ایران، جام جهانی و نگرانیِ همیشگی در چارچوب دروازه

از میانِ 4 دروازه‌بانی که در اردوی اتریش حضور داشتند، سوشا مکانی خط خورد. در فهرست 23 نفره‌ی ایران برای جام جهانی 2014، نام علیرضا حقیقی و رحمان احمدی و دانیل داوری ثبت شده است. در کوران برگزاریِ مسابقات مقدماتی جام جهانی، کسی فکر نمی‌کرد در آستانه‌ی آغاز این بازیها، رقابت برای حضور در دروازه‌ی ایران میانِ این 3 نفر باشد. تیم ایران در سه دوره‌ی قبلیِ حضور در جام جهانی نیز مشکلاتِ ویژه در این پست داشت.

1978؛ حجازی تهدید میکند: پول ندهید تا سوار هواپیما نمی‌شوم

ناصر حجازی که چند بار با مسئولانِ وقتِ فدراسیون فوتبال بر سر پاداش بازیکنان دچار اختلاف شده بود؛ در آستانه‌ی اعزام تیم ملی به جام جهانی تهدید کرد که اگر پاداشِ صعود به جام جهانی را کامل دریافت نکند، سوارِ هواپیما نخواهد شد. این ماجرا سرانجام با پرداخت پاداش حجازی از سوی فدراسیون فوتبال حل شد و او در هواپیما کنار همبازیانش نشست. حضور حجازی در چارچوب دروازه ایران مهم و مثبت بود اما او و خط دفاع ایران در آرژانتین نمایش خوبی نداشتند و با دریافت 8 گل در سه بازی، ایران به کارش پایان داد.

1998؛ اگر عابدزاده به بازی اول می‌رسید...

خیلی‌ها هنوز با دیدنِ این عکس، حسرت نبودِ احمدرضا عابدزاده در بازی با یوگسلاوی را می‌خورند. نیما نکیسا که در جام ملت‌های 1996 درخشیده بود؛ در جام جهانی هم در نخستین بازی به جای عابدزاده‌ی مصدوم، در چارچوب دروازه‌ی ایران ایستاد اما تنها یک خطای محاسباتی از او و زرینچه باعث شد یوگسلاوی در مسابقه‌ای که برتریِ خاصی نسبت به ایران نداشت، پیروز شود. در صحنه‌ی گل یوگسلاوی، درست چند لحظه پیش از ضربه‌ی «میهایلوویچ» به توپ، نکیسا یک قدم به چپ برداشت و همین گام به چپ باعث شد که نتواند با شیرجه، خودش را به توپ برساند. عابدزاده از بازی با آمریکا به ترکیب ایران بازگشت و بازوبند کاپیتانی را هم به بازو بست. عابدزاده مقابل آمریکا چنان درخشید که بعدها نبودش در بازی با یوگسلاوی، تبدیل شد به حسرتِ فوتبالی‌ها.

2006؛ پای میرزاپور

ابراهیم میرزاپور از همان سال 2001 که توسطِ بلاژویچ به عنوانِ گلر اول تیم ملی ایران انتخاب شد، در بازی با پا مشکلِ پایه‌ای داشت. گاهی ضرباتِ کنارِ دروازه را هم یکی از مدافعانِ ایران می‌زد تا میرزاپور در موقعیت پُرریسک قرار نگیرد. سرانجام این ضعفِ میرزاپور در جام جهانی دردسرساز شد. در دقیقه 75 بازی با مکزیک، حسین کعبی پاس به عقب داد و میرزاپور ضربه بسیار بدی با پا به توپ زد و سپس رحمان رضایی دچار اشتباه شد تا مکزیکی‌ها با یک پاس به مقابل دروازه‌ی ایران برسند و با ضربه‌ی «براوو» به گل برسند؛ مکزیک 2-ایران 1. تیم برانکو این شانس را داشت که بازی نخست‌اش در این دوره را با تساوی به پایان برساند اما اشتباه بزرگ میرزاپور و رضایی باعث ثبت گل دوم مکزیک شد. ایران اگر یک امتیاز از مکزیک می‌گرفت؛ داستان دیگری برایش رقم می‌خورد.

از رودباریان تا رحمتی

پس از جام جهانی 2006 پیراهن شماره یک ایران از میرزاپور گرفته شد. امیر قلعه‌نویی وحید طالب‌لو و حسن رودباریان را شایسته‌‌ی قرار گرفتن در چارچوب دروازه‌ ایران می‌دانست. در جام ملتهای 2007 در بازی با کره‌جنوبی رودباریان حدود 110 دقیقه در زمین حضور داشت اما برای ضربات پنالتی، طالب‌لو وارد زمین شد و یک پنالتی را هم از بازیکن کره گرفت اما مانعِ شکست و حذفِ ایران نشد. در مقدماتی جام جهانی 2010 اما مهدی رحمتی تبدیل شد به مرد شماره یک تیم ملی ایران. هرچند ایران به جام جهانی صعود نکرد اما رحمتی یک گلر مطمئن بود که در جام ملتهای 2011 هم نمایشِ خوبی داشت.

2014؛ این سه نفر

 

همه از ماجراهایی که باعثِ کنار رفتنِ مهدی رحمتی از تیم ملی شد، خبر داریم. ایران سه بازی پایانی‌اش در مرحله‌ی مقدماتی جام جهانی را با رحمان احمدی پشت سر گذاشت. رحمتی برای بازگشت به تیم ملی چند بار تلاش کرد و چند هفته پیش حتا در یک برنامه‌ی زنده‌ی تلویزیونی به گریه افتاد، اما باز هم نام‌اش در میان بازیکنان ایران برای اردوی اتریش قرار نگرفت. اینکه کیروش تصمیمِ درستی در موردِ رحمتی گرفت یا نه، موضوعِ این نوشته نیست. حالا کیروش مانده و سه دروازه‌بان. بار دیگر همچون روزهای پیش از جام جهانی 1998 و 2006 احتمال ناکارآمدیِ دروازه‌بان ایران، همه را ترسانده. دانیال داوری که در فصلِ اخیر با «برانشوایگ» از بوندسلیگا سقوط کرد و به گراس هاپرز سوییس پیوسته، در چند بازی دوستانه‌ ایران متزلزل ظاهر شد و مقابل گینه هم گلهای بدی خورد. داوری در مکالمه به زبان فارسی هم ضعیف است و این باعث شده کیروش از مدافعانِ تیم ملی بخواهد که با داوری با زبان انگلیسی صحبت کنند. رحمان احمدی هم هرچند در بازی آخرِ ایران در مرحله مقدماتی مقابل کره‌جنوبی چند فرصت مسلم گلزنی را از کره‌یی‌ها گرفت اما هرگز در حدِ بهترین گزینه‌ برای دروازه‌ی تیم ملی مطرح نشده است. علیرضا حقیقی 18 ساله بود که در جریان بازی پرسپولیس-سایپا، به جای فرشید کریمی مصدوم وارد زمین شد و پنالتی علی دایی را مهار کرد. از همان روز خیلی‌ها منتظر بودند حقیقی جانشین عابدزاده در پرسپولیس و تیم ملی شود. حقیقی اما در چند سال اخیر نوسان زیادی داشت. او به روبین کازان رفت و حالا در دسته دوم پرتغال در تیم اسپورتینگ کوویلیا بازی می‌کند. حضور حقیقی در ترکیب اصلی ایران در جام جهانی حتا خودش را هم متعجب خواهد کرد.

سازماندهی خط دفاع به زبان انگلیسی

 پیش از جام جهانی 1978 نگرانی اصلی برای دروازه‌ی ایران، راضی کردن ناصر حجازی به همراهیِ تیم بود که به موقع این نگرانی برطرف شد. در جام جهانی 1998 آماده شدن عابدزاده برای بازیها دغدغه‌ی بزرگی بود که او به بازی اول نرسید و تیم ملی چوب نداشتن کاپیتان‌اش را خورد. در جام جهانی 2006 هم همه نگران بودند که مبادا میرزاپور با پا به توپ ضربه بدی بزند که زد و ایران یک گل بد خورد و دو امتیاز را از دست داد. در هر سه مورد(هر سه جام جهانی) تکلیف دروازه‌بان اول ایران روشن بود. این بار اما نگرانیِ اصلی این است که کدام یک از این سه دروازه‌بان که نام‌شان در فهرست 23 نفره‌ی ایران قرار دارد؛ می‌توانند کم‌اشتباه و مطمئن بازی کنند. به نظر می‌رسد شانس داوری بیش از دو گلر دیگر باشد؛ گلری که اگر در ترکیب قرار بگیرد، باید در حساس‌ترین لحظات بازی، به زبان انگلیسی با جلال حسینی و امیرحسین صادقی صحبت کند.