بحرا فرونشست زمین به خوزستان رسید

به‌دنبال بارندگی‌های روزهای گذشته، شماری از شهروندان از وقوع فرونشست زمین در برخی مناطق شهر اهواز خبر دادند.

ویدیوهای منتشر شده در رسانه‌های اجتماعی نشان می‌دهد که حفره‌هایی بزرگ در برخی مناطق اهواز به وجود آمده است.

بحران فرونشست در ایران طی سال‌های گذشته در استان‌های تهران، اصفهان، یزد، فارس و مازندران به‌دلیل برداشت‌های گسترده آب از سفره‌های زیرزمینی و آب‌خوان‌ها رسیده و زنگ خطر آن حالا در خوزستان هم به گوش می‌رسد.

به گفته «علی بیت‌اللهی»، رییس بخش زلزله‌شناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، «حدود ۳۰ درصد مساحت خوزستان تحت تاثیر فرونشست زمین قرار گرفته است».

محدوده تحت تاثیر فرونشست در استان خوزستان مساحتی نزدیک به هزار کیلومتر مربع است که در کنار  بحران ریزگردها و گردوغبار، آلودگی هوا، بیابانی شدن و خشک‌شدن رودخانه‌ها و از بین‌ رفتن بافت گیاهی، می‌تواند شدت و عمق تخریب در این استان را افزایش بدهد.

علی بیت‌اللهی با تاکید بر نگران‌کننده بود فرونشست در بخش‌هایی از اقلیم ایران که عمده‌ترین منابع آبی آن آب‌های سطحی است، می‌گوید: «خصوصیت بارز پدیده فرونشست زمین در خطه خوزستان، وسعت بالا و مقدار متوسط پایین نرخ سالانه است که بر سطحی بودن افت آب دلالت می‌کند و همچنین، معرف حساس‌ بودن ارتفاع سطح به تغییرات آب نهشته‌های آبرفتی ریزدانه نه‌چندان عمیق است.»

براساس گزارش‌های شهروندی و رسانه‌های اجتماعی در برخی از مناطق شهرهای ایذه، شوش، دزفول، الوان، اهواز، بستان، دشت آزادگان، بندر ماهشهر، امیدیه، رامهرمز و لالی، نرخ فرونشست سالیانه کمتر از پنج سانتی‌متر در سال بوده که در مقایسه با استاندارد جهانی، رقمی نگران‌کننده قلمداد می‌شود.

اعظم بهرامی پژوهشگر محیط‌زیست پیشتر در گفتگو با ایران‌وایر در خصوص فرونشست‌های گسترده در کاشان در استان اصفهان تایید کرد که عامل اصلی فرونشست در این استان کاهش حجم آب‌های سطحی و برداشت بی‌رویه از آبخوان‌ها است. مسئله‌ای که در دیگر مناطق ایران مانند دشت خوزستان و فلات مرکزی ایران نیز به وقوع و رشد نگران‌کننده میزان فرونشست زمین منجر شود.

انتشار تصاویر ترک‌های عمیق در برخی اماکن تاریخی اصفهان، یکی از پربازدیدترین تصاویر مرتبط با آثار فرونشست در شبکه‌های اجتماعی بوده است.

در شیراز و برخی شهرهای دیگر ایران نیز طی ماه‌های گذشته، بارها اخبار مرتبط با وقوع نگران‌کننده فرونشست به رسانه‌ها راه یافته است.

انتشار تصاویر خسارات‌های واردشده به اماکن تاریخی شهر اصفهان در رسانه‌ها منجر شد که فعالان میراث فرهنگی هشدار بدهند که در صورت بی‌توجهی به برخی از این مکان‌های تاریخی باارزش که در میراث ملی نیز ثبت شده‌اند و از مهم‌ترین مقاصد گردشگری شهر اصفهان به حساب می‌آیند، امکان فرو ریختن آن‌ها وجود دارد.

نماینده استان اصفهان در شورای‌عالی استان‌ها نیز فروردین‌۱۴۰۲ نسبت به بحران فرونشست هشدار داد و تایید کرد که این بحران به مناطق مرکزی شهر اصفهان و نزدیکی آثای تاریخی همچون سی و سه پا و میدان نقش جهان رسیده است.

در شیراز نیز به گفته مدیریت پایگاه میراث جهانی تخت جمشید به‌دلیل بارش باران طی هفته‌های گذشته، محوطه باستانی «نقش رستم» دچار آب‌گرفتگی شده و در پی آن، فرونشست‌های متعددی در آن مشاهده شده است.

«مرتضی صدیقی»، معاون فنی سازمان نقشه‌برداری، با اعلام این خبر که وضعیت فرونشست دست‌کم در هفت استان ایران بحرانی است، گفت: «مساحت مناطق تحت‌تاثیر فرونشست با نرخ بالای ۲۰ سانتی‌متر در سال در ایران را که پنج برابر میانگین جهانی محسوب می‌شود، در حال افزایش است.»