‌شوند. متاسفانه تا به الان هیچ کمکی مالی از سوی افراد افغانستانی که در داخل یا خارج از کشور زندگی‌ می‌کنند، دریافت نکرده‌ایم. در حال حاضر به دلیل نداشتن بودجه کافی، تمرکز خود را بر روی مذاکره با کشورهای اروپایی برای اسکان افراد رنگین‌کمانی افغان گذاشته‌ایم. در تلاش هستیم تا برای گسترش دامنه فعالیت‌های خود، عضو شورای اروپا بشویم و برای دادخواهی و رسیدگی به حقوق پناهندگان و جامعه ال‌جی‌بی‌تی بیشتر تلاش کنیم.

آرتمیس اکبری در ادامه می‌گوید: «متاسفانه ال‌جی‌بی‌تی‌کیو‌فوبیا تنها به عامه جامعه افغانستان محدود نمی‌شود. کنش‌گر‌ان و سیاست‌مدارانی که در حکومت قبلی افغانستان روی کار بوده‌اند نیز این رویکرد خصمانه را به افراد رنگین‌کمانی دارند. تجربه شخصی من از حضور در کنفرانسی در بلژیک که بسیاری از چهره‌های سیاسی اجتماعی افغانستان نیز حضور داشتند، بسیار تلخ است. زمانی که متوجه شدند من از جامعه ال‌جی‌بی‌تی هستم، رفتارهای بسیار زننده‌ای داشتند و با نگاه، رفتار و حرف‌هایشان به من توهین می‌کردند که باعث ناراحتی من می‌شد. زمانی که سخنرانی می‌کردم، بی‌احترامی این افراد قلب من را به درد آورد. این افراد در حکومت قبلی افغانستان، وزیر، معاون وزیر، نماینده پارلمان، کنش‌گر حقوق زنان و غیره بوده‌اند اما رویکردشان به جامعه ال‌جی‌بی‌تی بسیار‌منفی است. حالا شما این دیدگاه را به عموم جامعه افغانستان تعمیم دهید که چهار دهه درگیر جنگ بوده و از سطح آموزش و آگاهی لازم برخوردار نیستند.»

اخیرا تعدادی از سازمان‌های حقوق بشری طی درخواستی، خواستار کمک به جامعه رنگین‌کمانی افغانستان شده‌اند؛ در این درخواست به چه نکاتی اشاره شده است؟

- زمانی که افغانستان سقوط کرد، کشورهای زیادی وعده کمک دادند اما متاسفانه عملی نشد. این کمک و حمایت از جامعه ال‌جی‌بی‌تی افغان هم وعده داده شده بود. متاسفانه تعداد کمی از افراد رنگین‌کمانی افغان وارد اروپا شدند و تعداد بی‌شماری از آن‌ها در پاکستان و ایران در برزخی از بلاتکلیفی زندگی می‌کنند. کشور‌های اروپایی نیز به وعده‌های خود عمل نمی‌کنند. سازمان ما به شخصه از دولت چک و آلمان این درخواست را کرد. هم‌چنین «ایلگای آسیا» با کمک سازمان‌های دیگر، نامه‌نگاری‌هایی را انجام داد تا روند رسیدگی به بازاسکان افرادی که در افغانستان یا کشورهای همسایه هستند را تسریع کند. مساله دیگر که ما نیز بارها به آن اشاره کرده‌ایم، جدا شدن زوج‌های هم‌جنسی است که متاسفانه رابطه آن‌ها به رسمیت شناخته نمی‌شود. یک نفر بازاسکان شده و فرد دیگر در افغانستان یا کشورهای همسایه جامانده است. دولت‌های اروپایی هم ساز و کار لازم را برای رسیدگی به این موضوع ندارند. علاوه بر این‌ها، در این درخواست بر فشار بیشتر جامعه جهانی به طالبان برای رعایت حقوق افراد رنگین‌کمانی تاکید شده است و هم‌چنین نظارت لازم بر رسیدن کمک‌های بشر دوستانه به دست اعضای جامعه رنگین‌کمانی افغانستان که در شرایط بحرانی به سر می‌برند. اما موضوعی که بیشتر از همه مورد توجه بوده و بارها تکرار شده، بازاسکان افراد آسیب‌پذیر به کشوری امن است.