مقامات جمهوری اسلامی این روزها ادعا میکنند حدود ۷۵ درصد از شهروندان ایران در مقابل ویروس کرونا واکسینه هستند. آنها البته نمیگویند این تعداد مربوط به افرادی است که تنها یک دوز واکسن زدهاند و در واقع شمار شهروندانی که دو دوز واکسینه دریافت کردهاند، به ۲۵ درصد جمعیت نیز نمیرسد.
سوای این موضوع، بیشتر واکسنهای تزریق شده در ایران از نوع «سینوفارم»، ساخت کشور چین بودهاند.
بنا بر اعلام «مرکز تحقیقات سیاستگذاری سلامت فارس»، در یک مطالعه میزان تاثیر واکسن سینوفارم در جلوگیری از عفونت و ابتلا به ویروس تنها پنج درصد بوده است. همه اینها پیشبینی افزایش مجدد مرگ و میرها را مطرح کردهاند و خبر از شکست برنامه واکسیناسیون کرونا در ایران که خیلی دیر نیز آغاز شد را میدهند.
***
براساس تحقیقاتی که «مرکز تحقیقات سیاستگذاری سلامت» از ۳۸۰هزار شهروند در شهرستان شیراز انجام شده، میزان تاثیر واکسن سینوفارم در جلوگیری از عفونت (ابتلا به کرونا) پنج درصد، تاثیر آن در جلوگیری از بستری شدن ۵۵.۸ و تاثیر واکسن در جلوگیری از مرگ ۶۵ درصد است.
این تحقیقات در قالب یک نامه، به امضای «کامران باقری لنکرانی»، وزیر سابق بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و عضو «فرهنگستان علوم پزشکی» به «علیرضا مرندی»، رییس این فرهنگستان و مشاور رهبر جمهوری اسلامی رسیده است.
«محمدرضا محبوبفر»، کارشناس و پژوهشگر حوزه سلامت ساکن تهران با اشاره به این تحقیقات به «ایرانوایر» میگوید: «اولین موضوع این است که همچنان نمیدانیم واکسنی که در ایران مورد استفاده قرار گرفته، سینوفارم ساخت پکن است یا خیر. واکسن ساخت پکن که از نظر قیمت با واکسنهای استرازنکا، مدرنا و فایزر برابری میکند، به بسیاری از کشورهای دنیا، از جمله استرالیا، امریکا و کشورهای خاورمیانه ارسال شده و مورد استفاده قرار گرفته است. یک نوع واکسن سینوفارم درجه دوم هم داریم که در شهرهای غیر از پکن یا در کشور امارات تولید میشود. این که واکسن مورد استفاده در ایران کدام نوع بوده و حتی از چه منابعی تامین شده است، همچنان جای سوال دارد. از طرفی، پیش از این اعلام کردم که ایمنی بخشی واکسن سینوفارم در مقابل سویههای جدید کرونا تاثیرگذار نخواهد بود. در نتیجه، تاثیرگذاری این واکسن نیز همچنان زیر سوال است.»
پس از انتشار این تحقیقات و افزایش واکنشها به استفاده از واکسن سینوفارم در کشور، مرکز تحقیقات سیاستگذاری سلامت فارس طی بیانیهای که روز جمعه ۲۳ مهرماه ۱۴۰۰ منتشر شد، تاکید کرد که این تحقیقات مربوط به سویه «دلتا» کرونا بوده است.
۲۳۳ مرگ اعلام شده با پیسیآر مثبت عدد خوبی نیست
بنابر اعلام وزارت بهداشت، حدود ۷۰ میلیون دوز واکسن کرونا در کشور تزریق شده است. بیشتر این واکسنها در پیک پنجم کرونا و در بازه شهریور وارد کشور شده و از نوع سینوفارم بودهاند.
هرچند مقامات جمهوری اسلامی از واکسیناسیون ۷۵ درصدی شهروندان سخن به میان آوردهاند اما آمارها از افزایش شمار بیماران و مراجعه به بیمارستانها حکایت دارند؛ به طوری که در ۲۴ ساعت منتهی به ظهر روز جمعه ۲۳ مهر، ۱۱ هزار و ۸۵۷ بیمار جدید مبتلا به کووید-۱۹ در کشور شناسایی شدهاند. از این تعداد نیز هزار و۵۹۱ نفر در بیمارستانها بستری هستند.
این در حالی است که پیش از این گفته شده بود با سرعت بخشیدن به واکسیناسیون، شمار موارد مبتلا نیز کاهش خواهد یافت.
روز پنجشنبه ۲۲ مهر، «مسعود یونسیان»، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان این که تصور افزایش تزریق واکسن، کاهش موارد ابتلا را به همراه خواهد داشت، انتظار اشتباهی بود، توضیح داد: «در یک ماه اخیر، سرعت واکسیناسیون افزایش داشته و بین دوز اول تا دوز دوم حدود سه هفته فاصله زمانی لازم است تا شاهد ایجاد ایمنی باشیم.»
«شروین شکوهی»، رییس بخش عفونی «بیمارستان لقمان» تهران نیز در گفتوگویی که روز جمعه ۲۳ مهر ۱۴۰۰ با «ایرانوایر» داشت، در خصوص وضعیت کرونا در ایران توضیح داد: «در حال حاضر تعداد مراجعین تقریبا ثابت شده است؛ هرچند با شیب کمی رو به بالا در حال افزایش است. من فکر میکنم همین الان هم تعداد بیماران و مرگ و میرها از پیکهای اولیه ما بیشتر هستند. ۲۳۳ مرگ اعلام شده با پیسیآر مثبت عدد خوبی نیست چرا که میدانیم آمار واقعی بیشتر از این مقدار است.»
آمار کرونا در ایران امنیتی و محرمانه است
بنا بر اعلام وزارت بهداشت، کشور از قله خیز پنجم گذشته و روند بستری در اکثر نقاط کاهشی است اما همچنان بعضی از شهرهای بزرگ مثل تهران، کرج، تبریز، ارومیه و اصفهان در وضعیت نارنجی کرونا هستند. آمار بالای ابتلا و فوت نیز مربوط به همین شهرها است.
برخلاف این ادعا، محمدرضا محبوبفر معتقد است کشور از شهریور ماه امسال مستقیماً از پیک پنجم وارد پیک ششم کرونا شده است.
او میگوید دورهمیهای مذهبی، مراسم اربعین و سفرهای مردمی باعث شدهاند این پیک از شهریور ماه شکل بگیرد.
عدم شفافیت وزارت بهداشت و ستاد کرونا در ارایه آمار باعث بیاعتمادی کارشناسان، متخصصین، پزشکان و مردم به آنچه از سوی جمهوری اسلامی به عنوان آمار کرونا منتشر میشود، شده است.
محبوبفر میگوید آمارهای ارایه شده فعلی و پیشبینیهای انجام شده در خصوص پیک ششم به گونهای گواه مهندسی آمار از سوی برخی نهادها هستند.
او در اینباره توضیح میدهد: «جمهوری اسلامی در خصوص انتشار آمار، موقعیت سنجی میکند. هر زمان که صلاح بداند، آمار را بالا و هر زمان که صلاح دانست، آمار را پایین اعلام میکند مثلا اعلام میشود که در آبان پیک ششم سر باز میکند، حال این که پیک ششم از شهریور ماه آغاز شده است. همان زمان هم ما اعلام کردیم که پیک پنجم و ششم متصل به هم ادامه دارند.»
طی روزهای اخیر، مسعود یونسیان، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران معترض شده بود که وزارت بهداشت اطلاعات مربوط به بیماری کووید-۱۹ را در اختیار کارشناسان قرار نمیدهد.
او گفته بود برای پیشبینی روند بیماری، نیاز است آمار روزانه، از جمله تعداد موارد تست مثبت به تفکیک استان و موارد روزانه ابتلا که به صورت سرپایی تشخیص داده میشوند، در دسترس باشد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفته بود با توجه به این موضوع، پیشبینیها بر اساس حدس و گمان و حتی با استفاده از اطلاعاتی انجام که از سوی سازمان جهانی بهداشت منتشر میشوند.
محبوبفر درباره ضرورت در اختیار گذاشتن جزییات و اطلاعات مربوط به بیماری به «ایرانوایر» میگوید: «از ابتدای ورود ویروس کرونا به ایران، آمار بیماری کاملا محرمانه، امنیتی و طبقهبندی شده بود و همچنان نیز هست؛ به طور مثال، دولت جدید ادعا میکند حدود ۷۵ درصد شهروندان واکسینه شدهاند که این آمار کاملا دروغ و غیر واقعی است. چرا که میدانیم مجموع افراد واکسینه شده به ۲۵ درصد هم نمیرسد. مجموعه این ادعاها بدون ارایه جزییات باعث میشود به این ادعا که واکسنهای چینی و ایرانی روی کاهش آمار مبتلایان و جانباختگان کرونا تاثیرگذار بودهاند نیز اعتمادی نباشد.»
این پژوهشگر حوزه سلامت ادامه میدهد: «وقتی هیچگونه داده خامی در اختیار جامعه پزشکی و مجامع علمی حوزه سلامت قرار نگرفته است، اساساً اظهارنظری از روند بیماری در ایران نمیتوان کرد. پیشبینی در خصوص افزایش شیوع ویروس یا همان پیک ششم کرونا از ابتدای آبان ماه نیز تبدیل شده است به چیزی مانند بحران آب، برق و بسیاری از مسایل اقتصادی که آمار شفافی در خصوص آن در دسترس نیست و فقط آمارسازی میشود.»
«پیام طبرسی»، رییس بخش عفونی «بیمارستان مسیح دانشوری» نیز طی روزهای اخیر در پاسخ به این سوال خبرنگار صداوسیما در خصوص بروز پیک ششم گفته بود: «صد در صد موج جدید خواهیم داشت.»
به گفته طبرسی، این موج احتمالا از اوایل آبان آغاز خواهد شد.
احتمال تجدید واکسیناسیون چهقدر است؟
همه اینها در حالی است که در حال حاضر با وجود گسترده شدن واردات واکسن، تنها واکسن موجود در کشور برای تزریق به شهروندان، واکسن سینوفارم است و واکسنهای دیگر، از جمله «استرازنکا»، «اسپوتنیکوی» و «برکت» بیشتر با هدف تزریق برای دوز دوم شهروندان به کشور وارد میشوند.
محبوبفر در پایان با تاکید بر این که سرانجام واکسیناسیونی که جمهوری اسلامی در ایران انجام داده است، به تجدید واکسیناسیون خواهد انجامید، میگوید: «تجدید واکسیناسیون به معنای شکست سیاستهای حوزه سلامت جمهوری اسلامی و متعاقب آن، تن دادن به رفع تحریم و تعامل با جهان برای واردات واکسنهای مرغوب جهانی، از جمله مدرنا، فایزر و جانسون اند جانسون است.»
شروین شکوهی، رییس بخش عفونی بیمارستان لقمان تهران نیز در خصوص احتمال تجدید واکسیناسیون در ایران گفت: «مخالف این موضوع هستم. همه واکسنها برای نوعی ویروس ساخته شدهاند اما ویروس سویه جدید، شباهت کمی به ویروسی که واکسن اولیه برای آن تهیه شده است، دارد. به هر حال، ویروس تغییراتی پیدا کرده است که در مقابل واکسن مقاومت میکند. موضوع عجیبی هم نیست. هدف تمام واکسنها، کاهش مرگ و میر است که این کار را همه واکسنهای موجود انجام میدهند. در نتیجه، باید واکسنهای موجود استفاده شوند تا جلوی ویروس را بگیریم. هر چه قدر ما واکسن عوض کنیم، ویروس هم تغییر میکند. ما باید واکسن بزنیم و این که اعتراض کنیم واکسن فایزر نزدیم، معنی ندارد. چرا که مهم خود واکسیناسیون است.»
در حال حاضر، وزارت بهداشت ایران تصمیم گرفته است دوز سوم واکسن سینوفارم را به شهروندان بالای ۶۵ سال و افراد در معرض خطر، از جمله کادر بهداشت و درمان و بیماران نقص سیستم ایمنی و بیماران مبتلا به سرطان تزریق کند.
ثبت نظر