هر رسانه مخاطب خاص خود را دارد. این یک واقعیت است. اما نکته مهم این است که مخاطبان به طور عام در رویارویی با محتوای رسانهها، به میزان وطن‌پرستی نویسندگان، ارزش‌های آن‌ها، از جمله عدالت اجتماعی، اخلاق‌گرایی و صداقت و نیز میزان شناخت و تسلط‌‌شان بر موضوعات روز جامعه و به تناسب ادعاهای مطرح در محتوا با باور نویسندگان توجه دارند. در واقع چنین ویژگی‌هایی، اعتماد مخاطب را تشکیل می‌دهند.
رسانه‌های حکومتی که نقش پروپاگاندای نظام سیاسی را بازی می‌کنند هم برای تاثیرگذاری بر مخاطبان، در مرحله اول باید بتوانند اعتماد آن‌ها را جلب کنند. در غیر این‌صورت، تلاش آن‌ها نه اهداف نظام سیاسی را محقق می‌سازد و نه به افکار عمومی شکل و فرم می‌دهد بلکه با تولید بی‌اعتمادی، تنها به قطب‌بندی شدن جامعه و تشدید تقسیم‌بندی‌های سیاسی فرهنگی کمک می‌کند. برای روشن شدن مساله، خوب است نگاهی داشته باشیم به گزارش خبرگزاری حکومتی «تسنیم» که در روز دوم تیر ۱۴۰۰ با عنوان «واقعیت وضعیت اسفناک برادران افکاری در زندان را ببینید» منتشر شده است.
تسنیم در این گزارش که با ویدیویی یک دقیقه و ۴۷ ثانیه‌ای تکمیل شده، تصویر بیرونی نسبت به وضعیت برادران «افکاری» در زندان را با آن‌چه آن را «واقعیت» خوانده، مقایسه کرده است.
این خبرگزاری حضور در سلول انفرادی کثیف واقع در زیرزمین‌های دارای شرایط نامطلوب با شکنجه، شکستن اعضای بدن و شستن ظرف غذا در توالت را بخشی از ادعاهای تحلیل‌گران رسانه‌های فارسی زبان خارج از کشور، از جمله «ایران‌وایر» عنوان کرده و نوشته است: «در ویدیوی زیر با بخشی از واقعیت مربوط به محل نگهداری این زندانیان آشنا خواهید شد.»
کل مدت زمان ویدیوی منتشر شده توسط خبرگزاری تسنیم، یک دقیقه و ۴۷ ثانیه است که ۵۲ ثانیه آن به تصاویری از سلول محل نگهداری برادران افکاری با دو زندانی دیگر اختصاص دارد و نشان می‌دهد آن‌ها در محیط ضدعفونی شده زندگی می‌کنند، امکان آشپزی، بازی، تماشای تلویزیون، استحمام و حیاطی برای هواخوری و فرصت ملاقات با خانواده دارند.
گزارش خبرگزاری تسنیم نمونه‌ای از «دیس اینفورمیشن» و «پروپاگاندا» است چراکه:
۱- گم‌راه کردن عامدانه افکار عمومی
خبرگزاری تسنیم عامدانه می‌کوشد با تحریف واقعیت از طریق نشان دادن ویدیویی ۵۲ ثانیه‌ای از دوران حبس برادران افکاری که روشن نیست در چه زمانی و با چه هدفی ضبط شده است، بر بخش بزرگی از حقیقت سرپوش بگذارد. طبیعی است که زندانیان پس از دریافت حکم قطعی قابل اجرا و ورود به بند عمومی و تحویل به سازمان زندان‌ها، مطابق آیین‌نامه امور زندان‌ها، از حداقلی از حقوق برخوردار شوند و سازمان زندان‌ها نیز وانمود می‌کند که آن را هرچند به طور ناقص رعایت می‌کند. اما آن‌چه همین فیلم نیز آن را به تصویر کشیده است، نشان می‌دهد که آن‌ها برخلاف قانون، در بند عمومی حضور ندارند بلکه در سلولی نگهداری می‌شوند که نه بند عمومی بلکه سوییتی انفرادی است و دسترسی به هواخوری عمومی هم ندارد.
علاوه بر این، آن‌چه مورد اعتراض فعالان حقوق بشر و ناظران حقوقی است، عدم رعایت حقوق افراد، از جمله موارد زیر است:
- بازداشت خودسرانه
- بازجویی‌های غیرقانونی
- اعتراف‌گیری علیه خود
- شکنجه
- نداشتن دسترسی به وکیل در تمام مراحل دادرسی
- صدور احکام ناعادلانه
- و ...
تمام این حقوق پیش از تحویل متهم به سازمان امور زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور و صدور حکم قطعی لازم‌الاجرا اتفاق می‌افتد و قرار نیست زندانی پس از دریافت حکم قطعی نیز هر روز ساعاتی را تحت شکنجه مضاعف بگذراند.
برادران افکاری («وحید» و «حبیب») به اتفاق «نوید» که اعدام شد، در جریان اعتراضات مرداد ۱۳۹۷ در شیراز بازداشت و به محاربه و قتل یک کارمند نهادی امنیتی متهم شدند.
به گفته «سعید»، دیگر عضو خانواده افکاری، با وجود گذشت ۲۹۲ روز از صدور حکم قطعی، آن‌ها هنوز به بند عمومی اعزام نشده‌اند.
۲- ترمیم چهره آیت‌الله رئیسی، رییس قوه قضاییه
بخش دیگری از این گزارش به تبلیغ آیت‌الله «ابراهیم رئیسی» و یا به عبارتی، به ترمیم چهره او اختصاص دارد. این خبرگزاری نوشته است: «سازمان زندان‌ها از بدو ورود آیت‌الله رئیسی در مسند رییس قوه قضاییه، اقدامات زیادی را چه در حوزه اصلاح قوانین و چه در حوزه عفو و مرخصی برای کاهش جمعیت زندان‌ها به کار گرفت که نتیجه آن کاهش خیره‌کننده تعداد زندانیان به عدد ۱۴۰ هزار نفر بوده است. اعطای چندین مورد عفو و مرخصی‌های گسترده هم‌زمان با شیوع کرونا که با هدف جلوگیری از گسترش این بیماری در زندان‌ها بود، بیش از ۱۰۰ هزار نفر را از زندان خارج کرد. در کنار این موارد، استفاده از پابند الکترونیک برای کنترل بخشی از زندانیان که دارای محکومیت‌های سبک به ویژه در حوزه اقتصادی هستند را هم باید لحاظ کرد.» حال آن که این اصلاحات و عفو و بخشش‌ها مشمول حال زندانیان سیاسی، عقیدتی و صنفی که اخبار آن‌ها از سوی مردم رصد می‌شوند، نشده و آن‌چه اتفاق افتاده است، حتی در صورت واقعیت، تاثیری بر خاطره تلخ مردم از عملکرد دستگاه قضایی در قتل عام زندانیان در دهه ۶۰ و تبدیل به ابزار حکومت برای سرکوب آزادی‌های مشروع مردم و فعالان مدنی در طول ۴۳ سال گذشته ندارد.
۳- تولید محتوا برای ناظران بین‌المللی
خبرگزاری تسنیم تنها جایی که در این گزارش صداقت به خرج داده، جایی است که می‌نویسد: «این اقدامات گسترده قوه قضاییه و به طور خاص، سازمان زندان‌ها، در حالی صورت گرفته است که نهادهای رسمی و غیررسمی حقوق بشر و حتی سازمان ملل توجه ویژه‌ای به این امر نداشته‌اند و تحت فشارهای سیاسی برخی کشورها برای هجمه به جمهوری اسلامی ایران، صرفا با استناد به گزارش‌ها و ادعاهای واهی برخی عناصر ضدانقلاب، علیه ایران اقدام کرده‌اند.»
یعنی این گزارش بیش از آن که مصرف داخلی داشته باشد، برای «علی باقری کنی»، معاون حقوق بشر قوه قضاییه تهیه شده است تا با ارایه آن به سازمان‌های بین‌المللی، از فشار رسانهها و گزارش‌گران مستقل بکاهد.
خبرگزاری تسنیم در این دست گزارش‌ها که تقریبا هر روزه در آن می‌توان یافت، یک حقیقت را انکار می‌کند و آن این است که رسانه بی‌اعتبار، قدرت تاثیرگذاری بر مخاطبان را ندارد و تنها تنش‌های سیاسی اجتماعی را تشدید می‌کند و بر بحران‌های کشور می‌افزاید.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر