سر قبر شاه

سر قبر شاه from JJ On the Road on Vimeo.

الان دو تا ایرانی کنارم نشستن. شهریار و رضا. دیشب از آمریکا رسیدن و اتفاقی هم هتل شدیم. از لهجه فارسی-انگلیسی شون فهمیدم هموطنن. رفتم سلام کردم و کمی خوش و بش کردیم. پرسیدن  تو قاهره کجاها رفتم؟ گفتم دو روزه اومدم و فعلا فقط رفتم سر قبر شاه و چند تا مسجد و کلیسا. سر قبر شاه؟ تعجب کردن. تازه یادشون اومده بود که اینجا دفن شده. تو مسجد الرفایی. امروز خودشون رفتن دیدن و چند ساعت پیش برگشتن. با آی فون بیست سی تا عکس گرفته بودن. یکی در حالت سلام نظامی کنار سنگ قبر. عکس خنده داری بود ولی نمی دونم جدی بود یا شوخی. نه من پرسیدم طرفدار شاهن نه اونا. فکر کنم اولین باری بود در باره شاه با ایرانی ها حرف زده بودم بدون اینکه جناح بندی ها مشخص بشه.

دیروز که با حسین راننده مصری رفتم مسجد الرفایی دربونش، محمد، با خنده گفت «حال شما خوبه؟» انقدر ایرانی دیده بود که چند کلمه فارسی یاد گرفته بود. چند بار اسم «فرح دیبا» رو تکرار کرد که هر سال می یاد زیارت. بعد با چند کلمه ی انگلیسی که بلد بود شروع کرد به سخنرانی در مورد اینکه ورود به مسجد مجانیه و پول به هیچ وجه لازم نیست بدم و همه زحمات در راه خداست ولی... یه پاکت کارت پستال داره که اگه مایل باشم می تونم بخرم. گفتم ۱۰ پوند. خندید. ۱۰ پوند؟ ۲۰ تا کارت پستال (خم شده و خاک خورده) ۱۰ پوند؟ یعنی خجالت بکش گدابازی درنیار ۲۰ پوند رد کن بیاد. می شد حدود سه دلار. دادم و دکمه ضبط ویدیو دوربین رو زدم و با حسین از پله های ورودی رفتیم بالا.

محمد گفته بود وارد مسجد که شدیم دو تا دست چپ که بریم می رسیم به قبر شاه. وارد که شدیم اولین دست چپ خورد به یه نرده بلند چوبی که وسطش در داشت. درش قفل بود. هول کردم. گفتم شاید اشتباهی آمدیم. حسین رفت از یه نفر سوال کنه که قضیه چیه. خودش اولین بار بود به این مسجد آمده بود. برگشت گفت یه جای دیگه باید بریم. دنبالش رفتم. چند قدم آنطرفتر وارد اتاقی شدیم که  ضریح چوبی داشت. چند زن و مرد هم نشسته بودن دعا (ناله) می کردن. ظاهرن یکی از سلاطین مصر اونجا دفن شده. (من کماکان در حال فیلمبرداری بودم و داشتم فکر می کردم چه چیز بی خودی از آب درمی یاد.)


آمدیم از اتاق بیرون و حسین رفت از محمد سوال کنه که بالاخره قبر شاه کجاست؟ همون موقع یه پیرمرد یه چشم که کفش نگهدار مسجد بود آمد و گفت همراهش بریم. رفتیم همون مسیری که اول رفته بودیم. قفل در چوبی رو باز کرد و وارد یه محوطه بزرگ و مرتفع شدیم که گوشه سمت چپش یه در بلند بود. در رو باز کرد و گفت «شاه!» رفت و ما رو تنها گذاشت. اتاق نسبتن بزرگی از سنگ مرمر بود با یه فرش بزرگ ریزباف وسطش. روبروی در، گوشه سمت راست،  قبر شاه بود که دورش طناب گذاشته بودن و بالای قبر هم پرچم شیر و خورشید. چیزی که توجهم رو جلب کرد سال تاریخ فوت بود که ۱۳۵۹ نوشته شده بود. نه ۲۵۳۹.

انقدر مشغول عکس گرفتن بودم که اصلن به خود شاه یا انقلاب و این حرفا فکر نکردم. به این فکر می کردم که با ویدیو و عکس چه بلاگ داغی می شه! از حسین خواهش کردم ازم عکس بگیره. گرفت و نشونم داد و پرسید خوبه یا یکی دیگه بگیره؟ نگاه کردم دیدم یا حضرت عباس! این چه لبخندیه‌؟ انگار رفتم برج ایفل. گفتم یه عکس دیگه بگیره. این یکی بدتر شد. نیم خیز نشستم کنار سنگ قبر. این دفعه بدون لبخند. شدم عین بازیکنای تیم ملی وسط زمین چمن استادیوم آزادی.

پنجم مرداد ۱۳۵۹ میدون تجریش بودم. چند هفته بود که بعد از فارغ التحصیلی از دبیرستان (بیشترش تو آمریکا) برگشته بودم ایران. روزنامه کیهان یا اطلاعات رو می خوندم که صفحه اول با تیتر درشت خبر مرگ شاه رو داده بود. ناراحت بودم که چرا محاکمه و اعدام نشد. هجده سالم بود. حالا ۵۱ سالمه و احساس می کنم تبرئه شده.