سرکوب دانشگاه؛ موج تازه بازداشت دانشجویان و دانشگاهیان

سرکوب نهاد دانشگاه به‌عنوان یکی از کانون‌های اعتراضات و جنبش‌های اجتماعی در طول یک سال و چند ماه گذشته، به‌صورت مداوم و پیوسته ادامه داشته و در مقاطعی تشدید شده است.

طی روزهای گذشته شمار زیادی از دانشجویان و دانشگاهیان در داخل ایران، توسط نهادهای امنیتی بازداشت و احضار شده‌‌اند.

هم‌ز‌مان گزارش‌هایی از تحت فشار قرار دادن دانشجویان ایرانی که در خارج از ایران مشغول کار یا ادامه تحصیل هستند، توسط نهادهای امنیتی در سفر به ایران و تشکیل پرونده قضایی برای آن‌ها منتشر شده است.

برخی از این دانشجویان با توقیف گذرنامه، بازداشت، و بازجویی‌های مکرر مواجه شده‌اند.

شوراهای صنفی دانشجویان کشور روز چهارشنبه ۲۰دی‌۱۴۰۲، از بازداشت مجدد «محمد شباهتی»، دانشجو انسان‌شناسی دانشگاه تهران، درست یک‌ سال پس از آزادی‌اش خبر داد.

براساس گزارش شورا این فعال صنفی‌ دانشجویی دانشگاه تهران، او پیش‌تر در جریان اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» و به‌دلیل حضور در تجمع دانشجویان در ۱۶آذر۱۴۰۱ در صحن دانشگاه تهران به‌دست نیرو‌های حراست بازداشت شده بود.

محمد شباهتی در زمان بازداشت توسط نیروهای حراست مورد ضرب‌و‌شتم قرار گرفت و پس از آن به نیروهای امنیتی تحویل داده شد.

شوراهای صنفی دانشجویان کشور نوشته به‌رغم اینکه محمد شباهتی با قرار وثیقه آزاد بوده است، روز ۱۹دی‌ سال جاری با یورش نیرو‌های امنیتی به منزل شخصی‌اش بازداشت و به مکانی نامعلوم منتقل شده است.

طی روزهای گذشته، شماری از دانشجویان و دست‌کم یک استاد دانشگاه آزاد به‌دلیل انتشار مطالب انتقادی درباره مراسم چهارمین سالگرد کشته شدن قاسم سلیمانی و انفجارها در کرمان بازداشت شده‌اند.

«امیر راه‌پیکر»، دانشجو دانشگاه صنعتی اصفهان، «مهدی سعادتی»، دانشجو دانشگاه علوم پزشکی صدوقی یزد، «شاهین غفوری»، استاد دانشگاه آزاد قروه و «سورنا علی‌پور»، دانشجو دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، ازجمله بازداشت‌شدگان هستند.

«ایران‌وایر» در گزارشی، به جزییات مرتبط با بازداشت و اتهامات انتسابی به این دانشجویان پرداخته است.

اغلب این دانشجویان به‌صورت ناشناس در رسانه‌های اجتماعی فعالیت می‌کردند و در اقدامی غیرقانونی نیروهای حامی حکومت اقدام به افشای اطلاعات شخصی و تحصیلی آن‌ها کرده و مسیر بازداشت و پرونده‌سازی علیه آن‌ها توسط نهادهای امنیتی را تسهیل کردند.

«احمد پیروزنیا»، دانشجو دکترای ادبیات دانشگاه تربیت مدرس نیز با حکم بدوی کمیته انضباطی دانشگاه به اخراج دائم از خوابگاه و محرومیت دائمی از کلیه خدمات رفاهی همچون غذا، وام و تعلیق آموزشی به مدت شش ماه تحصیلی محکوم شده است.

این دانشجو دکترا که به‌عنوان معلم تحت استخدام آموزش‌و‌پروش تهران بوده است، از خرداد۱۴۰۲ از محل خدمت خود نیز اخراج شده بود.

در خبری دیگر، کانال تلگرامی خبرنامه امیرکبیر، از دیگر منابع مستقل دانشجویی، در گزارشی از تشکیل پرونده نیروهای امنیتی برای دانشجویانی که در خارج از ایران تحصیل می‌کنند خبر داده است.

براساس این گزارش، «مریم جوادی»، دانشجو حقوق دانشگاه ساپینزای رُم، در سال ۱۴۰۱ هنگام بازگشت به ایران برای ملاقات با خانواده تحت فشار نهادهای امنیتی قرار گرفت.

خبرنامه امیرکبیر نوشته است که نیروهای امنیتی ابتدا تلفن همراه و گذرنامه مریم جوادی را ضبط کرده و در طول اقامت در ایران بارها او را احضار و تحت بازجویی قرار دادند.

مریم جوادی بعد از اتمام این پروسه رنج‌آور و با پس از پس گرفتن گذرنامه‌اش، عاقبت توانست به ایتالیا بازگردد اما در‌حال‌حاضر پرونده قضایی علیه او مفتوح شده است.

این دانشجو با اتهام‌هایی همچون «تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی» و «تحریک مردم به جنگ و کشتار با یکدیگر به قصد بر هم زدن امنیت کشور» مواجه شده و گفته شده است که دادگاه رسیدگی به این اتهامات در ۱۸بهمن سال جاری در در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به‌صورت غیابی برگزار خواهد شد.

دانشگاه‌ها و جنبش دانشجویی در جریان جنبش «زن، زندگی، آزادی» یکی از همراهان شهروندان در اعتراضات خیابانی بود. در طول چندماه گذشته اهانت مدیران دانشگاه‌ها، حراست، و وزارت علوم و بهداشت به دانشجویان و برخوردهای خشونت‌آمیز آن‌ها با دانشگاهیان بسیار افزایش یافته و شمار زیادی از اساتید حامی دانشجویان معترض، از دانشگاه‌ها اخراج شده‌اند.

صدها دانشجو نیز در دانشگاه‌های سراسر کشور به‌‌دلیل حمایت از اعتراض‌ها، و در ماه‌های اخیر، به‌دلیل سر باز زدن از رعایت حجاب اجباری، با حکم کمیته‌های انضباطی از تحصیل «تعلیق» یا به‌کلی «اخراج» شده‌اند.