آیا نظام جمهوری اسلامی، سالم‌ترین نیروهای مسلح دنیا را دارد؟

«محمد مصدق»، معاون اول قوه‌قضاییه، روز اول شهریور۱۴۰۲، در همایش سراسری مدیران سازمان قضایی نیروهای مسلح مدعی شد: «نیروهای مسلح نظام جمهوری اسلامی، سالم‌ترین در دنیا هستند.» او در این همایش اظهار داشت: «سالم‌ترین نیروهای مسلح دنیا در نظام جمهوری اسلامی است و این نتیجه ربع قرن پیشگیری در سازمان قضایی نیروهای مسلح است و قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح، جزو کامل‌ترین قوانین در این حوزه است.»

آیا نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، سالم‌ترین در دنیا هستند؟ آیا ارتش ایران سالم‌ترین ارتش دنیاست؟ «ایران‌وایر» در این گزارش می‌کوشد به این پرسش پاسخ دهد.

***

برآوردهای بین‌المللی از سطح فساد در نیروهای مسلح دنیا

شفاف نبودن نیروهای مسلح در همه جای دنیا، آن‌ها را در موقعیت فساد قرار داده است. تقریبا همه ارتش‌های دنیا با سطحی از فساد درگیر هستند، ولی در نظام‌هایی که حاکمیت قانون، شفافیت، پاسخگویی و مسوولیت‌پذیری بالاتری دارند، به تبع نیروهای مسلح آن‌ها نیز در برابر فساد مصونیت بیشتری دارند.

سازمان شفافیت بین‌الملل، یکی از معتبرترین نهادهای بین‌المللی است که در ایندکس یکپارچگی دفاعی دولت The Government Defence Integrity Index (GDI، به سطح فساد در نیروهای مسلح کشورهای دنیا پرداخته است. این سازمان با این پیش فرض که فساد در بخش دفاعی و امنیتی توانایی کشور را برای دفاع از خود محدود و نهادهای عمومی را تضعیف می‌کند، فساد نیروهای مسلح را در پنج حوزه خطر شامل «حوزه مالی، عملیاتی، پرسنلی، سیاسی و تدارکات» را مورد بررسی قرار داده است.

سازمان بین‌المللی شفافیت در این ایندکس، نیروهای مسلح ایران را در ردیف فاسدترین نیروهای مسلح دنیا ارزیابی کرده است. در نقشه زیر کشورهایی که سالم‌ترین ارتش ها‌را دارند به رنگ آبی و سبز پررنگ، و کشورهایی که فاسدترین ارتش‌ها را دارند، به رنگ زرشکی مشخص کرده که ایران یکی از آن‌هاست:

ارزیابی این نهاد بین‌المللی از وضعیت نیروهای مسلح ایران، در پنج حوزه خطر، نشان می‌دهد که نیروهای نظامی ایران در هر پنج حوزه وضعیت بغرنجی دارند:

این گزارش، نیوزیلند را دارای سالم‌ترین نیروهای مسلح دنیا معرفی کرده و از کشورهای بلژیک، آلمان، لتونی، هلند، نروژ، سوئیس، تایوان و انگلستان، به‌عنوان کشورهایی با کمترین سطح از فساد نام برده و فاسد‌ترین نیروهای مسلح دنیا را متعلق به کشورهای الجزایر، آنگولا، آذربایجان، بحرین، بورکینافاسو، کامرون، مصر، ایران، عراق، اردن، مراکش، میانمار، عمان، قطر، عربستان، سودان جنوبی، سودان و ونزوئلا دانسته است.

سازمان بین‌المللی، شفافیت نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران را حتی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در میان سالم‌ترین‌ها نمی‌شناسد. این سازمان از کشورهای اسراییل، تونس، کویت، لبنان، فلسطین و امارات متحده عربی، به‌عنوان کشورهایی که نیروهای مسلح کمتر فاسدی به نسبت ایران دارند، نام برده است.

 

۳۰ کشور اول دنیا با بالاترین ریسک کشتار جمعی شهروندان توسط نیروهای مسلح

ماموریت نیروهای مسلح، تامین امنیت و صلح برای شهروندان است، اما در برخی از کشورهای دنیا، نیروهای مسلح تهدیدی برای شهروندان خود محسوب شده و هرگونه فعالیت‌ مدنی را با سرکوب پاسخ می‌دهند. سازمان Early Warning Project، در گزارشی که در نوامبر سال ۲۰۲۲ از لیست کشورهایی که در موقعیت ریسک کشتار جمعی توسط نظامیان قرار دارند، از ۳۰ کشور نام برده که ایران آخرین کشور این لیست است.

نقشه زیر کشورهای با کمترین ریسک را با رنگ زرد، و کشورهای دارای ریسک بالا را با رنگ قرمز نشان داده است. ایران با رنگ نارنجی، با ریسک متوسط روبه‌روست:

نمودار زیر فهرست ۳۰ کشور اول دنیا با بیشترین ریسک مواجه شدن با کشتار جمعی را نشان می‌دهد که ایران در رتبه سی‌ام قرار دارد:

 

نظامیان ایران در لیست افراد و گروه‌های تروریستی اتحادیه اروپا

مشارکت داشتن و متهم شدن به فعالیت‌های تروریستی، ادله دیگری است که سلامت یک نهاد نظامی را زیر سوال می‌برد. قرار گرفتن نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در فهرست افراد و گروه‌های تروریستی که مشمول تحریم‌های اتحادیه اروپا شده‌اند، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی را از فهرست سالم‌ترین ارتش‌های جهان خارج می‌کند. اگرچه اتحادیه اروپا هنوز سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در ردیف گروه‌های تروریستی دنیا معرفی نکرده و مطرح بودن این مساله در پارلمان اروپا، با ادعای داشتن سالم‌ترین نیروهای مسلح دنیا در تناقض است. 

 

سربازگیری از میان کودکان و سوءاستفاده از کودکان به‌عنوان نیروی سرکوب

سربازگیری از میان کودکان که برخلاف تمام اصول بین‌المللی، از جنگ ایران و عراق توسط نیروهای مسلح جمهوری اسلامی آغاز شد، هنوز ادامه دارد. بسیج دانش‌آموزی و مسلح کردن کودکان و استفاده از آن‌ها به‌عنوان نیروی سرکوب، اعزام کودکان افغان به سوریه برای جنگ و کمک به نیروهای شبه نظامی عراق برای بسیج کودکان، چهره‌ای ناقض حقوق کودکان و ناقض کنوانسیون‌های بین‌المللی، از نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ساخته است.

سرداران سپاه پاسداران نه‌تنها این اقدام را کتمان نمی‌کنند، بلکه به آن افتخار کرده و نوجوانان را به ادامه دادن راه شهدای کودک تشویق می‌کنند. سرتیپ «حاجی‌زاده»، فرمانده هوا و فضای سپاه پاسداران در جمع نوجوانان می‌گوید: 

«در جنگ تحمیلی بیست درصد جمعیت نوجوان و دانش‌آموز حضور داشتند و از تعداد کل شهدای دوران دفاع مقدس بیست درصد شهدا دانش‌آموز بودند. امروز باید شما نوجوانان و دانش‌آموزان قدر خودتان را بدانید، چراکه نوجوانان و دانش‌آموزان آن دوران که در حوادث مختلف نقش‌آفرینی کردند، شما در امتداد همان نقش هستید که بایستی وضعیت کشور منطقه و خودتان را درک کنید که بتوانید ماموریت و ایفای نقش خودتان را به‌نحو احسن انجام دهید.» 

به این ترتیب، نیروهای مسلح ایران یکی از نیروهای نظامی دنیاست که آشکارا کنوانسیون‌های بین‌المللی ممنوعیت استفاده از کودکان در فعالیت‌های نظامی را نقض می‌کنند و بر آن اصرار دارند.

 

جمع بندی

حجت‌الاسلام محمد مصدق، معاون اول قوه‌قضاییه مدعی است: «نیروهای مسلح نظام جمهوری اسلامی، سالم‌ترین در دنیا هستند.» بررسی‌های ایران‌وایر نشان می‌دهد که این ادعا هیچ نسبتی با واقعیت ندارد.

سازمان بین‌المللی شفافیت، در بررسی سطح فساد در نیروهای مسلح کشورهای جهان، نیوزیلند را دارای سالم‌ترین، و نیروهای مسلح ایران را در ردیف ناسالم‌ترین‌های دنیا معرفی کرده است. این سازمان، نیروهای مسلح ایران را حتی در منطقه خاورمیانه سالم‌ترین نمی‌داند.

سازمان Early Warning Project، ایران را یکی از ۳۰ کشور دنیا با بیشترین ریسک کشتار جمعی توسط نیروهای مسلح آن معرفی کرده و اتحادیه اروپا، جمعی نظامیان ایران را به‌دلیل ارتباط داشتن در فعالیت‌های تروریستی مشمول تحریم‌ها قرار داده و بحث شناسایی سپاه پاسداران به‌عنوان یک گروه تروریستی در پارلمان اروپا مدتهاست مطرح است.

سربازگیری از کودکان و اعزام کودکان افغان به جنگ در سوریه و کمک به گروه‌های شبه نظامی عراق در بسیج کودکان، از نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، سازمانی ناقض حقوق کودکان و ناقض کنوانسیون‌های بین‌المللی ساخته است. مجموع بررسی‌ها نشان می‌دهد که ایران برخلاف ادعای مصدق، معاون اول قوه‌قضاییه، نه‌تنها سالم‌ترین نیروهای مسلح دنیا را ندارد، بلکه نیروهای مسلح جمهوری اسلامی یکی از غیرشفاف‌ترین و ناسالم‌ترین نیروهای مسلح دنیا است. از‌این‌رو، ایران‌وایر به این ادعا، نشان «دروغ پینوکیو» می‌دهد.

دروغ پینوکیو، اظهاراتی است که عدم صحت آن‌ها قبلا ثابت شده یا بر‌اساس تحقیقات و مدارک موجود، کذب از کار درآمده‌اند، یا به عبارتی، یک دروغ عیان است.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره روش‌شناسی راستی‌آزمایی در ایران‌وایر، اینجا را کلیک کنید.