من، «شایا گلدوست»، زن ترنس و کنشگر جامعه رنگینکمانی هر هفته دوشنبه در اینستاگرام «ایرانوایر» با یکی از اعضای این جامعه درباره مسایل و مشکلات مربوط به این قشر گفتوگو میکنم. میهمان این برنامه، «آرتمیس اکبری»، فعال رنگینکمانی و از مدیران و بنیانگذاران سازمان «افغانالجیبیتی» است. با او درباره نفرتپراکنی و نژادپرستیهایی که در فضای جامعه ایران علیه افغانستانیها به راه افتاده است، صحبت میکنیم؛ فضایی که برای رنگینکمانیهای افغانستانی مهاجر در ایران آسیبزننده و ناامن است.
در هفتههای گذشته شاهد به وجود آمدن موجی جدید از نژادپرستی و نفرتپراکنی در جامعه ایران علیه مهاجران افغانستانی بودهایم. برخی از فعالان مدنی این موج را مربوط به پروپاگاندای حکومت میدانند که به طور سیستماتیک به جامعه تزریق شده است.
***
از زمان اشغال مجدد افغانستان به دست «طالبان»، شرایط رنگینکمانیهای افغانستان وخیمتر از گذشته شده است. طالبان جامعه اقلیت جنسی و جنسیتی افغانستانی را مورد هدف قرار دادهاند و آنچه که به وضوح دیده میشود، افزایش تهدید، تجاوز، حمله و بازداشتهای غیرقانونی اعضای این جامعه است. «دیدهبان حقوق بشر» و «سازمان اقدام عاجل بینالمللی» در گزارشی اعلام کردهاند که افغانهای لزبین، همجنسگرا، دوجنسگرا، ترنسجندر (LGBT) و افرادی که با هنجارهای سختگیرانه جنسی و جنسیتی در افغانستان تطابق ندارند، با وضعیت ناامید کننده روزافزونی مواجه شدهاند و امنیت و جان آنها در معرض تهدید قرار دارد.
شماری از اعضای الجیبیتیکیوپلاس افغانستانی در نامهای سرگشاده به سازمان ملل متحد و دیگر سازمانهای حقوق بشری، خواستار تامین امنیت و عدالت برای اعضای این گروه اجتماعی در افغانستان شدهاند.
در این نامه آمده است: «ما در این دو سال، بخش کوچکی از جنایات هولناکی که طالبان علیه جامعه الجیبیتیکیوپلاس در افغانستان مرتکب شدهاند را ثبت کردهایم. گزارشهای مستند ما حاکی از آن هستند که در حال حاضر حداقل ۱۰ تن از اعضای جامعه رنگینکمانی افغانستان در بازداشت طالبان به سر میبرند. ما فعالان الجیبیتی افغانستان بارها تلاش کردهایم که صدای بیصداشدهترین بخش افغانستان و دیگر معترضان در برابر طالبان شویم اما گویی چشم و گوش جهان را ارادهای برای دیدن و شنیدن نیست.»
اعضای جامعه رنگینکمانی افغانستان در این نامه سرگشاده از سازمان ملل و نهادهای حقوق بشری خواستهاند جنایات طالبان علیه جامعه الجیبیتی افغانستان را بررسی و عاملان این جنایت را پاسخگو کنند و طالبان را در تمام پلتفرمهای جهانی تحریم و فشارهای دیپلماتیک حداکثری به این گروه وارد کنند.
از این رو بسیاری از رنگینکمانیهای افغانستانی مجبور به خروج از کشور و ورود قانونی یا غیرقانونی به ایران میشوند؛ جامعهای که شاید به دلایل فرهنگی و اجتماعی، رویکرد بازتری به قشر رنگینکمانی داشته باشد. با این وجود، فضای ایجاد شده بر ضد مهاجران افغانستانی شرایط را برای این افراد بحرانیتر از گذشته میکند.
