اولین فیلم ِسینمایی فارسی زبان ِاسرائیل

«باباجون» فیلمی است به زبان فارسی که توسط «یوول دلشاد» کارگردان اسرائیلی ایرانی تبار، و گروهی از بازیگران که همگی متولد ایران هستند، ساخته می شود. این فیلم که اولین فیلم فارسی زبان اسرائیلی به حساب می آید و داستان اختلافات سه نسل از یک خانواده یهودی ایرانی را روایت می کند، سال آینده راهی پرده سینماها خواهد شد.

ماجرای فیلم در یک شهرک نشین اسرائیلی می گذرد که اکثریت ساکنان آن را کلیمیان ایرانی تشکیل می دهند، «اسحاق» یکی از آن هاست که همچون پدر، یک مزرعه پرورش بوقلمون را در صحرای «نِه گِو» Negev اداره می کند. او برادری دارد به نام «داریوش» که در جستجوی زندگی و دنیایی آزادتر به آمریکا مهاجرت کرده است. پدر اسحاق یعنی «باباجون» که نام فیلم از او می آید می خواهد همچنان ارزش های سنتی را در خانواده حفظ کند، این در حالی ست که «موتی» Moti پسر اسحاق با مذهب و سنت های پدرسالارانه خانواده مقابله می کند.

«نوید نگهبان» بازیگر آمریکایی متولد ایران که در نقش اسحاق بازی می کند درباره فیلم می گوید: «این فیلم دریچه دنیایی را باز می کند که خیلی ها در مورد آن چیز زیادی نمی دانند، و از این لحاظ فیلم مهمی است، مهم ترین نقش آن هم می تواند یادآوری این نکته باشد که انسان ها اختلافات را کنار بگذارند و تفاوت های همدیگر را بپذیرند.»
«یوول دلشاد» کارگردان فیلم می گوید که اساس انتخاب بازیگران را بر شباهت زندگی واقعی آن ها با نقش هایشان قرار داده است. برای مثال «فریبرز داوودیان» که در نقش «داریوش» بازی می کند، کلیمی ایرانی تباری ست که در لوس انجلس زندگی می کند. «فرج الیاس» ۷۳ ساله که در نقش «باباجون» ظاهر شده هم متولد ایران و دقیقا مانند کاراکتری که نقشش را بازی می کند، ساکن یک شهرک کشاورزی در اسرائیل است. «آشر آوراهامی» Asher Avrahami سیزده ساله که نقش موتی را بازی می کند هم از همان شهرک می آید، جایی در جنوب اسرائیل به نام Zerahia که بیشتر جمعیت آن را کلیمیان ایرانی تبار تشکیل می دهند. 
دلشاد که علاوه بر کارگردانی فیلم نویسنده فیلمنامه آن نیز هست در این باره می گوید: «من در جستجوی بازیگرانی بودم که اشتراکاتی با شخصیت های فیلمنامه داشته باشند چون دنیایی که از آن می آیند دقیقا همان دنیایی است که در فیلم وجود دارد.» 
فریبرز داوودیان و نوید نگهبان که پیش از این در مجموعه معروف تلویزیونی وطن (Homeland) و فیلم سینمایی «سنگسار ثریا» The Stoning of Soraya M. با یکدیگر کار کرده بودند، هر دو ابراز امیدواری می کنند که تنش میان ایران و اسرائیل بر طرف شده و دو طرف بیشتر بر اشتراکات فرهنگی و منافع مشترک تاکید کنند. 
داوودیان می گوید: «دیگر گذشت آن زمانی که اسرائیلی، عرب، ایرانی، سنی و شیعه می گفتند: «نمی توانیم با هم کنار بیاییم؟ خب پس بیا بجنگیم!» اکنون دوره و زمانه دیگری شده، الان می گوییم «من انسان خوبی هستم، تو هم انسان خوبی هستی، پس بیا با هم خوش بگذرانیم.»
در مورد این فیلم کسی نگران تاثیر منفی تنش میان ایران و اسرائیل بر تولید آن نیست. تهیه کننده فیلم «دیوید سیلبر» (که تولید فیلم کاندید اسکار بیوفورت Beaufort  را هم در کارنامه دارد) می گوید: «فیلم برای تماشاگر پرشمار ساخته می شود و با وجود ممنوعیت های رژیم ایران امیدواریم به دست مخاطب ایرانی هم برسد. این داستان به بستر فرهنگی اش خیلی وابسته است و بالاخره راهی پیدا می شود که تماشاگر ایرانی هم این فیلم را ببیند.»
بازیگران این فیلم علیرغم اختلاف نسل ها، و مذهب و ملیت متفاوت، می گویند که به واسطه اشتراکات فرهنگی ایرانی به خوبی با هم هماهنگ شده اند. یک بار که حین فیلمبرداری آهنگ ایرانی خاطره انگیزی پخش می شود تعداد زیادی از عوامل و بازیگران احساساتی شده و به گریه می افتند. نگهبان در این باره می گوید: «ارتباط محکمی که بین تو و اصلیت تو وجود دارد هرگز از بین نمی رود، ادعا نمی کنم که این ارتباط صد در صد و همیشگی است ولی آن جایی که ازش آمده ای همیشه در قلبت است.»
نگهبان و داوودیان به همراه الیاسی و آوراهامی برای اولین بار است که در چنین نقش هایی بازی می کنند ولی مشکلی با آن نداشته اند. دلشاد می گوید آن ها با لوکیشن فیلمبرداری هم که شهرکی بسیار شبیه «زراهیا»ست خیلی راحت بوده اند. 
بیشتر فیلم در شهرک کوچکی به نام «آیانوت» Ayanot فیلمبرداری شده که فقط یک ربع ساعت با «زراهیا» فاصله دارد. مکانی پر زرق و برق با دیوارهای قهوه ای کمرنگ و چمن کاری های تزئینی که به گفته الیاسی دقیقا «زراهیا» را پیش چشم تصویر می کند. 
برای آن دسته از بازیگرانی که در کودکی ایران را ترک کرده اند، همکاری در این فیلم موقعیت مناسبی است تا دوباره به وطن متصل شده و آن بخش پیچیده ولی گرم و روشن فرهنگ ایرانی را به نمایش بگذارند. 
داوودیان می گوید: «من در آمریکا بزرگ شده ام ولی وقتی دارم با زبان فارسی کارم را انجام می دهم به نظرم خیلی طبیعی تر و غریزی تر بازی می کنم. من تا ۱۶ سالگی در ایران زندگی کردم اما همچنان این زبان را زنده نگه داشته ام. فارسی هنوز زبان اول من است.»  

منبع: JTA