close button
آیا می‌خواهید به نسخه سبک ایران‌وایر بروید؟
به نظر می‌رسد برای بارگذاری محتوای این صفحه مشکل دارید. برای رفع آن به نسخه سبک ایران‌وایر بروید.
صفحه‌های ویژه

دولت نیک‌منش؛ نخستین داور زن ایران و ورزشکار برجسته زرتشتی

۲۶ شهریور ۱۴۰۰
شما در ایران وایر
خواندن در ۳ دقیقه
«دولت نیک‌منش»، از زرتشتیان ایران، یکی از نخستین قهرمانان رشته‌های ورزشی والیبال و دوومیدانی زنان کشور است.
«دولت نیک‌منش»، از زرتشتیان ایران، یکی از نخستین قهرمانان رشته‌های ورزشی والیبال و دوومیدانی زنان کشور است.
«دولت نیک‌منش»، او از نخستین زنانی بود که در ایران لیسانس تربیت بدنی و سپس دکترا گرفت.
«دولت نیک‌منش»، او از نخستین زنانی بود که در ایران لیسانس تربیت بدنی و سپس دکترا گرفت.

آناهید بکتاش ، شهروندخبرنگار

ایران را تمامی ایرانیان، فارغ از عقاید شخصی، دین یا مذهب‌ خود ساخته‌اند. خبرنگاران و شهروندخبرنگاران «ایران‌وایر» در مجموعه‌ای، چهره‌های برجسته اقلیت‌های دینی و مذهبی را معرفی می‌کنند. شما هم اگر با شخصیت‌های برجسته اقلیت‌های دینی آشنایی دارید یا داستان زندگی و خدمات آن‌ها را می‌دانید، با ایمیل [email protected] تماس بگیرید و روایت خود را با ما در میان بگذارید.

***

«دولت نیک‌منش»، از زرتشتیان ایران، یکی از نخستین قهرمانان رشته‌های ورزشی والیبال و دوومیدانی زنان کشور و نخستین زن ایرانی دارای مدرک دکترای تربیت‌بدنی، سال ۱۳۱۳ در یزد متولد شد.

او یکی از چهار فرزند «شهریار ماونداد نیک‌منش خرمشاهی» و «مروارید خدایار هوختی جوپاری کرمانی» بود. دو برادر به نام‌های «پرویز» و «خدایار» و یک خواهر به نام «کیان‌دخت» داشت.

دولت نیک‌منش دوره ابتدایی را در دبستان «گیو» و متوسطه را در دبیرستان «انوشیروان دادگر» گذراند. هم‌زمان به فعالیت‌های ورزشی در دبیرستان مشغول و موفق به دریافت مدال نقره و طلا برای مدارس زرتشتی شد.

او از نخستین زنانی بود که در ایران لیسانس تربیت بدنی گرفت و در دبیرستان «نوربخش» به تربیت تیم ورزشی پرداخت و پس از هشت سال، از وزیر وقت نشان «خدمت ورزشی» دریافت کرد.

نیک‌منش پس از آن به «دانشگاه تهران» رفت و بعد از ۱۶ سال خدمت، در سال ۱۳۵۰ به عنوان دانشجوی بورسیه برای تحصیل عازم واشنگتن شد.

او علاوه بر این که در رشته تربیت بدنی تحصیل کرده بود، فوق‌لیسانس جامعه‌شناسی هم گرفت و سپس راهی امریکا شد. شهریور ۱۳۵۸، پس از چهار سال و نیم، هنگامی که به ایران بازگشت، نخستین زن ایرانی بود که مدرک دکترای تربیت‌بدنی داشت.

در پیشینه کاری‌ او می‌توان به عضویت هیات علمی دانشگاه تهران، سرپرستی ورزش دانشکده‌های مختلف این دانشگاه، عضویت در تیم ملی دو و میدانی، قهرمانی پرتاب دیسک کشور، عضویت در تیم ملی والیبال، مشاور، داور و مربی فدراسیون‌های والیبال و دو و میدانی اشاره کرد.

دولت نیک‌منش نخستین زن داور داخلی و بین‌المللی کشور هم بود که کار داوری مسابقات والیبال زنان را انجام می‌داد.

به گفته خودش، از همان روزهایی که دانش‌آموز بود و والیبال بازی می‌کرد، قهرمان پرتاب دیسک و وزنه کشور هم بود و برای کلاس‌های پایین‌تر معلمی می‌کرد. 

از روزی که دیپلم گرفت، دست روزگار دولت نیک‌منش را جزو پنج دختری قرار داد که نخستین لیسانسه‌های تربیت بدنی در ایران بودند.

او به مدت هشت سال در آموزش و پرورش و ۲۳ سال در دانشگاه تهران تدریس کرد و در سال ۱۳۸۰ استاد بازنشسته این دانشگاه شد.

دولت‌ نیک‌منش بهمن‌ ۱۳۸۸ به عنوان چهره‌ ماندگار از سوی «انجمن زرتشتیان تهران» برگزیده شد. هم‌اکنون از او عکس‌ها، کاپ‌ها و مدال‌های روزهای مسابقه، روزهای داوری و سال‌ها تدریس برجای مانده که از یادگارهای ارزشمند تاریخی و از افتخارات جامعه زرتشتی است.

 نیک‌منش در سال‌های آخر عمر در تنهایی و بی خبری همراه خواهرش در خانه‌ای قدیمی حوالی میدان «انقلاب» سکونت داشت و دچار بیماری آلزایمر شده بود.

او چندی قبل از درگذشتش، از بی‌اعتنایی مسوولان ورزش کشور ابراز گلایه کرد اما عمرش به دیدار و عیادت مسوولان قد نداد.

دولت نیک‌منش، نخستین زن پیش‌کسوت دو و میدانی ایران و استاد زرتشتی دانشگاه تهران در سن ۸۳ سالگی، در روز پنج‌شنبه ۳۰ آذر ۱۳۹۶ بر اثر بیماری در خانه‌ سالمندان زرتشتی درگذشت.

مطالب مرتبط:

آبراهام گورگنیان نقاش و مردم‌شناس ایرانی ارمنی‌تبار

کمال خان هوت؛ خواننده اهل سنت و از اساتید موسیقی مقامی بلوچستان

یسائی شاجانیان؛ نگارگر، مینیاتوریست، تذهیب کار ارمنی

موبد اردشیر خورشیدیان؛ پزشک، پژوهش‌گر و رییس انجمن زرتشتیان تهران

رحیم کهن، پزشک و فعال مدنی یهودی ایرانی

«یوسف اوهانِس»، استاد آشوری موسیقی آشیقی

هانیبال یوسف؛ موسیقی‌دان آشوری

از بخش پاسخگویی دیدن کنید

در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید

صفحه پاسخگویی

ثبت نظر

استان‌وایر

۱۲ فعال مدنی اردبیلی به اتهام توهین به رهبری به دادگاه احضار...

۲۶ شهریور ۱۴۰۰
خواندن در ۲ دقیقه
۱۲ فعال مدنی اردبیلی به اتهام توهین به رهبری به دادگاه احضار شدند