بلافاصله پس از هولوکاست، جهان با یک چالش بزرگ مواجه شد؛ این‌که چگونه می‌توان عدالت را در قبال جنایاتی با این ابعادِ غیرقابل تصور برقرار کرد. دادگاه نظامی بین‌المللی (IMT) که در نورنبرگِ آلمان برگزار شد، کوشید به این سوال پاسخ دهد. در ۱۸ اکتبر ۱۹۴۵، دادستان‌های ارشد دادگاه نظامی بین‌المللی علیه ۲۴ مقام برجسته نازی اقامه دعوی کردند.
***
در ۱۸ اکتبر ۱۹۴۵، دادستان‌های ارشد دادگاه نظامی بین‌المللی (IMT) کیفرخواست خود را علیه ۲۴ مقام برجسته نازی قرائت کردند. چهار فقره اتهام وارده به این افراد عبارت بودند از:
۱- توطئه برای ارتکاب جنایات علیه صلح، جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت
۲- جنایات علیه صلح
۳- جنایات جنگی
۴- جنایات علیه بشریت
اظهار بی‌گناهی متهمان در دادگاه نورنبرگ
پس از شكست آلمان، متفقین مقامات ارشد دولت و حزب نازی و فرماندهان نظامی رایش سوم را در دادگاه‌های نظامی که تحت مدیریت قضات شوروی، بریتانیا، فرانسه و ایالات متحده آمریکا برگزار شد، محاكمه كردند. در دادگاه نظامی بین‌المللی که به دادگاه نورنبرگ معروف شد، ۲۲ متهم اصلی به جنایات جنگی، از نوامبر ۱۹۴۵ تا اكتبر ۱۹۴۶ محاکمه شدند. در این فیلم، متهمان در رد کیفرخواست در خصوص اتهامات جنایت علیه صلح، جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت، اظهار بی‌گناهی می‌کنند. در پایان روند دادرسی، «یالمار شاخت»، «فرانتس فون پاپن» و «هانس فریچه» تبرئه شدند؛ دوازده تن از متهمان، از جمله «هرمان گورینگ»، «ویلهلم كایتل»، «یواخیم فون ریبنتروپ» و «ارنست كالتن‌برونر» به مرگ محکوم شدند و احکام سایرین بین ۱۰ سال زندان تا حبس ابد صادر شد.
منبع: آرشیو ملی فیلم
گوستاو کروپ فون بوهلن اوند هالباخ (۱۸۷۰ - ۱۹۵۰)
از صنعت‌گران برجسته آلمان و رییس «اتحادیه صنایع رایش» بود که از قِبل موقعیتش در صندوق «آدولف-هیتلر-اسپند» (صندوق اهدای کمک‌های مالی به حزب نازی)، مزایای اقتصادی فراوانی کسب کرد. جایگاه پرنفوذش توسعه «شرکت کروپ» در اروپای شرقی را فراهم کرد؛ شرکتی که در دوران جنگ به‌طور گسترده از نیروی کار اجباری سود جُسته بود. دادگاه نظامی بین‌المللی وضعیت جسمانی او را برای حضور در جلسات دادرسی و همچنین برای رسیدگی به پرونده اتهامات شرکت کروپ در جریان دادرسی‌های متعاقب نورنبرگ که در سال ۱۹۴۷ برگزار شد، مناسب ندانست. گوستاو کروپ در سال ۱۹۵۰ درگذشت.
رابرت لای (۱۹۸۰ - ۱۹۴۵)
در سال ۱۹۳۳، پس از آن‌که فعالیت تمام اتحادیه‌های کارگری در آلمان ممنوع اعلام شد، رابرت لای «جبهه کارگری آلمانی» را تأسیس کرد. لای که ریيس این سندیکا بود، به «دیکتاتور بلامنازع کار» معروف بود. «جبهه کارگری آلمانی» بیش از ۲۵ میلیون عضو داشت. با این حال، در دوران جنگ، جایگاه او در امور کارگران تحت‌الشعاع رقبایی مثل «آلبرت اشپر» و «فریتس زاوکل» قرار گرفت؛ افرادی که در سال ۱۹۴۵ در دادگاه نورنبرگ در کنار او در جایگاه متهمان قرار گرفتند. لای که می‌خواست شهید راه نازیسم قلمداد شود، اندکی پیش از آغاز دادرسی، در زندان خودکشی کرد.
