دیس اینفورمیشن و اخبار جعلی تنها در جهت پروپاگاندا و ترویج سیاست‌های حکومت‌ها منتشر نمی‌شود، ولی بخش عمده پروپاگاندا، انتشار دیس اینفورمیشن و خبر جعلی است که با هدف کنترل افکار عمومی و تاثیرگذاری بر مخاطبان، در راستای سیاست‌های حکومت صورت می‌گیرد.
رسانه‌های حکومتی در بهمن هر سال، بیشترین حجم محتوای جعلی را تولید و منتشر می‌کنند. رسانه‌هایی که عامدانه می‌کوشند با تحریف واقعیت و با پنهان کردن بخش‌های مهمی از حقیقت، تاریخ را به گونه‌ای روایت کنند که ذهن مخاطب از گذشته و حال، با اطلاعات دستکاری شده شکل گیرد، بی‌توجه به این اصل رسانه‌ای که محتوا زمانی باورپذیر می‌شود که موثق، عینی، کامل و با رعایت اصل عدالت و بی‌طرفی تهیه شده باشد. یعنی محتوا زمانی اثرگذار است که رسانه از اعتبار رسانه‌ای برخوردار باشد.
رسانهها برای کسب اعتبار و جلب اعتماد مخاطب، چند اصل را همواره در دستور کار دارند:
اول: اصل بی‌طرفی؛ یعنی هنگام تولید محتوا، تعصبات شخصی، گروهی و سازمانی کنار گذاشته، و داستان بی‌طرفانه، روایت و تحلیل می‌شود.
دوم: اصل دقیق و موثق بودن؛ یعنی دقت، قربانی سرعت در اطلاع رسانی و ایجاد جذابیت نشود.
سوم: اصل اعتبار منابع؛ یعنی از طرح ادعاهای بی‌منبع، یا دارای منابع غیر معتبر پرهیز شود.
حال به این گزارش خبرگزاری «تسنیم»، که روز ۲۱بهمن۱۴۰۱ با عنوان «روایتی از افسارگسیختگی وضعیت دارو در رژیم پهلوی» منتشر شده دقت کنید. در این گزارش آمده:
وضعیت صنعت دارو در سال‌های پیش از انقلاب، حاکی از عقب‌ماندگی زیاد در زمینه تامین داروهای مورد نیاز مردم، و وابستگی شدید به کشورهای غربی داشت.مشکل دسترسی به دارو در دوره پهلوی، همواره سلامت مردم را تهدید می‌کرد.واردکنندگان دارو در سال‌های ۱۳۰۰ تا ۱۳۲۰، عمدتا شرکت‌ها و افراد اروپایی بودند. در سال‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۰، وزارت بهداری در قسمت معاونت فنی، نظارت ضعیفی بر واردات و تولید دارو اعمال می‌کرد و هر شرکتی که دارو وارد یا تولید می‌کرد، صرفا به حوزه دارویی معاونت فنی وزارت بهداری اطلاع می‌داد که این دارو را وارد و یا تولید کرده است.در آن زمان به‌جز شرکت سهامی دارویی کشور که مدیرعامل آن عضو کمیسیون ساخت و ورود دارو بود، بقیه این موسسات دولتی و عمومی مطابق لیست دارویی خود کالاهای مورد احتیاج را وارد می‌کردند و وزارت بهداری، هیچ‌گونه نظارت و اطلاعی در مورد واردات، نگهداری و مصرف این داروها نداشت.پس از پیروزی انقلاب اسلامی، برنامه «نظام نوین دارویی» در سال ۱۳۵۸ در قالب یک طرح به «شورای انقلاب اسلامی» تسلیم شد و اولین فهرست داروهای ژنریک به‌نام «لیست ژنریک»، در سال ۱۳۵۹،مشتمل بر حدود ۵۲۰ ماده شیمیایی تدوین شد.در زمان رژیم پهلوی در صنعت دارو، حدود ۳۰ درصد داروهای مصرفی کشور را داروهای تولیدی تشکیل می‌داد، اما پیروزی انقلاب اسلامی ایران باعث خودکفایی در تولید همه داروها شد. اکنون در جمهوری اسلامی ایران، تکنولوژی تولید صددرصد داروهای مورد نیاز کشور وجود دارد و حتی بخشی از داروها صادر نیز می‌شود، ۹۹ درصد داروها تولید داخل است و یک درصد داروهای وارداتی، شامل داروی بیماری‌های نادر و یا داروهایی است که اثربخشی آن‌ها هنوز به تایید نرسیده است و یا صرفه اقتصادی تولید ندارند.
فارغ از اینکه مقایسه میزان پیشرفت تکنولوژیکی ایران ۱۴۰۱ با ایران ۱۳۳۰ یا ۱۳۵۰، و ملاک قرار دادن آن در داوری عملکرد یک نظام حکومتی، کار بیهوده و غیرمنطقی است، اما همین مقایسه وقتی با دیس اینفورمیشن و اخبار جعلی همراه می‌شود، تنها اعتبار رسانه تولید کننده محتوا را ضایع می‌سازد و کمترین اثرگذاری را ندارد.
گزارش خبرگزاری «تسنیم» یک نمونه آشکار پروپاگاندا و تلاش عامدانه برای انحراف افکار عمومی با توسل به اخبار جعلی و پنهان کردن بخش مهمی از اطلاعات است. اگر به صنعت داروسازی ایران نگاهی دقیق داشته باشیم، می‌بینیم از ۲۰ شرکت داروسازی ایران که بیشترین پروانه تولید دارو را دریافت کرده، ۱۶ مورد آن در دوره پهلوی بنا نهاده شده است:
۱- شرکت کارخانجات داروپخش، سال تاسیس ۱۳۳۵
۲- شرکت ابوریحان، سال تاسیس ۱۳۴۳
۳- شرکت اکسیر، سال تاسیس ۱۳۶۷
۴- شرکت عبیدی، سال تاسیس ۱۳۲۵
۵- شرکت تهران دارو، سال تاسیس ۱۳۳۴
۶- شرکت کیمیدارو، هوخوست سابق، سال تاسیس ۱۳۴۴
۷- شرکت تهران شیمی، سال تاسیس ۱۳۴۰
۸- شرکت امین، سال تاسیس ۱۳۶۳
۹- شرکت سبحان دارو، سویران سابق، سال تاسیس ۱۳۵۵
۱۰- شرکت تولید دارو، سال تاسیس ۱۳۳۵
۱۱- شرکت باختر بیوشیمی، سال تاسیس ۱۳۶۸
۱۲- شرکت داروسازی حکیم، سال تاسیس ۱۳۴۱
۱۳- شرکت داروسازی لقمان، سال تاسیس ۱۳۴۷
۱۴- شرکت جابربن حیان، سال تاسیس ۱۳۳۹
۱۵- شرکت البرز دارو یا اینترنشنال پروداکتس، سال تاسیس ۱۳۵۵
۱۶- شرکت سینا دارو، سال تاسیس ۱۳۴۲
۱۷- شرکت داروسازی کاسپین تامین، سال تاسیس ۱۳۶۲
۱۸- شرکت روز دارو، سال تاسیس ۱۳۴۲
۱۹- شرکت شهر دارو یا فارمکس سابق، سال تاسیس پیش از انقلاب ۱۳۵۷
۲۰- شرکت داروسازی سها، سال تاسیس ۱۳۲۷
شاید نتوان گفت اگر نظام پهلوی می‌ماند، امروز وضعیت دارو در ایران، جایگاه فعلی، بالاتر یا پایین‌تر را داشت؛ ولی آنچه غیرقابل کتمان است، اینکه اگر امروز ایران می‌تواند حدود ۹۵ درصد داروی مصرفی خود را (به ادعای مقام‌های مسوول) در داخل تولید کند، مدیون گام‌های مهمی است که در دوره پهلوی و در تاسیس شرکت‌های معتبر داروسازی تحت لیسانس معتبرترین کمپانی‌های داروسازی آمریکایی و آلمانی در ایران برداشته شد. شرکت‌هایی که بعد از پیروی از انقلاب بر خطوط تولید آن افزوده، و توانستند بخشی از مشکلات دارویی کشور را حل کنند.
ادعای دسترسی داشتن به تکنولوژی صددرصد داروها و تولید ۹۹ درصد داروی مورد نیاز در داخل کشور، اغراق‌آمیز و خلاف واقع است و درست در ایامی که ایران با کمبود سرم و آنتی بیوتیک و … روبه‌رو بوده و شورای عالی نظام پزشکی کشور در بیانیه‌ای رسمی نسبت به کمبود دارو انتقاد می‌کند و مرگ ده‌ها بیمار پروانه‌ای به دلیل دسترسی نداشتن به پانسمان، به بهانه تحریم‌ها، جامعه را متاثر ساخته، صحبت از دسترسی صددرصدی به تکنولوژی داروها و تولید ۹۹ درصدی داروی مورد نیاز در داخل کشور، یعنی بی‌اعتنایی به شعور مخاطب و اعتبار رسانه‌ای. چنین گزارشی تنها اعتبار و بی‌طرفی رسانه را مخدوش، و باورپذیری آن را غیرممکن می‌سازد.
باید توجه داشت که رسانه‌های حکومتی در بسیاری از موارد برای گمراه کردن افکار عمومی، مستقیم به خبرجعلی متوسل نمی‌شوند، بلکه گاهی بخش کوچکی از حقیقت را به‌جای تمام حقیقت به خورد مخاطب می‌دهند. احتمالا نسبت به کمبود دارو در دهه ۳۰ و ۴۰ نباید تردید کرد، چراکه در هزار سوم و در آغاز قرن جدید نیز ایران با مشکل کمبود دارو، و نایاب بودن برخی داروهای خاص دست به گریبان است، ولی حقیقت بزرگتر که «تسنیم» عامدانه آن را مخفی می کند این است که مهم‌ترین گام رفع مشکل داروی ایران، یعنی ورود تکنولوژی داروسازی به ایران تحت لیسانس کشورهای آمریکا و آلمان به‌عنوان دو قدرت برتر صنعت داروسازی، در دوره پهلوی آغاز شد و اگر جمهوری اسلامی این نهال را بارور کرده، نشاء آن در دوره پهلوی کاشته شده است.
تردید نسبت به صحت اطلاعات منتشره توسط رسانه‌های حکومتی، دقت در اعتبار منابع آن‌ها، داشتن تفکر انتقادی و ذهن پرسشگر، راه حفاظت از خود در برابر دیس اینفورمیشن و اخبار جعلی است. کار پروپاگاندا، دستکاری افکار عمومی با اطلاعات درست، نیمه درست و جعلی است و کار مخاطب، مقابله با پروپاگاندا از طریق تفکر انتقادی، دقت در منبع اطلاعات و اعتبار منبع.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر