بررسی گفته‌ها و اقدامات مقامات جمهوری اسلامی از روزی که شناسایی ویروس «کرونا» جدید از سوی مقامات چینی به صورت رسمی اعلام شد، حاکی از مجموعه‌ای از اطلاعات نادرست و گمراه کننده توام با تصمیمات به شدت زیان‌بار و نادرست اجرایی در پیوند با این ویروس است. اگرچه بر اساس برخی نشانه‌ها، می‌توان دلایل پنهان‌کاری و انکار اولیه مقامات ایرانی را دریافت اما مشخص نیست آن‌ها برآورد درستی از نتایج فاجعه‌بار تصمیمات خود داشته‌اند یا خیر.
این اطلاعات گمراه‌کننده در اعلام آمار هم به وفور دیده شده است. از چهارشنبه ۳۰ بهمن ۱۳۹۸ (۱۸ فوریه ۲۰۲۰) که «قاسم جان بابایی»، معاون درمان وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران به صورت رسمی شناسایی دو بیمار مبتلا به ویروس کرونا در قم را تایید کرد تا پایان روز سهشنبه پنجم فروردین ۱۳۹۹ (۲۴ مارچ ۲۰۲۰) که آمار حکومتی تعداد مبتلایان به این ویروس را ۲۴هزار و ۸۱۱ و شمار فوت‌شدگان را هزار و ٩٣٤ نفر اعلام کرده است، مقامات ایرانی درباره شیوع این ویروس در کشور و تلفات ناشی از آن هم اطلاعات ضدونقیض زیادی منتشر کرده‌اند.
نکته قابل توجه این است که تا زمان تنظیم این گزارش، مقام‌های رسمی ایران حاضر نشده‌اند آمار مرگومیر بر اثر ابتلا به «کووید-۱۹» در استان‌های تهران و قم را منتشر کنند که احتمال داده می‌شود دلیل آن، میزان بالای مرگومیر ناشی از ابتلا به ویروس کرونا در این دو استان باشد.
«ایران‌وایر» در این گزارش، که به صورت مرتب و هر هفته چند‌بار به روزرسانی می‌شود، نحوه رویارویی مقامات ایرانی با ویروس کرونا و مواضع متناقض و متضاد آن‌ها در این پیوند را مرور می‌کند. این مرور از اول سپتامبر۲۰۲۰ تا ۳۱ ماه سپتامبر را در بر دارد.
۱۱ شهریور (۱ سپتامبر)
در روزهایی که گذشت «سفرها» و «برگزاری مراسم عزاداری» در تاسوعا و عاشورا باعث شد تا اظهاراتی در خصوص آغاز پیک سوم و افزایش تعداد فوتیها در آینده نزدیک مطرح شود. مسئولان بر این باورند که سفرها دلیل اصلی این افزایش خواهد بود؛ «حمید رسولی»، عضو «ستاد ملی مقابله با کرونا»، از جمله همین مسئولان است: «سفرهای اخیر که در روزهای گذشته بدون توجه به توصیه‌ها، پروتکل‌ها و اصول بهداشتی انجام شد، اپیدمی کرونا را در کشور طی هفته‌های آینده گسترش می‌دهد و معلوم نیست قربانیان آن کدام یک از ما یا اطرافیان ما باشد.»
در مقابل، برخی کاربران فضای مجازی نیز بر این باورند که سفرها بهانه‌ای شد تا مسئولان برگزاری مراسم عزاداری را در پوشش مسافرت‌ها پنهان کنند و هر گونه افزایش مبتلایان به ویروس کرونا و فوتی‌های ناشی از آن را به دوش مردم بیاندازند.
کاربری به نام «کانیما» دراین‌باره در صفحه توییتر خود نوشته است: «اگر چه از نظر من برگزاری اجتماعات عزاداری و سفرها هر دو به یک اندازه غیرضروریه، ولی اینکه اخبار صداوسیما هر روز از اقدام مردم برای سفر انتقاد می‌کنه و اون‌ها رو احمق جلوه می‌ده، بلافاصله بعدش گزارشی با ادعای رعایت صددرصدی پروتکل‌ها در مراسمات رو داره، به شدت پارادوکسیکال و زننده است.»
در حالی که با توجه به گذر از تاسوعا و عاشورا از میزان مراسم عزاداری و نیز هم‌زمان با بازگشایی مدارس از میزان سفرها کاسته خواهد شد، باید منتظر بود و دید که تعداد مبتلایان به ویروس کرونا در کشور در هفته‌های آینده چه روندی را طی خواهد کرد.
بر اساس آن‌چه «حسین ذوالفقاری»، معاون امنیتی‌انتظامی وزارت کشور، عنوان کرده است، برگزاری مراسم «اربعین» نیز به طور کامل لغو شده است: «سفیر ایران در بغداد به ما اعلام کرد که مسئولان عراقی به صراحت اعلام کرده‌اند که امسال به خاطر بیماری کرونا زائر خارجی را نمی‌پذیرند.»
یکی دیگر از مهم‌ترین اتفاقات پیش رو در ایران، بازگشایی مدارس است؛ موضوعی که با توجه به اصرار «وزارت آموزشوپرورش» بر برگزاری حضوری کلاس‌های درس موجبات نگرانی بسیاری از خانواده‌ها را فراهم آورده است. از سوی دیگر برخی بر این باورند که آموزشوپرورش زیرساخت‌های مناسب برای برگزاری کلاس‌های درس به صورت حضوری را ندارد و همچنان ابهامات بسیاری برای والدین، دانشآموزان و حتی معلمان وجود دارد.
«رضوان حکیم‌زاده»، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزشوپرورش، ابهامات موجود در آموزش بر اساس مناطق سفید، زرد و قرمز را وارد می‌داند: «ابهامات تا حدودی طبیعی است. از قبل تجربه این چنینی نداشته‌ایم که سال تحصیلی را در چنین شرایطی آغاز کنیم. سال گذشته دوسوم سال تحصیلی را پشت سر گذاشته بودیم که مدارس تعطیل شد، اما امسال از ابتدا در چنین شرایطی به سر می‌بریم. سعی ما این بوده است که ابهامات را تبیین کنیم.»
حکیم‌زاده مناطق سفید را این‌گونه تعریف می‌کند: «مناطق سفید عمدتا مناطق کم‌جمعیت هستند. در روستاها و مناطق عشایری و دوردست، مدارسی داریم که عمدتا زیر ۵۰ دانش‌آموز دارند و این‌ها با رعایت پروتکل‌های بهداشتی، آموزش‌ها را به صورت حضوری دریافت می‌کنند. با توجه به این که ممکن است در بسیاری از این مناطق زیرساخت‌های فناوری نیز وجود نداشته باشد.»
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزشوپرورش مناطق زرد را نقاطی می‌داند که آموزش مجازی و حضوری توامان دنبال می‌شود؛ اما در مناطق قرمز، آموزش‌ها عمدتا بر بستر مجازی صورت خواهد گرفت.
بر اساس آخرین آماری که «سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، به صورت روزانه اعلام می‌کند، با احتساب ۱۰۱ نفر کشته‌شده در ۲۴ ساعت منتهی به روز سهشنبه ۱۱شهریور۱۳۹۹، مجموع قربانیان این ویروس به ۲۱هزار و ۶۷۲ نفر رسیده است: «۳۷۰۹ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹، در وضعیت شدید این بیماری، تحت مراقبت قرار دارند و تا کنون ۳ میلیون و ۲۵۶ هزار و ۱۲۲ آزمایش تشخیص کووید۱۹ در کشور انجام شده است.»
لاری گفته است که ۱۳ استان در وضعیت قرمز و ۱۵ استان در وضعیت هشدار کرونا هستند: «بر اساس آخرین اطلاعات کرونا در کشور، استان‌های تهران، مازندران، گیلان، قم، اصفهان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، کرمان، خراسان شمالی، سمنان، یزد، زنجان و قزوین در وضعیت قرمز قرار دارند. همچنین استان‌های آذربایجان غربی، البرز، فارس، لرستان، هرمزگان، اردبیل، بوشهر، کرمانشاه، کهگیلویهوبویراحمد، خراسان جنوبی، مرکزی، ایلام، چهارمحالوبختیاری، گلستان و خوزستان در وضعیت هشدار قرار دارند.»
این روزها شیوع ویروس کرونا در استان چهارمحالوبختیاری به بیشترین میزان از ابتدای فراگیری تا کنون رسیده است. این ادعا را «مجید شیرانی»، رییس دانشگاه علوم پزشکی این استان، مطرح کرده و توضیح داده است: «با این وجود شدت شیوع کرونا در استان، در مقایسه با میانگین کشور کمتر است و چهارمحالوبختیاری همچنان جزو استان‌های کم‌بروز به شمار می‌رود. چهار شهرستان شهرکرد، بروجن، لردگان و سامان در وضعیت قرمز قرار دارند و باید رعایت پروتکل‌های بهداشتی در این شهرستان‌ها بیش از پیش جدی گرفته شود.»
در روز سهشنبه ۱۱شهریور ماه، ۱۵۸ بیمار در بخش‌های کرونایی چهارمحالوبختیاری بستریاند که از این تعداد، آزمایش ۱۲۵ نفر قطعی مثبت بوده است و ۳۸ نفر در بخش ویژه بستری شدهاند و در ۲۴ ساعت منتهی به روز سهشنبه ۲ نفر فوت کرده‌اند و تعداد فوتی‌های این استان به ۱۶۵ نفر رسیده است.
استان کهگیلویهوبویراحمد نیز وضعیت مشابهی دارد و تعداد مبتلایان در این استان در روزهای اخیر ۳.۵ برابر شده است. «پرویز یزدانپناه»، رییس «دانشگاه علوم پزشکی یاسوج»، دلیل افزایش مبتلایان در ۴ شهرستان کهگیلویه، بویراحمد، چرام و لنده را «رعایت نکردن پروتکل‌های بهداشتی و شرکت در مراسم تشییع جنازه‌های چند هزار نفری» عنوان کرد: «در صورتی که تعداد موارد مثبت کرونایی استان با همین روند ادامه پیدا کند، معمولا ۲۰ درصد نیاز به بستری در بیمارستان دارند که ۵ درصد از این میزان نیاز به تخت‌های ویژه دارند و این مسئله باعث پر شدن تخت‌های بیمارستان و آی‌سی‌یو می‌شود که با این روند طی دو تا سه هفته آینده مرگ‌ومیرهای استان چند برابر خواهد شد.»
استان مازندران نیز که در روزهای گذشته میزبان مسافران تاسوعا و عاشورا بود، همچنان در وضعیت قرمز به سر می‌برد و تا روز سهشنبه ۱۱شهریور ماه، ۷۴۷ بیمار مشکوک به کرونا در بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه‌های علوم پزشکی مازندران و بابل بستری هستند.
گفتنی است استان گلستان با کاهش تعداد شهرهای قرمز، وارد منطقه زرد شیوع ویروس کرونا شد. در این استان شهرستان‌های مراوه‌تپه و گمیشان در وضعیت سفید، شهرستان‌های رامیان، مینودشت، کردکوی و بندرگز در وضعیت قرمز و مابقی شهرستان‌های استان در وضعیت زرد قرار دارند. تعداد افراد بستری مبتلا به ویروس کرونا در این استان تا روز سهشنبه به ۲۸۸ رسیده است.
«مصطفی معین»، فعال سیاسی اصلاح‌طلب، نیز در گفت‌وگویی که با «روزنامه شرق»، روز ۱۱شهریور۱۳۹۹ داشت، درباره این که آیا ممکن بود شیوع گسترده ویروس توسط دولت متوقف شود، گفته است: «بله امکان‌پذیر بود! اعلان فوری گسترش و سرایت عفونت ویروسی کرونا به ایران از سوی وزارت بهداشت، انجام اطلاع‌رسانی شفاف و منظم، ارائه آموزش‌های عمومی مداوم در صداوسیما و شبکه‌های اجتماعی در فضای مجازی، قرنطینه‌کردن اولین مناطق آلوده مانند قم یا برخی شهرهای شمالی و جلوگیری از تردد به این مناطق می‌توانست چرخه انتقال و همه‌گیر‌شدن بیماری ویروسی در سراسر کشور را متوقف کند؛ همان‌گونه که این امر در چین، استرالیا، زلاندنو و... تحقق یافت و از تلفات انبوه انسانی، اتلاف سرمایه‌های نیروهای درمانی و کادرهای علمی پزشکی و سایر امکانات و منابع ملی آن‌ها پیشگیری کرد.»
۱۲ شهریور(۲ سپتامبر)
اصل بر بازگشایی مدارس در روز ۱۵ شهریور است. این جمله در روزهای اخیر بارها به نقل از مسئولان مختلف عنوان شده است. دولت به هر قیمتی است می‌خواهد مدارس دایر باشد و در تلاش است با فراهم آوردن امکاناتی، خلاء‌های موجود آموزشی را با برنامه‌های آموزشی تلویزیونی و اپلیکیشن‌ها جبران کند.
«حسن روحانی»، رییس‌جمهوری ایران، روز چهارشنبه ۱۲ شهریور ماه گفته که دستور داده است تا «شبکه شاد» رایگان در اختیار خانواده‌ها قرار گیرد: «در مدارس خصوصی که به شکل دیگری این امکان فراهم است و در مدارس دولتی هم شبکه شاد شکل گرفته است و برای استفاده از آن، خانواده‌ها ناچار بودند که پول اینترنت بدهند تا از این شبکه استفاده کنند. اما امروز هم به سازمان برنامه و بودجه و هم وزارت ارتباطات دستور دادم که استفاده از شبکه شاد برای خانواده‌ها و دانشآموزان باید رایگان باشد و هیچ هزینه‌ای پرداخت نشود.»
ساعاتی پس از این اظهارات «محمدجواد آذری جهرمی»، وزیر ارتباطات، اعلام کرد که استفاده از شبکه شاد رایگان خواهد شد: «بسته‌هایی که طراحی کرده‌ایم مقداری فراتر از شبکه شاد است و در واقع عملاً مردم می‌توانند روی این موضوع حساب کنند که استفاده از اپلیکیشن شاد رایگان خواهد شد.»
در وضعیت سفید مدارس باز خواهند بود و در وضعیت زرد مدارس نیمه‌حضوری یا یک روز در میان باز خواهند بود. همچنین در وضعیت قرمز حضور دانشآموزان در مدارس ممنوع است، اما عوامل اجرایی باید در مدرسه حضور داشته باشند.
شبکه شاد اپلیکیشنی است که در آن تمام دروس دانشآموزان به تفکیک سرفصلها آموزش داده شده است. در شاد امکان حضور و غیاب، تشخیص میانگین حضور معلم و دانشآموزان در هر کلاس و قابلیت آزمون‌گیری از دانشآموزان فراهم است.
اصرار این روزهای «محسن حاجیمیرزایی»، وزیر آموزشوپرورش، بر دایر بودن مدارس در حالی است که «علی باقرزاده»، رییس «مرکز هماهنگی حوزه وزارتی آموزشوپرورش»، اعلام کرده است که تا وقتی در کشور واحدهای خدماتی و اداری تعطیل نشدند، مدرسه نیز باز است اما حضور در مدرسه اجباری نیست: «خانواده می‌تواند دانش‌آموز را به مدرسه بفرستد یا بنا به تشخیص خود از سرویس‌های دیگری مثل آموزش تلویزیونی یا آموزش مجازی شبکه شاد و بسته‌های آموزشی استفاده کند.»
«علیرضا زالی»، فرمانده «ستاد مقابله با بیماری کرونا» در کلان‌شهر تهران، نیز با اشاره به این که بازگشایی مدارس به معنای استفاده بیشتر از وسایل حملونقل عمومی است، گفته بود: «در حال حاضر که مشاغل آموزشی فعالیتی ندارند، روزانه ۸۵۰ هزار نفر از مترو و ۸۰۰ هزار نفر از اتوبوس استفاده می‌کنند و حدود ۷۵ هزار تاکسی تحت پوشش اتحادیه تاکسیرانی مشغول به خدمت‌رسانی هستند. یکی از دلایلی که نگرانی از بازگشایی مدارس را دوچندان می‌کند، افزایش استفاده از وسایل حملونقل عمومی است.»
از ابتدای شیوع ویروس کرونا تا روز چهارشنبه ۱۲شهریور ماه، تنها در شهر تهران ۱۰۶۸۴ شهروند تهرانی بر اثر کرونا فوت شده و به «بهشت زهرا» منتقل شدهاند. «ناهید خداکرمی»، عضو «شورای شهر تهران»، با اعلام این آمار گفته است: «تعداد جان‌باختگان کرونایی در تهران کمتر شده و بر اساس جوازهای دفن صادرشده با عنوان کرونا یا مشکوک به کرونا در سازمان بهشت زهرا به عنوان منبع آمار ما، سیر نزولی داشته است. البته، این به معنای این نیست که همه ۱۰۶۸۴نفر در بهشت زهرا دفن شده باشند. چرا که خیلی از همشهریان پس از فوت عزیزان خود، انتقال متوفی به محل زادگاه‌شان را درخواست کرده‌اند. بر این اساس نیز تعداد متوفیان دفن‌شده در بهشت زهرا، ۷۶۹۲ نفر بوده است و نزدیک ۳ هزار نفر نیز به درخواست خانواده‌های خود در زادگاه‌شان تدفین شدهاند.»
گفتنی است در شهر تهران، روزانه به صورت متوسط ۴۵ نفر بر اثر ابتلا به ویروس کرونا فوت می‌کنند.
بر اساس آمار روزانه‌ای که «سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، اعلام می‌کند، در ۲۴ ساعت منتهی به روز چهارشنبه با افزایش ۲۴نفری نسبت به روز سهشنبه تعداد فوتی‌های مبتلا به ویروس کرونا در ایران به ۱۲۵ نفر رسید: «از دیروز تا امروز ۱۲شهریور۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، یک‌هزار و ۸۵۸ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شدند که یک‌هزار و ۱۳۶ نفر از آن‌ها بستری شدند.»
لاری همچنین گفته بود که استان‌های تهران، مازندران، گیلان، قم، اصفهان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، کرمان، خراسان شمالی، سمنان، یزد، زنجان و قزوین در وضعیت قرمز قرار دارند و استان‌های آذربایجان غربی، البرز، فارس، لرستان، هرمزگان، اردبیل، بوشهر، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، خراسان جنوبی، مرکزی، ایلام، چهارمحال و بختیاری، گلستان و خوزستان در وضعیت هشدار قرار دارند.
بر اساس آخرین آمار ۳۶۹۳ نفر از بیماران مبتلا به ویروس کرونا در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند.
«محمدرضا قدیر»، رییس «دانشگاه علوم پزشکی قم»، درباره وضعیت شیوع ویروس کرونا در این استان گفته است: «روند ابتلا به کرونا در قم صعودی و نگران‌کننده است.» او توضیح داده است: «در حالی رقم ابتلا به کرونا صعودی است که این آمار در استان‌های دیگر نزولی است. قرار بود تا به امروز ۴۰۰ هزار ماسک از طریق تهران به قم اختصاص یابد که تا کنون حتی یک عدد ماسک هم به قم اختصاص نیافته است.»
در استان قزوین از ابتدای شیوع ویروس کرونا هشت‌هزار و ۶۸۳ نفر بر اثر بیماری کرونا بستری شدهاند که از این تعداد هفت‌هزار و ۳۲۸ نفر بهبود یافته و ترخیص شدهاند. همچنین در روز چهارشنبه ۱۲شهریور، در حال حاضر ۲۸۹ نفر بیمار کرونایی در بیمارستان‌ها بستری شدهاند که ۴۵ نفر از آن‌ها تنها در روز سهشنبه به آن افزوده شده است. «منوچهر حبیبی»، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار قزوین، همچنین خبر داد: «تا کنون ۵۷۵ نفر از کارگران و کارمندان استان به کرونا مبتلا شده و تحت نظارت و قرنطینه قرار گرفته‌اند.»
در استان البرز نیز در ۲۴ ساعت منتهی به روز چهارشنبه ۱۲شهریور تعداد افراد با وضعیت قرمز بستری در بیمارستان‌ها به ۱۰۲ نفر رسید. مجموع افراد بستری در این استان ۴۱۲ نفر است که ۵۹ نفر از آن‌ها در روز سهشنبه ۱۱شهریور بستری شدهاند. گفتنی است که در فاصله روزهای سهشنبه تا چهارشنبه ۶ فوتی در این استان به ثبت رسیده است.
با مراجعه روزانه حدود ۸۰ نفر به مراکز درمانی استان گیلان و بستری بخشی از این افراد تا روز چهارشنبه ۱۲ شهریور ماه مجموع بیماران کرونایی بستری در این استان به ۳۷۰ نفر رسیده است. «آبتین حیدرزاده»، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان، با ارائه این آمار از شهروندانی گیلانی که در ایام تاسوعا و عاشورا ارتباطی با مسافران داشتند خواست تا ۱۰ روز خود را قرنطینه کنند و در صورت مشاهده علائم بیماری کرونا به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه کنند.
از استان فارس نیز خبر می‌رسد که ۴۰ درصد کارگران این استان پس از شیوع کرونا بی‌کار شدهاند. «ناصر موسوی»، رییس «مجمع نمایندگان کارگر استان فارس» با اشاره به این موضوع گفته است ۲۰ الی ۳۰ درصد کارگران استان فارس در شرایط بدی به سر می‌برند و در تامین معاش با مشکل مواجه هستند: «متاسفانه افزایش قیمت‌ها پس از کرونا، فشار زیادی بر کارگران وارد کرد، این در حالی است که کارگران این روزها علاوه بر تامین اقلام و موارد بهداشتی با مشکلات ایاب‌وذهاب مواجه شدهاند. متاسفانه حقوق سال جاری کارگران که توسط دولت تعیین شد به مراتب با هزینه‌های زندگی فاصله دارد.»
۱۵ شهریور (۵ سپتامبر)
بوی ماه مهر امسال آغشته به ویروس کرونا است؛ در ماه اخیر اظهارات ضد و نقیض بسیاری در خصوص بازگشایی مدارس مطرح شد، اما نهایتا دولت تصمیم گرفت روز ۱۵ شهریور ماه مدارس رسما شروع به کار کنند.
روز شنبه ۱۵ شهریور ماه «حسن روحانی»، رییس‌جمهوری، مراسم نمادین نواخته شدن زنگ آغاز سال تحصیلی را از طریق ویدیوکنفرانس انجام داد. حسن روحانی در این مراسم عنوان کرد: «ثابت می‌کنیم دوگانگی سلامت و آموزش نادرست است.» موضوعی که با واکنش بسیاری از کاربران در فضای مجازی همراه شد. بسیاری از خانواده‌ها پیش از این اعلام کرده بودند، حتی اگر اجبار هم در کار باشد، فرزندان خود را به مدرسه نخواهند فرستاد؛ آن‌ها در ۲۴ ساعت اخیر نسبت به بازگشایی آنلاین مدارس توسط حسن روحانی اعتراض کردند.
«اسماعیل آذری‌نژاد»، روحانی قصه‌گو برای کودکان در روستاهای استان کهگیلویهوبویراحمد، در صفحه توییتر خود نوشته بود: «ارغوان دختر هشت ساله‌ام را بدون علایم خاصی، با یک احتمال ضعیف، بردم تست کرونا داد، تست مثبت بود. تصور کنید توجهی به آن احتمال ضعیف نمی‌کردم، امروز به مدرسه می‌رفت، چند نفر را آلوده به کرونا می‌کرد؟!»
«المیرا شریفی»، گوینده خبر در «شبکه خبر صداوسیما»، نیز با کنایه به حسن روحانی نوشته بود: «دوگانه سلامت و آموزش نادرست است. جناب رییس‌جمهور کاش به روال هر ساله خودتان برای نواختن زنگ آغاز سال تحصیلی در مدرسه حضور می‌یافتید.»
«علی باقرزاده»، رییس «مرکز هماهنگی حوزه وزارتی آموزشوپرورش»، پنج‌شنبه ۱۳شهریور۱۳۹۹، در یک برنامه تلویزیونی گفته بود: «والدین شنبه صبح قبل از حرکت فرزندان به سمت مدرسه با مدرسه تماس بگیرند تا ببینند باید مدرسه بروند یا خیر.»
همین اظهارات باعث شد تا بسیاری از والدین صبح روز شنبه با مدارس تماس بگیرند و با خطوط اشغال تلفن مواجه شوند. بر اساس اطلاعات منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی نیز علاوه بر عدم پاسخگویی برخی مدارس، سایت آنلاین برگزاری کلاس‌ها با مشکل روبه‌رو بوده است. کاربران شبکه‌های اجتماعی نیز موضوع تماس با مدرسه را دست‌مایه طنز قرار دادهاند و در این خصوص مطالب مختلفی را منتشر کرده‌اند.
در حالی که رییس مرکز هماهنگی حوزه وزارتی آموزشوپرورش از تماس والدین با مدارس سخن به میان آورده بود، «محسن حاجیمیرزایی»، وزیر آموزشوپرورش، روز ۱۴شهریور۱۳۹۹ اعلام کرد: «نیازی به تماس با مدرسه نیست، همه دانشآموزان شنبه به مدرسه بروند. این حرف دقیق منتقل نشد و تصور شد که خانواده‌ها باید با مدارس تماس بگیرند تا بدانند حضوری هستند یا خیر. قطعا همه جا مدارس حضوری است و همه دانشآموزان باید روز شنبه در مدارس حضور داشته باشند.»
از جمله منتقدان به بازگشایی مدارس، می‌توان به «محمدرضا ظفرقندی»، رییس کل «سازمان نظام پزشکی کشور»، اشاره کرد. او با انتشار نامه‌ای خطاب به وزیر آموزشوپرورش نوشته است: «علت این تصمیم غیرمنتظره هر چه هست، با شرایط خطیر بیماری کرونا و سلامت دانشآموزان و خانواده آن‌ها سازگاری ندارد و یقینا موجب تحمیل بیماران بیشتر بر جامعه پزشکی، پرستاری و کادر درمان خواهد شد.»
او در بخش دیگری از این نامه آورده است: «موارد ذکر شده در بخشنامه ابلاغی معاون جناب‌عالی هم از جهات متعدد غیرعلمی و دارای تناقض است. اکثر موارد تسری بیماری در دوره بدون علامت (کمون) است و لذا عدم حضور دانشآموزان در ایام علامت‌دار حلال مشکل انتقال بیماری نیست. عدم حضور مراقب بهداشتی در بسیاری از مدارس و نیز عدم آمادگی خانواده‌ها و مدارس برای تنظیم برنامه‌های ابلاغی در مورد بازگشایی حضوری و رفت‌و‌آمد دانشآموزان و... نیز مزید بر علت است.»
ظفرقندی گفته بود که به طور جد درخواست بازنگری در ابلاغیه اخیر و اهتمام بیشتر به استفاده از آموزش در فضای مجازی و از راه دور را دارد.
«محمدعلی محسنی بندپی»، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، نیز با انتقاد از عملکرد «وزارت آموزشوپرورش» در خصوص بازگشایی مدارس عنوان کرده است: «انتظار نداشتیم وزارت آموزشوپرورش درست زمانی که آمار فوتیها و تعداد مبتلایان کرونا یک روند نزولی داشت و علی‌رغم این که زیرساخت‌های لازم را نداریم، اعلام کند که مدارس باید بازگشایی شود.»
وی همچنین گفته بود: «ما از روزی ۲۳۹ مورد فوتی به ۱۱۸ نفر رسیدیم، اما تعداد مبتلایان همچنان حدود ۲ هزار نفر در روز است و این نشان‌دهنده آن است که ما در شرایط قرمز هستیم و این شل و سفت کردن‌ها و عدم گوش دادن به نظرات واحد "ستاد مبارزه با کرونا" در کشور باعث می‌شود تناقضی در رفتار مسئولان وجود داشته باشد که دود این تناقض به چشم مردم می‌رود.»
هر چند وزیر آموزشوپرورش به حضور دانشآموزان تاکید کرده است، نه تنها بسیاری از والدین از فرستادن فرزندان خود به مدارس خودداری کرده‌اند، بلکه برخی مسئولان استانی نیز از این موضوع سرباز زده‌اند.
«محمدجواد فدایی»، استاندار کرمان، روز ۱۵ شهریور ماه با تاکید بر این که هیچ اجباری برای آموزش حضوری نیست و در نهایت والدین باید تصمیم بگیرند، گفته است: «درباره مسئله بازگشایی مدارس ظرف چند روز گذشته تصمیمات متفاوتی با تصمیمات گذشته بیان شد و در فضای مجازی اظهارنظرهای مختلفی صورت گرفت. اگر دانش‌آموز در کلاس آموزشی شرکت نکرد، باید تکلیف آموزش مشخص شود. به طوری که دانش‌آموز آموزش را از طریق آموزش حضوری یا آموزش آنلاین یا آموزش آفلاین فرا می‌گیرد.»
از استان زنجان خبر می‌رسد در ۲۴ ساعت منتهی به روز شنبه ۱۵شهریور۱۳۹۹، با فوت دو نفر دیگر، تعداد فوتیها در این استان به ۴۴۳ نفر رسید. این استان از نظر شیوع ویروس در حال حاضر در وضعیت قرمز قرار دارد؛ در حال حاضر ۲۹۴ بیمار مبتلا به ویروس کرونا در بیمارستان‌های زنجان بستری هستند و از ابتدای شیوع ویروس کرونا تا کنون مجموع بیماران کرونایی بستری در استان ۱۰ هزار و ۸۲ نفر بوده است.
«حسین فرشیدی»، رییس «دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان»، نیز با اشاره به این که کلاس‌های درس تا حد امکان به صورت آنلاین برگزار شود، گفته است: «هم‌اکنون ۲۳۰ بیمار با تشخیص کووید۱۹ در بیمارستان‌های هرمزگان بستری هستند که از این شمار، ۵۶ نفر در بخش مراقبت‌های ویژه می‌باشند که حال ۱۶ نفر از آن‌ها وخیم است.»
فرشیدی عنوان کرد که «با توجه به آمارها پیش‌بینی می‌کنیم که در دو هفته آینده شمار بیماران کرونایی بستری در هرمزگان افزایش یابد.»
تا روز جمعه ۱۴شهریور۱۳۹۹، ۷۱۰ نفر در هرمزگان جان خود را در اثر ابتلا به ویروس کرونا از دست دادهاند.
لازم به ذکر است که در روزهای گذشته تعداد فوتی‌های مربوط به ویروس کرونا نسبت به روزهای مشابه هفته گذشته افزایش پیدا کرده است؛ روز پنج‌شنبه ۱۳شهریور۱۳۹۹، تعداد کشته‌ها ۱۲۹ نفر بود و در روز جمعه ۱۱۸ نفر بر شمار فوتیها افزوده شد.
روز شنبه ۱۵شهریور۱۳۹۹، «سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، با اشاره به این موضوع که در ۲۴ ساعت منتهی به شنبه ۱۱۰ نفر در اثر ابتلا به ویروس کرونا فوت کرده‌اند، گفته است: «در ۲۴ ساعت گذشته تا ظهر امروز ( ۱۵شهریور۱۳۹۹) و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، هزار و ۸۹۴ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی و ۹۷۶ نفر بستری شدند. با این حساب، مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۳۸۴ هزار و ۶۶۶ نفر رسید. ۳۷۰۸ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند و تا کنون سه میلیون و ۳۵۵ هزار و ۱۵۲ آزمایش تشخیص کووید۱۹ در کشور انجام شده است.»
بر اساس آخرین اطلاعات ۱۳ استان تهران، مازندران، گیلان، قم، اصفهان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، کرمان، خراسان شمالی، سمنان، یزد، زنجان و قزوین در وضعیت قرمز قرار دارند و همچنین ۱۵ استان آذربایجان غربی، البرز، فارس، لرستان، هرمزگان، اردبیل، بوشهر، کرمانشاه، کهگیلویهوبویراحمد، خراسان جنوبی، مرکزی، ایلام، چهارمحالوبختیاری، گلستان و خوزستان در وضعیت هشدار قرار دارند.
۱۶ شهریور (۶ سپتامبر)
روز شنبه ۱۵شهریور۱۳۹۹ مدارس کشور به طور رسمی آغاز به کار کردند و بسیاری از دانشآموزان با توجه به تاکید و اصرار دولت بر برگزاری حضوری کلاس‌ها، مجبور شدند در مدرسه حاضر شوند. علاوه بر این، آشفتگی خبری در مورد اعلام تعطیلی یا باز بودن مدارس و «رنگ» وضعیت شهرستان‌ها، موجب سردرگمی بیشتر والدین شد.
انتقاد کانون صنفی معلمان از دولت
تصمیم دولت مبنی بر بازگشایی مدارس، با واکنش بسیاری از کاربران فضای مجازی و البته برخی مسئولان، گروه‌ها و انجمن‌ها نیز همراه شده است. عصر روز شنبه ۱۵شهریور۱۳۹۹ «کانون صنفی معلمان تهران» با انتشار بیانیه‌ای نسبت به بازگشایی مدارس هم‌زمان با شیوع ویروس کرونا، ابراز نگرانی کرد: «کانون صنفی معلمان تهران ضمن ابراز نگرانی شدید خود از این شرایط، بازگشایی مدارس و به خطر افتادن جان و سلامتی معلمان و دانشآموزان، هشدار می‌دهد که وزیر و وزارتخانه متبوعش نسبت به این قضیه و عواقب آن بار دیگر بیندیشند و به جای ایجاد فضای هیجانی کاذب در رقابت با عملکرد دیگر وزارتخانه‌ها، سلامتی بیش از ۱۵ میلیون دانش‌آموز و بیش از ۱.۵ میلیون معلم را در اولویت قرار دهند. کانون صنفی معلمان تهران اعلام می‌کند که مسئول هر گونه اتفاق ناگوار در این شرایط وزارت آموزشوپرورش است.»
در متن این بیانیه به ابهاماتی درباره بازگشایی مدارس اشاره شده است: «در شرایط زرد، گروه‌بندیِ اعلام شده از سوی وزارت گنگ و نامفهوم است و طبق معمول مسئولیت اجرای آن بر دوش معلم و کادر مدارس قرار گرفته است تا همچنان نقش وزارتخانه در حد یک نهاد میرزابنویس حفظ شود.»
بیانیه کانون صنفی معلمان، شرایط آموزش مدارس در مناطق قرمز را نیز مورد انتقاد قرار می‌دهد و می‌گوید «وزارت آموزشوپرورش» توضیح نمی‌دهد معلمان با چه امکان مالی، باید از پس هزینه بسته‌های اینترنتی و تهیه سخت‌افزار مناسب برای آموزش مجازی برآیند.
روز یکشنبه نیز جهت تسهیل استفاده از «شبکه شاد»، اپلیکیشنی که به طور مشخص به آموزش و ارائه دروس دانشآموزان می‌پردازد، «محمود حبیبی»، مدیرکل «دفتر فناوری اطلاعات و ارتباطات وزارت آموزشوپرورش» خبر داد که تولید سیم‌کارت‌های دانش‌آموزی آغاز شده است. به گفته آقای حبیبی، اپراتورها مکلف شدهاند تا سیم‌کارتی به نام سیم‌کارت شاد را برای استفاده ایمن در فضای مجازی ارائه دهند: «تلاش ما این است که دانشآموزان به محتواهای نامناسب دسترسی پیدا نکنند، همچنین سیاست‌هایی که وزارت آموزشوپرورش در نظر دارد، روی این سیم‌کارت‌ها اعمال خواهند شد.»
گفتنی است دانشآموزان می‌توانند با نام و مشخصات خودشان سیم‌کارت را خریداری کنند.
هم‌زمان با شروع سال تحصیلی و پایان گرفتن تعطیلات و البته آغاز فصل پاییز و همنشینی کرونا با آنفلوآنزا، نگرانی‌ها در خصوص افزایش بیش از پیش شیوع ویروس کرونا بالا گرفته است؛ اتفاقی که اگر به درستی مدیریت نشود، می‌توان آن را موج سوم کرونا در ایران نامید.
مجازات‌های قانونی برای «متخلفان کرونایی»
در هفته‌های گذشته خبرهایی در خصوص ارائه شیوه‌نامه‌ای برای تخلفات کرونایی از قبیل ماسک نزدن و عدم رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی از سوی «ایرج حریرچی»، معاون کل وزارت بهداشت، مطرح شد. طبق مصوبه «ستاد ملی کرونا» ارائه خدمات از سوی دستگاه‌های دولتی و غیردولتی به افراد و مراجعه‌کنندگانی که از ماسک استفاده نکرده‌اند یا فاصله اجتماعی را رعایت نمی‌کنند، ممنوع است و متخلفین در زمینه ارائه خدمات، مجازات خواهند شد: «عدم رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی و ضوابط ابلاغی ستاد مدیریت کرونا از سوی کارکنان و مدیران اجرایی تخلف محسوب می‌شود و به وزارتخانه‌ها اختیار داده شد که با این تخلف برخورد کنند.»
در همین راستا، روز یکشنبه ۱۶شهریور ماه «جمشید انصاری»، معاون رییس‌جمهور و رییس «سازمان امور اداری و استخدامی کشور»، بخشنامه‌ای را ابلاغ کرد که در آن برای متخلفان مجازات تعیین شده است. بر اساس این بخشنامه، در حوزه اداری، عدم رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی و ضوابط ابلاغی ستاد مدیریت کرونا از سوی «کارکنان و مدیران دستگاه‌های اجرایی» تخلف محسوب می‌شود.
گفتنی است ارائه خدمات و تسهیلات اداری، انتظامی، قضایی، رفاهی، بانکی و خدماتی از سوی دستگاه‌های دولتی و غیردولتی به افراد و مراجعه‌کنندگانی که از ماسک استفاده نکرده‌اند یا فاصله اجتماعی را رعایت نمی‌کنند، ممنوع است و شامل مجازات خواهد بود.
در خصوص کارکنان و مدیران دستگاه‌های اجرایی، مجازات اولیه از اخطار کتبی بدون درج در پرونده آغاز و در دفعه پنجم نهایتاً به انفصال حداکثر تا سه ماهه از کار خواهد رسید.
واکسن آنفولانزا برای گروه‌های پرخطر
وعده توزیع واکسن آنفلوآنزا نیز که قرار بود در مرداد ماه صورت گیرد، همچنان محقق نشده است؛ هرچند وعده‌هایی از سوی «سازمان غذا و دارو» در خصوص توزیع این واکسن در روزهای پایانی شهریور به گوش می‌رسد. «حیدر محمدی»، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو، روز شنبه ۱۵مرداد۱۳۹۹ در این باره گفته بود: «واکسن آنفلوآنزا بیش از هر سال و حدود ۱۰ تا ۱۲ میلیون دوز از برندهای معروف از جمله هلندی و فرانسوی خریداری شده و از اواخر تابستان در داروخانه‌ها توزیع می‌شود.»
بر اساس اظهارات محمدی، توزیع این واکسن با کد ملی صورت خواهد گرفت، اما اولویت‌هایی در توزیع وجود دارد: «توصیه وزارت بهداشت این است که فقط گروه‌های پرخطر، یعنی افرادی که به علت شغل خود بیشتر با بیماران سروکار دارند، زنان باردار و افرادی که بیماری زمینه‌ای دارند و سالمندان واکسن آنفلوآنزا بزنند و بقیه مردم نیازی به تزریق واکسن آنفلوآنزا ندارند.»
آخرین وضعیت استان‌های ایران
از استان‌ها نیز خبر می‌رسد که همچنان ۱۳ استان در وضعیت قرمز به سر می‌برند و ۱۵ استان با وضعیت زرد (هشدار) مواجه هستند. «سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، با اعلام ۱۳۹ فوتی در ۲۴ ساعت منتهی به روز یکشنبه، تعداد مجموع فوتی‌های کرونایی در کشور را ۲۲ هزار و ۲۹۳ نفر عنوان کرد: «از دیروز تا امروز ۱۶شهریور۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، یک‌هزار و ۹۹۲ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شدند که ۹۰۵ نفر از آن‌ها بستری شدند. ۳۷۲۲ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند.»
همچنین استان‌های تهران، مازندران، گیلان، قم، اصفهان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، کرمان، خراسان شمالی، سمنان، یزد، زنجان و قزوین در وضعیت قرمز قرار دارند و استان‌های آذربایجان غربی، البرز، فارس، لرستان، هرمزگان، اردبیل، بوشهر، کرمانشاه، کهگیلویهوبویراحمد، خراسان جنوبی، مرکزی، ایلام، چهارمحالوبختیاری، گلستان و خوزستان نیز در وضعیت هشدار یا زرد به سر می‌برند.
همچنین در روزهای شنبه و یکشنبه، گروهی از مسئولان استان‌ها از والدین خواستند در صورت مشاهده هر گونه علائم بیماری در فرزندان‌شان، از فرستادن آن‌ها به مدرسه خودداری کنند.
۱۷ شهریور (۷ دسامبر)
نام کرونا این روزها به بازگشایی مدارس گره خورده است. بسیاری از والدین به وعده‌های آموزشوپرورش در خصوص حفظ سلامتی دانشآموزان اعتماد کرده‌اند و دل‌شان نمی‌خواهد فرزندشان از تحصیل عقب بماند. در مقابل والدینی هستند که تصمیم گرفته‌اند آموزش فرزند خود را از درون خانه پیش ببرند. در این بین حملونقل والدین و دانشآموزان، تجمع والدین مقابل مدارس، عدم رعایت پروتکل‌ها و فاصله‌گذاری اجتماعی دانشآموزان در فضای مدرسه نیز مزید بر علت شده است تا انتقادها به بازگشایی مدارس در این روزها بیشتر شود.
جمعی از نمایندگان مجلس هم بی‌کار ننشسته‌اند و جمع‌آوری امضا برای استیضاح وزیر آموزشوپرورش را آغاز کرده‌اند. کاربران فضای مجازی گزارش داده بودند که بعضی مدارس حضور دانشآموزان را الزامی کرده‌اند، اما وزیر آموزشوپرورش می‌گوید حضور دانشآموزان اجباری نیست.
«ولی اسماعیلی»، نایب رییس کمیسیون اجتماعی مجلس، روز دوشنبه ۱۷ شهریور ماه در صفحه توییتر خود خبر از آغاز استیضاح وزیر آموزشوپرورش داد: «امروز بعد از سوال از وزیر محترم آموزشوپرورش و اعلام وصول توسط هیئت‌رییسه برای بحث در کمیسیون تخصصی، استیضاح وزیر هم کلید خورد و برای امضا در کارتابل نمایندگان محترم قرار گرفت. مجلس انقلابی برای حفظ جان فرزندان ملت با احدی تعارف ندارد.»
ساعتی بعد «محسن حاجیمیرزایی»، وزیر آموزشوپرورش، در آخرین اظهارات خود با کمی نرمش نسبت به روزهای گذشته، گفت از ابتدا هم آموزش حضوری الزامی نبود: «ما از ابتدا هم گفتیم اولویت ما آموزش حضوری است و آموزش حضوری را مناسب‌تر می‌دانیم، اما شنیده شد برخی مدارس غیردولتی یا دولتی الزام کرده بودند که حتما دانشآموزان باید حضور پیدا کنند. ما گفتیم وظیفه ما ارائه خدمات آموزشی به همه دانشآموزان است تا هیچ دانش‌آموزی از آموختن محروم نباشد.»
حاجیمیرزایی همچنین بازگشایی مدارس را تصمیم «ستاد ملی کرونا» عنوان کرده و گفته است: «این تصمیمات مربوط به وزارت آموزشوپرورش نیست. تصمیم به آغاز تحصیلی در ۱۵ شهریور و تاکید بر آموزش حضوری تصمیم ستاد ملی کروناست و ما هم ملزم به رعایت آن هستیم.»
حال باید دید نتیجه این «من نبودم»ها به کجا خواهد رسید.
از مدارس تا دانشگاه
تنها اولیای دانشآموزان نیستند که ابراز نگرانی می‌کنند. دلواپسی والدینی که فرزندان بزرگ‌تر دارند، به زودی با فصل بازگشایی دانشگاه‌ها آغاز خواهد شد. یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش رو، استقرار دانشجویان در محیط‌های خوابگاهی است. وضعیت برگزاری کلاس‌ها نیز همچنان مشخص نیست. اما زمزمه‌هایی در خصوص برگزاری کامل کلاس‌ها به صورت غیرحضوری مطرح شده که آن هم سردرگمی‌هایی ایجاد کرده است.
«احمد معتمدی»، رییس «دانشگاه امیرکبیر»، در خصوص وضعیت خوابگاه‌های این دانشگاه در ترم پیش رو گفته که سعی شده است خوابگاه‌های دانشجویی در دانشگاه امیرکبیر به صورت تک‌نفره و در مواردی که اتاق بسیار بزرگ است، به صورت دونفره برنامه‌ریزی شوند. در این شرایط، ظرفیت خوابگاهی دانشگاه ۱۲۰۰ دانشجو خواهد بود، اما اگر در برخی اتاق‌ها دو نفر اسکان داده شوند، ظرفیت خوابگاهی دانشگاه حدود ۱۵۰۰ تا ۱۶۰۰ نفر خواهد بود.
او همچنین خبر داده که شهریه دانشجویان شهریه‌پرداز این دانشگاه افزایش ۲۰ درصدی داشته است: «این در حالی است که بر اساس تورم موجود باید شهریه دانشجویان ۵۰ درصد افزایش می‌یافت.»
آمارهای رسمی
بر اساس آمار روزانه‌ای که «سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، اعلام کرده است ۱۱۷ نفر جان خود را در اثر ابتلا به ویروس کرونا از دست دادهاند: «در ۲۴ ساعت گذشته تا ظهر امروز ۱۷شهریور۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، دوهزار و ۱۵۲ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی و هزار و ۱۱۶ نفر بستری شدند. با این حساب، مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۳۸۸ هزار و ۸۱۰ نفر رسید.»
لازم به ذکر است مجموع فوتی‌های کرونا در ایران به ۲۲ هزار و ۴۱۰ نفر رسیده است.
لاری گفته بود ۱۳ استان در وضعیت قرمز و ۱۵ استان در وضعیت هشدار قرار دارند: «بر اساس آخرین اطلاعات کرونا در کشور، استان‌های تهران، مازندران، گیلان، قم، اصفهان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، کرمان، خراسان شمالی، سمنان، یزد، زنجان و قزوین در وضعیت قرمز و استان‌های آذربایجان غربی، البرز، فارس، لرستان، هرمزگان، اردبیل، بوشهر، کرمانشاه، کهگیلویهوبویراحمد، خراسان جنوبی، مرکزی، ایلام، چهارمحالوبختیاری، گلستان و خوزستان در وضعیت هشدار قرار دارند.»
طبق اعلام وزارت بهداشت طی ۱۰ روز اخیر (۸ تا ۱۷ شهریور) به طور متوسط در هر ساعت ۷۹ نفر در ایران به ویروس کرونا مبتلا و بین ۴ تا ۵ نفر قربانی این ویروس شدهاند.
ویروس کرونا تا ظهر سهشنبه ۱۶ شهریور ۳۸۸ هزار و ۸۱۰ نفر را در ایران به طور قطعی مبتلا کرده است.
پایگاه خبری «دانشگاه علوم پزشکی زنجان» نوشته است که بر اساس آخرین اخبار در روند کشوری بیماری، تعداد کل موارد مرگ و ابتلا نسبت به هفته پیش کاهش یافته بود، اما به نظر می‌رسد در اواخر هفته جاری یک پیک جدید خفیف در حال شکل‌گیری باشد.
تعداد فوتی‌های کرونایی استان زنجان روز ۱۷ شهریور ماه به ۴۷۷ نفر رسیده است و بر اساس آخرین گزارش در حال حاضر ۲۹۶ بیمار مبتلا به ویروس کرونا در بیمارستان‌های استان زنجان بستری هستند که از ابتدای شیوع ویروس کرونا تا کنون مجموع بیماران کرونایی بستری در استان ۱۰ هزار و ۱۹۲ نفر بوده است.
«محمد فتحی»، سرپرست «دانشگاه علوم پزشکی البرز»، نیز در خصوص آخرین آمار مربوط به این استان گفته است که با احتساب چهار بیمار فوت‌شده در ۲۴ ساعت منتهی به روز ۱۷ شهریور، مجموع فوتی‌های این استان به ۹۷۹ نفر رسیده است: «از دیروز تا امروز ۱۷ شهریور، ۶۱ بیمار با علایم کووید۱۹ در مراکز درمانی استان بستری شدهاند. مجموع کل موارد بستری شامل (قطعی، محتمل و مشکوک) از ابتدای شیوع ویروس کرونا تا به امروز در استان البرز ۱۵ هزار و ۸۴۱ نفر بوده است که از این تعداد ۱۵ هزار و ۴۰۲ نفر مورد قطعی مثبت و بستری بوده‌اند.»
۱۹ شهریور (۹ سپتامبر)
کمتر از یک هفته از بازگشایی مدارس می‌گذرد. دولت «حسن روحانی» از سوی سایر نهادها و البته مردم متهم است که چرا این تصمیم غیرمنتظره را اتخاذ کرده است. روزانه نوبت به یک یا چند مسئول می‌رسد که از دولت در این باره انتقاد کنند؛ با این وجود مدارس همچنان باز است، اما دولتمردان میگویند «اجباری برای حضور در مدرسه در کار نیست.»
حسن روحانی، رییس‌جمهوری ایران، در آخرین اظهارات خود در روز چهارشنبه ۱۹شهریور۱۳۹۹ از منتقدان نسبت به بازگشایی مدارس خواست، ایران را با سایر کشورها قیاس نکنند. او معتقد است شرایط ایران به لحاظ «حساسیت‌های فرهنگی و دینی»، «حفاظت از جان مردم» و «تحریم‌ها» با سایر کشورها متفاوت است: «ما در شرایط تحریم هستیم و مردم به مناسک دینی، آموزش کودکان خود و ارتباطات خانوادگی اهمیت می‌دهند و ما با توجه به رعایت همه اصول بهداشتی مراسم رمضان و محرم را داشتیم و کسب‌وکارها در بسیاری از موارد انجام شده است.»
روحانی با تایید دوباره بر تصمیم «ستاد ملی مقابله با کرونا» مبنی بر بازگشایی مدارس گفته است که هیچ دانش‌آموزی مجبور به حضور در مدرسه نیست: «دانشآموزان و دانشجویان نباید از درس عقب بمانند. اجبار هم در هیچ زمینه‌ای نیست و هیچ خانواده‌ای را مجبور نمی‌کنیم حتما از آموزش حضوری استفاده کنند. در مدرسه و دانشگاه باز خواهد بود و این اصل مهمی برای دولت است.»
«علی کریمی فیروزجایی»، عضو هیئت‌رییسه مجلس، از جمله منتقدان جدید به تصمیم ستاد ملی مقابله با کرونا است. او به خاطر ایفای نقش ضعیف این ستاد در زمینه بازگشایی مدارس گفته است که نمره قابل قبولی نگرفته‌اند. کریمی همچنین از ورود مجلس برای بررسی مشکلات ناشی از بازگشایی زودهنگام مدارس خبر داد: «برای مراقبت از سلامت روح و روان و جسم نوآموزان و دانش‌پژوهان کشور، مجلس به وظیفه اساسی خود عمل خواهد کرد.»
استان تهران مطابق هفته‌های گذشته در صدر استان‌های منطقه قرمز قرار دارد. بیش از ۳ هزار نفر در این استان در مراکز درمانی بستری هستند که یک‌سوم آن‌ها وضعیت حاد را پشت سر می‌گذرانند. برای لمس دقیق این تعداد افراد با وضعیت حاد می‌توان به آمار روزانه‌ای که «سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، اعلام می‌کند، رجوع کرد؛ بر اساس آمار روزانه تعداد حدود ۳۵۰۰ تا ۴۰۰۰ نفر افرادی هستند که در کل کشور در وضعیت حاد قرار دارند و تهران تقریبا یک‌چهارم این افراد را در خود جای داده که در قیاس با کل کشور عدد قابل‌توجهی است.
«انوشیروان محسنی بندپی»، استاندار تهران، با اعلام این موضوع که در روز سهشنبه ۱۸شهریور۱۳۹۹ تعداد ۳۶ نفر در استان تهران فوت کرده‌اند، وضعیت تهران را قرمز و سینوسی عنوان کرد: «با شروع پاییز و افزایش بیماریهای تنفسی و ریوی و شیوع آنفلوآنزا این نگرانی وجود دارد که با افزایش روند بیماری کرونا و یا بستری‌شدگان روبه‌رو شویم، اما با تدابیری که اتخاذ شده است و افزایش توزیع واکسن آنفلوآنزا نسبت به سال گذشته این امیدواری وجود دارد که بتوانیم بیماری آنفلوآنزا را مدیریت کنیم.»
این در حالی است که توزیع واکسن که قرار بود در مرداد ماه صورت گیرد به اواخر شهریور به تعویق افتاد و همچنان روند توزیع شفاف نیست.
بیش از ۶ ماه از اعلام اولین ابتلا به ویروس کرونا در استان قم می‌گذرد. آن روزها ویدیوها و خبرهای تلخی از قبرستان‌های این استان منتشر شد. صدها قبری که برای دفن اجساد مبتلایان به ویروس کرونا در «آرامستان بهشت معصومه» آماده شده بود، خبر از شیوع گسترده این ویروس در قم می‌داد؛ حالا پس از ۶ ماه به دلیل آن چه «دستورالعمل‌های بهداشتی ارائه‌شده از سوی دانشگاه علوم پزشکی استان قم» اعلام شده، «بهرام سرمست»، استاندار قم، گفته است اجساد متوفیان کرونا می‌تواند در خارج از شهر قم و منطقه‌ای که در آن سکونت داشتند نیز دفن شود.
در استان کهگیلویهوبویراحمد، ۲۵۷ نفر بیمار در بیمارستان‌های معین کرونا بستری بوده‌اند که از این تعداد ۱۳۰ نفر مبتلای قطعی به ویروس کرونا هستند. «پرویز یزدانپناه»، رییس «دانشگاه علوم پزشکی کهگیلویهوبویراحمد»، با اعلام این تعداد پیش‌بینی کرده است که در سه هفته آینده بر شمار مرگومیرها در این استان افزوده شود: «شمار مبتلایان به بیماری کووید-۱۹ در شهرستان بویراحمد رو به افزایش است؛ به گونه‌ای که بیشترین درصد موارد مثبت در روز سهشنبه با ۶۰ درصد آمار استانی مربوط به این شهرستان بوده است. افزایش ابتلای افراد به بیماری کرونا و تعداد بیماران بستری در شهرستان بویراحمد نگران‌کننده است و ادامه این روند موجب مرگ افراد بیشتری در هفته‌های آینده می‌شود.»
بررسی آخرین آمارهای کرونا در کشور مربوط به روز ۱۹شهریور۱۳۹۹ نشان می‌دهد که ۱۲۷ نفر به شمار فوتیها افزوده شده است و با احتساب این تعداد، مجموع شمار قربانیان این ویروس در ایران که به صورت رسمی اعلام شده، به ۲۲ هزار و ۶۶۹ نفر رسیده است.
«سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، ظهر روز چهارشنبه در این باره توضیح داد: «از دیروز تا امروز، ۱۹شهریور۱۳۹۹، و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، دوهزار و ۳۱۳ بیمار جدید مبتلا به کووید-۱۹ در کشور شناسایی شد که یک‌هزار و ۲۲۹ نفر از آن‌ها بستری شدند.»
بر این اساس، ۳۷۳۵ نفر از بیماران مبتلا به ویروس کرونا در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند. همچنین استان‌های تهران، مازندران، گیلان، قم، اصفهان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، کرمان، خراسان شمالی، سمنان، یزد، زنجان و قزوین در وضعیت قرمز و استان‌های آذربایجان غربی، البرز، فارس، لرستان، هرمزگان، اردبیل، بوشهر، کرمانشاه، کهگیلویهوبویراحمد، خراسان جنوبی، مرکزی، ایلام، چهارمحالوبختیاری، گلستان و خوزستان در وضعیت زرد یا هشدار قرار دارند.
در ادعایی عجیب «نصرت‌الله لطفی»، قائم‌مقام «شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی»، گفته است که مراسم اربعین را با شور حسینی برگزار می‌کنیم. او با اشاره به این موضوع که مناسبت‌های نیمه دوم سال مناسبت‌های مهم است و رهبر ایران به آن تاکید داشته، گفته است: «درباره مناسبت‌های پیش‌رو با توجه به شرایط خاص کرونایی از اول گفتیم مراسم‌ها تعطیل‌ناپذیر هستند، اما با رعایت اصول بهداشتی برگزار خواهد شد.»
او با اشاره به مناسبت‌های «روز ملی مبارزه با استکبار جهانی» و «نهم دی ماه» در خصوص برگزاری مراسم اربعین گفته است: «اربعین را هم با اقدامات فرهنگی و شور حسینی و رعایت پروتکل‌های بهداشتی در دستور کار قرار می‌دهیم.»
این موضوع در شرایطی عنوان می‌شود که کشور عراق و استاندار کربلا در هفته‌های اخیر بارها به مسئولان ایران اعلام کرده‌اند که مراسم اربعین امسال بدون حضور زائر خارجی برگزار می‌شود. گویا با توجه به این موضوع، شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی قصد دارد این مراسم را با شور بیشتری در ایران برگزار کند.
۲۲ شهریور (۱۲ سپتامبر)
هم‌زمان با آغاز شیوع ویروس کرونا بسیاری از مراسم‌های عقد و عروسی لغو شدهاند. بسیاری از زوجین تاریخ این مراسم را به زمان نامعلومی موکول کرده‌اند، با این تصور که شیوع کرونا در کشور فرو بنشیند و بتوانند سور و سات ازدواج را بر پا کنند. بر اساس اظهارات اخیر «محمدمهدی تندگویان»، معاون ساماندهی امور جوانان «وزارت ورزش و جوانان»، هیچ‌گونه آماری در خصوص کاهش یا افزایش ازدواج وجود ندارد، اما او به صراحت گفته است: «در این خصوص هشدار می‌دهیم و معتقدیم باید فکر اساسی برای آن کرد.»
او با اشاره به این که زوجین تا ازدواج نکنند، وارد زندگی مشترک نمیشوند، گفته است: «اگر روند به این شکل ادامه داشته باشد که زوجین بدون مراسم زندگی خود را شروع کنند، ما استقبال می‌کنیم و می‌گوییم ازدواج‌های ساده در حال شکل‌گیری است و مراسم تجملاتی در حال حذف شدن است، اما متاسفانه این موضوع فرهنگ‌سازی نشده و از طرفی کرونا یک‌باره در کشور شیوع پیدا کرد. به همین خاطر بازه زمانی برای رفتن زیر سقف، در حال طولانی شدن است که این مقوله آسیب‌های خود را دارد.»
او با اظهار نگرانی از کاهش آمار موالید در کشور، در خصوص احتمال افزایش سقط جنین و فروش نوزادان به دلیل مشکلات اقتصادی گفته است: «اگر جلوگیری از بارداری اتفاق نیفتاده باشد، از آن‌جا که مشکلات اقتصادی فراوان است، ممکن است افزایش سقط جنین را در پی داشته باشیم. حتی ممکن است بیرون گذاشتن نوزادان یا معامله کودکان را مشاهده کنیم. بعضا آگهی‌های خرید و فروش نوزاد را می‌بینیم که این یک هشدار است؛ یعنی حتی اگر بگوییم ممکن است در در دوران قرنطینه کرونا موالید افزایش پیدا کند، این نگرانی را که موالید تبدیل به آسیب‌های اجتماعی این‌گونه شوند، داریم.»
در نبود اطلاع‌رسانی مناسب در خصوص پروتکل‌ها، عدم پاسخگویی مناسب به مراجعه‌کنندگان در مراکز درمانی و هم‌زمان با شایعات تولید واکسن کرونا در کشور، بعضی از مردم به داروهای تقلبی روی آورده و به گفته «محسن خانچرلی»، فرمانده انتظامی غرب استان تهران، تنها در یک مورد از توزیع تقلبی داروی کرونا ۶ نفر فوت کرده‌اند. او با اشاره به بازداشت ۵ نفر در خصوص پرونده مربوط به توزیع داروی تقلبی کرونا، گفته است: «تا کنون ۵۲ عدد از این آمپول‌ها را هر کدام به مبلغ ۴۵ میلیون تومان به شهروندان در مناطق مختلف استان تهران فروخته و مبلغی معادل ۲۳۴ میلیون تومان به این بهانه از آنان کلاه‌برداری کرده‌اند. تا کنون ۶ نفر از مصرف‌کنندگان این داروهای تقلبی در استان تهران که به بیماری کرونا مبتلا بودند، جان باخته‌اند.»
بر اساس آخرین آمار ارائه‌شده بیماران کرونایی در کشور، از روز جمعه تا شنبه ۲۲ شهریور ماه، ۱۱۶ نفر در اثر ابتلا به این ویروس کشته شدند. با احتساب این تعداد قربانی، مجموع تعداد فوتی‌های کرونایی در کشور به ۲۳ هزار و ۲۹ نفر رسید.
«سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، ظهر روز شنبه در این باره اعلام کرد: «از دیروز تا امروز ۲۲شهریور۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، دوهزار و ۱۳۹ بیمار جدید مبتلا به کووید-۱۹ در کشور شناسایی شدند که یک‌هزار و ۱۳۸ نفر از آن‌ها بستری شدند.»
او گفته است که ۳۷۶۸ نفر از بیماران مبتلا به این ویروس در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند.
همچنین لاری وضعیت ۱۳ استان تهران، مازندران، گیلان، قم، اصفهان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، کرمان، خراسان شمالی، سمنان، یزد، زنجان و قزوین را قرمز توصیف کرد و استان‌های آذربایجان غربی، البرز، فارس، لرستان، هرمزگان، اردبیل، بوشهر، کرمانشاه، کهگیلویهوبویراحمد، خراسان جنوبی، مرکزی، ایلام، چهارمحال‌و بختیاری، گلستان و خوزستان را در وضعیت هشدار یا همان زرد قرار داد.
روز پنج‌شنبه ۲۰ شهریور ماه ۱۲۹ نفر و در روز جمعه ۲۱ شهریور نیز ۱۱۵نفر در کشور جان خود را بر اثر ابتلا به ویروس کرونا از دست دادند.
از استان کرمان و کرمانشاه نیز خبر می‌رسد که تعداد مبتلایان در حال افزایش چشم‌گیر است. «محمدصادق بصیری»، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار کرمان، ۲۲شهریور ماه گفته است کرمان بر خلاف بسیاری از استان‌ها همچنان در وضعیت قرمز قرار دارد. او با اشاره به سخت‌تر شدن شرایط فعلی هم‌زمان با آغاز فصل سرما گفت: «رعایت نکات بهداشتی بیماری کروناویروس در خطوط هواپیمایی مورد تاکید است تا به شکل بهتر و بیشتری انجام گیرد و در حوزه حملونقل عمومی نیز مشکل ما در عدم رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی در تاکسی‌ها و وسایل نقلیه بین شهری است، زیرا پروتکل‌ها به خوبی رعایت نمیشوند و باید فکری به حال این موضوع قبل از شروع فصل سرما کرد، زیرا در فصل سرما ممکن است شرایط ما در شیوع کرونا سخت‌تر باشد. لذا هفته آینده یک طرح کارشناسی در این رابطه باید توسط مسئولین مربوطه به ستاد استانی مقابله با کرونا ارائه شود.»
«محمودرضا مرادی»، رییس «دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه»، نیز از سیر صعودی ابتلا به ویروس کرونا در این استان خبر داد. او گفته که طی یک هفته اخیر تعداد بستری‌های ویروس کرونا در کرمانشاه ۱۰۰ نفر بیشتر شده است: «در حال حاضر تعداد بستری‌های کرونا از ۱۷۰ نفر در هفته گذشته، به ۲۸۰نفر رسیده، یعنی طی یک هفته گذشته تعداد بستری‌های کرونا به صورت تجمیعی، ۱۰۰ نفر بیشتر شده است.»
مرادی همچنین از بازگشایی برخی مراکز درمانی مربوط به ویروس کرونا که پیش از این تعطیل شده بودند، خبر داد: «در حال حاضر وضعیت استان در بحث کرونا زرد است، اما با ادامه این روند و بی‌خیالی مردم نسبت به رعایت پروتکل‌های بهداشتی، امکان قرمز شدن وضعیت بعید نیست.»
«فرهاد ابول‌نژادیان»، سرپرست «دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور»، نیز بدون ارائه آمار روز شنبه ۲۲شهریور ماه، وضعیت شیوع ویروس کرونا در خوزستان را در مرحله هشدار دانست: «در حال حاضر آبادان، بهبهان، آغاجاری و امیدیه در وضعیت قرمز قرار دارند و دیگر شهرها نارنجی، زرد و یا سفید هستند.»
همچنین از استان‌های اصفهان، خراسان شمالی، چهارمحالوبختیاری و آذربایجان شرقی خبر می‌رسد که شیب مبتلایان به ویروس کرونا رو به افزایش است.
در خصوص روز اربعین و برگزاری راه‌پیمایی‌های این روز در داخل و خارج از کشور بر اساس مصوبه «ستاد ملی مقابله با کرونا»، برگزاری راهپیمایی اربعین چه در کربلا و چه در داخل کشور ممنوع است و عزاداری‌ها تا پایان ماه صفر باید بر اساس ضوابط و دستورالعمل‌های ابلاغی انجام شوند.
۲۳ شهریور (۱۳ سپتامبر)
پس از بازگشایی مدارس با حضور آنلاین «حسن روحانی» و انتقادات بسیار در آن روزها، روز یکشنبه ۲۳شهریور۱۳۹۹، حسن روحانی از طریق کنفرانس ویدیویی آغاز رسمی سال تحصیلی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی و فناوری کشور را اعلام کرد.
«عباسعلی کریمی»، رییس «دانشگاه علوم پزشکی تهران» که در این کنفرانس حضور داشت، انتقاد خود را از حضور نیافتن روحانی، این‌گونه بیان کرد: «امروز خیلی جا داشت و خیلی خوب بود که آقای رییس‌جمهور را در جمع خودمان، این‌جا داشتیم و یک تشکر از زبان ایشان از نزدیک از کادر بهداشت و درمان می‌شد، من فکر می‌کنم یک مقداری چون ما در وسط راه هستیم و ماه‌ها و احتمالا روزهای زیادی را در پیش داریم شاید این مقداری خستگی را از تنها در می‌کرد.»
«سعید نمکی»، وزیر بهداشت، در پاسخ به گلایه کریمی، با دفاع از حسن روحانی، عنوان کرد: «رییس‌جمهور همواره مشتاقانه می‌‌خواستند که در جمع دانشگاهیان باشند، اما به دلیل فشار ما در اجرای پروتکل‌های بهداشتی برای حفاظت از مقامات نظام، حضور امکان‌پذیر نشد.»
حضور مجازی رییس دولت در بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها و مراسم عزاداری تک‌نفره رهبر جمهوری اسلامی، از یک سو و اصرار بر برگزاری کلاس‌ها و حضور «پرشور» مردم در مراسم محرم امسال از سوی دیگر، این سوال را مطرح می‌کند که آیا حفظ جان و سلامت مقام‌های نظام در قیاس با مردم، دانشآموزان و دانشجویان، در اولویت قرار دارد؟
«سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت که هم‌زمان معاون فرهنگی و دانشجویی این وزارتخانه را نیز برعهده دارد، درباره بازگشایی مدارس در پیامی آورده است که این بازگشایی به معنی پایان وضعیت اضطراری ناشی از شیوع ویروس کرونا نیست و هر گونه ارائه خدمات آموزشی باید با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و مطابق با شیوه‌نامه فرآیندهای آموزشی باشد.
آمارهای رسمی چه میگویند
۱۳ استان که در هفته اخیر نام‌شان در فهرست وضعیت قرمز قرار داشت، همچنان در همین موقعیت قرار دارند. تهران، مازندران، گیلان، قم، اصفهان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، کرمان، خراسان شمالی، سمنان، یزد، زنجان و قزوین، استانهایی هستند که در روز ۲۳ شهریور نیز وضعیت خطرناک شیوع ویروس کرونا را می‌گذرانند.
در استان مازندران ۶۴۷ بیمار مشکوک به کرونا در بیمارستان‌های تحت حمایت دانشگاه علوم پزشکی مازندران و بابل بستری هستند. همچنین نگرانی‌های بسیاری از شیوع مجدد یا آغاز پیک سوم ویروس کرونا هم‌زمان با شروع فصل پاییز در این استان وجود دارد.
شروع پاییز و فصل سرما تنها دغدغه این استان شمالی نیست؛ پیش از این وعده داده شده بود که واکسن آنفلوآنزا به صورت انبوه در اختیار عموم قرار گیرد؛ وعده‌ای که قرار بود در مرداد ماه محقق شود، به اواخر شهریور موکول شد. بسیاری از مردم نگران نحوه توزیع این واکسن هستند، زیرا زمزمه‌هایی در خصوص سهمیه‌بندی و توزیع واکسن آنفولانزا با ارائه کارت ملی به گوش می‌رسد.
«مسعود مردانی»، عضو «کمیته ملی مبارزه با کرونا»، روز ۱۸ شهریور در این باره گفته بود: «سفارش‌ها درباره تهیه واکسن آنفلوآنزا از سوی وزارت بهداشت و درمان داده شده است. هم‌اکنون واکسن آنفلوآنزا در کشور وارد شده است و در اسرع وقت توزیع و در اختیار افراد در معرض خطر قرار می‌گیرد.»
او در خصوص واکسن آنفلوآنزای تولید داخل نیز عنوان کرده است که تا کنون چنین واکسنی در کشور تولید انبوه نشده است و نمی‌توان در سال جاری، انتظار ورود واکسن ایرانی به بازار را داشت: «طی [کردن] مراحل آزمایشی بر روی انسان و حیوان یک سال به طول خواهد انجامید، در نتیجه امسال انتظار واکسن تولید داخل را نباید داشت.»
توصیه‌های جهانی درباره استفاده از واکسن آنفلوآنزا هم‌زمان با آغاز فصل سرما برای جلوگیری از ابتلای افراد به این ویروس، در برهه‌ای است که ویروس کرونا شباهت‌های علامتی بسیاری با آنفلوآنزا دارد. با این حال «سید محسن زهرایی»، رییس اداره بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن وزارت بهداشت گفته است که تزریق واکسن آنفلوآنزا تاثیری بر پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا ندارد: «اول این که واکسن آنفلوآنزا کاملاً اختصاصی است و بر پیشگیری از بیماری کرونا هیچ تاثیری ندارد. دوم اینکه در بهترین حالت، این واکسن بین ۶۰ تا ۷۰ درصد اثربخش خواهد بود، در نتیجه حتی اگر افراد واکسن آنفلوآنزا دریافت کنند نیز به طور صددرصدی در مقابل بیماری آنفلوآنزا محافظت نمیشوند و نیاز است که اقدامات پیشگیرانه مانند استفاده از ماسک و شست‌‌وشوی مداوم دست‌‌ها مورد توجه بیشتری قرار بگیرد.»
«پیمان نامدار»، سرپرست «دانشگاه علوم پزشکی قزوین»، نیز روز یکشنبه ۲۳ شهریور با اعلام بستری ۴۷ مورد جدید ابتلا به ویروس کرونا از روز جمعه تا شنبه در بیمارستان‌های این استان گفته است: «با این حساب تعداد بیماران مبتلا به کرونا که در بیمارستان‌های استان بستری هستند به ۳۲۸ نفر رسید که از این تعداد ۶۴ بیمار در بخش مراقبت‌های ویژه تحت نظر هستند.»
بر اساس آخرین آمار ارائه‌شده استان‌های وضعیت هشدار یا زرد به شرح زیر است: آذربایجان غربی، البرز، فارس، لرستان، هرمزگان، اردبیل، بوشهر، کرمانشاه، کهگیلویهوبویراحمد، خراسان جنوبی، مرکزی، ایلام، چهارمحالوبختیاری، گلستان و خوزستان.
در میان استان‌های وضعیت زرد، البرز روزهای بدی را پشت سر می‌گذارد. «محمد فتحی»، سرپرست «دانشگاه علوم پزشکی البرز»، گفته است که ۵۵۳ نفر از روز شنبه تا یکشنبه با علائم اولیه ویروس کرونا به بیمارستان‌های استان مراجعه کردند که ۸۴ نفر آنان به علت وخامت حال بستری شدند. با درگذشت ۱۹ نفر تا ظهر روز یکشنبه ۲۳ شهریور، مجموع فوتی‌های این استان از هزار نفر گذشته است: «متاسفانه در ۲۴ ساعت گذشته ۶ بیمار کووید-۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جان‌باختگان این بیماری در استان به ۱۰۱۵ نفر رسید. در زمان حاضر تعداد ۴۳۳ نفر شامل موارد قطعی، محتمل و مشکوک در مراکز درمانی بستری هستند.»
سیما سادات لاری، سخنگوی وزارت بهداشت، نیز ظهر روز یکشنبه ۲۳ شهریور ماه اعلام کرد که مجموع قربانیان ویروس کرونا از ابتدا تا کنون به ۲۳ هزار و ۱۵۷ نفر رسیده است: «از دیروز تا امروز ۲۳شهریور۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، دوهزار و ۸۹ بیمار جدید مبتلا به کووید-۱۹ در کشور شناسایی شدند که ۹۵۶ نفر از آن‌ها بستری شدند و متاسفانه در طول ۲۴ ساعت گذشته، ۱۲۸ بیمار کووید-۱۹ جان خود را از دست دادند.»
لازم به ذکر است سه استان خراسان شمالی، سمنان و اصفهان در هفته اخیر بیشترین تعداد فوتیها را به خود اختصاص دادهاند.
بر اساس اطلاعات منتشرشده توسط لاری، «هیچ نقطه سبزی؛ یعنی منطقه عاری از ویروس کرونا، در کشور وجود ندارد». او همچنین ادارات و سازمان‌های دولتی را از جمله مکان‌هایی دانسته که بیشترین میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی در آن‌ها رعایت می‌شود: «بیشترین میزان رعایت در ادارات و سازمان‌های دولتی با ۸۲.۸ درصد و کمترین میزان رعایت در پاساژها با ۳۸.۱ درصد و نانوایی‌ها با ۴۴.۰۳ درصد گزارش شده است. همچنین بر اساس آخرین آمار استفاده از ماسک توسط مردم در اماکن عمومی ۷۵.۵ درصد گزارش شده است.»
۲۴ شهریور (۱۴ سپتامبر)
در آستانه فصل سرد و ناامیدی از توزیع واکسن کرونا در ایران، حداقل تا پایان سال جاری، بازار شایعات در خصوص واکسن آنفلوانزا داغ است. بسیاری از پزشکان توصیه می‌کنند برای مبتلا نشدن به ویروس کرونا بهتر است از ابتلا به آنفلوانزا نیز جلوگیری شود، چرا که بسیاری از علائم این دو ویروس در انسان مشترک است. بنابراین، نه تنها تشخیص افتراقی مشکل خواهد شد، بلکه تبعاتی چون افزایش مراجعات بیمارستانی و حتی ترس عمومی را به همراه خواهد داشت.
ایران تا کنون نتوانسته این واکسن را تولید کند و واردکننده آن بوده است. اما نیاز چند برابری به این واکسن در کشور حس می‌شود.
این روزها مسئولان کشوری سعی در تشریح این واکسن برای عموم دارند و با جملاتی مانند «واکسن آنفلوانزا تاثیری در مهار کرونا ندارد»، احتمالا به دنبال کاهش میزان تقاضا از سوی مردم هستند. در آخرین اظهار نظر «محسن زهرایی»، رییس اداره بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن وزارت بهداشت، گفته است که «واکسن آنفلوانزا به عنوان یک سپر دفاعی قطعی محسوب نمی‌شود و این که فکر کنیم بعد از زدن واکسن فرد مبتلا به آنفلوانزا در پاییز و زمستان نمی‌شود، غلط است.»
هشدار زهرایی درباره کنترل تزریق واکسن آنفلوانزا در اظهارات روز دوشنبه او نیز مشهود است: «البته این واکسن منع دریافت بسیار محدودی دارد. یعنی فردی که بیماری زمینه‌ای ندارد هم می‌تواند واکسن بزند، اما اگر این کار را بخواهیم انجام دهیم آن گروه‌های پرخطر از دریافت واکسن محروم می‌مانند.»
این اظهار نظر در روزهای گذشته همانند یک بخشنامه ابلاغ شده، از زبان افراد دیگری هم شنیده شده است. «سعید کشمیری»، رییس «دانشگاه علوم پزشکی بوشهر»، نیز روز دوشنبه ۲۴شهریور۱۳۹۹ گفته است: «تزریق واکسن آنفلوانزا تنها برای گروه‌های هدف تعیین شده است و از سوی وزارت بهداشت و آموزش پزشکی توصیه می‌شود.»
ایران سالانه ۲ میلیون دوز از واکسن آنفلوانزا را به کشور وارد می‌کرد که بر اساس اظهارات «کیانوش جهانپور»، سخنگوی «سازمان غذا و دارو»، امسال به دلیل هم‌زمانی با کرونا این دوز به ۱۰ تا ۱۲ میلیون افزایش خواهد یافت. قرار بود این واکسن اواخر شهریور ماه در کشور با ارائه کارت ملی توزیع شود که به اوایل مهر ماه موکول شد. «کریم همتی»، مدیرکل «جمعیت هلال احمر»، نیز روز دوشنبه گفته است اگر تقاضا بیشتر شود، دوز را به ۱۶ میلیون خواهند رساند.
هفته آینده، هم‌زمان با آغاز مهر ماه و شروع فصل پاییز، می‌توان شاهد عملکرد مسئولان در این خصوص بود و پاسخ این سوال را از زبان مردم شنید که آیا واکسن آنفلوانزا به راحتی تهیه می‌شود یا این اعداد، تنها وعده بوده‌اند.
ویروس کرونا چند مدرسه را به تعطیلی کشاند
در هفته اخیر، بازگشایی مدارس با اعتراض و انتقاد بسیاری از والدین و حتی مسئولان همراه بود. نگرانی از ابتلای دانشآموزان و انتقال این ویروس به محیط خانه از ابتدا وجود داشته است، اما با این حال دولت «حسن روحانی» تصمیم به بازگشایی مدارس گرفت.
حال ۳۹ دانش‌آموز لرستانی تنها در شهرستان «سلسله» به این ویروس مبتلا شدهاند. «فرید بهرامی»، معاون سلامت و تربیت بدنی آموزشوپرورش لرستان، ادعا کرده است که هیچ‌کدام در محیط مدرسه حضور نداشته‌اند: «۲۱ دانش‌آموز قبل از بازگشایی مدارس در این شهرستان به بیماری کرونا مبتلا شده بودند که ۱۸ دانش‌آموز نیز در روزهای ۲۱ و ۲۲ شهریور ماه به این بیماری مبتلا شدند.»
با این حال به نظر می‌رسد شرایط به اندازهای خطرناک بوده است که مدارس این شهرستان تعطیل شود: «با هماهنگی فرمانداری شهرستان‌های سلسله و دلفان، مدارس این شهرستان‌ها تعطیل شدهاند و به صورت غیرحضوری امر آموزش دانشآموزان را دنبال می‌کنند.»
در روزهای گذشته یک دانش‌آموز گتوندی (استان خوزستان) نیز بر اثر ابتلا به ویروس کرونا فوت کرده بود.
همچنین روز دوشنبه ۲۴ شهریور ماه، «صادقی»، معاون پشتیبانی اداره آموزشوپرورش شهرستان فسا، از تعطیلی دو مدرسه و ابتلای سه دانش‌آموز به ویروس کرونا خبر داد: «در پایش اطلاعاتی که از دانشآموزان در خصوص بیماری کرونا انجام شد، مشاهده شد که بستگان نزدیک سه نفر از دانشآموزان به کرونا مبتلا شدند و بر همین اساس از این دانشآموزان تست کرونا به عمل آمد. با مثبت شدن تست کرونای این سه دانش‌آموز جهت پیشگیری از شیوع این بیماری، مدارس متوسطه اول پسرانه "حاج جواد پیروز" و دخترانه "شهدای بدر" روستای دستجه تا اطلاع ثانوی تعطیل شد.»
در آماری که «راشد جزایری»، رییس مرکز بهداشت چهارمحالوبختیاری، روز دوشنبه اعلام کرده است، میزان ابتلا در سنین ۱۶ تا ۴۵ سال این استان رو به افزایش است: «با توجه به رشد فزاینده تعداد بیماران سرپایی در استان، بیشترین تعداد این بیماران را جوانان تشکیل دادهاند که به ۲ دلیل کتمان بیماری و بی‌توجهی به روش‌های مراقبتی خود را در شرایط سخت قرار می‌دهند. کمتر از یک درصد مبتلایان کودکان زیر پنج سال هستند، ۲.۱ درصد بین سنین پنج تا ۱۶ سال و بیش از ۵۰ درصد مبتلایان در رده سنی بین ۱۶ تا ۴۵ سال سن هستند و ۸۰ درصد جان‌باختگان ناشی از این ویروس در استان نیز بالای ۶۰ سال سن داشته‌اند.»
روز دوشنبه ۲۴ شهریور ماه تعداد قربانیان ویروس کرونا بالاتر از روزهای اخیر بود، ۱۵۶ تن در این روز جان خود را از دست دادند و مجموع جان‌باختگان بیماری کووید-۱۹ در ایران به ۲۳ هزار و ۳۱۳ نفر رسید. «سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، با اعلام این موضوع که ۳۷۹۸ نفر از بیماران مبتلا به کرونا در بخش مراقبت‌های ویژه نگهداری می‌شوند، گفته است: «از دیروز تا امروز ۲۴شهریور۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، دوهزار و ۶۱۹ بیمار جدید مبتلا به کووید-۱۹ در کشور شناسایی شدند که یک‌هزار و ۳۸۲ نفر از آن‌ها بستری شدند.»
مانند هفته‌های گذشته، همچنان ۱۳ استان تهران، مازندران، گیلان، قم، اصفهان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، کرمان، خراسان شمالی، سمنان، یزد، زنجان و قزوین در وضعیت قرمز قرار دارند. استان‌های آذربایجان غربی، البرز، فارس، لرستان، هرمزگان، اردبیل، بوشهر، کرمانشاه، کهگیلویهوبویراحمد، خراسان جنوبی، مرکزی، ایلام، چهارمحالوبختیاری، گلستان و خوزستان، وضعیت زرد یا هشدار را سپری می‌کنند.
۲۵شهریور (۱۵ سپتامبر)
این روزها بیشترین اخبار مربوط به ویروس کرونا حول واکسن آنفلوانزا می‌چرخد. از مدت‌ها پیش مسئولان بهداشتی کشورهای مختلف نسبت به هم‌زمانی شیوع آنفلوانزا در پاییز و افزایش کرونا در فصل سرما ابراز نگرانی کرده و وعده تامین واکسن آنفلوانزا را داده بودند. در ایران هم مسئولان وعده داده بودند در تابستان واکسن توزیع شود. ایران توانایی تولید واکسن آنفلوانزا را ندارد و از این رو سالانه میزان ۲ میلیون دوز از واکسن آنفلوانزا را وارد می‌کند. امسال هم‌زمان با آغاز فصل سرما و احتمال همراهی دو ویروس کرونا و آنفلوانزا در افزایش شمار مبتلایان، مسئولان نظام از واردات ۱۰ تا ۱۲میلیون دوز از این واکسن خبر دادند.
پایان شهریور ماه یا اوایل مهر ماه دو زمانی است که مسئولان ارشد وزارت بهداشت و «جمعیت هلال احمر» پیش‌بینی کرده‌اند که توزیع واکسن آنفلوانزا صورت گیرد. روز سهشنبه ۲۵شهریور۱۳۹۹، «علیرضا رییسی»، معاون بهداشت وزیر بهداشت، گفته است: «امید داریم تا آخر شهریور ماه و هفته اول مهر واکسن به دست‌مان برسد. همه دنیا متقاضی دریافت واکسن آنفلوانزا هستند، این در حالی است که میزان تولید واکسن در دنیا نیز محدود است.»
این ادعا از این منظر که واکسن هنوز به دست مسئولان نرسیده است یا به تعبیر دقیق‌تر هنوز به کشور وارد نشده است، با سایر اظهار نظرهای مسئولان در روزهای اخیر هم‌خوانی دارد. در روزهای گذشته تعدادی از مسئولان با توصیه به مردم در خصوص مصرف این واکسن، به گونه‌ای سعی در عدم تشویش جامعه برای استفاده از واکسن را داشتند.
«کیانوش جهانپور»، سخنگوی «سازمان غذا و دارو»، گفته بود: «واکسیناسیون همگانی آنفلوانزا به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.»
«کریم همتی»، رییس جمعیت هلال احمر، با اعلام این موضوع که می‌توانیم دوز واردات را به ۱۶ میلیون برسانیم، گفته بود: «انتظار این است کسانی که مشکلات خاص و زمینه‌ای ندارند برای خرید و تزریق این واکسن عجله نکنند.»
«محسن زهرایی»، رییس اداره بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن وزارت بهداشت، نیز گفته بود: «فردی که بیماری زمینه‌ای ندارد هم می‌تواند واکسن بزند، اما اگر این کار را بخواهیم انجام دهیم آن گروه‌های پرخطر از دریافت واکسن محروم می‌مانند.»
روز گذشته اما چگونگی توزیع این واکسن را «امیر بقایی»، مدیر دارو و فرآورده‌های بیولوژیک «دانشگاه علوم پزشکی استان البرز»، اعلام کرد.
او گفته است تزریق این واکسن برای گروه‌های حساس و خاص مثل کودکان زیر شش سال، افراد دارای بیماری زمینه‌ای، کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، افراد بالای ۶۵ سال، کادر بهداشت و درمان و زنان باردار ضروری است و درباره مراحل توزیع آن عنوان کرد: «این واکسن در سه فاز در اختیار جامعه هدف قرار می‌گیرد. در فاز اول شاهد توزیع رایگان این واکسن برای زندانیان، زنان باردار و کادر بهداشت و درمان خواهیم بود. در فاز دوم این واکسن با نرخ ۴۰ هزار تومان در اختیار افراد مسن و کسانی که دارای پرونده الکترونیک سلامت هستند قرار می‌گیرد. در فاز دوم توزیع، متقاضیان باید به سامانه معرفی‌شده ورود و با درج کد ملی خود نسبت به خرید این واکسن با نرخ دولتی اقدام کنند. در فاز سوم هم واکسن آنفلوانزا توسط داروخانه‌ها برای افراد عادی جامعه توزیع می‌شود.»
آن‌چه مشخص است با این توضیح تا واکسن به دست یک فرد عادی برسد، ضمن پشت سر گذاشتن مراحل لازم، زمان خواهد برد و از این رو احتمال تشکیل بازار سیاه فروش واکسن بیشتر خواهد شد.
بقایی در بخش دیگری از اظهاراتش با اشاره به قیمت واکسن آنفلوانزا گفته است: «سعی داریم قیمت آن همان ۴۰ هزار تومان مرجع باشد. مردم می‌توانند واکسن اصل را از داروخانه‌ها و مراکز بهداشت تهیه کنند و از خرید اینترنتی آن هم با قیمت ۳۰۰- ۴۰۰ هزار تومان خودداری کنند.»
کریم همتی، رییس جمعیت هلال احمر، نیز روز دوشنبه ۲۴ شهریور قیمت واکسن‌های خریداری‌شده با ارز دولتی را که شامل واکسن‌های آلمانی، فرانسوی و کانادایی است، بین ۵.۹ تا ۷ یورو اعلام کرده بود.
همه این‌ها در حالی است که هنوز فصل سرما آغاز نشده و تعداد مبتلایان به ویروس کرونا در شهر بزرگی چون تهران تنها طی یک هفته دو برابر شده است.
علیرضا رییسی، معاون بهداشت وزیر بهداشت، با اشاره به این که مسافرت‌های اخیر موجب ایجاد این موج از ابتلا به ویروس کرونا در کشور شده، گفته است: «بعد از تعطیلات اخیر، عده قلیلی از مردم رعایت نکردند و مسافرت‌ها آغاز شد. این در حالی است که ثابت شده است مسافرت رفتن باعث خیز مجدد بیماری می‌شود و این اتفاق متاسفانه دارد می‌افتد؛ به طوری که هفته پیش نسبت به هفته قبل از آن، شروع خیز مجدد بیماری را شاهد هستیم و به عنوان مثال در تهران در مقایسه دو هفته اخیر با یکدیگر، میزان بیماران از روزانه ۹۰۰ بیمار به ۱۸۰۰ بیمار افزایش یافت؛ یعنی طی یک هفته میزان بیماران و بستری‌ها دو برابر شد.»
آخرین آمار ارائه‌شده از سوی وزارت بهداشت نیز گواه این موضوع است که تعداد فوتیها و مبتلایان این روزها در قیاس با هفته گذشته افزایش قابل توجهی داشته است. بر اساس آمار روزانه‌ای که «سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، اعلام می‌کند از ظهر روز دوشنبه تا سهشنبه ۲۵ شهریور این ویروس ۱۴۰ نفر از ایرانیان را به کام مرگ کشانده است: «از دیروز تا امروز ۲۵شهریور۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، دوهزار و ۷۰۵ بیمار جدید مبتلا به کووید-۱۹ در کشور شناسایی شدند که یک‌هزار و ۲۹۹ نفر از آن‌ها بستری شدند. متاسفانه در طول ۲۴ ساعت گذشته، ۱۴۰ بیمار کووید-۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جان‌باختگان این بیماری به ۲۳ هزار و ۴۵۳ نفر رسید.»
لاری همچنین گفته است: «بر اساس آخرین اطلاعات کرونا در کشور، استان‌های تهران، مازندران، گیلان، قم، اصفهان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، کرمان، خراسان شمالی، سمنان، یزد، زنجان و قزوین در وضعیت قرمز قرار دارند. همچنین استان‌های آذربایجان غربی، البرز، فارس، لرستان، هرمزگان، اردبیل، بوشهر، کرمانشاه، کهگیلویهوبویراحمد، خراسان جنوبی، مرکزی، ایلام، چهارمحالوبختیاری، گلستان و خوزستان در وضعیت هشدار قرار دارند.»
«فرهاد ابول‌نژادیان»، سرپرست «دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز»، در پی افزایش مبتلایان در این استان در پیامی خطاب به مردم این استان گفت: «اگر قرار بر تجربه یک پیک دیگر باشد، تلفات ما سنگین‌تر از پیک اول خواهد بود. ظرفیت تخت‌های مراقبت‌های ویژه "بیمارستان رازی اهواز" تکمیل شده است و شماری از هم‌استانی‌ها در حال تجربه مبارزه سختی برای ادامه زندگی هستند.»
«پرویز یزدانپناه»، رییس «دانشگاه علوم پزشکی کهگیلویهوبویراحمد»، با اعلام این موضوع که ۹ نفر در۲۴ ساعت منتهی به سهشنبه در این استان فوت کرده‌اند، گفت: «زنگ خطر کرونا در استان به صدا درآمده و روز به روز آمار قربانیان این بیماری افزایش می‌یابد و شرایط استان بحرانی‌تر می‌شود. در مجموع، تعداد جان‌باختگان کرونا در استان به ۱۱۰ نفر رسیده است.»
«محمدرضا قدیر»، رییس «دانشگاه علوم پزشکی قم»، نیز تعداد بستری‌های حال حاضر در این استان را با شیوع این ویروس در اسفند ماه ۱۳۹۸ قیاس کرده است: «نیازمند کمک نیروهای جهادی هستیم و در این خصوص با مسئولان مربوطه نیز جلساتی برقرار شده، ولی هنوز محقق نشده است. طی روز گذشته شاهد یک پیک بزرگی در مورد کرونا در قم بودیم که بسیار ما را نگران کرد و در یک روز ۱۲۰ نفر از همشهریان قمی بستری شدند که آمار غیرقابل‌تصور و نگران‌کننده است؛ در حالی که در اسفند ماه سال گذشته در پیک کرونا روزانه ۱۶۰ نفر بستری شدند.»
۲۶ شهریور(۱۶ سپتامبر)
حدود دو هفته از تعطیلات تاسوعا و عاشورا می‌گذرد و بر اساس پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته، حالا ایران در آستانه پیک سوم شیوع ویروس کرونا قرار دارد. برگزاری مراسم عزاداری، سفرهای مردمی در تعطیلات ماه محرم، بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها از جمله مهم‌ترین عواملی هستند که این روزها در افزایش شیوع ویروس کرونا در کشور تاثیرگذارند.
«قاسم جان‌بابایی»، معاون درمان وزیر بهداشت، روز چهارشنبه ۲۶شهریور۱۳۹۹ گفته است که در پیک سوم شاهد ابتلای کودکان و جوانان به ویروس کرونا هستیم: «دلیل این که کودکان در پیک اول کمتر درگیر بیماری کرونا بودند، تعطیلات مدارس در اسفند ماه بود. اکنون کودکان بیشتر با این بیماری درگیر هستند که سرعت چرخه انتقال را از کودکان به افراد خانواده بیشتر افزایش خواهد داد. در این مراحل ما شاهد از دست دادن سالمندان بسیاری هستیم.»
«سعید نمکی»، وزیر بهداشت، نیز روز چهارشنبه با اعلام این موضوع که وارد «خیز جدید» شده‌ایم، گفت: «امسال یکی از کم‌نظیرترین محرم‌های تاریخ کشورمان را با همدلی و وفاق برگزار کردیم، اما متأسفانه گروهی که از این دایره پای را بیرون گذاشتند، از یک‌سو و گروهی که هر چه تمنا کردیم که به سفر نروند، اما رفتند، از سوی دیگر بودند.»
این روزها تعداد مبتلایان به ویروس کرونا افزایش چشم‌گیری داشته است؛ روز سهشنبه ۲۵ شهریور ماه «علیرضا رییسی»، معاون بهداشت وزارت بهداشت، گفته است: «آمار بیماران کرونایی در تهران از ۹۰۰ نفر در طی یک هفته به ۱۸۰۰ نفر رسید، بنابراین در طی یک هفته تعداد بیماران دو برابر شده است.»
روز چهارشنبه، «پیام طبرسی»، معاون آموزشی «بیمارستان مسیح دانشوری»، نیز اعلام کرد که طی دو روز گذشته -دوشنبه و سهشنبه- میزان مراجعات دو تا سه برابر شده است: «شمار ابتلا به کرونا و بستری‌ها در یک هفته اخیر روند افزایشی گرفته است و متاسفانه به موج سوم کرونا نزدیک می‌شویم. با توجه به بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها، اگر مردم موارد بهداشتی را رعایت نکنند، با موج سوم و افزایش بیشتر موارد ابتلا به کرونا مواجه خواهیم شد.»
این تنها وضعیت تهران است؛ در هفته‌های اخیر و بر اساس آماری که به صورت روزانه از سوی وزارت بهداشت اعلام می‌شود، علاوه بر تهران ۱۲ استان دیگر در وضعیت قرمز قرار دارند و به طور متوسط ۱۵ استان نیز وضعیت هشدار یا زرد را سپری می‌کنند. ستاد مقابله با کرونا چندین ماه می‌شود که وضعیت کرونایی استان‌ها را در قالب همین رنگ‌بندی توصیف می‌کند و حتی در بازگشایی مدارس، مسئولان نظام برگزاری حضوری یا غیرحضوری کلاس‌های درس را بر همین اساس تعریف و برنامه‌ریزی کرده‌اند، اما سعید نمکی، وزیر بهداشت، در آخرین اظهارات خود معتقد است که این رنگ‌بندی‌ها به برهم‌ریختگی ذهنی مردم می‌انجامند.
او با اشاره به این که هیچ کس ابدا نمی‌داند که چند وقت دیگر با این ویروس درگیر هستیم، گفته است: «به همین دلیل برنامه‌ریزی‌های ما در کوتاه‌مدت و میان‌مدت باید انعطاف‌پذیر باشد و این که میگویند مناطق زرد و نارنجی و قرمز، درست نیست. به همکاران هم اعلام کرده‌ام که تقسیم‌بندی مناطق قرمز، زرد و سفید و نارنجی غلط است. زیرا این مناطق با سرعت زیادی می‌توانند از نظر وضعیت ویروس تغییر کنند که می‌تواند منجر به برهم‌ریختگی ذهنی و اجتماعی شود.»
از دیگر استانهایی که این روزها شرایط بحرانی را پشت سر‌می‌گذارد و به گفته مسئولانش اگر مداخله جدی صورت نگیرد، در مهر ماه اعداد مربوط به شیوع و فوت رشد چشم‌گیری خواهد داشت، «اصفهان» است؛ استانی که تنها در ۴۰ روز اخیر ۵ مادر باردار در آن فوت شدهاند و شمار بیماران بستری مبتلا به ویروس کرونا در این استان از مرز ۳ هزار نفر گذشته است.
«بهروز کلیدر»، مدیر درمان «دانشگاه علوم‌پزشکی اصفهان»، با اشاره به سه برابر شدن مرگومیر در اصفهان گفته است، تنها در روز سهشنبه ۲۵ شهریور ماه، ۴۰ درصد مبتلایان کشوری در این استان ثبت شده است: «دیروز ۲ هزار و۷۰۰ بیمار در کشور مبتلا شدند که ۹۳۸ نفر مربوط به استان اصفهان بودند. به این معنی که ۴۰ درصد مبتلایان از استان اصفهان بودند و در صدر بروز بیماری در کشور هستیم.»
او تعداد افرادی را که روزانه در اثر ابتلا به ویروس کرونا فوت شدهاند، به یک مینی‌بوس افتاده در ته دره قیاس کرده است. بر اساس آماری که کلیدر اعلام کرد، در ۵۵ روز گذشته ۷۴۰ نفر در این استان با کرونای مثبت فوت کرده‌اند.
همچنین بهروز کلیدر درباره بازگشایی مدارس و ابتلای کادر آموزش و دانشآموزان در استان اصفهان گفته است: «طی دو هفته گذشته، ۴۸ معلم گرفتار [شدهاند]، ۱۸۳ معلم در خانواده فرد مبتلا دارند، ۱۶۳ دانش‌آموز مبتلا و ۲ هزار و ۸۳۶ دانش‌آموز، یکی از اعضای خانواده مبتلا بودند.» علاوه بر این، در روزهای گذشته خبرهایی در خصوص ابتلای قطعی ۱۸ دانش‌آموز در شهرستان سلسله و مرگ یک دانش‌آموز در شهرستان گتوند منتشر شده است.
با گذشت ۱۱ روز از بازگشایی مدارس، خبرهایی در خصوص فوت دانشآموزان و بستری شدن آن‌ها در بیمارستان و تعطیلی برخی مدارس با توجه به شیوع ویروس کرونا منتشر شده است، اما ستاد مقابله با کرونا و وزارت آموزشوپرورش و در نگاهی کلی‌تر دولت «حسن روحانی» اعتقادی به تعطیلی مدارس ندارد.
«محمد محسن بیگی»، مدیرکل دفتر سلامت وزارت آموزشوپرورش، معتقد است با توجه به این که مستنداتی در خصوص افزایش مبتلایان به ویروس کرونا پس از بازگشایی مدارس ارائه نشده است، پس به زمان بیشتری برای بررسی تعطیلی مدارس نیاز است: «مرجع تصمیم‌گیری در این باره ستاد ملی مبارزه با کرونا است و هر تصمیم برای تعطیلی مجدد مدارس بر عهده آن‌هاست که تا کنون چنین موضوعی اعلام نشده است. توجه داشته باشید مدارس حدود دو هفته است که باز شدهاند و فعلاً مستنداتی که بازگشایی مدارس شیوع ابتلا به کرونا را افزایش داده باشد در دست نیست و برای بررسی این موضوع زمان بیشتری نیاز است.»
بازگشایی مدارس از یک سو، گذر دو هفته‌ای از تعطیلات تاسوعا و عاشورا از سوی دیگر و آغاز فصل سرما در روزهای آتی، خبر از بحرانی‌تر شدن وضعیت در روزهای آتی می‌دهند. این روزها ادعاهای مختلفی نیز در خصوص توزیع واکسن آنفلوانزا از سوی مسئولان وزارت بهداشت و جمعیت هلال احمر مطرح شدهاند. آن‌ها مدعی شدهاند که حدود ۱۰ تا ۱۲میلیون از دوز واکسن آنفلوانزا به کشور وارد شده است و وعده دادهاند که در روزهای ابتدایی مهر ماه، این واکسن توزیع خواهد شد.
روز چهارشنبه ۲۶ شهریور ماه، سعید نمکی، وزیر بهداشت، بر خلاف ادعاهای روزهای اخیر رسماً اعلام کرد که این واکسن حتی خریداری نیز نشده است: «برای تامین واکسن آنفلوانزا و نقل و انتقال ارز آن دچار چالش هستیم. معاون سازمان غذا و دارو دیروز اعلام کرد بانکی که پول واکسن آنفلوانزا را قرار است دریافت کند، از انتقال ارز ممانعت کرده و مسیر انتقال ارز واکسن آنفلوانزا در سایه تحریم‌ها قفل شده است. البته نمی‌خواهم این موضوعات موجب نگرانی کسی شود، چرا که ما تلاش‌ها را ادامه می‌دهیم.»
بر اساس آماری که به صورت روزانه «سیما سادات لاری» اعلام می‌کند، در ۲۴ ساعت منتهی به ظهر روز چهارشنبه تعداد فوتیها در اثر ابتلا به ویروس کرونا رکورد هفته‌های اخیر خود را جابه‌جا کرد: «در طول ۲۴ ساعت گذشته، ۱۷۹ بیمار کووید-۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جان‌باختگان این بیماری به ۲۳ هزار و ۶۳۲ نفر رسید. از دیروز تا امروز ۲۶شهریور۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، دوهزار و ۹۸۱ بیمار جدید مبتلا به کووید-۱۹ در کشور شناسایی شدند که یک‌هزار و۷۲۶ نفر از آن‌ها بستری شدند.»
بر اساس آخرین اطلاعات ویروس کرونا در کشور، استان‌های تهران، مازندران، گیلان، قم، اصفهان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، کرمان، خراسان شمالی، سمنان، یزد، زنجان و قزوین در وضعیت قرمز قرار دارند. همچنین استان‌های آذربایجان غربی، البرز، فارس، لرستان، هرمزگان، اردبیل، بوشهر، کرمانشاه، کهگیلویهوبویراحمد، خراسان جنوبی، مرکزی، ایلام، چهارمحالوبختیاری، گلستان و خوزستان در وضعیت هشدار قرار دارند.
۲۹ شهریور (۱۹ سپتامبر)
ایران اولین کشوری در دنیا است که پیک سوم شیوع ویروس کرونا را تجربه می‌کند. شمار فوتی‌های مبتلا به این ویروس بیش از ۲۴ هزار نفر عنوان شده که این تنها آمار مبتلایان قطعی به ویروس کرونا است. با گذر از برگزاری کنکورهای سراسری، مراسم عزاداری ماه محرم، مسافرت‌ها در تاسوعا و عاشورا و بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها، پیش‌بینی‌هایی درباره افزایش چندین برابری تعداد مبتلایان و فوتیها در مهر ماه ۱۳۹۹ شده بود که حالا رنگ واقعیت به خود گرفته‌اند.
«ایرج حریرچی»، معاون کل «وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی»، روز جمعه ۲۸شهریور۱۳۹۹ با حضور در قاب تلویزیون ایران، رنگ‌بندی‌های استانی را که در هفت ماه اخیر توسط وزارت بهداشت اعلام شده بود، بی‌معنی خواند و گفت «نارنجی و زرد نداریم، کل کشور در وضعیت قرمز قرار دارد.»
این مسئول وزارت بهداشت همچنین معتقد است در صورت ادامه این روند تعداد کشته‌های کشوری بر اثر ابتلا به ویروس کرونا به ۴۵۰۰۰ نفر نیز خواهد رسید. حریرچی همچنین وضعیت دو استان قم و تبریز را «انفجاری» دانست: «در شهر تبریز از زیر ۴۰ بستری روزانه به ۱۶۰ بستری رسیده‌ایم و در قم نیز از ۱۰ بستری روزانه به ۱۶۰ بستری رسیدیم.»
در استان البرز نیز به گفته «محمد فتحی»، سرپرست دانشگاه علوم پزشکی این استان، با فوت ۶ نفر دیگر تا ظهر شنبه ۲۹شهریور۱۳۹۹، تعداد موارد فوتی این استان به ۱۰۶۳ نفر رسیده است: «از دیروز تا امروز ۲۹ شهریور، ۸۴ بیمار با علائم کووید-۱۹ در مراکز درمانی استان بستری شدهاند. در حال حاضر تعداد ۵۱۹ نفر شامل موارد ( قطعی، محتمل و مشکوک) در مراکز درمانی بستری هستند و از این تعداد، ابتلای ۲۲۷ نفر تا این تاریخ قطعی شده است.»
همچنین «علیرضا صداقت»، رییس بخش آی‌سی‌یو کرونای «بیمارستان امام رضا (ع)» در مشهد، با اعلام این خبر که یک‌سوم کادر درمان این بیمارستان به این ویروس مبتلا شدهاند، گفت: «در موج سوم دیگر نیروی تازه‌نفس و تجهیزات نداریم، زیرا کادر درمان به دلیل فشار کار بالا بسیار خسته است و امکان جایگزینی آن‌ها هم وجود ندارد و همچنین به دلیل شرایط اقتصادی و تحریم‌ها امکان استفاده از تجهیزات جدید هم نداریم و همین مسئله خطر را بیشتر می‌کند.»
او همچنین در خصوص بازگشایی حرم امام رضا گفته است: «در رابطه با بازگشایی مراکز مذهبی و حرم امام رضا (ع) در دانشگاه علوم پزشکی جلسه‌ای داشتیم و این موضوع بررسی شد که اگر حرم را باز کنیم، میزان مسافرانی که به مشهد می‌آیند، بیشتر خواهد شد و بنابراین مسافرخانه‌ها هم حتی به میزان کم پذیرای مسافر خواهند بود و شهر شلوغ‌تر خواهد شد و این در حالی است که هر کدام از این افراد با افراد دیگر در ارتباط هستند و ببینید که یک تصمیم چه‌طور می‌تواند همه چیز را تحت تاثیر قرار دهد.»
در روز جمعه ۲۹ شهریور ماه ویدیوهایی از تعدادی از زائران که به مقصد کربلا و حرم امام سوم شیعیان حرکت کرده بودند، منتشر شد. این ویدیوها نشان می‌داد که عدهای از آن‌ها با ماموران مرزبانی شلمچه در خوزستان درگیر شدند. بر اساس ویدیوهای منتشرشده، زائران توانسته بودند مرز را بشکنند و وارد کشور عراق شوند.
در همین راستا «حسین ذوالفقاری»، رییس «ستاد اربعین»، روز شنبه گفته است: «موکب‌داران و مردم به شایعات و فراخوان‌های اربعین توجه نکنند و به سمت مرزهای عراق حرکت نکنند. موضع رسمی عراق، عدم پذیرش زائر از خارج از این کشور است.»
«حسن روحانی»، رییس‌جمهوری ایران، در آخرین اظهارات خود به تمام اقدامات دولت خود در مواجهه با ویروس کرونا مهر تایید زده و نسبت به انتقادات مطرح‌شده، بار دیگر موضوع «دوگانگی‌ها» را مطرح کرده است: «نکته‌ای که بر آن تاکید دارم، یک سری دوگانگی‌هایی است که در فضای مجازی و یا در برخی از روزنامه‌ها مطرح می‌شود. باید دوگانه‌انگاری‌های نادرست در دوران کرونا مانند "سلامت یا معیشت"، "سلامت یا دیانت"، "سلامت یا فعالیت اجتماعی"، "سلامت یا آموزش و مهارت" کنار گذاشته شود و همه این دوگانه‌ها در کنار هم مدنظر قرار گیرد. ما نباید فکر کنیم [اگر بچه‌ای] به مدرسه رفت مبتلا می‌شود، ولی اگر در کوچه بازی کند مبتلا نخواهد شد، و یا اگر یک جوانی به دبیرستان رفت مبتلا می‌شود، اما اگر در یک مهمانی خانوادگی شرکت کرد، مبتلا نمی‌شود. این کووید-۱۹ مکان خاص، تعلق خاص، اجتماع خاص و عنوان خاص ندارد و در همه جا هست.»
روحانی همچنین هشدار داده است احتمال این موضوع وجود دارد که بیماریهای جدید در فصل پاییز از کشورهای همسایه وارد ایران شوند: «در برخی کشورهای همسایه برخی بیماری‌ها شبیه به ذات‌الریه مشاهده شدهاند که از کرونا هم خطرناک‌ترند و چون در همسایگی‌های ما هستند، احتمال این که وارد کشور شوند وجود دارد و باید مراقبت‌ها را در این زمینه انجام دهیم. بنابراین وارد فصلی می‌شویم که باید مراقبت‌ها را بالا ببریم.»
هم‌زمانی آغاز پیک سوم کرونا و فصل سوم سال باعث شده است تا نگرانی‌هایی در خصوص تاثیر سرما بر افزایش شمار مبتلایان هم‌زمان با شیوع ویروس آنفلوانزا در کشور وجود داشته باشد.
در هفته‌های گذشته اظهارات ضد و نقیض بسیاری از سوی مسئولان وزارت بهداشت مطرح شده است که سر آخر «سعید نمکی»، وزیر بهداشت، روز چهارشنبه ۲۶شهریور۱۳۹۹ عنوان کرد هنوز واکسن‌های آنفلوانزا خریداری نشده است: «برای تامین واکسن آنفلوانزا و نقل و انتقال ارز آن دچار چالش هستیم. معاون سازمان غذا و دارو، دیروز اعلام کرد بانکی که پول واکسن آنفلوانزا را قرار است دریافت کند، از انتقال ارز ممانعت کرده و مسیر انتقال ارز واکسن آنفلوانزا در سایه تحریم‌ها قفل شده است. البته نمی‌خواهم این موضوعات موجب نگرانی کسی شود، چرا که ما تلاش‌ها را ادامه می‌دهیم.»
این در حالی است که «محمدرضا شانه‌ساز»، رییس «سازمان غذا و دارو»، روز شنبه گفته است تدارک تهیه ۱۴ میلیون واکسن را دادهاند و از اول مهر توزیع خواهد شد.
بر این اساس حدود ۲ میلیون دوز از این واکسن برای استفاده افراد مسن و پرخطر مثل بیماران پیوندی، قلبی و تنفسی، مادران باردار و... در اختیار شبکه‌های بهداشت قرار گرفته است و از اول مهر ماه با ارائه کارت ملی در وهله اول به افراد بالای ۶۵ سال تحویل داده خواهد شد. آن‌چه مشخص است تا کنون واکسن‌های جدید خریداری نشده است و مسئولان با اولویت‌بندی در هفته‌های ابتدایی مهر، به دنبال خرید وقت برای حل مشکلات بانکی ایران جهت خرید ۱۴میلیون دوز دیگر از این واکسن هستند.
مهر تایید این موضوع را «علی‌اصغر باقرزاده»، عضو هیئت‌رییسه کمیسیون بهداشت و درمان «مجلس شورای اسلامی»، در اظهارات روز شنبه خود زده است. او با اشاره به این که ۲۲ میلیون یورو برای واردات واکسن آنفلوانزا اختصاص داده شده، گفته است: «دوستان ما در سازمان غذا و دارو عنوان کردند که بانک مرکزی پول را واریز و ارز را هم تامین کرده و در حال حاضر در حسابی در ترکیه است تا تحویل شرکت تولیدکننده دارو شود، اما به خاطر تحریم‌ها در حال حاضر امکان‌پذیر نیست.»
همچنین در خصوص واکسن ویروس کرونا «سعید نمکی» مدعی شده است، ۲۰ میلیون دوز از این واکسن از هند به کشور وارد خواهد شد: «قرار است از یک شرکت هندی که صاحب آن یک ایرانی‌زرتشتی است، ۲۰ میلیون دوز واکسن کرونا خریداری کنیم. این شرکت هندی که ۱۰۰ میلیون دوز واکسن به آمریکا پیش‌فروش کرده است، اجازه گرفته تا ۲۰ درصد محصول خودش را به سایر کشورها بفروشد. بر اساس آن‌چه که این شرکت هندی به ما قول داده، قرار است واکسن را با قیمت ارزان‌تر و معقول‌تر تهیه کنیم.»
بر اساس آخرین آماری که از سوی وزارت بهداشت اعلام می‌شود؛ «سیما سادات لاری»، سخنگوی این وزارت، تعداد فوتی‌های مبتلا به ویروس کرونا را تا ظهر روز ۲۹ شهریور ماه، ۲۴ هزار و ۱۱۸ نفر عنوان کرده است. او گفته است در ۲۴ ساعت گذشته ۱۶۶ نفر دیگر در کشور فوت کرده‌اند: «از دیروز تا امروز ۲۹شهریور ۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، دوهزار و ۸۴۵ بیمار جدید مبتلا به کووید-۱۹ در کشور شناسایی شدند که یک‌هزار و ۱۴۹ نفر از آن‌ها بستری شدند.»
۳۰ شهریور (۲۰ سپتامبر)
«علی ماهر»، معاون برنامه‌ریزی «ستاد مقابله با کرونای کلان‌شهر تهران»، می‌گوید این روزها مهم‌ترین چالش پیش رو در حوزه درمان «فرسودگی نیروی انسانی حوزه سلامت» و «شیوع آنفلوانزا» است.
پیش‌بینی‌ها از احتمال آسیب بیشتر ویروس کرونا هم‌زمان با آغاز فصل سرما و شیوع ویروس آنفلوانزا حکایت دارند، اما تا کنون مسئولان کشوری نتوانسته‌اند واکسن آنفلوانزا را خریداری کنند. با این حال، وعده توزیع گسترده این واکسن در آغاز ماه مهر، بارها از سوی مسئولان مطرح شده است.
علی ماهر روز یکشنبه ۳۰شهریور۱۳۹۹ با توضیحاتی در خصوص شیوع آنفلوانزا با آغاز فصل پاییز، گفته است: «ویروس آنفلوانزا یک ویروس هوابرد است و تمهیدات بهداشتی نمی‌تواند ۱۰۰ درصد از انتقال آن پیشگیری کند. زیرا در هوا شناور می‌ماند. بنابراین نوع ویروس خیلی مهم است. از طرفی ویروس آنفلوانزا سوش‌های مختلفی دارد. بنابراین ممکن است انتقال حتی در فاصله بیش از ۱.۵ متر هم اتفاق افتد. این موضوع درباره ویروس کرونا صدق نمی‌کند، زیرا کرونا هوابرد نیست.»
این عضو ستاد مقابله با کرونا با کافی خواندن امکانات درمانی برای مدیریت کرونا در کشور گفته است: «در موج سوم کرونا، بیشترین مشکل‌مان فرسودگی نیروی انسانی‌مان خواهد بود. در حال حاضر امکانات درمانی‌مان برای مدیریت وضعیت موجود کافی است، مگر این که سرعت رشد بیماری حتی از ابتدای اپیدمی هم بیشتر شود.»
نگرانی‌ها از کمبود نیروی انسانی کادر درمان در کشور به اندازهای جدی است که «شاهین محمدصادقی»، رییس بسیج جامعه پزشکی، از آموزش ضربتی «برخی نیروها» برای به کارگیری در بخش‌های ICU (واحد مراقبت‌های ویژه) و CCU (واحد مراقبت قلبی) بیمارستان‌ها خبر داد: «برای ماه‌های آینده که ممکن است هم‌زمانی کرونا و آنفلوانزا پیش رو باشد، مذاکراتی داشته‌ایم تا برخی نیروها را به شکل ضربتی آموزش دهیم که برای کار در آی‌سی‌یو و سی‌سی‌یو آمادگی لازم را داشته باشند تا اگر خدای نکرده موج بزرگ‌تری از کرونا را داشتیم این افراد آموزش‌دیده به کمک کادر درمان بروند.»
شرایط سخت‌تری در پیش است
«مینو محرز»، عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا، با تند خواندن شیب ابتلا و فوتیها در اثر ویروس کرونا گفته است که با شیوع پیدا کردن ویروس آنفلوانزا در روزهای آتی شرایط سختی در پیش است: «ویروس کرونا مثل یک بمب ساعتی می‌ماند و ممکن است هر لحظه منفجر شود و تمام زیرساخت‌ها را متلاشی کند. ویروس کرونا به طور متداول تغییر می‌کند و موجب می‌شود که نوع مبتلا شدن در افراد هر شهر یا کشور با هم متفاوت باشد. همین امر موجب سخت‌تر شدن شناسایی و درمان بیماری می‌شود. به همین دلیل تنها با یک کوتاهی می‌توانیم نه تنها به خود بلکه به تمام افراد جامعه صدمه بزنیم.»
محرز همچنین وضعیت تهران را «قرمزتر» اعلام کرد و گفت در خرداد ماه ۱۳۹۹ ویروس کرونا جهش پیدا کرده و تغییرات در آن موجب شده است تا افراد بیشتری در اقصی نقاط کشور به این ویروس مبتلا شوند.
همچنین به گفته «علیرضا زالی»، فرمانده ستاد عملیات مقابله با کرونا در تهران، تعداد بستری‌های کرونایی این شهر در طول شبانه‌روز به ۵۰۰ نفر رسیده است؛ او گفته است که انتظار می‌رود اوج‌گیری دیگری را نیز شاهد باشیم.
وضعیت کرونا در استان‌های ایران
در استان‌های دیگر نیز شیب تعداد مبتلایان صعودی و البته تند است. «محمودرضا مرادی»، رییس «دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه»، با زرد خواندن وضعیت فعلی این استان گفته است: «با توجه به سیر صعودی مبتلایان از هم‌اکنون باید در تصمیم‌گیری‌ها، استان را قرمز فرض کنیم.»
او روز یکشنبه ۳۰شهریور۱۳۹۹ اعلام کرد که در ۲۰ روز گذشته تعداد بستری‌های کرونا در کرمانشاه از ۱۷۰ نفر به ۳۶۲ نفر رسیده است: «طی ۲۴ ساعت گذشته ۱۱۲ بیمار جدید در مراکز درمانی استان بستری و ۹۵ نفر ترخیص شدند. روند بیماران بستری نسبت به ترخیصی‌ها در حال افزایش است و روزانه حدود ۲۰ نفر بیشتر می‌شوند.»
در استان کرمانشاه از ابتدای شیوع ویروس کرونا ۵۷۳ با تشخیص قطعی تست کرونا و ۳۳۹ نفر با تشخیص از طریق سی‌تی‌اسکن جان خود را از دست دادهاند.
در استان اصفهان که در هفته گذشته خبرهای ناگواری در خصوص ابتلای دانشآموزان و معلمان این استان منتشر شده بود، وضعیت همچنان قرمز است. تا روز شنبه ۲۹ شهریور از میان ۲۶ بیماران حاد تنفسی بستری‌شده در «بیمارستان شهید بهشتی کاشان» دو کودک ۶ و ۹ سال نیز دیده شدهاند.
«سید علیرضا مروجی»، رییس «دانشگاه علوم پزشکی کاشان»، با اعلام این خبر گفته بود: «هم‌اکنون ۱۴۹ بیمار حاد تنفسی در بیمارستان شهید بهشتی بستری هستند که ۳۰ نفر از آن‌ها در بخش مراقبت‌های ویژه درمان می‌شوند.»
«استفاده از ماسک در استان آذربایجان غربی به کمتر از ۲۰ درصد رسیده است.» این خبر را نیز «جواد آقازاده»، رییس «دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان غربی»، روز یکشنبه اعلام کرد و در این باره توضیح داد: «آذربایجان غربی طی یک ماه اخیر، وضعیت باثباتی در تعداد افراد بستری و فوتی بر اثر بیماری کرونا داشت، ولی در روزهای گذشته این روند با سرعت در حال افزایش است.»
او همچنین از قریب‌الوقوع بودن تکمیل ظرفیت برخی از بیمارستان‌های این استان خبر داد و گفت بیش از ۵۰ درصد بستری‌های کرونایی تنها در شهرستان ارومیه است.
از استان البرز خبر می‌رسد که با فوت ۹ بیمار کرونایی دیگر، تعداد فوتی‌های این استان به ۱۰۷۲ نفر رسید.
«محمد فتحی»، سرپرست «دانشگاه علوم پزشکی البرز»، روز یکشنبه ۳۰ شهریور با اعلام این خبر که ۱۳۰ بیمار جدید با علائم ویروس کرونا در این بیمارستان بستری شدهاند، گفت: «در حال حاضر تعداد ۵۵۸ نفر شامل موارد (قطعی، محتمل و مشکوک)، در مراکز درمانی بستری هستند و از این تعداد، ابتلای ۲۴۶ نفر به بیماری کووید-۱۹، تا این تاریخ قطعی شده است.»
«فاطمه نوروزیان»، سخنگوی «دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان»، نیز گفته است که در ۲۴ ساعت گذشته، یک بیمار کرونایی دیگر در هرمزگان جان باخت و شمار فوتیها به ۷۵۲ نفر افزایش یافت: «اکنون ۱۸۸ بیمار در بیمارستان‌ها با تشخیص کووید-۱۹ بستریاند. از این شمار ۵۳ بیمار در بخش مراقبت‌های ویژه (آی‌سی‌یو) بستریاند که حال ۱۳ نفرشان وخیم است.»
بر اساس آخرین آمار ارائه‌شده از سوی «سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، تعداد فوتیها بر اثر ابتلا به ویروس کرونا رکورد هفته‌های اخیر خود را شکست و با ۱۸۳ کشته در ۲۴ ساعت منتهی به ظهر روز یکشنبه، مجموع قربانیان این ویروس در ایران به ۲۴ هزار و ۳۰۱ نفر رسید. همچنین تعداد مبتلایان به این ویروس به بیش از ۳ هزار نفر در روز رسید: «از دیروز تا امروز ۳۰شهریور۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، سه‌هزار و ۹۷ بیمار جدید مبتلا به کووید-۱۹ در کشور شناسایی شدند که یک‌هزار و ۲۷۲ نفر از آن‌ها بستری شدند. ۳۸۹۸ نفر از بیماران مبتلا به کووید-۱۹ نیز در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند.»
پس از چند هفته، تعداد استان‌ها با وضعیت قرمز برای اولین بار از ۱۳ استان به ۲۴ استان رسید؛ بر این اساس استان‌های تهران، اصفهان، قم، آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی، سمنان، قزوین، لرستان، اردبیل، خوزستان، کرمانشاه، گیلان، بوشهر، زنجان، ایلام، خراسان رضوی، مازندران، البرز، آذربایجان غربی، مرکزی، کرمان، خراسان شمالی، همدان و یزد در وضعیت قرمز قرار دارند و استان‌های فارس، هرمزگان، کهگیلویهوبویراحمد، چهارمحالوبختیاری و گلستان وضعیت هشدار یا زرد را سپری می‌کنند.
۳۱ شهریور(۲۱ سپتامبر)
این روزها یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های مردم و مسئولان شیوع ویروس آنفلوآنزا است؛ ویروسی که طبق پیش‌بینی‌ها می‌تواند همگام با ویروس کرونا منجر به افزایش مرگومیرها در کشور شود.
با توجه به ناتوانی فنی ایران در ساخت این واکسن، پیش‌بینی شده بود که حدود ۱۰ تا ۱۲ میلیون دوز توسط مسئولان خریداری شده و در اختیار مردم قرار گیرد، اما این وعده تا کنون محقق نشده است. آن‌چه مشخص است، مبلغ ۲۲ میلیون یورو که برای خرید این واکسن از سوی ایران آماده شده، در کشور ترکیه سرگردان است و تا کنون مسئولان موفق به خرید این واکسن نشده‌اند.
«محمدرضا شانه‌ساز»، رییس سازمان غذا و دارو، در این باره توضیح داده است: «با توجه به تحریم‌های ظالمانه و مشکل در نقل و انتقال ارز، علی‌رغم این که با زحمت ارز را تامین می‌کنیم و منابع واردات از ماه‌ها قبل دیده شده و توافقات انجام شده است، شیطنت‌هایی در نقل و انتقال ارز مورد نیاز به کمپانی خارجی به دلیل تحریم‌ها اتفاق می‌افتد. به دروغ میگویند دارو، واکسن و تجهیزات پزشکی تحریم نیست، اما وقتی راه بانکی را می‌بندید و اجازه نمی‌دهید نقل و انتقال پول انجام شود، به چه معنی است. این شیطنت‌ها وجود دارد، اما تلاش می‌کنیم تا در اسرع وقت این اقلام برسد.»
با این حال او مدعی شد که واکسن مربوط به گروه‌های پرخطر مانند افراد مسن و زنان باردار، وارد کشور شده است و از اول مهر ماه توزیع خواهد شد. او درباره نحوه توزیع واکسن آنفلوآنزا گفته است که این کار با سیستم و سامانه TTAC و با اخذ کد ملی افراد در داروخانه‌ها انجام خواهد شد.
«سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، نیز در این باره روز دوشنبه ۳۱ شهریور۱۳۹۹ گفته است: «در حال حاضر در کشور ۱.۵ میلیون دوز واکسن آنفلوآنزا برای گروه‌های پرخطر داریم که در حال توزیع در معاونت بهداشتی بوده و اولویت اول مصرف آن هم با خانم‌های باردار روستایی است.»
هر واکسن، چند تومان؟
قیمت واکسن آنفلوآنزا نیز یکی دیگر از مباحثی است که مسئولان تخمین درستی از آن ارائه نداده‌اند.
محمدرضا شانه‌ساز، رئیس سازمان غذا و دارو، می‌گوید این واکسن در ایران با قیمتی پایین‌تر از کشورهای اطراف و با ارز ۴۲۰۰ تومانی تامین شده است. او همچنین در پاسخ به این سوال که قیمت برای مصرف‌کننده چه‌قدر است به گفتن «قیمت‌ها خیلی بالا نیست و به هم نزدیک است» اکتفا کرد.
پاسخ به این سوال را می‌توان از اظهارات «علی فاطمی»، نایب‌رییس انجمن داروسازان، دقیق‌تر دریافت: «قیمت این واکسن برای عرضه عمومی در داروخانه‌های خصوصی حدود ۴۲ هزار تومان تخمین زده شده است که در صورت واردات آن با ارز نیمایی، این رقم تا بیش از ۲۰۰ هزار تومان افزایش خواهد داشت که البته هنوز اطلاع‌رسانی شفافی در مورد آن انجام نشده است.»
او همچنین گفته است که این واکسن به صورت رایگان در اختیار افراد با شرایط پرخطر قرار خواهد گرفت، با این حال تاکید کرده است که «متاسفانه به نظر می‌رسد که تعداد پیش‌بینی‌شده واکسن به دست مردم نخواهد رسید.»
«علی همتی»، ربیس جمعیت هلال احمر، پیش از این در روز ۲۴ شهریور ماه قیمت واکسن‌های خریداری‌شده با ارز دولتی را بین ۵.۹ تا ۷ یورو اعلام کرده بود.
در خصوص تهیه واکسن کرونا نیز در روزهای اخیر ادعاهایی درباره پیش‌خرید ۲۰ میلیون دوز از این واکسن از کشور هند مطرح شده بود.
همچنین «سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، روز دوشنبه ۳۱ شهریور۱۳۹۹ از اقدام ایران برای پیش‌خرید واکسن کرونا خبر داد. لاری گفته است که ایران نیز در مجمعی به نام «کووکس» که ۱۸ سازمان و شرکت در زمینه تولید واکسن در آن مشارکت دارند، ثبت‌نام کرده است: «شرط این شرکت‌ها برای فروش واکسن آن بوده که کشور متقاضی ۱۵ درصد پیش‌پرداخت برای این واکسن داشته باشد و اگر موفق هم نشدند، این پول به ما عودت داده نمی‌شود. در عین حال در آخرین جلسه ستاد ملی مقرر شد که این ۱۵ درصد پرداخت شود و فکر می‌کنم ۱۰ سپتامبر این مبلغ پرداخت شود.»
آخرین آمار رسمی
لاری با اعلام این خبر که در ۲۴ ساعت منتهی به ظهر روز دوشنبه ۳۱ شهریور ماه، ۱۷۷ نفر از ایرانیان جان خود را از دست دادند، شمار مجموع قربانیان ویروس کرونا در کشور را ۲۴ هزار و ۴۷۸ نفر اعلام کرد: «از دیروز تا امروز ۳۱شهریور۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، سه‌هزار و ۳۴۱ بیمار شناسایی شد که یک‌هزار و ۴۹۴ نفر از آن‌ها بستری شدند.»
همچنین استان‌های تهران، اصفهان، قم، آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی، سمنان، قزوین، لرستان، اردبیل، خوزستان، کرمانشاه، گیلان، بوشهر، زنجان، ایلام، خراسان رضوی، مازندران، البرز، آذربایجان غربی، مرکزی، کرمان، خراسان شمالی، همدان و یزد در وضعیت قرمز قرار دارند. استان‌های کهگیلویهوبویراحمد، چهارمحالوبختیاری، هرمزگان، فارس و گلستان نیز در وضعیت هشدار قرار دارند.
از استان خوزستان خبر می‌رسد که نگرانی‌هایی درباره کمبود تخت‌های بیمارستانی وجود دارد. «سید محمد علوی»، معاون بهداشت «دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز»، با اعلام این خبر گفته است: «هیچ سیستم درمانی نمی‌تواند به تعداد بیماران، تخت بیمارستانی داشته باشد، بنابراین در صورتی که تعداد موارد بیماری، فراتر از تاب و توان سیستم درمانی برود، مردم در پیدا کردن تخت دچار مشکل خواهند شد.»
«فرهاد ابول‌نژادیان»، سرپرست این دانشگاه، نیز با قرمز خواندن وضعیت استان خوزستان عنوان کرد از هر صدهزار نفر در این استان ۱.۲ تا ۱.۳ در بیمارستان بستری هستند.
در زنجان نیز بیش از ۵۰ درصد بیماران بخش آی‌سی‌یو در وضعیت وخیم به سر می‌برند. «پرویز قزلباش»، رییس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی استان زنجان، در این باره روز دوشنبه ۳۱شهریور۱۳۹۹ گفته است: «هم‌اکنون ۳۳۸ بیمار مبتلا به کرونا در بیمارستان‌های استان بستری و از این تعداد ۷۶ نفر در بخش آی‌سی‌یو تحت مراقبت هستند که ۵۰ درصد آنان را بیماران بدحال تشکیل می‌دهند.»
قزلباش با اعلام این که در حال حاضر مرگ و میر در بیمارستان‌های زنجان کاهش یافته، پیش‌بینی کرده است در دو تا سه هفته پس از اوج‌گیری مجدد، این آمار دوباره سیر صعودی به خود بگیرد.
همچنین روز یکشنبه ۳۰شهریور۱۳۹۹ خبری درباره فوت ۱۳ دانش‌آموز در استان کرمانشاه منتشر شد که «ابراهیم شکیبا»، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی این استان، این موضوع را تکذیب و اعلام کرد تا کنون ۸ کودک از ابتدای شروع ویروس کرونا در این استان به دلیل ابتلا به این ویروس فوت کرده‌اند که سن همه آن‌ها زیر ۵ سال بوده است: «این اعداد به موضوع بازگشایی مدارس مرتبط نیست، به طوری که این کودکان زیر ۵ سال سن داشته و مدرسه‌رو نبوده‌اند.»
اربعین، «عرض ارادت» مرزی نکنید
در اتفاقی دیگر با وجود تاکید مسئولان کشور عراق مبنی بر عدم صدور اجازه ورود به زائران خارجی برای شرکت در مراسم مذهبی اربعین، در روزهای گذشته شماری از زائران به سوی مرزها حرکت کردند. این اقدام حتی به درگیری ماموران مرزبانی با برخی زائران در مرز شلمچه انجامید.
پس از آن، مسئولان ستاد اربعین در کشور نیز رسما اعلام کردند که امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا مراسم اربعین در کشور عراق برگزار نخواهد شد. باز هم برخی زائران در مرزها حضور یافتند. در نهایت «علی خامنه‌ای»، رهبر جمهوری اسلامی، رسماً به موضوع ورود کرد تا شاید فصل‌الخطاب این ماجرا باشد. او روز دوشنبه ۳۱شهریور۱۳۹۹ با مخاطب قرار دادن زوار پیاده‌روی کربلا، گفت: «اگر در مورد پیاده‌روی اربعین، ستاد گفت نه، نه است؛ این که بروند لب مرز و عرض ارادت کنند، خیر.»
۱ مهر( ۲۲ سپتامبر ۲۰۲۰)
ویروس کرونا اولین روز پاییز را در ایران با ۱۷۸ کشته آغاز کرد و مجموع تعداد فوتی‌های هفت ماه اخیر را به ۲۴ هزار و ۶۵۶ نفر رساند. مسئولان از پیک سوم شیوع خبر می‌دهند. مدارس باز است، اما میگویند اجباری در کار نیست. گفته‌اند مراسم پیاده‌روی اربعین نداریم، اما برخی زائران همچنان چشم به مرزها دوخته‌اند. بیش از یک ماه است که وعده توزیع واکسن آنفلوانزا از زبان مسئولان کشوری شنیده می‌شود، اما هنوز نتوانسته‌اند حتی یک‌چهارم وعده‌ها را عملی کنند. این روزها حال ایران کرونازده اصلا خوب نیست.
آن‌چه مسئولان به آن معتقدند؛ جهش ژنتیکی ویروس کرونا باعث افزایش قدرت سرایت‌پذیری آن شده و این موضوع توامان با عدم رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی توسط مردم، موجب بالا رفتن تعداد مبتلایان شده است. «ایرج حریرچی»، معاون کل وزارت بهداشت، با بیان این که خصوصیت دوره‌های قبل اپیدمی این ویروس، انتقال درون جامعه بود و با انتقال درون خانوادگی کمتری مواجه بودیم، گفته است: «بر این اساس خانواده‌ها با مشاهده علائم اولیه کرونا در یکی از اعضای خانواده، حتما اقدامات احتیاطی برای عدم ابتلای دیگر اعضای خانواده را انجام دهند.»
در حالی چنین ادعایی مطرح می‌شود که پیش از بازگشایی مدارس در اواسط شهریور ماه برخی مسئولان و کارشناسان پزشکی هشدار داده بودند که بازگشایی مدارس به معنای انتقال این ویروس به داخل خانه‌ها است و با توجه به آسیب‌پذیری کمتر کودکان به این ویروس، آن‌ها نقش ناقل ویروس را بازی می‌کنند که این امر احتمال مرگومیر سالمندان و افراد مبتلا به بیماریهای زمینه‌ای را دوچندان می‌کند.
همچنین در همین ارتباط، با گذر از هفته دوم بازگشایی مدارس، خبرهایی درباره ابتلای دانشآموزان و معلمان منتشر شده است و انتشار این دست خبرها روزانه در حال افزایش است. «کوروش مودت»، مدیرکل آموزشوپرورش خوزستان، بدون ارائه آمار گفته است: «مواردی از ابتلا به کرونا در بین دانشآموزان استان وجود داشته است که باید آمار و اطلاعات آن را دانشگاه علوم پزشکی اهواز اعلام کند.» اخیرا یک دانش‌آموز اهل شهرستان «گتوند» در این استان بر اثر ابتلا به ویروس کرونا فوت کرده بود.
«علیرضا رییسی»، معاون بهداشت وزیر بهداشت، نیز در خصوص وضعیت مدارس گفته است که اگر در مدرسه‌ای یک دانش‌آموز به ویروس کرونا مبتلا شود، آن مدرسه باید دو هفته تعطیل شود: «زیرا باید وضعیت بقیه دانشآموزان کنترل شود و باید غیرحضوری در کلاس شرکت کنند. اگر علائمی نداشتند، از هفته سوم دوباره می‌توانند حضوری سر کلاس حاضر شوند. همچنین اگر دو درصد بچه‌های یک مدرسه مبتلا به کرونا شوند، کل آن مدرسه برای دو هفته باید تعطیل شود.»
رییسی همچنین برخی خبرهای مربوط به ابتلای دانشآموزان به ویروس کرونا را فاقد صحت دانست: «در تهران و شهرهای بزرگ، مدارس خلوت شده است. در ابتدای بازگشایی مدارس که حضور اختیاری نشده بود، حدود ۱۵ درصد از دانشآموزان در مدارس حاضر می‌شدند و اکنون این میزان در تهران به کمتر از ۱۰ درصد رسیده است.»
اما این فقط دانشآموزان، معلمان و کادر مدارس نیستند که بر اساس تصمیم‌های غلط دولت در معرض ابتلا به ویروس کرونا قرار گرفته‌اند. بر اساس اطلاعاتی که به «ایران‌وایر» رسیده است، در ماه پایانی فصل تابستان استانداری‌ها از دورکاری کارمندان ادارات برخی استان‌ها که وضعیت قرمزی نیز دارند، ممانعت کرده‌اند.
یک کارمند دولتی در شهر اصفهان با توضیح این موضوع که به دستور استانداری اصفهان هیچ کارمندی دیگر حق دورکاری ندارد، گفت: «آقای "روحانی" مواردی مثل تصمیم برای دورکاری کارمند، مرخصی دادن‌ها و مواردی مثل این را به استانداری‌ها تفویض کرد و طوری که استانداری باید با توجه به شرایط استان تصمیمات خود را اتخاذ کند، اما متاسفانه در اصفهان با وجود بحرانی بودن شرایط، کارمندان ادارات و بانک‌ها و سایر زیرمجموعه‌های دولت باید در محل کار خود حضور داشته‌باشند.»
این منبع مطلع گفته است در هر خانواده اصفهانی حداقل یک نفر پیش از این به ویروس کرونا مبتلا شده یا در حال حاضر هر خانواده یک بیمار کرونایی دارد: «من خودم کارمند هستم. با استانداری تماس گرفتم و در جواب به من گفتند نمی‌توانیم شهر را تعطیل کنیم، کار و تجارت باید در جریان باشد و قضیه دورکاری منتفی است. ضمن این که جالب است بدانید این موضوع که کرونا وجود دارد و کارمندان یکی در میان مبتلا می‌شوند و مرخصی کوتاه‌مدت می‌روند و دوباره به محل کار برمی‌گردند و همین اتفاقات برای کارمند بعدی رخ می‌دهد، یک امر عادی شده است! یعنی کارمند دولت در اصفهان به این موضوع عادت کرده است، کما این که حتی بی‌خیال زدن ماسک و رعایت نکات اولیه بهداشتی نیز شدهاند.»
در آخرین اظهار نظرها از استانداری اصفهان، «عباسعلی جوادی»، متخصص عفونی، که دستیار ویژه استاندار اصفهان است، تایید کرده که هماهنگی بین دستگاه‌های مختلف این استان ضعیف‌تر شده است. او با اشاره به این که در اوایل همه‌گیری ویروس کرونا هماهنگی بسیار خوبی بین دستگاه‌های مختلف در اصفهان وجود داشت، گفته است: «با گذشت زمان این هماهنگی‌ها ضعیف‌تر شده است، البته این موضوع فقط مختص استان و کشور ما نیست و در همه جای دنیا در ابتدای شیوع کرونا رعایت اصول و قوانین و هماهنگی بین بخشی به طور جدی‌تری صورت می‌گرفت، اما به تدریج شرایط عادی فرض می‌شود، همان‌طور که با وجود افزایش میزان مرگومیرها مردم هم به شرایط عادت می‌کنند و متاسفانه کمتر به مباحث پیشگیری و مراقبت توجه می‌کنند.»
براساس آخرین آمار ارائه‌شده از سوی «سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، استان اصفهان در کنار ۲۳ استان دیگر همچنان در وضعیت قرمز قرار دارد؛ بر این اساس استان‌های تهران، قم، آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی، سمنان، قزوین، لرستان، اردبیل، خوزستان، کرمانشاه، گیلان، بوشهر، زنجان، ایلام، خراسان رضوی، مازندران، البرز، آذربایجان غربی، مرکزی، کرمان، خراسان شمالی، همدان و یزد در وضعیت قرمز قرار دارند و استان‌های کهگیلویهوبویراحمد، چهارمحالوبختیاری، هرمزگان، فارس و گلستان نیز وضعیت زرد را سپری می‌کنند.
همچنین در روز گذشته رکورد تعداد افراد قطعی مبتلا به کووید-۱۹ در کشور شکسته شد: «از دیروز تا امروز ۱مهر۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، سه‌هزار و ۷۱۲ بیمار جدید مبتلا به کووید-۱۹ در کشور شناسایی شدند که یک‌هزار و ۸۱۷ نفر از آن‌ها بستری شدند. با این حساب، مجموع بیماران کووید-۱۹ در کشور به ۴۲۹ هزار و ۱۹۳ نفر رسید.»
در حال حاضر ۳۹۲۲ نفر از مبتلایان به کووید-۱۹ در وضعیت شدید این بیماری قرار دارند و در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌های سراسر کشور بستری هستند.
۲ مهر( ۲۳ سپتامبر ۲۰۲۰)
این روزها به گفته مسئولان کشوری ایران درگیر پیک سوم ویروس کرونا شده است و در دو تا سه هفته آتی ممکن است شمار قربانیان این ویروس افزایش چشم‌گیری داشته باشد. روز سهشنبه رکورد جدید ایران با شمار تعداد قریب به چهارهزار مبتلای قطعی، تیتر برخی رسانه‌های خارجی نیز شده بود. تعداد استان‌های با وضعیت قرمز شیوع نیز از سیزده به بیست‌وچهار استان رسیده و برخی ویدیوهای منتشرشده در فضای مجازی از وضعیت اسف‌بار بیماران و همراهان سرگردا‌ن‌شان در مراکز درمانی خبر می‌دهند.
«محمود واعظی»، رییس دفتر رییس‌جمهوری، نیز از افزایش تعداد فوتیها بر اثر ویروس کرونا در این روزها ابراز نگرانی کرده است. بر اساس گفته‌های روز چهارشنبه او این امکان وجود دارد که در صورت وخیم‌تر شدن شرایط، دولت مجبور به اتخاذ یک تصمیم مقطعی شود: «بنای ما بر این است که رصد کنیم و با دقت کار را دنبال کنیم و هر جا لازم است، مقطعی برای آن مورد خاص تصمیم‌گیری و عمل کنیم، به دلیل این که برای ما سلامتی مردم از هر چیز دیگری اهمیت بیشتری دارد. فردا رییس‌جمهوری ساعت ۱۱ با روسای کمیته‌های ستاد ملی کرونا جلسه دارد و روز شنبه هم جلسه ستاد ملی برگزار و در مورد همه این مسائل تصمیم‌گیری می‌شود.»
در استان اصفهان که این روزها شرایط بحرانی را سپری می‌کند، «حجت‌الله غلامی»، سخنگوی ستاد استانی مدیریت و بیماری ویروس کرونا، از راه‌اندازی «گشت ارشاد کرونایی» در این استان خبر داده است: «این گشت با همکاری نیروی انتظامی، معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و نیروی مقاومت بسیج راه‌اندازی می‌شود.»
از وظایف این گشت می‌توان به حضور در مجامع، بازار و رصد فعالیت اقشار و اصناف مختلف و تذکر به متخلفان و ناقضان موازین بهداشتی اشاره کرد.
همچنین به گفته غلامی دورکاری کارمندان در این استان که اخیراً از سوی استانداری ممنوع شده بود، همچنان به نظر مدیران مربوطه و مشروط به انجام امور محوله و تعلیق نشدن امور ارباب‌رجوع در ادارات منوط است. بیش از یک‌هزار و ۴۶۰ نفر مبتلایان به ویروس کرونا در استان اصفهان تا کنون جان خود را از دست دادهاند.
«سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، تعداد فوتی‌های مبتلا به کووید-۱۹ در ۲۴ ساعت منتهی به ظهر روز چهارشنبه دوم مهر ماه ۱۳۹۹ را ۱۸۴ نفر اعلام کرد. با این حساب مجموع فوتی‌های ویروس کرونا در ایران از ابتدای شیوع به ۲۴ هزار و ۸۴۰ نفر رسید: «از دیروز تا امروز ۲مهر۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، سه‌هزار و ۶۰۵ بیمار جدید مبتلا به کووید-۱۹ در کشور شناسایی شدند که یک‌هزار و ۵۹۴ نفر از آن‌ها بستری شدند.»
در حال حاضر ۳۹۴۸ نفر از مبتلایان در وضعیت شدید این بیماری قرار دارند و در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌های سراسر کشور بستری هستند.
همچنین مطابق روزهای پیشین ۲۴ استان اعم از تهران، اصفهان، قم، آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی، سمنان، قزوین، لرستان، اردبیل، خوزستان، کرمانشاه، گیلان، بوشهر، زنجان، ایلام، خراسان رضوی، مازندران، البرز، آذربایجان غربی، مرکزی، کرمان، خراسان شمالی، همدان و یزد در وضعیت قرمز قرار دارند و استان‌های کهگیلویهوبویراحمد، چهارمحالوبختیاری، هرمزگان، فارس و گلستان نیز در وضعیت هشدار را سپری می‌کنند.
«حسین کرمان‌پور»، مدیرکل روابط عمومی «سازمان نظام پزشکی ایران»، در برآوردی جدید هزینه روزانه بستری یک بیمار کرونایی در بیمارستان‌های دولتی و خصوصی را از ۴۵۰ هزار تا ۸۰۰ هزار تومان اعلام کرده است: «بعد از شیوع کرونا متاسفانه هزینه‌های بیمارستان‌های درگیر بیماران کرونایی، به شدت افزایش یافته است. البته این هزینه شامل بستری در بخش عادی است و اگر بیمار به بخش مراقبت‌های ویژه برود و بستری شود، هزینه‌ها به مراتب بیشتر می‌شود.»
این مقام مسئول همچنین با عنوان این موضوع که بیمارستان‌ها برای هزینه کرونا ردیف بودجه ندارند، گفته است: «متاسفانه بیمارستان‌های درگیر بیماران کرونایی به سختی سر پا ایستاده‌اند. رعایت پروتکل‌های بهداشتی در بیمارستان که شامل تهیه دستکش و ماسک و لباس حفاظت شخصی برای کادر درمانی می‌شود، به شدت هزینه‌ها را بالا برده است. همچنین تهیه مواد ضد‌عفونی‌کننده نیز در کنار این وسایل، از نیازهای روزانه بیمارستان‌ها است که باید تامین شود.»
ناتوانی یک بیمارستان در تامین هزینه‌های خود معانی دیگری نیز دارد؛ مطالبات بخش زیادی از کادر درمان تا کنون پرداخت نشده است و آن‌ها این روزها در سخت‌ترین شرایط هفت ماه اخیر خود به سر می‌برند. تصمیمات اشتباه دولت در ماه‌های اخیر از جمله برگزاری کنکور، عدم ایجاد محدودیت در مراسم عزاداری و سفرهای تابستانی، بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها و... باعث افزایش شمار مبتلایان شده و در مقابل خستگی و فرسودگی کادر درمان را به همراه داشته است.
کرمان‌پور عصر روز سهشنبه ۱مهر۱۳۹۹ نیز از ابتلای «محمدرضا ظفرقندی»، رییس کل سازمان نظام پزشکی ایران، به ویروس کرونا و بستری شدن او در بیمارستان خبر داده بود.
روز چهارشنبه «سعید نمکی»، وزیر بهداشت، در یادداشتی نسبت به تاخیر در پرداخت بودجه مربوط به ویروس کرونا گلایه کرد. او در این یادداشت با قیاس قرار دادن انگلستان و ایران نوشته است: «اقتصاد آن‌ها ۲۵ درصد و اقتصاد کشور عزیزمان ۳.۵ درصد کوچک شده بود. احساس غرور کردم، بر خود بالیدم که در اوج تحریم‌های ظالمانه که همه منتظر فروپاشی ما بودند، این‌گونه از سهمگین‌ترین بلای قرن در مسابقه‌ای نابرابر همچون ققنوس از خاکستر خویش سر برآوردیم.»
نمکی در بخشی از این نامه ادعا کرده است که در موج اول ویروس کرونا بر خلاف کشور انگلستان که بیمارانش در پارک و خیابان می‌ماندند، در ایران حتی یک بیمار پشت در بیمارستانی سرگردان نشد. او با اشاره این موضوع که کادر درمان در ایران ماه‌هاست مطالبات معوقه خود را دریافت نکرده‌اند، آورده است: «ما زیر بار سنگین پژمرده و مچاله می‌شویم تا ایران شاداب و سرافراز در عرصه جهانی بدرخشد، ولی مغفول نماند که تخت‌هایمان کمتر، به دلیل تحریم‌ها تهیه دارو، تجهیزات و لوازم حفاظتی بسیار سخت‌تر، تعداد پزشک و پرستارمان هم از کشور انگلیس کمتر بود. فراموش نکنیم که دولت انگلیس فقط برای بخش سلامت بیش از ۲۲ میلیارد دلار هزینه کرد و ما پس از حدود ۷ ماه از یک میلیارد دلار تخصیصی، کمتر از ۳۰ درصد را گرفته‌ایم.»
نمکی در این یادداشت با عنوان «دل‌نوشته‌ای به سردار دل‌ها» نوشته بود: «پاییز سنگینی فرا می‌رسد، موج حمله جدیدی شکل گرفته و از یک‌میلیارد دلاری که رهبری از صندوق توسعه ملی موافقت کردند، ماه‌هاست به جز سهم کوچکی نگرفته‌ام و نمی‌دانم برای کدام کار مهم‌تر گذاشته‌اند؟»
۳ مهر (۲۴ سپتامبر ۲۰۲۰)
«توزیع واکسن آنفلوآنزا در کشور آغاز شد.» این تیتر برخی رسانه‌ها در ایران و برگرفته از اظهارات «کیانوش جهانپور»، سخنگوی سازمان غذا و دارو است. او امروز (پنج‌شنبه سوم مهر ۱۳۹۹) گفته است: «توزیع دارو با اولویت دریافت گروه‌های در معرض خطر آغاز شده است اما بخشی از واکسن‌ها به‌دلیل تحریم و تخصیص ارز دیرتر می‌رسد.»
پیش از این، مسوولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی وعده داده بودند که این واکسن با بیش از ۱۰ میلیون دوز، از اواخر شهریور در دسترس مردم قرار گیرد. اما با آغاز فصل پاییز و با گذشت سه روز از مهر، به دلایلی که جهانپور عنوان کرد، توزیع واکسن با دوز کمتر از یک میلیون و نیم و تنها برای گروه‌های پرخطر، از جمله زنان باردار، افراد مسن و افراد با بیماری پرخطر محقق شده است؛ آن هم با ارایه کارت ملی و ثبت کد ملی.
به گفته جهانپور، مردم برای تهیه واکسن باید در انتظار محموله‌های بعدی باشند؛ محموله‌هایی که تاکنون خریداری نشده‌اند. از سوی دیگر، باتوجه به این موضوع که بهترین زمان تزریق واکسن آنفلوآنزا شهریور ماه، یعنی پیش از آغاز فصل سرما است و دولت با کمبود شدید این واکسن برای عموم مردم مواجه است، احتمال تشکیل بازار سیاه واکسن آنفلوآنزا پیش‌بینی می‌شود.
«محمدرضا ابوالفتحی»، دکتر داروساز روز ۳۱ شهریور۱۳۹۹ در این‌باره توضیح داده بود: «احتمال این که بخواهد بازار سیاهی برای واکسن آنفلوآنزا و یا هر واکسن دیگری ایجاد شود، همواره وجود دارد. هرچه قدر میزان تقاضا برای این واکسن زیاد باشد، به همان نسبت هم احتمال ایجاد بازار سیاه وجود دارد. در این شرایط، صرفا افزایش نظارت‌ها می‌تواند نفوذ این بازار سیاه را کم‌رنگ کند. قیمت این واکسن حدود ۴۲ هزار تومان خواهد بود اما احتمال دارد همین واکسن با قیمتی چندین برابر گران‌تر به کشورهای اطراف قاچاق شود.»
این دکتر داروساز همچنین گفته بود: «نیاز است که با هرگونه انحصار و پارتی‌بازی در مرحله توزیع تا تزریق واکسن آنفلوآنزا، برخورد قانونی شود.»
روز پنج‌شنبه سوم مهر ۱۳۹۹، تصویری از یک فاکتور در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شد با این شرح: «۱۵۰۰ واکسن آنفلوآنزا به مجلس تحویل داده شد.»
در حالی تاکید مسوولان نظام به توزیع واکسن میان افراد پرخطر است که هزار و ۵۰۰ واکسن آنفلوآنزا در اختیار بهداری مجلس شورای اسلامی با قیمت ۴۰ هزار تومان قرار گرفته است. با توجه به این که در مجلس تنها ۲۹۰ نماینده حضور دارند، کاربران شبکه‌های اجتماعی گفته‌اند احتمالا این واکسن برای نمایندگان و خانواده‌های آن‌ها تدارک دیده شده است.
این اولین‌بار نیست که جان مسوولان نظام در اولویت قرار گرفته است. پیش از این هم در روز ۲۳ شهریور۱۳۹۹، به مناسبت روز بازگشایی دانشگاه‌ها، رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران از «حسن روحانی» گلایه کرد که کاش به جای حضور آنلاین در این مراسم، حضور فیزیکی داشت.
«سعید نمکی»، وزیر بهداشت دولت روحانی در پاسخ گفته بود: «در زمانه کرونا، فشار ما در اجرای پروتکل‌های بهداشتی، به خصوص حفاظت از مقامات تراز اول نظام موجب شد که به این شکل مراسم برگزار شود. سپاس‌گذارم که مقام معظم رهبری و رؤسای قوا و به ویژه رییس جمهوری توصیه‌های ما در اجرای پروتکل‌های بهداشتی را جدی می‌گیرند.»
اشاره او به برگزاری مراسم عزاداری تک نفره «سید علی خامنه‌ای»، رهبر ایران در ماه محرم بود.
روز پنج‌شنبه سوم مهر ۱۳۹۹، دستور سعید نمکی، وزیر بهداشت مبنی بر خرید واکسن کرونا از ساز و کار «کواکس» صادر شد. کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو در این‌باره توضیح داد: «گام بعدی پس از امضا و ارسال توافق‌نامه، تأمین پیش پرداخت لازم تا ۱۸ مهر (۹ اکتبر ۲۰۲۰) است که قاعدتاً بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران نسبت به تأمین این مرحله اقدام خواهد کرد. همچنین در راستای دستور وزیر بهداشت در جهت استفاده از منابع ارزی کشور در برخی کشورهای آسیایی، هماهنگی‌ها و مذاکرات متعددی با وزارت امور خارجه و طرف خارجی به صورت جدی در دستور کار قرار گرفته است.»
وزیر بهداشت پیش از این از خرید ۲۰ میلیون دوز واکسن کرونا از یک شرکت هندی که مدیریت آن برعهده یک ایرانی‌الاصل زرتشی است، خبر داده بود. اما در روزهای گذشته هیچ مسوولی از این وزارتخانه در این خصوص اظهار نظر نکرده است.
خبرهای استانی روز پنج‌شبه سوم مهر ۱۳۹۹ وضعیت بحرانی شیوع کرونا در سراسر کشور را نشان می‌دهند.
«فاطمه نوروزیان»، مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان از مردم خواسته است برای تهیه واکسن آنفلوآنزا، به داروخانه‌ها مراجعه نکنند چرا که توزیع این واکسن به دلایلی که این مسوول نگفته، هنوز آغاز نشده است. در روز سوم مهر ماه، ۱۹۰ بیمار مبتلا به کرونا در بیمارستان‌های هرمزگان بستری بوده که از این شمار، ۴۹ نفر در بخش مراقبت‌های ویژه هستند و حال ۱۱نفر از آن‌ها وخیم گزارش شده است.
«محمودرضا مرادی»، رییس دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه نیز گفته است تنها ظرف دو هفته اخیر شمار مبتلایان بستری در بیمارستان‌های استان دو و نیم برابر افزایش یافته است: «از ۱۵۰ بیمار به ۳۸۱ بیمار رسیده‌ایم که ۶۰ نفر آن‌ها در بخش آی‌سی‌یو بستری هستند.»
مرادی همچنین گفته است: «به طور متوسط هر بیمار کرونایی ۲۰ میلیون تومان هزینه دارد.»
از شهرستان ارومیه در استان آذربایجان غربی نیز خبر می‌رسد که ظرفیت بیمارستان طالقانی این شهر به طور کامل پر شده است و مبتلایان جدیدی که به بیمارستان مراجعه می‌کنند، در اورژانس این بیمارستان در انتظار تخت هستند.
«ابراهیم حسنی»، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان غربی در این باره گفته است: «بخش دیگری از بیمارستان امام خمینی ارومیه را نیز به بیماران کرونایی اختصاص داده‌ایم تا از تمام ظرفیت موجود استفاده کنیم. در شرایط بحرانی قرار داریم و بیمارستان‌های دیگر شهر، از جمله "شهید عارفیان"، ارتش و سایر بیمارستان‌ها نیز باید پای کار بیایند.»
براساس آمار روزانه اعلام شده از سوی «سیما سادادات لاری»، سخنگوی وزارت کشور، روز پنج‌شنبه تعداد فوتی‌های کرونایی در ایران از مرز ۲۵ هزار نفر گذشت: «در طول ۲۴ ساعت گذشته، ۱۷۵ بیمار جان خود را از دست دادند و مجموع جان باختگان این بیماری به ۲۵ هزار و ۱۵ نفر رسید.»
لاری همچنین افزود: «از دیروز تا امروز سوم مهر ۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، سه هزار و ۵۲۱ بیمار جدید مبتلا به کووید-۱۹ در کشور شناسایی شدهاند که یک هزار و ۵۶۹ نفر از آن‌ها بستری هستند.»
مطابق روزهای گذشته، استان‌های تهران، اصفهان، قم، آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی، سمنان، قزوین، لرستان، اردبیل، خوزستان، کرمانشاه، گیلان، بوشهر، زنجان، ایلام، خراسان رضوی، مازندران، البرز، آذربایجان غربی، مرکزی، کرمان، خراسان شمالی، همدان و یزد در وضعیت قرمز شیوع کرونا قرار دارند و استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، هرمزگان، فارس و گلستان نیز وضعیت هشدار را سپری می‌کنند.
۴ مهر (۲۵ سپتامبر)
آخر هفته کرونایی ایرانیان در شبکه‌های اجتماعی با بحث در مورد دریافت هزار و ۵۰۰ واکسن آنفلوآنزا توسط مجلس شورای اسلامی برای توزیع در میان نمایندگان و خانواده‌هایشان ادامه پیدا کرد. بسیاری این اقدام مسوولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را در حالی که گفته شده بود دوز ذخیره شده واکسن آنفلوآنزا به دلیل محدودیت تنها در اختیار افراد با شرایط خطرناک قرار خواهد گرفت، رنگین‌تر خواندن خون مسوولان نسبت به مردم قلمداد کردند.
«کیانوش جهانپور»، سخنگوی سازمان غذا و دارو ساعاتی پس از انتشار این خبر، توضیحات قابل تاملی را ارایه کرد: «در مرحله اول، یک میلیون و ۵۰۰ هزار دوز واکسن برای استفاده افراد پرخطر و در معرض خطر در مراکز بهداشت تامین شده است و این واکسن‌ها به تدریج در حال توزیع در مراکز بهداشتی هستند. قاعدتا مراکز بهداشت نهادهای مختلف، از جمله مرکز بهداشت مجلس شورای اسلامی هم ممکن است در این مرحله دریافت کننده واکسن باشند.»
به عبارت دیگر، طبق اظهارات جهانپور، مراکز بهداشت نهادهای مختلف ممکن است در همین مرحله ابتدایی که تنها یک میلیون و ۵۰۰ دوز از واکسن تهیه شده است، دریافت کننده آن باشند و این تنها مجلس نیست که این میزان واکسن را دریافت کرده است.
هرچند پس از انتشار خبر در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی، از مجلس خبر رسید که مقرر شده است این میزان واکسن بازگردانده شود اما انتقادات فروکش نکردند. زیرا در ماه‌های اخیر بارها مقامات به اشکال مختلف ثابت کرده‌اند که جان آن‌ها نسبت به مردم در اولویت قرار دارد.
در آخرین مورد، روز جمعه چهارم مهر ۱۳۹۹، یک روز پس از انتشار فاکتور هزار و ۵۰۰ واکسن آنفلوآنزای تحویل داده شده به مجلس، «محمود واعظی»، رییس دفتر رییس‌جمهوری در خصوص عدم حضور فیزیکی مقامات گفته است: «اگر من مبتلا شوم و به اجبار ۱۴ الی ۲۱ روز در منزل بمانم، ممکن است اتفاق خاصی نیفتد و یا به کشور لطمه‌ای وارد نشود. اما تردید نکنید اگر رییس‌جمهوری ۱۴ روز یا ۲۱ روز بخواهد در منزلش بماند، قطعا به کشور و تصمیم‌گیری‌ها لطمه وارد می‌شود.»
واعظی که این موضوع را درباره عدم حضور «حسن روحانی» در جلسه رای اعتماد یکی از وزیران پیشنهادی خود مطرح کرده، گفته است: «بارها گفته شده برای مقام‌های کشور ستاد ملی مبارزه با کرونا بر اساس حساسیت مسوولیت‌شان، دستورالعمل‌هایی را ابلاغ کرده است. البته این به معنای آن نیست که خون یک مقام رنگین‌تر از مردم عادی ما است.»
براساس آخرین آمار ارایه شده از سوی «سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، قربانیان کرونا تا ظهر روز جمعه با جهشی ۳۲ نفره، به ۲۰۷ نفر رسیده‌اند: «از دیروز تا امروز چهارم مهر ۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، سه هزار و ۵۶۳ بیمار جدید مبتلا به کووید-۱۹ در کشور شناسایی شدهاند که یک هزار و ۷۰۸ نفر از آن‌ها بستری هستند. همچنین در طول ۲۴ ساعت گذشته، ۲۰۷ بیمار کووید-۱۹ جان خود را از دست دادهاند و مجموع جان باختگان این بیماری به ۲۵ هزار و ۲۲۲ نفر رسید.»
بیش از چهار هزار نفر نیز در حال حاضر در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌های سراسر کشور با وضعیت وخیم بستری هستند.
«ایرج حریرچی»، معاون کل وزارت بهداشت نیز با بیان این که در تمام کشورها هشت تا ۱۲درصد بیماران بستری فوت می‌کنند، گفته است: «۵۰ درصد کسانی که به آی‌سی‌یو می‌روند، فوت می‌کنند و تقریبا ۹۰ درصد کسانی که در آی‌سی‌یو لوله‌گذاری تنفسی می‌شوند هم فوت می‌کنند.»
حریرچی با «شبه انفجاری» خواندن برخی استان‌ها گفته است: «هنوز روند فزاینده در برخی استان‌ها مانند اصفهان، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد و آذربایجان‌شرقی وجود دارد و حالت شبه انفجاری داریم. تعداد بستری‌ها به شدت در حال افزایش است.»
استان‌های تهران، اصفهان، قم، آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی، سمنان، قزوین، لرستان، اردبیل، خوزستان، کرمانشاه، گیلان، بوشهر، زنجان، ایلام، خراسان رضوی، مازندران، البرز، آذربایجان غربی، مرکزی، کرمان، خراسان شمالی، همدان و یزد براساس اعلام آمار روزانه وزارت بهداشت، در روز جمعه چهارم مهر در وضعیت قرمز قرار دارند و استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، هرمزگان، فارس و گلستان نیز وضعیت هشدار را سپری می‌کنند.
از ۳۷سالمند ساکن «خانه سالمندان سروک» در یاسوج، ۳۰ نفر به کرونا مبتلا شدهاند. «محمد یزدان پناه»، رییس مرکز بهداشت شهرستان بویراحمد از مرگ پنج نفر از این سالمندان خبر داده است.
«فرهاد ابول نژادیان»، رییس دانشگاه علوم پزشکی اهواز ۹شهر در استان خوزستان را دارای وضعیت قرمز دانست و از مردم خواست پروتکل‌ها را بیش از پیش رعایت کنند. در خوزستان، شهرستان‌های اهواز، امیدیه، آغاجاری، بهبهان، آبادان، شوشتر، باغملک، خرمشهر و ایذه در وضعیت قرمز قرار گرفته‌اند.
همچنین «طاهره چنگیز»، رییس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از بستری شدن ۹۰۰ نفر در بیمارستان‌های این استان خبر داده و گفته است: «حال اصفهان خوب نیست.»
چنگیز با اشاره به این موضوع که روزانه یک هزار بیمار در کشور فوت می‌کنند که حدود ۲۰۰ نفر آن‌ها در اثر ابتلا به کرونا بوده، گفته است: «۶.۵ درصد جمعیت کشور را استان اصفهان تشکیل می‌دهد و از هزار نفر فوتی، روزانه ۶.۵ درصد باید مربوط به اصفهان باشد. در حالی که تعداد فوت شدگان ناشی از کرونا به سمت روزانه ۳۵تا ۴۵نفر در شبانه روز می‌رسد که عدد بسیار بالایی است. آمار ۳۵ تا ۴۵فوتی شامل مبتلایان قطعی و مشکوک کووید-۱۹است ولی آمار کشوری طبق معیارهای بهداشت جهانی، مبتلایان قطعی کرونا هستند.»
در استان زنجان نیز طی ۲۴ ساعت منتهی به ظهر روز جمعه، با اضافه شدن ۲۲ مورد مثبت، تعداد بستری‌های بیماران کرونایی به ۳۷۲ نفر و با فوت سه بیمار، مجموع فوتی‌های این استان به ۴۹۱ نفر رسیده است.
۵ مهر (۲۶ سپتامبر)
روز جمعه بر اساس آمار رسمی، ویروس کرونا جان ۲۰۷ نفر از ایرانیان را گرفت. در روزهای گذشته رکورد تعداد مبتلایان در یک روز با حدود ۴ هزار نفر شکسته شد و این رکوردشکنی‌ها با توجه به شیوع پیک سوم بیماری همچنان ادامه خواهد داشت. «حسن روحانی»، رییس‌جمهوری ایران، روز شنبه ۵مهر۱۳۹۹ از تشدید مراقبت‌ها و مقررات کرونایی در محدوده «تهران بزرگ» خبر داد و اعلام کرد ممکن است این مقررات در سایر شهرستان‌ها هم اجرایی شوند.
شاید در وهله اول وقتی حرف از تشدید مقررات می‌شود، به این موضوع توجه شود که دولت قصد دارد تصمیمات خود را در خصوص بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها یا از آن هم مهم‌تر راجع به تصمیم به دورکاری کارمندان اصلاح کند؛ حال این که روحانی در جلسه «ستاد مبارزه با کرونا»، این مراقبت‌ها را این‌گونه شرح می‌دهد: «نباید از کسی که ماسک نمی‌زند به سادگی گذشت؛ افراد باید به کسی خدمات بدهند که ماسک دارد. اگر کسی ماسک نداشت، نباید به او خدماتی ارائه شود. خدمت‌کننده هم اگر طبق مقررات عمل نکند، با او هم برخورد می‌شود.»
«محسن فرهادی»، معاون فنی مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، با اشاره به این که در دو سه هفته اخیر به واسطه بازگشایی مدارس، برگزاری مراسم و افزایش مسافرت‌ها، انتقال بیماری افزایش یافته است، در خصوص محدودیت‌های اعمال‌شده گفت: «ستاد ملی کرونا یک سری قوانین از جمله تعطیلی واحدهای صنفی را پیش‌بینی کرده‌است؛ در مورد افراد نیز اگر فرد شاغل در بخش دولتی باشد، توبیخ کتبی و کسر یک‌سوم حقوق و درج در پرونده و انفصال از خدمت پیش‌بینی شده است و اگر واحد صنفی و کارگاهی باشد، همکاران ما می‌توانند تا یک ماه آن را تعطیل کنند.»
با توجه به ضربه اقتصادی به کسب‌وکار مردم در ۷ ماه اخیر، حالا تصمیمات دولت درباره اعمال محدودیت‌ها، گریبان‌گیر مردم خواهد شد؛ مردمی که بر اساس آمار رسمی باید با خط فقر ۱۰ میلیون تومانی مبارزه کنند.
«عباس رضایی»، استاندار اصفهان، با اعلام این خبر که حدود ۴۷ درصد مردم این استان دستورالعمل‌های بهداشتی را رعایت نمی‌کنند، گفته است: «امسال هیچ‌گونه راهپیمایی برای آیین اربعین حتی به صورت نمادین به‌سوی امام‌زاده‌های واجب‌التعظیم در این استان برگزار نمی‌شود.»
این تاکید استاندار اصفهان از آن‌جایی نشات می‌گیرد که در مراسم ماه محرم در شهرستان «خمینی‌شهر» پروتکل‌های بهداشتی رعایت نشد و به گفته مسئولان نتیجه آن تکمیل ظرفیت برخی بیمارستان‌ها در این روزها و رسیدن شمار مرگومیر در شبانه روز به عدد ۴۰ بود. همچنین تعداد بستری در بیمارستان‌های اصفهان نیز به عددی بالغ بر ۳۰۰ نفر در ۲۴ ساعت رسید.
«علیرضا رییسی»، معاون بهداشت وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی، در این‌باره گفته بود: «اصفهان که از نظر مدیریت خوب عمل می‌کرد، جایی مانند خمینی‌شهر بسیار به این استان آسیب بزرگی وارد کرد و بر اساس اطلاعاتی که از این شهرستان به ما رسید، بیشتر افراد ابتلای بسیار بالایی دارند که دلیل آن برگزاری مراسم بدون پروتکل (بهداشتی) بود که واضحا تاثیر داشت.»
«سعید نمکی»، وزیر بهداشت، نیز پیش‌بینی کرده است میزان مرگومیر هفته آینده در اصفهان وحشتناک بالا رود.
در روزهای گذشته وضعیت حاد شیوع ویروس کرونا در اصفهان تا آن‌جا پیش رفت که «حجت‌الله غلامی»، سخنگوی «ستاد مدیریت بیماری کرونا استان اصفهان»، از راه‌اندازی «گشت ارشاد کرونایی» با هدف دادن تذکر و ممانعت از تخلفات موازین بهداشتی در سطح شهر خبر داده بود.
«هوشنگ بازوند»، استاندار کرمانشاه، نیز شرایط این استان را بحرانی توصیف کرد و دستور تعطیلی تمام مدارس را صادر کرد. علاوه بر مدارس، آموزشگاه‌های علمی آزاد، مهدهای کودک، کلاس‌های حضوری دانشگاه‌ها و سراهای دانشجویی نیز تا اطلاع ثانوی تعطیل شدند. او همچنین محدودیت‌هایی را برای کارکنان دولت اعمال کرده و گفته است تمامی آزمون‌های حضوری نیز لغو شدهاند.
در این استان در دو هفته اخیر ۳۰۰ بیمار کرونایی در بیمارستان‌ها بستری شدهاند.
شهر تهران نیز که حسن روحانی دستور اعمال مقررات در آن را صادر کرده است، وضعیت کاملا بحرانی دارد. «ناهید خداکرمی»، رییس کمیته سلامت «شورای شهر تهران»، مدعی شده است روزانه در شهر تهران ۹۰ نفر بر اثر ابتلا به ویروس کرونا کشته می‌شوند. او مجموع تعداد فوتی‌های کرونایی شهر تهران را ۱۲ هزار نفر اعلام کرد: «همه ظرفیت بیمارستان‌های خصوصی و دولتی در حال حاضر به دلیل افزایش آمار مراجعات تکمیل شده و بسیاری از شهروندان از این بیمارستان به آن بیمارستان به دنبال تخت بستری برای برخی از اعضای خانواده خود به دلیل ابتلا به این بیماری هستند. در تهران تا کنون ۱۲ هزار نفر به دلیل کرونا جان خود را از دست دادهاند و این در حالی است که با درایت می‌توان جلوی مبتلایان و متوفیان را گرفت.»
او همچنین گفته است که بخشی از آمار متوفیان مربوط به جوانانی است که سرپرست خانواده هستند.
«علیرضا زالی»، رییس «ستاد فرماندهی مقابله با کرونا در کلان‌شهر تهران»، نیز گفته است در ۲۴ ساعت گذشته تعداد بیماران جدید بستری‌شده در شهر تهران به ۸۰۰ نفر افزایش یافته است: «از این تعداد حدود ۱۲۵ نفر در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شدهاند. در واقع شرایط جدید بیماری در تهران کماکان به گونه‌ای است که شهر تهران را در وضعیت کاملاً بحرانی و پر خطر قرار داده است.»
«سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، از شناسایی ۳۲۰۴ مورد جدید ابتلا به ویروس کرونا در کشور طی ۲۴ منتهی به ظهر روز شنبه ۵مهر۱۳۹۹ خبر داده و گفته است: «متاسفانه ۱۷۲ تن نیز جان خود را از دست دادند و مجموع جان‌باختگان این بیماری به ۲۵ هزار و ۳۹۴ نفر رسید.»
از دیروز تا ظهر روز ۵مهر۱۳۹۹، بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، سه‌هزار و ۲۰۴ بیمار جدید مبتلا ویروس کرونا در کشور شناسایی شدند که یک‌هزار و ۲۷۴ نفر از آن‌ها بستری شدند.
او با اعلام این موضوع که در حال حاضر ۴۰۴۱ نفر از بیماران در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌های سراسر کشور بستری هستند، گفت: «استان‌های تهران، اصفهان، قم، آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی، سمنان، قزوین، لرستان، اردبیل، خوزستان، کرمانشاه، گیلان، بوشهر، زنجان، ایلام، خراسان رضوی، مازندران، البرز، آذربایجان غربی، مرکزی، کرمان، خراسان شمالی، همدان و یزد در وضعیت قرمز قرار دارند و استان‌های کهگیلویهوبویراحمد، چهارمحالوبختیاری، هرمزگان، فارس و گلستان نیز در وضعیت هشدار قرار دارند.»
۶ مهر (۲۷ سپتامبر ۲۰۲۰)
جولان ویروس کرونا در ایران ادامه دارد. در شش روز نخست فصل پاییز، بر اساس آمارهای قطعی وزارت بهداشت، ۱۱۰۹ نفر بر اثر ابتلا به کووید-۱۹ جان خود را از دست دادهاند. دولت از اعمال محدودیت‌ها سخن به میان آورده و حتی اظهاراتی در خصوص جریمه افرادی که پروتکل‌ها را رعایت نکنند، مطرح شده است. صداوسیما هم از خواب تابستانی بیدار شده و هم‌زمان با افزایش شمار مبتلایان و فوتیها، تصاویری از شلوغی خیابان‌ها را پخش می‌کند که در اغلب این گزارش‌ها، مردم مقصر شیوع ویروس خوانده می‌شوند. از سوی دیگر توزیع واکسن آنفلوانزا برای افراد در معرض خطر به اندازهای محدود است که گویا اصلا وجود ندارد. مسئولان وزارت بهداشت مردم را به انتظار برای رسیدن محموله‌های جدید این واکسن دعوت می‌کنند، حال آن که ۶ روز از مهر ماه گذشته است و بهترین زمان برای تزریق واکسن کم‌کم از دست می‌رود.
صدا و سیما دوقطبی میان مردم ایجاد نکند
«حجت نظری»، عضو «شورای شهر تهران»، با مخاطب قرار دادن صداوسیما، از این سازمان خواسته است تا «دوقطبی» میان مردم ایجاد نکند: «خواسته من از صداوسیما و دیگر رسانه‌ها توجه دادن بیشتر مردم به مسئله کرونا و در عین حال پرهیز از ایجاد دوقطبی در متهم کردن گروهی از مردم نسبت به افزایش آمار کروناست. این که ما بخواهیم صرفا انگشت اتهام شیوع کرونا را به سمت یک گروه از مردم گرفته و بدون توجه به مسئولیت نهادهای ذی‌ربط، مدام در رسانه‌های رسمی، به خصوص صداوسیما، به آن بپردازیم، نتیجه‌ای جز تشدید دوقطبی در جامعه ندارد. لازم است در این شرایط ستاد ملی مقابله با کرونا تمهیدات سختگیرانه‌تری را در مورد برخی فعالیت‌ها و ترددها اعمال کند.»
البته حجت نظری از پرداختن قطب دیگر این مسئله چشم‌پوشی کرده است. بخش قابل توجهی از مردم، افزایش چشم‌گیر شمار مبتلایان و فوتیها را نه از چشم هم بلکه از «تصمیمات غلط دولتی» می‌دانند.
روز شنبه ۵مهر۱۳۹۹ خبرهایی درباره اعمال مقررات برای مبارزه با ویروس در سطح «تهران بزرگ» منتشر شد و مسئولان کشوری از جریمه و پلمپ برخی واحدهای صنفی سخن به میان آوردند، اما این محدودیت‌ها تنها به همین‌جا ختم نشده است.
روز یکشنبه «علیرضا رییسی»، معاون بهداشت وزارت بهداشت، از برنامه‌ریزی برای تعیین و اعمال جرایم بازدارنده برای بیماران کرونایی خبر داد: «این جرایم برای افرادی است که با تست مثبت کرونا قرنطینه خانگی را رعایت نمی‌کنند. این کار با هم‌فکری کارشناسان و همکاری قوه قضاییه و نیروی انتظامی اجرایی خواهد شد.»
«انوشیروان محسنی بندپی»، استاندار تهران، نیز روز یکشنبه از نیاز به افزایش محدودیت‌ها در استان تهران گفت. او با اعلام این موضوع که تنها در روز شنبه شاهد افزایش ۳۰۰ نفری بستری در تهران بوده‌ایم، گفت: «قطعا برای مقابله با ویروس کرونا در تهران به چابک‌سازی و کم کردن تراکم و اعمال محدودیت‌ها نیاز داریم و هر شخص که از ماسک استفاده نکند، خدمتی دریافت نخواهد کرد و هر کارمندی هم که موارد را رعایت نکند، جریمه می‌شود.»
او گفته است استانداری درخواست تعطیلی ورزش‌هایی که برخورد فیزیکی دارند، قهوه‌خانه‌ها، تالارها و غیره را مطرح کرده است. در همین راستا برخی کانال‌های منتسب به حکومت ایران نوشته‌اند که «حسن روحانی» استاندار تهران را بابت اظهارنظرهایش در خصوص وضع مقررات در پایتخت تا اطلاع ثانوی ممنوع‌المصاحبه کرده است. این خبر تا کنون از رسانه‌های رسمی ایران تایید نشده است.
دانشآموزان و معلمان، در خطر ابتلا به کووید-۱۹
«ایرج حریرچی»، معاون کل وزیر بهداشت، نیز روز شنبه ۵مهر۱۳۹۹ از احتمال تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها علی‌الخصوص در شهر تهران به مدت یک هفته و قابل تمدید خبر داده بود.
حریرچی همچنین فوت حدود ۲۰۰ دانش‌آموز را در کشور بر اثر ابتلا به ویروس کرونا تایید کرد: «در ۷ ماهه گذشته تعداد مبتلایان به کرونا از دانشآموزان بالای ۱۰ هزار نفر بوده است که کمتر از ۲۰۰ نفر آنان جان‌باخته‌اند. ابتلای "اکثر" این افراد از جامعه و خانواده بوده است و نه از مدارس.»
روزانه خبرهایی نیز از ابتلا و فوت معلمان در رسانه‌ها منتشر می‌شود. مسئولان وزارت آموزش‌وپروش صحت برخی از این خبرها را تایید می‌کنند، اما کماکان تاکید دارند که ابتلای این افراد ارتباطی با حضور در مدارس نداشته است. روز یکشنبه ۶ مهر، دو معلم در استان کرمان در اثر ابتلا به ویروس کرونا فوت کردند که به ادعای «ماشاالله میرزاحسینی»، معاون تربیت بدنی و سلامت اداره کل آموزشوپرورش کرمان، علت ابتلا و فوت آن‌ها حضورشان در مدرسه نبوده است.
با بازگشایی مدارس از ۱۵ شهریور ماه نگرانی‌های بسیاری از ابتلای دانشآموزان، معلمان و کادر آموزشوپرورش مطرح شد. اعتراض والدین و فشارهای واردشده از سوی شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها باعث شد دولت یک گام عقب‌نشینی کند و از حضور اجباری دانشآموزان صرف‌‌نظر کند. بر اساس آمار ارائه‌شده با آغاز مهر ماه ۱۰ درصد دانشآموزان به صورت حضوری در کلاس‌های درس شرکت می‌کنند و سایر موارد به صورت آنلاین و با سامانه شاد یا تلویزیونی انجام می‌شود. هرچند مشکلات بسیاری نیز در این مسیر بر سر راه بیش از ۱۴ میلیون دانش‌آموز قرار دارد. عده بسیاری از اینترنت برخوردار نیستند، عدهای ابزار مناسب برای برخورداری از این امکانات را ندارند و بخشی نیز آموزش‌ها را مناسب نمی‌دانند. در روزهای گذشته نیز برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی از اجبار به استفاده از عکس باحجاب در قسمت پروفایل پیام‌رسان خود خبر دادهاند.
کلاف سردرگم واکسن آنفلوانزا
بخش زیادی از خبرهای روز یکشنبه ۶مهر۱۳۹۹، به ورود واکسن آنفلوانزا به استان‌های مختلف اختصاص داده شده بود. بر این اساس، دو و نیم میلیون دوز واکسن آنفلوانزا به صورت مرحله‌ای به ۳۱ استان کشور تعلق می‌گیرد. هرچند در این مرحله تنها سهمیه مراکز بهداشت و مصرفی برای زنان باردار، افراد مسن و سایر گروه‌های خطرناک است. سایر افراد نیز با توجه به مشکلاتی که در خصوص ثبت سفارش‌ها و مشکلات مرتبط با تحریم‌های بانکی وجود دارد، باید منتظر ورود محموله‌های بعدی واکسن بمانند.
گفتنی است تاثیر ایمنی‌زایی واکسن معمولا ۲ تا ۴ هفته بعد از تزریق واکسن آغاز می‌شود و بنابراین بلافاصله پس از تزریق واکسن تا حداقل دو هفته بعد از آن ممکن است نتواند از ابتلا به آنفلوانزای فصلی جلوگیری کند.
آخرین آمار رسمی
براساس آخرین آمار ارائه‌شده از سوی «سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، در ۲۴ ساعت منتهی به ظهر روز یکشنبه ۱۹۵ نفر جان خود را از دست دادند: «از دیروز تا امروز ۶مهر۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، سه‌هزار و ۳۶۲ بیمار جدید مبتلا به کووید-۱۹ در کشور شناسایی شدند که یک‌هزار و ۳۷۷ نفر از آن‌ها بستری شدند.»
مجموع تعداد فوتی‌های کرونا در ۸ ماه اخیر نیز به عدد ۲۵ هزار و ۵۸۹ نفر رسید؛ همچنین مطابق روزهای گذشته حال بیش از ۴ هزار نفر از بیماران وخیم گزارش شده است.
در ۲۴ ساعت گذشته ۲ استان دیگر به استان‌های با وضعیت قرمز افزوده شدند و بر این اساس استان‌های تهران، اصفهان، قم، آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی، سمنان، قزوین، لرستان، اردبیل، خوزستان، کرمانشاه، کهگیلویهوبویراحمد، گیلان، بوشهر، زنجان، ایلام، خراسان رضوی، مازندران، چهارمحالوبختیاری، البرز، آذربایجان غربی، مرکزی، کرمان، خراسان شمالی، همدان و یزد در وضعیت قرمز قرار دارند و استان‌های کردستان، هرمزگان، فارس و گلستان نیز وضعیت هشدار را سپری می‌کنند.
۷ مهر (۲۸ سپتامبر ۲۰۲۰)
بیش از هفت ماه از ورود ویروس کرونا به ایران می‌گذرد و کشور دو موج از این بیماری را پشت سر گذاشته است، اما موج سوم به گونه‌ای دیگر آغاز شده و همه معادلات را به هم ریخته است. «عباسعلی کریمی»، رییس «دانشگاه علوم پزشکی تهران»، گفته است «دیگر کار شیوع کرونا در ایران از موج اول، دوم و سوم گذشته و کشور با یک اپیدمی (همه‌گیری) ممتد روبه‌رو است.»
این «همه‌گیری ممتد» حاصل جمعی است از زنجیره مخفی نگه داشتن وجود ویروس در اوایل شیوع، برگزاری راهپیمایی ۲۲ بهمن و انتخابات «مجلس شورای اسلامی» تا برگزاری دسته‌جات و هیئت‌های مذهبی در ماه‌های محرم و رمضان، برگزاری کنکور و بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها. از سوی دیگر، مردم هم باید برای تامین معیشت روزانه خود در سطح شهرها تردد کنند و چاره‌ای جز کار کردن ندارند.
تکمیل ظرفیت ۴ بیمارستان ارومیه، تکمیل ظرفیت بیمارستان‌های مرجع ویروس کرونا در اصفهان، تکمیل ظرفیت بیمارستان شهر بهبهان و همچنین هشدار روز ۱مهر۱۳۹۹ «انوشیروان محسنی بندپی»، استاندار تهران مبنی بر تکمیل ظرفیت تخت‌های بیمارستانی این استان، گواه این موضوع است که وضعیت از آن‌چه آمارها میگویند، وخیم‌تر است.
شرایط در استان‌ها
«منوچهر حبیبی»، معاون سیاسی، امنیتی، اجتماعی استانداری قزوین، گفته است شرایط بحرانی به تعطیلی قزوین خواهد انجامید. او روز یکشنبه ۶مهر۱۳۹۹، از ارائه پیشنهاد تعطیلی دانشگاه‌ها، مدارس، حوزه‌های علمیه، آموزش فنی‌و‌حرفه‌ای، باشگاه‌های بدن‌سازی، سینما، موزه‌ها، تالارهای پذیرایی، کافه‌ها، قهوه‌خانه‌ها، شهربازی و آرایشگاه‌های زنانه استان قزوین به مدت یک تا دو هفته خبر داد.
روز شنبه ۵مهر۱۳۹۹، در آماری بی‌سابقه از ابتدای شیوع کرونا، در استان قزوین ۷۰ نفر بستری و ۱۲ نفر فوت کردند. گفتنی است تعطیلی دو هفته‌ای قزوین نیازمند صدور مجوز از وزارت کشور و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است.
«محمد فتحی»، سرپرست «دانشگاه علوم پزشکی البرز»، نیز از فوت ۱۰ بیمار مبتلا به کرونا در ۲۴ منتهی به ظهر روز دوشنبه خبر داد. با این حساب مجموع جان‌باختگان این بیماری در البرز به ۱۱۶۴ نفر رسیده است؛ همچنین ۹۳ بیمار مبتلای جدید تنها در همین مدت بستری شدند.
آمارهای رسمی
آمارهای سراسری از فوت ۱۹۰ نفر از بیماران مبتلا به ویروس کرونا در ۲۴ ساعت منتهی به ظهر روز دوشنبه ۷مهر۱۳۹۹ خبر می‌دهد.
«سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، در این باره توضیح داده است: «بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، سه‌هزار و ۵۱۲ بیمار جدید مبتلا به کووید-۱۹ در کشور شناسایی شدند که یک‌هزار و ۵۱۴ نفر از آن‌ها بستری شدند. متاسفانه در طول ۲۴ ساعت گذشته، ۱۹۰ بیمار کووید-۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جان‌باختگان این بیماری به ۲۵ هزار و ۷۷۹ نفر رسید.»
او با اعلام این خبر که ۴۰۶۸ نفر با وضعیت وخیم در بخش مراقبت‌های ویژه نگهداری می‌شوند، وضعیت ۲۶ استان را قرمز گزارش کرد.
بر این اساس استان‌های تهران، اصفهان، قم، آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی، سمنان، قزوین، لرستان، اردبیل، خوزستان، کرمانشاه، کهگیلویهوبویراحمد، گیلان، بوشهر، زنجان، ایلام، خراسان رضوی، مازندران، چهارمحالوبختیاری، البرز، آذربایجان غربی، مرکزی، کرمان، خراسان شمالی، همدان و یزد در وضعیت قرمز قرار دارند و استان‌های کردستان، هرمزگان، فارس و گلستان نیز وضعیت هشدار یا زرد را سپری می‌کنند.
وضعیت مدارس
با بحرانی شدن شرایط سراسر کشور «محسن حاجی میرزایی»، وزیر آموزشوپرورش، اعلام کرد که اختیار تعطیلی مدارس به وزارت کشور و وزارت بهداشت واگذار شده است. حاجی میرزایی وظایف این وزارتخانه را در حال حاضر تنها در اختیار قرار دادن انواع روش‌های آموزش به دانشآموزان عنوان کرد. این در حالی است که او با اشاره به رایگان شدن شبکه شاد، اپلیکیشن آموزش دروس به دانشآموزان، در اظهارات خود گفته است: «با این شبکه باید کمی مدارا کرد تا از حجم مشکلات کاسته شود. در یک هفته آینده مسائل مربوط به شاد حل می‌شود.»
در حالی مقامات عالی کشور همچنان بر عدم ابتلای افراد به ویروس کرونا در مدارس تاکید دارند که روزانه خبرهای مختلفی از ابتلای دانشآموزان و معلمان منتشر می‌شود. در تازه‌ترین مورد «حسین آرگیو»، فرماندار فسا، از ابتلای ۱۶ دانش‌آموز و ۲ معلم در این شهرستان به ویروس کرونا خبر داد. او با بیان این که مدارس مورد نظر تعطیل شدهاند، گفته است: «در سایر مدارس نیز با مشاهده کوچک‌ترین علائم در دانشآموزان، قرنطینه دو هفته‌ای برای دانشآموزان اعمال می‌شود.»
دعوای وزارت بهداشت و بانک مرکزی
موضوع برداشت یک‌میلیارد یورو از صندوق توسعه ملی با هدف مقابله با ویروس کرونا نیز این روزها در صدر اخبار قرار دارد. بر اساس اطلاعات منتشرشده، تا کنون ۲۷ درصد از این کمک مالی از بانک مرکزی به وزارت بهداشت تحویل داده شده است.
روزهای گذشته «سعید نمکی»، وزیر بهداشت، با انتشار دل‌نوشته‌ای که مخاطب آن «قاسم سلیمانی» بود، نسبت به عدم وصول این بودجه گلایه کرد. او گفته بود شرمنده کادر درمان است چرا که بودجه‌ای به دستش نرسیده است تا معوقات و مطالبات آن‌ها را در این روزهای سخت بپردازد.
در پی انتشار این متن، «عبدالناصر همتی»، رییس بانک مرکزی بخشی از این بودجه را در اختیار وزارت بهداشت قرار داد، اما سعید نمکی آن را نپذیرفت. نمکی در این باره روز یکشنبه ششم مهر ماه گفت: «ما گفتیم نکند با این پول پایه پولی و معادلات اقتصادی دچار مشکل شود. گفتم همین میزان را هم برگردانند. از این به بعد ما لب فرو می‌بندیم. همکاران من اگر حقوق نگیرند هم کار می‌کنند. ما برای فدا کردن جان آمده‌ایم.»
«عبدالناصر همتی» پیش از این دلایل عدم تخصیص باقی این مبلغ به وزارت بهداشت را این‌گونه شرح داده بود: «بانک مرکزی برای کنترل ترازنامه خود و مهار تورم، چاره‌ای جز مقاومت در برابر خواسته‌هایی که در جای خود شاید ضروری باشند، ندارد. اجتناب از تسعیر ریالی تخصیص‌های ارزی صندوق توسعه ملی نیز در این راستا است.»
«حسین‌علی شهریاری»، رییس کمیسیون بهداشت مجلس، نیز با اعلام این موضوع که ۲۷ درصد مبلغ تحویل داده‌شده به وزارت بهداشت، از بودجه این وزارت کم شده، گفته است: «یک‌میلیارد دلار از محل صندوق برداشت شده، اما در بخش دیگری هزینه شده است که دولت باید در این خصوص شفاف‌سازی کند و پاسخ‌گوی مطالبه به حق بهداشت و درمان باشد. حدود ۱۰ ماه است که مطالبات شاغلان این بخش پرداخت نشده و فشارهای ناشی از کرونا نیز کادر درمان را فرسوده کرده است.»
او از دولت خواست با مردم شفاف صحبت و به وظایف خود عمل کند، دقیقاً مطابق همان درخواست‌هایی که «کادر پرستاران بیمارستان روحانی بابل» از دولت دارند. بر اساس ویدیوهایی که روز دوشنبه ۷مهر۱۳۹۹در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، جمعی از کادر پرستاری با تجمع در محوطه این بیمارستان نسبت به عدم دریافت حقوق اضافه کار و کارانه خود خواستار پاسخگویی رییس دانشگاه شدند.
آن‌چه مشخص است بخش غالب کادر درمان در کشور چندین ماه است مطالبات و حقوق خود را دریافت نکرده‌اند؛ آن‌چه مشخص نیست این است که ۷۳ درصد باقی‌مانده یک‌میلیون یورو که قرار بود در بخش سلامت هزینه شود، کجاست؟
۸ مهر (۲۹ سپتامبر ۲۰۲۰)
شرایط کاملا بحرانی کشور در این روزها باعث شده است تا مسئولان از برقراری محدودیت‌ها و حتی اعمال جریمه افرادی که پروتکل‌های بهداشتی را رعایت نمی‌کنند، سخن به میان آورند.
«علی ربیعی»، سخنگوی دولت، روز سهشنبه ۸مهر۱۳۹۹ با اشاره به این که استفاده از ماسک در کشور به ۵۸ درصد کاهش پیدا کرده است، گفت: «دستورالعمل‌های بهداشتی در صنوف مراکز عمومی کامل اجرا نمیشوند. بنابراین، جلسه ستاد ملی کرونا اختیارات وسیع‌تری به استان‌ها برای اعمال محدود داد و بررسی قضایی با افرادی که از ماسک استفاده نمی‌کنند را در دستور کار خود قرار داد.»
پیش از این، روز یکشنبه ۶مهر۱۳۹۹، «علیرضا رییسی»، معاون بهداشت وزارت بهداشت، از برنامه‌ریزی برای تعیین و اعمال جریمه‌های بازدارنده برای بیماران کرونایی خبر داده بود: «این جرایم برای افرادی است که با تست مثبت کرونا قرنطینه خانگی را رعایت نمی‌کنند. این کار با هم‌فکری کارشناسان و همکاری قوه قضاییه و نیروی انتظامی اجرایی خواهد شد.»
«علیرضا زالی»، فرمانده «ستاد مقابله با کرونا در شهر تهران»، نیز در این خصوص گفته است که «اپیدمی برخورد نظامی خشن می‌طلبد.»
او در مصاحبه‌ای که روز یکشنبه ۸مهر۱۳۹۹ منتشر شده است، گفت: «درباره بازگشایی‌ها هم باید بگویم که این اتفاق در تهران، شتاب‌زده بود و روی موج‌های شیوع تاثیر گذاشت. در کنار همه این‌ها ما مشکل دیگری داریم که البته از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا در حال اصلاح است و آن هم تصویب قوانین بازدارنده است.»
زالی در این باره توضیح داد: «قرار است ما مثل ۱۵۶کشور دنیا، با افرادی که پروتکل‌ها را رعایت نمی‌کنند، برخورد کنیم. ما دیگر نمی‌توانیم با نصیحت و تمنا از افراد بخواهیم که پروتکل‌ها را رعایت کنند. اپیدمی برخورد نظامی خشن می‌طلبد، البته منظور این نیست که از فردا با مردم رفتارهای خشن داشته باشیم، اما نمی‌توان تنها به توصیه و پیشنهاد اکتفا کرد؛ چرا که این مسئله منجر به آسیب رسیدن به دیگران می‌شود. بنابراین باید مجازاتی برای خاطیان در نظر گرفته شود.»
در جدیدترین اظهارنظر نیز «فرنوش نوبخت»، مدیرعامل شرکت بهره‌برداری متروی تهران، خبر داده است که جریمه افراد بدون ماسک در مترو منوط به ابلاغ ستاد کرونا است: «مباحثی برای جریمه شدن افراد بدون ماسک مطرح است که ما نمی‌توانیم جداگانه برنامه یا طرحی را در این راستا اجرا کنیم. ما هم تابع ستاد کل مقابله با کرونا هستیم و هر چه ابلاغ شود را اجرا می‌کنیم.»
درباره شلوغی مترو نیز این مقام مسئول دست تسلیم بالا گرفته و گفته است: «برای کاهش آمار مسافران اقدام خاصی نمی‌توانیم در متروی تهران انجام دهیم و از مردم خواستاریم که سفرهای خود با مترو را کاهش دهند.»
همچنین «سعید نمکی»، وزیر بهداشت ایران، روز سهشنبه ۸مهر۱۳۹۹ ابلاغیه اعمال مجازات‌های تخلف کارمندان در ایام شیوع ویروس کرونا را صادر کرد. بر این اساس، کارمندان ادارات دولتی با «اخطار کتبی، بدون درج در پرونده استخدامی» و «توبیخ کتبی با درج در پرونده استخدامی» جریمه خواهند شد.
این فقط ایستگاه‌ها و خطوط مترو تهران نیستند که در این روزهای کرونایی مملو از جمعیت‌اند؛ به گفته «محمدرضا هاشمیان»، فوق‌تخصص مراقبت‌های ویژه، بیماران حتی برای پذیرش در اورژانس بیمارستان‌ها باید پشت نوبت‌های طولانی بمانند. او همچنین وضعیت کرونا در تهران را بحرانی و سیاه توصیف کرده و گفته است که در بیمارستان‌های پایتخت تخت خالی ICU وجود ندارد: «اکثر بیمارستان‌های خصوصی اجازه پذیرش بیماران کرونا را ندارند یا تمایلی به پذیرش این بیماران ندارند. به خصوص این که داروهای مورد نیاز برای درمان بیماران کرونا را به بیمارستان‌های خصوصی نمی‌دهند.»
هاشمیان همچنین می‌گوید «داروی رمدسیویر» که یکی از داروهای موثر بر بیماران کرونایی است، در بازار آزاد ۸ میلیون تومان به فروش می‌رسد: «در بیمارستان‌های دولتی فقط یک یا دو پزشک اجازه امضا برای تجویز رمدسیویر را دارند، به همین علت اکثر بیماران کرونا که به این دارو نیاز دارند برای تهیه دارو به خارج از بیمارستان و بازار آزاد مراجعه می‌کنند و رمدسیویر با برند ایرانی که در بیمارستان دولتی بین ۷۰۰ هزار تا یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار تومان فروخته می‌شود، در بازار آزاد به قیمت هشت‌میلیون تومان به دست بیماران می‌رسد.»
«احسان مصطفوی»، اپیدمیولوژیست و عضو هیئت‌علمی «انستیتو پاستور ایران»، نیز با توجه به افزایش تعداد مبتلایان در هفته اخیر گفته است: «در مورد کرونا، زمانی که افزایش موارد بیماری در بیماران بستری در بیمارستان‌ها را مشاهده می‌کنیم، انتظار می‌رود تاثیر آن بر مرگومیر را تقریبا دو هفته بعد شاهد باشیم؛ بنابراین در هفته‌های آینده همچنان انتظار افزایش موارد مرگ را داریم.»
بر این اساس و با توجه به پیش‌بینی‌های انجام‌شده در هفته‌های آتی، این امکان وجود دارد که تعداد فوتیها در اثر ویروس کرونا رکورد جدیدی را به ثبت برساند که کاهش آن مستلزم رعایت بهداشت فردی و جمعی افراد و استفاده از ماسک است.
بر اساس آخرین آمار ارائه‌شده از سوی «سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، در ۲۴ ساعت منتهی به ظهر روز سهشنبه نیز تعداد فوتیها بر اثر ابتلا به کووید-۱۹ از مرز ۲۰۰ نفر گذشت: «در طول ۲۴ ساعت گذشته، ۲۰۷ بیمار کووید-۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جان‌باختگان این بیماری به ۲۵ هزار و ۹۸۶ نفر رسید. از دیروز تا امروز ۸مهر۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، سه‌هزار و ۶۷۷ بیمار جدید مبتلا به کووید-۱۹ در کشور شناسایی شدند که یک‌هزار و ۸۴۷ نفر از آن‌ها بستری شدند. با این حساب، مجموع بیماران کووید-۱۹ در کشور به ۴۵۳ هزار و ۶۳۷ نفر رسید.»
همچنین وضعیت ۴۰۷۹ نفر از بیماران مبتلا در سراسر کشور وخیم گزارش شده است.
لاری گفته است: «استان‌های تهران، اصفهان، قم، آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی، سمنان، قزوین، لرستان، اردبیل، خوزستان، کرمانشاه، کهگیلویهوبویراحمد، گیلان، بوشهر، زنجان، ایلام، خراسان رضوی، مازندران، چهارمحالوبختیاری، البرز، آذربایجان غربی، مرکزی، کرمان، خراسان شمالی، همدان و یزد در وضعیت قرمز قرار دارند. استان‌های کردستان، هرمزگان، فارس و گلستان نیز در وضعیت هشدار قرار دارند.»
۹ مهر (۳۰ سپتامبر ۲۰۲۰)
ایران روز چهارشنبه ۹مهر۱۳۹۹ را با انبوهی از خبر ابتلای دانشآموزان و معلمان به ویروس کرونا آغاز کرد. از ۱۵شهریور۱۳۹۹ که مدارس بازگشایی شد، بارها از سوی والدین و برخی مسئولان هشدار داده شده بود که این تصمیم تبعات بسیاری را در بر خواهد داشت. با گذشت ۳ هفته از بازگشایی مدارس، در هفته اخیر آمارهایی از سوی مسئولان استانی در خصوص ابتلای دانشآموزان و معلمان اعلام شد، اما هر بار تاکید می‌شد این آمار به حضور در مدارس ارتباطی ندارند. بر اساس اظهارات «ایرج حریرچی»، معاون کل وزیر بهداشت، از ابتدای شیوع ویروس کرونا در کشور تا هفته ابتدایی مهر ماه، حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ دانش‌آموز بر اثر ابتلا به این ویروس فوت کرده‌اند.
«سعید کشمیری»، دبیر «ستاد مقابله با کرونا در استان بوشهر»، روز چهارشنبه ۹مهر۱۳۹۹ گفته است که از آغاز بازگشایی مدارس تا کنون، ۲۵ دانش‌آموز و چهار معلم در این استان به بیماری کووید-۱۹ مبتلا شدهاند. او همچنین گفته است: «در حال حاضر ۳۰۵ نفر در بیمارستان‌های این استان بستری هستند که ۶۵ نفر از آن‌ها در ۲۴ ساعت منتهی به روز چهارشنبه بستری شدهاند.»
«مهدی طباطبایی»، معاون «دانشگاه علوم پزشکی زاهدان»، نیز از ابتلای ۷۲ معلم و دانش‌آموز به بیماری کووید-۱۹ در سیستان‌وبلوچستان از نیمه شهریور خبر داد؛ از این تعداد ۱۵ نفر دانش‌آموز هستند.
در استان خراسان رضوی وضعیت بسیار ناگوار است و تا کنون ۲۱ معلم و ۵ دانش‌آموز بر اثر ابتلا به ویروس کرونا فوت کرده‌اند. «قاسم‌علی خدابنده»، مدیرکل آموزشوپرورش خراسان رضوی، در این باره گفته است: «۲۴۴ نفر از همکاران ما در مدارس و ۲۳۲ نفر از دانشآموزان خراسان رضوی به کرونا مبتلا شدهاند. آماری که ما از معلمان و دانشآموزان مبتلا به کرونا داریم، ممکن است دقیق نباشد. ممکن است موارد متعددی مبتلا شده، اما به ما اطلاع نداده باشند.»
در روزهای گذشته مسئولان بلندپایه دولت از اعمال جریمه برای افرادی که پروتکل‌های بهداشتی را رعایت نمی‌کنند، خبر دادند. برخی از مسئولان از برخورد قضایی و انتظامی نیز سخن به میان آورده بودند. روز چهارشنبه «عبدالرضا رحمانی فضلی»، وزیر کشور، نیز در این خصوص اظهار نظر کرد. او با اشاره به این که بازنگری‌هایی در نحوه اعمال، اجرا و نظارت پروتکل‌ها مطرح شده، گفته است: «ادارات، اصناف و اماکن عمومی که برای آن‌ها پیش‌تر پروتکل‌ها نوشته شده، باید زمان‌بندی اجرا و نظارت را به ستاد ارائه دهند و طی آن، آن‌هایی که زیر استاندارد و میانگین هستند تذکر دریافت خواهند کرد.»
رحمانی فضلی در خصوص تولید ماسک نیز گفته است که مشکلاتی برای تهیه مواد اولیه وجود دارد: «روزانه ۲۰ میلیون ماسک تولید می‌شود، اما در خصوص تامین مواد اولیه تولید ماسک نگرانی‌هایی وجود داشت که مقرر شد این موضوع پی‌گیری و حل و فصل شود. در حال حاضر ماسک با قیمت ۱۰۰۰ تا ۱۳۰۰ تومان تولید و توزیع می‌شود، اما در خصوص توزیع و رسیدن ماسک به دست مردم شبهاتی وجود داشت که مقرر شد تیمی یک ماهه اخیر را در خصوص توزیع ماسک بررسی و گزارش آن را ارائه کنند.»
اسفند ماه ۱۳۹۸ یعنی روزهای ابتدایی شیوع ویروس کرونا در کشور کمبود شدید ماسک و سایر اقلام بهداشتی موجب سرگردانی و نارضایتی میان مردم شده بود. در حال حاضر اما این اقلام تا حدودی در سطح کشور وجود دارند؛ هر چند یک فرد اگر روزانه از یک ماسک استفاده کند، باید در ماه ۳۰ هزار تومان تنها برای ماسک هزینه کند و این رقم برای خانواده‌های چند نفره عددی فراتر از توان مالی بخش قابل توجهی از مردم کشور خواهد بود.
این تنها مشکل موجود نیست؛ پیش از این، روز ۲۷تیر۱۳۹۹، «علی فاطمی»، نایب‌رییس «انجمن داروسازان ایران»، گفته بود: «توزیع ماسک در داروخانه‌ها و نظارت بر تامین و توزیع ماسک در کشور به درستی انجام نمی‌شود. ما با یک تناقض مواجهیم. به عنوان مثال تولید ماسک در ایران قبل از کرونا ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار مورد در روز بود، اما بعد از کرونا، اکنون به ۷ میلیون در روز رسیده است. طبیعی است که مصرف مردم افزایش یافته، اما چرا این ماسک‌ها از سوی داروخانه‌ها توزیع نمیشوند؟ این موضوع مهمی است.»
فاطمی تاکید کرده بود که یک ماسک بیش از چهار تا پنج ساعت نباید استفاده شود: «در عین حال باید توجه کرد که ماسک بیش از چهار تا پنج ساعت به طور مداوم نباید استفاده شود. زیرا منافذ لایه پلیمری ماسک اندازه مشخصی دارند که جلو ورود ویروس را می‌گیرند. وقتی رطوبت تنفس خیلی زیاد شود، ماسک خاصیتش را از دست می‌دهد. حال وقتی این ماسک را شسته، اتو کنند و مجددا استفاده کنند، لایه پلیمری یا ملت‌بلون فوق‌العاده حساس است و منافذ از هم باز شده و به راحتی ذرات و از جمله ویروس‌ها از آن عبور می‌کند. از طرفی مردم خیال‌شان راحت است که ماسک دارند و فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت نمی‌کنند و این موضوع می‌تواند منجر به انتقال بیماری شود.»
«سیما سادات لاری»، سخنگوی وزارت بهداشت، روز چهارشنبه اعلام کرد ۱۵۸ شهر ایران در شرایط قرمز شیوع ویروس کرونا هستند و به طور میانگین ۱۰ درصد بستری‌های کرونایی فوتی می‌کنند. لاری گفته بود: «برای تعطیلی تهران پی‌گیر هستیم تا مصوبه دورکاری صورت گیرد و در برخی استان‌ها از جمله تهران تعطیلی یکهفتهای داشته باشیم.»
موضوع تعطیلی یکهفتهای در برخی استان‌ها با احتمال تمدید مجدد، در هفته جاری بارها از سوی مسئولان وزارت بهداشت عنوان شده است و دور از انتظار نیست با افزایش چشم‌گیر مبتلایان در روزهای گذشته این مصوبه اجرایی شود.
بر اساس آخرین آمار ارائه‌شده از سوی وزارت بهداشت، در ۲۴ ساعت منتهی به ظهر روز چهارشنبه، سه‌هزار و ۵۸۲ بیمار جدید به کووید-۱۹ مبتلا شدند که از این تعداد یک‌هزار و ۵۶۷ نفر بستری شدهاند.
روز چهارشنبه تعداد فوتیها بر اثر ابتلا به ویروس کرونا از مرز ۲۶ هزار نفر گذشت. لاری در این باره توضیح داده است: «در طول ۲۴ ساعت گذشته، ۱۸۳ بیمار کووید-۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جان‌باختگان این بیماری به ۲۶ هزار و ۱۶۹ نفر رسید.»
همچنین ۴۰۹۳ نفر از بیماران کرونایی در حال حاضر با وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند.
سخنگوی وزارت بهداشت گفته بود: «استان‌های تهران، اصفهان، قم، آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی، سمنان، قزوین، لرستان، اردبیل، خوزستان، کرمانشاه، کهگیلویهوبویراحمد، گیلان، بوشهر، زنجان، ایلام، خراسان رضوی، مازندران، چهارمحالوبختیاری، البرز، آذربایجان غربی، مرکزی، کرمان، خراسان شمالی، همدان و یزد در وضعیت قرمز قرار دارند. همچنین استان‌های کردستان، هرمزگان، فارس و گلستان نیز در وضعیت هشدار قرار دارند.»
«مینو محرز»، فوق‌تخصص بیماریهای عفونی و عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا، در مصاحبه‌ای در پاسخ به این سوال که آیا آمار ارائه‌شده از سوی وزارت بهداشت واقعی است یا خیر، گفت: «سازمان جهانی بهداشت آمار شما را زمانی قبول می‌کند که پی‌سی‌آر مثبت داشته باشید. مثبت کاذب کم است، اما ۳۰ تا ۴۰ درصد در تست‌ها منفی کاذب داریم، به همین دلیل ۳۰ تا ۴۰ درصد از بیمارهایمان گزارش نمیشوند. پزشکان باید به بیماران بگویند که اگر تست کسی منفی بود و با این حال علایم داشت، به این معنی است که او به کرونا مبتلا شده است.»
مطالب مرتبط:
گاه‌شمارکرونا در ایران؛ از انکار تا گورهای آهکی و شروع سیاست قرنطینه
گاه‌شمار کرونا در ایران؛ فوریه ۲۰۲۰
گاه‌شمار کرونا در ایران؛ مارچ ۲۰۲۰
گاه‌شمار کرونا در ایران؛ آوریل ۲۰۲۰
گاه‌شمار کرونا در ایران؛ می ۲۰۲۰
گاه‌شمار کرونا در ایران؛ ژوئن ۲۰۲۰
گاه‌شمار کرونا در ایران؛ جولای ۲۰۲۰
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر