مردم توان پرداخت قسطی هزینه‌های دندان‌پزشکی را هم ندارند

تارا روشنی

«نگذار از ترس هزینه، جای خالی بین دندونات بمونه. دندوناتو امروز درمان کن و دو سال بعد پرداخت کن. اقساط از شش تا ۲۴ ماه.»

این جمله تبلیغات یکی از کیلینیک‌های دندان‌پزشکی تهران است که به صورت تراکت کف خیابان چسبانده شده است. 

با این که سلامت دهان و دندان یکی از مهم‌ترین عوامل پیش‌گیری کننده بسیاری از بیماری‌ها است اما هزینه‌های بسیار زیاد و کاهش توان اقتصادی مردم در دهه‌های اخیر موجب شده‌اند درمان اقساطی باب شود و بسیاری از دندان‌پزشکان چاره کار را در ایجاد شرایط پرداخت قسطی هزینه‌ها ببینند؛ شرایطی که باز هم از عهده بسیاری از خانواده‌های متوسط به پایین جامعه که شمارشان هم کم نیست، بر نیاید. 

«نازنین» که به تازگی دندان‌های پسر نوجوانش را درمان کرده است، می‌گوید: «دو ماه پیش برای درمان دندان‌های پسر نوجوانم اقدام کردم. هزینه کشیدن یک میلیون تومان، پرکردن معمولی هر دندان بین دو میلیون تا چهار میلیون تومان و عصب‌کشی هر دندان پنج میلیون تومان شد.» 

او نفس عمیقی می‌کشد و حرفش را ادامه می‌دهد: «هزینه کاشت و ایمپلنت (دندان مصنوعی با عملکرد دندان طبیعی) که سرسام‌آور است. پسرم یکی از دندان‌هایی که بین دو دندان دیگر بود را کشید، برای همین برای گذاشتن دندان جدید باید کاشت پل انجام می‌شد. هزینه این دندان‌ ۱۰ میلیون تومان شد. اگر بخواهم مجموع هزینه‌ای که برای درمان مشکلات دندان پسرم انجام شد را بگویم، چیزی حدود ۲۰ میلیون تومان برای پر کردن دو دندان، یک عصب‌کشی و یک کاشت شد.» 

نازنین پس از چند ثانیه سکوت می‌گوید: «راستش خیلی دلم می‌خواست بتوانم یک یا چند تا از دندان‌های خود را هم ایمپلنت کنم اما قیمت هر یک دندان بین ۱۵ تا ۳۵میلیون تومان می‌شد. راستش را بخواهید، واقعا از توانم خارج بود. همان ۲۰ میلیون تومان را هم وام خانگی گرفتم.»

او به ایمپلنت قسطی هم فکر کرده است: «با این که در تبلیغات‌شان ادعا می‌کنند می‌توان اقساط را طی ۲۴ ماه پرداخت کرد اما وقتی سراغ این مراکز می‌روی، می‌گویند هزینه سه تا چهار دندان نهایت باید طی چهار ماه تسویه شود. اقساط ۲۴ ماهه برای ایمپلنت ۱۵ دندان به بالا است.»

براساس آمارهای موجود، هر ایرانی حداقل شش دندان پوسیده دارد و افراد ۳۰ تا ۴۰ ساله که در اوج سن فعالیت اجتماعی هستند، ۱۲ تا ۱۳ دندانِ ازدست‌رفته دارند. بیش از ۵۵ درصد افراد بالای ۶۵سال نیز اصلا دندان ندارند. 

این آمار وضعیت سلامت دندان ایرانی‌ها است که به گفته «کیانوش»، دندان‌پزشک ساکن تهران، مربوط به سال ۱۳۹۵ است. بعد از این آمار هم اطلاعات جدیدی منتشر نشده اما وضعیت اقتصادی جامعه، میزان مراجعه مردم به دندان‌پزشکی‌ها و تعطیل شدن برخی مطب‌های دندان‌پزشکی نشان می‌دهند این آمار در سال‌های اخیر نه تنها کم نشده بلکه افزایش هم یافته است. 

 به باور این دندان‌پزشک، هزینه‌های بالای درمان دندان، پوشش ناکافی بیمه‌ها و البته آموزش‌های ناکافی برای عامه مردم در خصوص اهمیت مراقبت از دهان و درمان موجب این وضعیت شده است: «وقتی هزینه هر ایمپلنت بین هفت تا ۳۵ میلیون تومان است، چه انتظاری می‌توان داشت؟ ارزان‌ترین ایمپلنت مربوط به نوع ایرانی و چینی است که بی‌‌کیفیت‌‌ترین نوع محسوب می‌شود و قیمت آن بین هفت تا ۱۰ میلیون تومان است. معمولا هم ضمانت ندارد.» 

او می‌گوید ایمپلنت نوع کره‌ای بین۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان قیمت دارند و حداکثر تا هفت سال ضمانت: «کیفیتش کمی بهتر است.» 

اما به گفته او، بهترین نوع ایمپلنت‌ها، سوئدی، آلمانی و امریکایی هستند: «قیمت آن‌ها از ۱۵میلیون شروع می‌شود و تا ۳۵ میلیون تومان ادامه دارد. ضمانتش هم بالای ۱۵ سال و حتی مادام‌العمر است. البته این را هم باید در نظر گرفت که هر ایمپلنت یک روکش هم دارد که آن هم بین سه تا شش میلیون تومان هزینه برمی‌دارد.»

این دندان‌پزشک توضیح می‌دهد که بسیاری از دندان‌پزشکانی که این روزها خدمات اقساطی ارایه می‌دهند، معمولا از نوع ایرانی و چینی آن استفاده می‌کنند که هم ارزان‌تر است و در استطاعت بسیاری از بیماران، هم خودشان به طور اقساط آن را از تولیدکننده خریداری می‌کنند: «می‌توانم بگویم تقریبا هیچ دندان‌پزشکی دندان ایمپلنت درجه یک ۲۰ یا ۳۵میلیون تومانی را اقساطی کار نمی‌کند، زیرا خودش مجبور است برای خرید، پول نقد بپردازد.»

«سمیرا» که اول امسال درمان دندان‌هایش را شروع کرده است،می‌گوید: «همسر من کارمند و نوع بیمه‌اش تامین اجتماعی است. این بیمه تنها خدمات پایه (مثل کشیدن دندان و پرکردن معمولی) را شامل می‌شود و برای درمان سایر موارد باید از بیمه تکمیلی استفاده کنیم. پشتیبانی بیمه تکمیلی هم بسته به نوع خدماتی که دارد و هزینه‌ای که ماهیانه دریافت می‌کند، متفاوت است. معمولا بیمه‌های تکمیلی بین سه تا۴۰ میلیون تومان در سال برای استفاده از خدمات دندان‌پزشکی به شخص بیمه شده پرداخت می‌کنند. تا حالا یک عصب‌کشی انجام داده‌ام که با روکش حدود هشت میلیون تومان شده است. چهار میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بابت عصب‌کشی و سه میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بابت روکش پرداخت کردم.»

تبلیغات فراگیر دندان‌پزشکی‌ها برای ارایه خدمات اقساطی در سطح شهر و درآمد نداشتن بسیاری از آن‌ها، به‌ویژه در شهرهای کوچک و دور افتاده به دلیل فقر و درآمد پایین مردم، موضوعی است که از سوی «علی تاجرنیا»، رییس هیات مدیره جامعه دندان‌پزشکی ایران نیز تایید شده است.

او در پاسخ به این سوال که آیا گران بودن خدمات دندان‌پزشکی، دندان‌پزشکان را هم دچار مشکل کرده است، گفت: «خیلی از کلینیک‌های دندان‌پزشکی عملا هیچ سودآوری ندارند. میزان درخواست‌ها از دانشگاه‌های علوم پزشکی برای راه‌اندازی کلینیک‌های مختلف، از جمله کلینیک‌های دندان‌پزشکی به شدت کاهش پیدا کرده است. دندان‌پزشکانی هم که فعالند، سعی می‌کنند با راهکارهای مختلف خود را سرپا نگه دارند.»

«فرید»، یکی دیگر از دندان‌پزشکان تهران می‌گوید: «در دوران طرحم در استان‌های جنوبی، بارها شاهد این بودم که مردان و زنان جوان به دلیل نداشتن پول، به جای درمان دندان، تن به کشیدن و خالی شدن جای آن می‌دادند؛ موضوعی که در سال‌های اخیر در همه جای کشور فراگیرتر شده است. در این شرایط بد اقتصادی چاره چیست؟ شاید بهتر باشد به مردم آموزش دهیم از همان کودکی به فکر سلامت دهان و دندان‌شان باشند و با خرید یک مسواک، خمیردندان و نخ دندان که شاید مجموع آن به ۱۰۰هزار تومان برسد، از شر هزینه‌های سرسام آور درمان در امان باشند. زیرا ۸۰ درصد بیماری‌های دهان و دندان با آموزش، قابل پیش‌گیری هستند.»