آبتین ساسانفر؛ حقوق‌دان زرتشتی و پژوهش‌گر تاریخ و فرهنگ ایران

مرجان امانت ، شهروندخبرنگار

ایران را تمامی ایرانیان، فارغ از عقاید شخصی، دین یا مذهب‌ خود ساخته‌اند. خبرنگاران و شهروندخبرنگاران «ایران‌وایر» در مجموعه‌ای، چهره‌های برجسته اقلیت‌های دینی و مذهبی را معرفی می‌کنند. شما هم اگر با شخصیت‌های برجسته اقلیت‌های دینی آشنایی دارید یا داستان زندگی و خدمات آن‌ها را می‌دانید، با ایمیل [email protected] تماس بگیرید و روایت خود را با ما در میان بگذارید.

***

«آبتین ساسانفر»، حقوق‌دان زرتشتی و پژوهش‌گر تاریخ و فرهنگ ایران که به واسطه پژوهش‌هایش درباره «اوستا» و آیین زرتشت شهرت داشت،‌ در سال ۱۳۰۷ خورشیدی در تهران متولد شد.

او آموزش‌های دوران ابتدایی و دبیرستان خود را در دبستان‌‌های «جمشید جم» و «فردوسی» و دبیرستان «فیروز بهرام» به پایان برد و پس از دانش‌آموخته شدن در رشته‌ حقوق و اقتصاد از «دانشگاه تهران»، به وکالت مشغول شد. پس از آن، کارشناسی‌ ارشد و دکترای حقوق را به ترتیب در «دانشگاه ژنو» در سوییس و «دانشگاه سوربون» در پاریس به انجام رساند.

دکتر ساسانفر با سمت مشاور حقوقی و وکیل دعاوی سازمان برق تهران و نیز داور بین‌المللی در امور مربوط به دعاوی راه‌آهن زوریخ، سوییس از سوی دولت ایران انجام وظیفه کرده است.

او هم‌چنین استاد «دانشگاه ملی» («شهید بهشتی» کنونی) نیز بوده است. همسرش «مهرافزون فیروزگر» نام داشت که یاری رسان آبتین ساسانفر در فعالیت‌های اجتماعی بود.

دکتر ساسانفر از زمان آموزش در دبیرستان و دانشگاه، به پژوهش در تاریخ ایران و آیین «اشوزرتشت» از دید علمی و زبان‌شناسی ‌پرداخت و با بهره بردن از آثار استادانی هم‌چون «ابراهیم پورداود»، «ذبیح بهروز»، موبد «شهمردان» و آثار پژوهش‌گران پارسی نظیر «تاراپورولا»، «کانگا»، «مدی» و «هومباخ»، نوشتارهای بی‌شماری در مجله‌ها و روزنامه‌های گوناگون تهران منتشر کرد.

ساسانفر آیین زرتشتی را «آیین آزاداندیشی» می‌داند و بر این باور است که این آیین درباره حکومت ادعایی ندارد و یک دین دولتی نیست.

دکتر ساسانفر پس از انقلاب ۱۳۵۷ در ایران، برای ادامه کار و تحقیقات در فرانسه اقامت گزید و در آن‌جا به وکالت دادگستری و امور اقتصادی در این کشور و هم‌چنین پژوهش‌های تاریخی و زبان‌شناسی درباره «اوستا» و آیین زرتشت مشغول بود. در همین رابطه، با «پُل دوبروی»، نویسنده کتاب‌های تاریخی و فلسفی درباره زرتشت همکاری داشت.

بنیان‌گذاری «مرکز فرهنگی زرتشتیان» در فرانسه، بنا نهادن ساختمان «انجمن جهانی زرتشتیان» در خیابان «ویکتور هوگو» پاریس، بنیان‌گذاری «فرهنگ‌سرای آریایی» در تاجیکستان، یاری‌رسانی چند میلیون دلاری برای خرید و ساخت «مرکز زرتشتیان بریتانیا» و دایر کردن چند مرکز زرتشتی در کشور امریکا از دیگر کارهای  ساسانفر بوده است.

آبتین ساسانفر از اعضای هیات امنای «دانش‌نامه ایرانیکا» بود و معاونت ریاست آن را بر عهده داشت. به پاس پشتیبانی او از این دانش‌نامه، جلد ۱۵ آن به او تقدیم شده است.

ساسانفر در کنار علاقه فراوان به آیین زرتشت و سعی بر سرمایه‌گذاری و پژوهش در این حوزه، به ارزش مدارا و رواداری اجتماعی نیز بسیار پایبند بود. او باور داشت که زرتشتی بودن لزوما به معنای این نیست که به باورمندان دیگر ادیان هم‌چون مسلمانان، اهانت و توهین شود. او آیین زرتشتی را یک فلسفه می‌دانست که برای خوشبختی مردم در همین دنیا است. او افراد و باورمندان به ادیان مختلف را دارای یک حریم شخصی می‌دانست که نباید به آن‌ها تعدی شود.

ترجمه و تفسیر گاتاهای زرتشت از زبان اوستایی به پارسی روان، افسانه‌های کهن در اوستا و ترجمه و تفسیر هات ۳۰ گاتاها برای یادبود و بزرگداشت پروفسور «عاصمی»، رییس فرهنگستان علوم تاجیکستان از آثار بر جای مانده از دکتر آبتین ساسانفر است.

آبتین ساسانفر هم‌چنین کتاب «آریایی‌ها و تمدن آریایی»، نوشته «محمد قل حضرت قل‌اف» (محمد حضرتی)، نویسنده تاجیک را به فارسی ترجمه کرده بود.

این پژوهش‌گر تاریخ و فرهنگ ایران که به واسطه پژوهش‌هایش درباره اوستا و آیین زرتشت شهرت داشت،‌ روز پنج‌شنبه دوم شهریور ۱۳۹۶ در شهر ژنو درگذشت.

  مطالب مرتبط:

موسی برال، پزشک یهودی ایرانی و نماینده مجلس شورای ملی

دولت نیک‌منش؛ نخستین داور زن ایران و ورزشکار برجسته زرتشتی

آبراهام گورگنیان نقاش و مردم‌شناس ایرانی ارمنی‌تبار

کمال خان هوت؛ خواننده اهل سنت و از اساتید موسیقی مقامی بلوچستان

یسائی شاجانیان؛ نگارگر، مینیاتوریست، تذهیب کار ارمنی