مارتین بورمان (۱۹۰۰-۱۹۴۵)
در سال ۱۹۳۳، «بورمان» رییس دفتر «رودلف هس»، معاون هیتلر شد. او چندان چهره‌شناخته‌شده‌ای در آلمانِ آن سال‌ها نبود، اما از دستیاران نزدیک هیتلر بود و در پشت صحنه سیاست داخلی کشور فرد قدرتمندی محسوب می‌شد. پس از آن‌که هس به بریتانیا رفت، بورمان رییس دفتر مرکزی حزب نازی شد (در سال ۱۹۴۱) و بعد در سال ۱۹۴۳، رسماً به سمت منشیِ «پیشوا» مصوب شد. بورمان در بسیاری اجرای برخی از سیاست‌های داخلی آلمان نازی، از جمله غارت آثار هنری، آزار و اذیت یهودیان، برنامه «اتانازی»، و توسعه برنامه‌های کار اجباری، نقشی کلیدی ایفا کرد. او همچنین مجموعه‌ای از فرامین را برای تبعید یهودیان به مناطق شرقی امضا کرد. بورمان در آخرین روزهای جنگ جهانی دوم، کوشید از برلین فرار کند اما کشته شد. با این حال، مدت‌ها تصور می شد که او توانسته فرار کند. بورمان را به طور غیابی در دادگاه نورنبرگ محاکمه و به اعدام محکوم کردند. مقامات آلمان غربی در سال ۱۹۷۳ پس از کشف و شناسایی بقایای جسد او رسماً اعلام کردند که درگذشته است.
کارل دونیتس (۱۸۹۱- ۱۹۸۰)
او فرمانده ناوگان زیردریایی (او-بوت) ارتش آلمان در سال ۱۹۳۹ بود و در سال ۱۹۴۳، به سمت فرمانده کل نیروی دریایی (کریگس‌مارینه) منصوب شد. او جانشین «ایرش رِدر» شد. در ماه مه ۱۹۴۵ بنابر وصیت هیتلر و پس از خودکشیِ او، «دونیتس» رییس‌جمهور رایش شد. دادگاه او را به اتهام ارتکاب به جرایم ۲ و ۳ محکوم به تحمل ۱۰ سال زندان کرد.
هانس فرانک (۱۹۰۰- ۱۹۴۶)
بنیان‌گذار «اتحادیه حقوق‌دانان سوسیال‌ناسیونالیست»، وکیل هیتلر در دادگاه سال ۱۹۳۰ «رایشسور» (سازمان نیروهای مسلح جمهوری وایمار)، و پس از آغاز جنگ جهانی دوم، فرماندار «دولت عمومی» در لهستان اشغالی. هانس فرانک در مقام فرماندارِ دولت عمومی مسئول بدرفتاری و سوءاستفاده از مردم و تبعید و قتل‌عام یهودیان بود. دادگاه او را به ارتکاب جرایم ۳ و ۴ مجرم دانست و به مرگ محکوم کرد. فرانک در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۶ اعدام شد.
ویلهلم فریک (۱۸۷۷ - ۱۹۴۶)
او وزیر کشور رایش بین سال‌های ۱۹۳۳ تا ۱۹۴۳، و محافظ رایش در تحت‌الحمایه بوهم و موراویا بود. در آن سال‌های مهم آغازِ دیکتاتوری نازی، او قوانین و مقرراتی را به اجرا گذشت تا یهودیان از حضور در جامعه محروم شوند و احزاب سیاسی نیز ممنوع شوند و مخالفان سیاسی به اردوگاه‌های کار اجباری فرستاده شوند. دادگاه فریک را به ارتکاب جرایم ۲ و ۳ و ۴ مجرم دانست و به اعدام محکوم کرد. او در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۶ اعدام شد.
هانس فریچه (۱۹۰۰ - ۱۹۵۳)
او ریيس «بخشِ رادیو» وزارت پروپاگاندا بود. فریچه در این وزارتخانه یک مقام درجه سه بود و نقشی در سیاست‌گذاری‌ها نداشت. اما در غیاب «یوزف گوبلس» که مرده بود و به‌منظور راضی کردن مقامات شوروی که او را بازداشت کرده بودند، به جمع متهمان دادگاه نورنبرگ افزوده شد. دادگاه نظامی بین‌المللی او را تبرئه کرد، اما فریچه اندکی بعد دوباره بازداشت، در جریان دادگاه‌های نازی‌زدایی در آلمان محاکمه و به ۹ سال زندان محکوم شد؛ او در سپتامبر ۱۹۵۰ آزاد شد.
والتر فونک (۱۸۹۰ - ۱۹۶۰)
«فونک»، وزیر اقتصاد و رییس بانک «رایش‌بانک» (بانک مرکزی آلمان نازی)، نقشی کلیدی در حذف یهودیان آلمان از اقتصاد این کشور ایفا کرد، و در مصادره اموال و دارایی‌های قربانیان هولوکاست نیز فعال بود. فونک به اتهامات ۲ و ۳ و ۴ مجرم شناخته و به حبس ابد محکوم شد. او در سال ۱۹۵۷ به دلیل شرایط بد جسمانی از زندان آزاد شد.
هرمان گورینگ (۱۸۹۳-۱۹۴۶)
فرمانده کل نیروی هوایی رایش («لوفت‌وافه»)، رییس مجلس (رایشس‌تاگ)، و مدیر «برنامه چهار ساله». در شروع جنگ در اروپا بسیاری او را جانشین هیتلر می‌دانستند. پس از وقایع «شب بلورین» در نوامبر ۱۹۳۸، گورینگ در «آریایی‌سازی» جامعه آلمان که حذف یهودیان از اقتصاد را نیز دربرمی‌گرفت، نقش مهمی داشت؛ او بود که به راینهارت هایدریش فرمان داد تا به منظور یافتن یک «راه‌حل کامل» در مورد «مساله یهود» تلاش‌ها را مضاعف کند. همزمان با ادامه جنگ، از محبوبیت گورینگ نزد هیتلر کاسته شد و تلاش‌هایش برای ترغیب نازی‌ها به مذاکره با متفقین، در اواخر جنگ، هیتلر را بر آن داشت تا او را از حزب اخراج کند. با این حال، گورینگ متهم اصلی در دادگاه نورنبرگ بود و در هر ۴ فقره اتهام نیز مجرم شناخته، و به اعدام محکوم شد. او، شب پیش از اعدام، با مصرف قرص سیانور خودکشی کرد.
رودلف هس (۱۸۹۴–۱۹۸۷)
دستیار شخصی هیتلر و معاون رهبر حزب نازی (تا سال ۱۹۴۱). در ماه مه ۱۹۴۱، هس که امیدوار بود بتواند موجبات مذاکرات صلح بین آلمان و بریتانیا را فراهم کند، به اسکاتلند پرواز کرد. اما بلافاصله دستگیر و زندانی شد. هس به ارتکاب جرایم ۱ و ۲ به حبس ابد محکوم شد. او تنها متهم دادگاه نورنبرگ بود که تا پایان عمر در زندان ماند؛ هس در ۹۳ سالگی خودکشی کرد.
آلفرد یودل (۱۸۹۰ - ۱۹۴۶)
او رییس ستاد فرماندهی عملیاتی نیروهای مسلح بود. «یودل» در این مقام، رهبری تمامی عملیات نظامی آلمان نازی، به‌جز حمله به اتحاد جماهیر شوروی را به عهده داشت. او را برای ارتکاب به هر ۴ فقره جرم محکوم دانسته و به اعدام محکوم کردند. یودل در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۶ به دار آویخته شد.
ارنست کالتن‌برونر (۱۹۰۳ - ۱۹۴۶)
رییس اداره اصلی امنیت رایش (RSHA)، و پس از راینهارت هایدریش، رییس پلیس امنیت. کالتن‌برونر در این مقام بر عملکرد «اِس‌دی» (سرویس اطلاعات و امنیت «اِس‌اس») و گشتاپو (یا پلیس مخفی آلمان) نظارت می‌کرد. او در سال‌های پایانی جنگ، نقشی محوری در اجرای «راه‌حل نهایی» ایفا کرد. کالتن‌برونر را به ارتکاب جرایم ۳ و ۴ به اعدام محکوم کردند. او در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۶ به دار آویخته شد.
ویلهلم کایتل (۱۸۸۲ - ۱۹۴۶)
او رییس ستاد فرماندهی کل نیروهای مسلح بود. کایتل در هر ۴ فقره اتهام مجرم شناخته و به اعدام محکوم شد. او را در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۶ به دار آویختند.
اِریش رِدر (۱۸۷۶ - ۱۹۶۰)
او فرمانده نیروی دریایی آلمان تا استعفا و بازنشستگی در ماه می ۱۹۴۳ بود. «رِدر» به ارتکاب جرایم ۱ و ۲ و۳ مجرم شناخته و به حبس ابد محکوم شد. او پس از گذراندن ۹ سال حبس، در سال ۱۹۵۵ به دلیل شرایط نامناسب جسمانی از زندان آزاد شد.
آلفرد روزنبرگ (۱۸۹۳-۱۹۴۶)
فیلسوف و مغز متفکر نازی‌ها، رییس بخش امور خارجی حزب نازی، وزیر رایش در مناطق شرقی اشغالی. روزنبرگ سازمانی را تاسیس کرد که ماموریتش غارت و مصادره گنجینه‌های فرهنگی یهودیان اروپا و انتقال آن به آلمان بود. او در سمت وزیر رایش در مناطق شرقی اشغالی، در قتل‌عام یهودیان و تبعید غیر نظامیانِ شوروی به اردوگاه‌های کار اجباری نقش داشت. روزنبرگ در هر ۴ فقره اتهام مجرم شناخته و به اعدام محکوم شد. او را در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۶ به دار آویختند.
فریتس زاوکل (۱۸۹۴ - ۱۹۴۶)
او ژنرال تام‌الاختیار اداره «آربایتزآین‌زاتس» (استقرار نیروی کار) بود. زاوکل در این سمت، مسئول تأمین نیروی کار در جمهوری رایش بود؛ او برای برطرف کردن نیاز روزافزون به کارگر، میلیون‌ها تن از ساکنان سرزمین‌های اشغالی را وادار به کار اجباری کرد. او به دلیل ارتکاب جرایم ۳ و ۴ محکوم به اعدام شد و در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۶ به دار آویخته شد.
یالمار شاخت (۱۸۷۷ - ۱۹۷۰)
او رییس بانک مرکزی آلمان نازی، «رایش‌بانک» تا سال ۱۹۳۹، و ژنرال تام‌الاختیار اقتصادِ جنگی بود. او که جانشین گورینگ در امور اقتصادی شده بود، در سال ۱۹۳۷، از وزارت اقتصاد برکنار شد؛ اما تا سال ۱۹۴۳ به‌عنوان «وزیر سیار»، یا وزیر بدون وزارتخانه، مشغول به کار بود. «شاخت» پس از ترور نافرجام هیتلر در سال ۱۹۴۴، به دلیل روابطِ نه‌چندان پایدارش با برخی از اعضای محافظه‌کار جریان مقاومت، به اردوگاه کار اجباری فرستاده شد. او در جریان دادگاه نورنبرگ تبرئه شد، اما در دادگاه‌های نازی‌زدایی در آلمان به ۸ سال کار اجباری محکوم شد. شاخت در سال ۱۹۴۸ آزاد شد.
آرتور زایس-اینکوارت (۱۸۹۲ - ۱۹۴۶)
او فرماندار رایش در اتریش، معاون هانس فرانک در دولت عمومی در لهستان اشغالی و فرماندار رایش در هلند اشغالی بود. «زایس-اینکوارت» در این مقام بود که در تبعید یهودیان هلندی و تیرباران گروگان‌ها مشارکت کرد. او به دلیل ارتکاب جرایم ۲ و ۳ و ۴ محکوم به اعدام شد و در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۶ به دار آویخته شد.
آلبرت اشپِر (۱۹۰۵ - ۱۹۸۱)
او معمار هیتلر و و وزیر تسلیحات و تولیدات نظامیِ رایش از سال ۱۹۴۲ به بعد بود. «اشپر» در سال ۱۹۳۷ به سمت «بازرس کل پروژه‌های ساختمانی در برلین» منصوب شد و مسئولیت بازسازی پایتخت را بر عهده گرفت. اداره تحت مدیریت او وظیفه نظارت بر آپارتمان‌هایی را به عهده داشت که متعلق به یهودیان ساکن برلین بود و پس از مصادره به غیریهودیان اختصاص یافته بود. اشپر، در مقام وزیر تسلیحات و تولیدات نظامی رایش، میلیون‌ها تن را برای افزایش میزان تولیدات کارخانه‌های اسلحه‌سازی و مهمات، به کار اجباری واداشت. در جریان دادگاه نورنبرگ، اشپر به تقصیر رژیم و مسئولیت شخصی خود در سوءاستفاده از نیروی کار اجباری اعتراف کرد. دادگاه به دلیل ابراز ندامت، حکمش را با اندکی تخفیف صادر کرد: او به اتهام ارتکاب جرایم ۳ و ۴ مجرم شناخته شد و به تحمل ۲۰ سال زندان محکوم شد. اشپر در سال ۱۹۶۶ آزاد شد.
یولیوس اشترایشر (۱۸۸۵ - ۱۹۴۶)
او پروپاگاندیست و مدیرمسئول روزنامه یهودی‌ستیز «مهاجم» (Der Stuermer) بود. اشترایشر از رهبران اولین جنبش تحریم محصولات و تولیدات یهودیان در آوریل ۱۹۳۳ بود. اما در سال‌های ۱۹۴۰ دیگر چندان جایگاه و اعتباری در حزب نازی نداشت. دادگاه نورنبرگ او را به دلیل ارتکاب جرم ۴ مجرم دانست و به اعدام محکوم کرد. اشترایشر در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۶ به دار آویخته شد.
کنستانتین فون نویرات (۱۸۷۳ - ۱۹۵۶)
او وزیر امور خارجه آلمان (۱۹۳۲ تا ۱۹۳۸)، حافظ منافع رایش در بوهم و موراویا (۱۹۳۹ تا ۱۹۴۱) بود. دادگاه نورنبرگ «نویرات» را به ارتکاب هر چهار فقره جرم مجرم دانست و به ۱۵ سال زندان محکوم کرد. نویرات، در سال ۱۹۵۴ و پس از تحمل ۸ سال زندان، به دلیل شرایط نامناسب جسمانی آزاد شد.
فرانتس فون پاپن (۱۸۷۹ - ۱۹۶۹)
او صدراعظم پیشین آلمان، سفیر آلمان در اتریش (۱۹۳۴ تا ۱۹۳۸) و سفیر آلمان در ترکیه (۱۹۳۹ تا ۱۹۴۴) بود. فون پاپن در دورانی که سفیر آلمان در ترکیه بود، راه را برای الحاق اتریش به آلمان نازی هموار کرد. او موفق نشد ترکیه را در جریان جنگ جهانی دوم مجاب کند که به نیروهای متحدین بپیوند. در دادگاه نورنبرگ از تمام اتهامات تبرئه شد. با این حال، در سال ۱۹۴۹ در دادگاه نازی‌زدایی به کار اجباری محکوم شد، ولی درخواست تجدید نظر کرد و بلافاصله آزاد شد.
یواخیم فن ریبنتروپ (۱۸۹۳ - ۱۹۴۶)
او وزیر امور خارجه آلمان بود و در جریان الحاق بودم و موراویا به آلمان نازی و همچنین در حمله به لهستان در سال ۱۹۳۹ نقش داشت. «ریبنتروپ» رهبران برخی کشورهای دیگر را نیز مجاب کرد که شهروندان یهودی خود را به اردوگاه‌های مرگ تبعید کنند. او به ارتکاب هر چهار جرم گناه‌کار شناخته و محکوم به مرگ شد. ریبنتروپ در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۶ به دار آویخته شد.
بالدور فون شیراخ (۱۹۰۷ - ۱۹۷۴)
او رهبر سازمان «جوانان هیتلری» (۱۹۳۳ تا ۱۹۴۰) و «گائولایتر» (رهبر شاخه منطقه‌ای حزب نازی) در اتریش (۱۹۴۰ تا ۱۹۴۵) بود. شیراخ در این سمت بود که یهودیانِ ساکن وین به لهستان تبعید شدند. او به ارتکاب هر چهار جرم، مجرم شناخته و محکوم به تحمل ۲۰ سال زندان شد. شیراخ در سال ۱۹۶۶ از زندان آزاد شد.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر