به گفته «شارون نظریان» جمهوری اسلامی ایران، امروز، حامی شماره یکِ یهودیستیزی و انکار هولوکاست در جهان است: «هیچ حکومت دیگری اینگونه، یعنی بیدرنگ و بیتردید، در رسانهها و بیانیههای رسمی خود، از ادبیات مرسوم یهودیستیزی، به منظور توهین و افترا به یهودیان و به اسراییل و با هدف انکار هولوکاست، استفاده نمیکند. ما دیده و شنیدهایم که رهبران ایران از نابودی یهودیان گفتهاند و از اینکه میخواهند آنها را به دریا بریزند. رژیم ایران، هر سال، در انکار هولوکاست مسابقه کاریکاتور برگزار میکند. این کارها را هیچ حکومتی در دنیا انجام نمیدهد.»
«نظریان»، نایبریيس امور بینالملل «اتحادیه ضد افترا»، با حضور در نشست «یهودیستیزی و انکار هولوکاست در ایران» که توسط «ایرانوایر» در روز دوازدهم ژانویه بهصورت آنلاین برگزار شد و گزارش آن در یوتیوب نیز موجود است، تحلیل دقیق و درخشانی از این موضوع ارائه میدهد. «مازیار بهاری» از «ایرانوایر» اداره این نشست را به عهده داشت و علاوه بر «نظریان»، دو کنشگر برجسته ایرانی-یهودی، «حمید صبی»، وکیل مقیم لندن و «جورج هارونیان» از لسآنجلس، نیز در این گفتوگو حضور داشتند.
«نظریان» میگوید که دولت جمهوری اسلامی نگرش یهودیستیزانه خود را محدود به مرزهای کشور نکرده است: «ایران از نیروهای نیابتی خود نیز در این راستا استفاده میکند. حزبالله و حماس و حوثیها در یمن، همگی این ادبیات را بهکار میگیرند.» او در ادامه میافزاید: «مقامات ایرانی همان پروپاگاندا را از طریق شبکههای حکومتیِ اسپانیاییزبان در آمریکای لاتین و در کشورهای اسپانیاییزبان تبلیغ و ترویج میکنند.»
شایان ذکر است که یهودیستیزی نه ساخته و پرداخته ایران است و نه با انقلاب سال ۱۳۵۷ در این کشور پدید آمده است. «حمید صبی» میگوید: «یهودیستیزی از زمانی که یهودیان در دنیا پراکنده شدهاند، همراه آنها بوده است». یهودیستیزی در ایران، در دوران حکومت رضا شاه پهلوی (از ۱۳۰۴ تا ۱۳۲۰) و به دلیل روابط نزدیک آلمان نازی و ایران، رنگ و روی مدرنی به خود گرفت.
«صبی» میگوید: «یهودیستیزی و تفکرات نژادپرستانه جایگاه مهمی در ایران پیدا کرد. اکثر نمایندگان مجلس ایران را نخبگانی تشکیل میدادند که در آلمان تحصیل کرده بودند، یا هوادار هیتلر و نازیها بودند.» او میافزاید که اعضای حزب «سوسیالیست ملی کارگران» یا «سومکا»، که یک حزب نئونازی بود، با «پیراهنهای قهوهای [به تن] و خنجر به کمر» راهپیمایی و «به یهودیان حمله میکردند.»
«صبی» میگوید: «وقتی که انقلاب شد، یهودیستیزی بیشتر شکل ضدصهیونیسم به خود گرفت.» ادبیات آیتالله «روحالله خمینی»، بنیانگذار جمهوری اسلامی، معمولا صهیونیسم را هدف میگرفت و علیه کشور اسراییل بود. سرکوب اقلیتها نیز به این بهانه صورت میگرفت که آنها را ماموران صهیونیسم میدانستند که به دنبال براندازی جمهوری و انقلاب اسلامی هستند.
«صبی» که در دوران انقلاب کنشگر جوانی بود، به یاد میآورد که در آن دوران بهعنوان یکی از نمایندگان اقلیت کلیمی ایران با «مهدی بازرگان»، اولین نخستوزیر جمهوری اسلامی، دیدار کرده است. او میگوید که در جریان این دیدار، «طبیعتا بحث صهیونیسم پیش آمد» و نمایندگان یهودی تاکید داشتند که مقامات ایران نباید باورِ دینیِ یهودیان به بازگشت به «صهیون» را با جریان سیاسی بهنام «صهیونیسم» اشتباه بگیرند.
او میگوید: «بازرگان بسیار تعجب کرده بود و به ما گفت که فکر میکرده که صهیون اسمِ فامیل بنیانگذار صهیونیسم است. جهالت [تا چه حد!] مردی که تمام عمرش را صرف مبارزه و دفاع از فلسطینیها کرده بود، هیچ چیز درباره صهیونیسم نمیدانست!»
در دوران جنگ ایران و عراق، جمهوری اسلامی از یک سو به صهیونیسم میتاخت و فرقی نیز بین این جریان سیاسی و باورهای مذهبی یهودیان ایران قائل نمیشد؛ و از سوی دیگر نیز ابایی نداشت که از اسراییل کمک بگیرد. «صبی» میگوید: «مشخص بود که آنهایی که با اسراییل در ارتباط بودند، فقط در صورتی مورد حمله قرار میگرفتند که یهودی بودند. خمینی عمیقا، عمیقا یهودیستیز بود، اما وقتی که هاشمی رفسنجانی با موساد مینشست و میپذیرفت که از آنها سلاح بگیرد، هیچکس نمیگفت که کار نادرستی کرده است. ولی وقتی که حبیب القانیان، تاجر و خیّر ایرانی-یهودی که رییس انجمن کلیمیان تهران بود، به اسراییل سفر کرد، گفتند که گناه کبیره است و او را به اعدام محکوم کردند.»
«صبی» ماجرای «القانیان» را «نقطه عطفی» در تاریخ زندگی یهودیان در ایران میداند. به گفته او، «القانیان» «چهرهای بسیار محبوب و مردمی» بود، رهبر و پناه بسیاری از خانوادههای یهودی و غیریهودی در ایران بود. «القانیان» در زمانی که نخستین جرقههای انقلاب زده شد، خارج از کشور بود و «صبی» میگوید که به او «التماس کرده» که به ایران برنگردد. اما او به ایران بازگشت، و آن طور که «صبی» تعریف میکند، گفته بود: «نمیخواهم در خارج زندگی کنم. بودنم در اینجا خیال جامعه [یهودیان] را راحتتر میکند». «صبی» میگوید که در آن زمان «همه خیلی نگران او بودند.»
«القانیان» در بیست و پنجم اسفند ۱۳۵۷، چند ماه پس از آغاز انقلاب، بازداشت شد. دادگاه بررسی اتهامات او در نوزدهم اردیبهشت، در کمتر از ۲۰ دقیقه، برگزار شد و «القانیان» به اتهام فساد، غارت داراییهای ملی، ارتباط با اسراییل و صهیونیسم، و ملاقات با رهبران اسراییلی مجرم شناخته شد و در بامداد فردای آن روز تیرباران شد. «القانیان» نخستین شهروند یهودی ایران بود که توسط جمهوری اسلامی اعدام شد.
به گفته «نظریان»، اعدام «القانیان» ریشه در یکی از قدیمیترین باورهای ضدیهود دارد: «یهودی ارزشها و معیارهای متضاد دارد.» او در توضیح این نکته میگوید: «شما یهودی هستید، ایرانی نیستید. این شعار یهودیستیزانه تلویحا میگوید که ما شما را به عنوان شهروند کشوری که در آن متولد شدهاید، قبول نداریم.»
«صبی» بر این باور است که «دلیل اصلی» مهاجرت بسیاری از یهودیان ایران، در اوایل دهه ۶۰ خورشیدی، مرگ «القانیان» بود. «جورج هارونیان» که مقیم لسآنجلس است، بر این نکته تاکید میکند که پیش از انقلاب، حدود ۸۰ هزار یهودی در ایران زندگی میکردند. به گفته او، بسیاری از یهودیان ایران، در دهه ۲۰ و ۳۰ خورشیدی و همچنین در دوران جنگ ایران و عراق، مجبور به ترک وطن شدند. امروز جمعیت یهودیان ایران حدود ۲۰ هزار تن است.
«نظریان» در پاسخ به سوال «مازیار بهاری» در مورد تاثیر یهودیستیزی، آن را نشانه معضلی هشداردهنده در کل جامعه میداند. جامعهای که «یهودیان را سرکوب میکند و فراری میدهد، مشخصا جامعهای ناسالم برای تمام شهروندان است. یهودیستیزی تنها معضل یهودیان نیست. بازتاب [این واقعیت] است که جامعه در حال لغزیدن و عقبگرد است، اگر ساختاری دموکراتیک داشته باشد. این آن چیزی است که در حال حاضر در مجارستان یا در دیگر مناطق جهان شاهدش هستیم.» او میافزاید که وقتی یهودیان هدف قرار میگیرند: «سایر اقلیتها و بقیه شهروندان نیز دیگر در امان نیستند. یهودیستیزی مساله همه ما است.»
«نظریان» میگوید که سرکوب یهودیان و نابودی اقلیتهای یهودی «تنها یک شکست فکری و نظری نیست؛ بلکه خسارتی فرهنگی و مالی نیز محسوب میشود. عراق امروز، سوریه و لبنان، تمام این کشورها، زمانی از جوامع یهودیِ بسیار پویایی برخوردار بودند، اکنون اما دیگر [یهودیان] هیچ نقشی در این کشورها ایفا نمیکنند. این اتفاق یک پیام مشخص برای آنهایی دارد که هنوز در این جوامع زندگی میکنند و آن این که بخش پویایی از جامعه شما دیگر وجود ندارد.» «جورج هارونیان» نیز به این نکته اشاره میکند که بر اساس گزارشها، در دهه ۳۰ خورشیدی در حالی که نسبت جمعیت یهودیان در مقایسه با جمعیت کل کشور بسیار کوچک بود، حدود ۱۰ درصد پزشکان ایران یهودی بودند.
به اعتقاد «هارونیان»، آن ۲۰ هزار یهودی که همچنان امروز در ایران زندگی میکنند به دلیل علاقه به زادگاه خود تصمیم به ماندن گرفتهاند، اما ماندن در ایران یعنی تحمل هرروزه نفرتپراکنی در رسانههای رسمی و کتابهای درسی: «مادرها و پدرها خیلی از پروپاگاندای ضداسراییلی در مدارس نگران هستند. بچهها نفرت از اسراییل و به گفته آنها صهیونیستها را تعلیم میبینند. پیش آمده که کودکی به خانه بیاید و به مادرش بگوید، مامان، امروز درباره اسراییل میگفتند [فلان و بهمان]. فامیلهای تو هم آنجا زندگی میکنند، نه؟»
«نظریان» میافزاید که کارشناسان «اتحادیه ضد افترا» کتابهای درسی را در سراسر خاورمیانه مورد مطالعه قرار دادهاند: «به دانشآموزان در ایران با شعار مرگ بر اسرائیل آموزش میدهند که یهودیان از همان دوران آغازین اسلام علیه اسلام توطئه میکردهاند.» آنها میگویند که تحریمهای آمریکا علیه ایران نیز بخشی از «توطئه شیطانی» یهودیان است. به گفته «نظریان»، یهودیانِ مقیم ایران «اقلیتی هستند که در دام گرفتار شدهاند»: «آنها هر روز باید با این ترس زندگی کنند که کی و چهگونه به جاسوسی متهم خواهند شد. مجبورند که در تظاهرات ضداسراییلی شرکت کنند؛ چاره دیگری هم ندارند، اگر این کار را نکنند، آنان را متهم میکنند.» «نظریان» میافزاید که در واقع تمام اقلیتها، از جمله بهاییان و سایر اقلیتهای مذهبی و «کل کشور» ایران در دام حکومت و ایدئولوژی جمهوری اسلامی گرفتار شدهاند.
«هارونیان» با یادآوری مناظره تلویزیونی که در جریان آن، فردی خطاب به او میگوید که او «ایرانی نیست» و «وابسته به دشمن نظام [اسراییل]» است، خاطرنشان میکند که یهودیان ۲ هزار و ۷۰۰ سال پیش به ایران آمدهاند؛ زبان فارسی و عبری بر یکدیگر تاثیر گذاشتهاند و فرهنگ ایرانی و یهودی قرنها است که در هم ریشه دواندهاند: «یهودیانی که در ایران ماندهاند، طبیعتا در سرزمین خودشان هستند، اما من تردید ندارم که زمانی که دوران این رژیم خاتمه یابد، یهودیان و ایرانیان بار دیگر روابط فوقالعاده خود را باز خواهند یافت.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر