از آبادان تا برزیل با عشق و فوتبال

زهره بابلی، شهروند خبرنگار از آبادان

«آبادان برزیلته» این را می گوید و با دست گردنبدش را نشان میدهد که رویش پرچم برزیل نقش بسته و ادامه می‌دهد:«عشق به برزیل تو خون آبودانیاس، بابا ننه‌های ما عاشق برزیل بودن، ماهم مث اونا، بچه‌هامون هم مث ما و همیطور بگی برو تا آخِر...» اینجا در آبادان، دومین شهر بزرگ استان خوزستان از محله ها و خیابان‌های اصلی تا کوچه پس کوچه های فرعی جایی نیست که ردی از پرچم برزیل یا نماد‌هایی منقش به رنگهای سبز و زرد و کمی هم آبی، دیده نشود. پرچم برزیل اینجا در این شهر جنوبی ایران بیشتر از هر پرچمی به چشم می خورد.

آوازه عشق و علاقه اهالی آبادان به برزیل نه فقط در ایران که به خود برزیل هم رسیده است، بهار گذشته و پیش از شروع مسابقات جام جهانی فوتبال سال 2014 در کشور برزیل یک گروه مستند ساز از یکی از شبکه های تلویزیونی این کشور برای تهیه گزارشی در همین رابطه به آبادان سفر کردند. این گروه در آبادان به غیر از مواجه شدن با تعداد پرشماری از پرچم‌های کشور خود با استقبال و پذیرایی گرم آبادانی ها هم روبرو شدند.

همزمان با شروع جام جهانی هم «سانتیاگو ایرازابال مورائو» سفیر کشور برزیل در ایران در گفتگویی با خبرگزاری مهر در پاسخ به سوالی در رابطه با آبادان اینگونه پاسخ داد:« متاسفانه تاکنون به آبادان سفر نکرده ام ولی از شور و علاقه آنها به برزیل با خبرم. می‌دانم در آبادان تیمی هست که لباسی شبیه به لباس برزیل می‌پوشد. جالب است بدانید شبکه‌ تلویزیونی "گلوبو" در برزیل که یک شبکه بزرگ محسوب می‌شود در این مدت برنامه‌ای راجع به ایران و فوتبال ایران نشان می‌داد. یکی از قسمت‌های این برنامه راجع به همین تیم آبادانی بود که علاقه زیادی به برزیل دارند. بعد از پخش این برنامه مردم برزیل نسبت به تیم صنعت نفت آبادان علاقه‌مند و هیجان زده هستند! امیدوارم بتوانم به زودی به این شهر هم سفر داشته باشم.»
تیم فوتبال مشهور آبادان صنعت نفت است، تیمی وابسته به صنعت نفت و پالایشگاه بزرگ آبادان. پیشینه احداث پالایشگاه در این شهر به سالهای ابتدایی کشف نفت در خوزستان بر می گردد، پالایشگاه آبادان در سال ۱۲۹۱ توسط انگلیسیها ساخته شد. ظرفیت این پالایشگاه در سالهای پیش از انقلاب و به دلیل سرمایه گذاری شرکتهای خارجی به۶۰۰ هزار بشکه در روز هم رسید.

فوتبال اگر چه از همان سالهای ابتدایی حضور انگلیسی‌ها در آبادان به این شهر آمد و مسابقات کارگران آبادانی با انگلیسیها و کارگران هندی مشغول به کار در صنایع نفتی برگزار می شد، اما سابقه تشکیل و فعالیت تیم صنعت نفت آبادان به اولین سالهای دهه 50 خورشیدی برمی گردد.

بر اساس اطلاعات منتشر شده در وب سایت باشگاه صنعت نفت، در اواخر سال 1351 مسؤلان وقت فدراسیون فوتبال کشور به فکر برگزاری یک دوره مسابقات لیگ باشگاهها، تحت عنوان جام تخت جمشید افتادند که پیشنهاد حضور نماینده‌ای از شهر آبادان با توجه به پشتوانه این شهر در رقابتهای کشوری باعث شد تا "نفت آبادان" نیز صاحب نماینده‌ای در اولین دوره رقابتهای باشگاهی شود.

تیم صنعت نفت چندسال ابتدایی خود را با پیراهن باشگاه‌های کشورهای آمریکای جنوبی و در مواردی باشگاه‌های انگلستان به میدان آمد، اما از اواخر سال 1355 با روی کار آمدن کادر مدیريت جدید و مربیگری منوچهر سالیا به پیشنهاد او رنگ لباس تیم صنعت نفت رسماً به زرد برزیلی تغییر یافت. از همان سال صنعت نفت با نام «برزیل ایران»  شهرت یافت.
همین موضوع، نقطه آغاز گره خوردن عشق و علاقه اهالی آبادان به برزیل بود، علاقه ای که همچنان پر شور و هیجان به قوت خود باقی است. به گونه ای که امسال و همزمان با مسابقات جام جهانی فوتبال 2014 پس از باخت تحقیر آمیز تیم ملی برزیل به تیم ملی آلمان، که با نتیجه 7 – 1 به پایان رسید برخی وب سایتهای خبری ایران به طنز خبر از اعلام عزای عمومی در آبادان دادند.

با این حال، حالا اگر از خود اهالی آبادان علت علاقه اهالی این شهر به برزیل پرسیده شود، دلایل بیشتری به غیر از شباهت رنگ پیراهن تیم محبوب این شهر – صنعت نفت – به پیراهن تیم ملی برزیل را خواهید شنید. در ورزشگاه صنعت نفت در آبادان که این روزها در لیگ دسته اول فوتبال به سر می برد، اغلب شعارهای طرفداران تیم هم حول و حوش برزیل است: «نه قرمزه نه آبیه، آبادان فقط برزیلیه» ، «آبادان برزیلته» و ....

حالا نه فقط در این شهر که در کل کشور، آبادان به برزیل ایران مشهور است، شهری با فوتبالیستهایی صاحب تکنیک، با هیکل و قیافه ها و رنگ پوستی مشابه برزیلیها. فوتبالیستهایی که در آبادان هم غالبأ مانند برزیل از محله های فقیر نشین و زمین های خاکی و با پای برهنه رشد و پیشرفت کرده اند. به این موارد آب و هوای مشابه آبادان و برزیل که به دمای بالا و رطوبت زیاد گره خورده است را هم باید اضافه کرد.

علاوه بر این به باور برخی از جوانان این شهر، در آبادان که شهری کارگری و صنعتی است، مانند برزیل، فوتبال به راه و روشی برای مبارزه و اثبات خود تبدیل شده است، بسیاری از فوتبالیستهای مشهوری که از گذشته های دور تا امروز زمانی در تیم ملی ایران هم بازی کرده اند از زمینهای خاکی آبادان و خوزستان فوتبال را شروع کرده بودند.

نتیجه آنکه حالا در آبادان، بیشتر مغازه ها و کوچه پس کوچه های شهر پر شده است از پرچم برزیل یا شوخی با موضوع علاقه آبادانی‌ها به این کشور دور در آمریکای لاتین، مثل فلافل فروشی‌های که شعبه اولشان در سائوپائولو است یا ایستگاه اتوبوسی که مسافران را به برزیل می رساند و ...