میهمان برنامه، «آرتمیس اکبری» درباره این جریانات نژادرستانه علیه افغانستانیها و تاثیر آن بر قشر رنگینکمانی بیشتر توضیح میدهد: «افغانستان حدود پنج دهه است که درگیر جنگهای داخلی و خارجی است. موج مهاجرت از سوی افغانستان به سمت ایران همیشه وجود داشته است و دلیل آن میتواند فرهنگ و زبان مشترک میان دو کشور باشد. پس از اشغال مجدد افغانستان به دست طالبان و نقض شدید حقوق بشر در این کشور و همچنین اخیرا به دلیل فقر اقتصادی شدید، بسیاری از افغانستانیها به ایران پناه میآورند. این موج نژادپرستی علیه افغانستانیها همیشه وجود داشته اما اخیرا به نظر میرسد که تبلیغات گستردهای در شبکههای اجتماعی برای تشدید آن انجام میشود. بسیاری معتقد هستند که این پروپاگاندای حکومت جمهوری اسلامی است که قصد دارد تمرکز افکار عمومی را به سمت و سویی دیگر منحرف کند. »
آرتیمیس اکبری با تاکید بر این که این موج باعث به وجود آمدن شایعات بسیار نادرستی درباره مهاجران افغانستانی شده و دامنه نفرتپراکنی و ناامنی علیه آنها را افزایش داده است، شرایط سخت اقتصادی جامعه ایران را نیز یکی از دلایل به وجود آمدن این باورهای نادرست درباره مهاجرین افغانستان میداند: «این شرایطه باعث میشود تا جامعه ایران تصور کند آنچه حق خود است، صرف افغانستانیها میشود، در صورتی که این باور اشتباه است و اکثر مهاجرین افغانستانی در ایران از ابتداییترین حقوق شهروندی نیز برخوردار نیستند.»
موج مهاجرت پناهجویان رنگینکمانی به ایران قبل از سقوط افغانستان به دست طالبان نیز وجود داشت، مخصوصا افراد ترنس بسیاری به این دلیل که تصور میکردند ایران جای بهتری برای آنها است، به ایران مهاجرت میکردند. اما آرتمیس اکبری معتقد است افغانستانی بودن و رنگینکمانی بودن افراد را در معرض آسیب و خشونت بیشتری قرار میدهد: «تصور رنگینکمانیهای افغانستان درباره شرایط بهتر در ایران تصوری اشتباه است. بسیاری از افراد ترنس با تصور این که میتوانند در ایران ترنزیشن و پروسه بازتایید جنسیت را انجام دهند، مهاجرت کردهاند اما در واقعیت با تبعیضها و خشونتهای مضاعفی مواجه شدهاند. بسیاری از این افراد به دلیل بیان جنسیتی متفاوت با هنجارهای جامعه ایران مورد خشونت و آزار قرار دارند و هویت افغانستانی بودن و پناهجو بودن نیز آنها را در معرض ستم مضاعف قرار میدهد. در همین هفتههای اخیر بسیاری از افراد جامعه رنگینکمانی افغانستان در ایران میگویند از تردد در فضای شهری اجتناب میکنند، چون با جریانات به وجود آمده، ترس این را دارند که بیشتر از پیش مورد خشونت قرار بگیرند. البته تاکید بر این نکته بسیار مهم است که جامعه رنگینکمانی ایرانی خود با مسایل و مشکلات بسیار زیادی مواجه است و طبیعتا این مشکلات برای یک مهاجر افغانستانی تشدید میشوند.»
به باور او، دیدگاه منفی به رنگینکمانی بودن و افغانستانی بودن در لایههای مختلف زندگی این افراد تاثیر گذاشته است و اکثر آنها که هیچ گونه حمایتی از سوی خانواده و اطرافیان ندارند را در امرار معاش و گذران زندگی با بحران مواجه میکند.
مطلب مرتبط:
لغتنامه مختصر اصطلاحات حوزه جنس و جنسیت
ثبت نظر