فوتسال زنان ایران کلشیه های راجع به زنان مسلمان را به چالش می کشد

لوییسا رینالدز

بازیکنان تیم فوتسال زنان ایران مطابق ضوابط پوشش اسلامی، هم باید حجاب خود را حفظ کنند و هم جوراب هایی کلفت به پا می کنند. این مسأله هم در میان تیم های دیگر و هم در میان برگزارکنندگان مسابقات، علاوه بر تحسین و ستایش، به پرسش هایی هم دامن زده است.

از آن جا که تیم ایران در جریان ششمین دوره مسابقات جهانی فوتسال در گواتملا، برنامه بسیار فشرده ای داشت و نیز بیشتر بازیکنان ایرانی انگلیسی صحبت نمی کردند، عملاً برای آن ها فرصت زیادی برای معاشرت  با اعضای تیم های دیگر به وجود نمی آمد، گو این که لحظاتی عاطفی و احساسی هم پیش آمد که سدهای زبانی و فرهنگی از میان برداشته می شد. 

ایران پس از چند شکست پیاپی در مقابل برزیل، پرتغال، و کاستاریکا، آخر توانست با پیروزی ۲ بر ۱ مقابل ژاپن، تیم انتهای جدول گروه B، با حساس بهتر مسابقات را ترک کند. بازیکنان ایران با خوشحالی یکدیگر را در آغوش می گرفتند و با هم دست می دادند، و ژاپنی ها با حالی پریشان و چشمانی اشک آلود، زمین را ترک می گفتند. «چیکاگه کیشیبایاشی»، بازیکن جوان تیم ژاپن، گفت واقعاً تعجب کرده که دیده چند تن از بازیکنان ایران پس از بازی، نزد او رفته اند و علی رغم سد زبان، دلگرمی به او داده اند.

کیشیبایاشیِ ۲۱ ساله با اسپانیاییِ دست و پا شکسته خود، به «ایران وایر» گفت: «پس از بازی، با چند تا از بازیکنان ایران صحبت کردم. سعی می کردند به من دلگرمی بدهند. قبلش فکر می کردم باید خیلی آدم های تودار و غیراجتماعی ای باشند. ما از کشورهای بسیار متفاوتی می آییم، به خصوص تا جایی که به دین بر می گردد. ایرانی ها خیلی مذهبی اند، ولی ژاپنی ها اصلاً تمایلی به مذهب ندارند. به همین دلیل، اولش اصلاً کمی ترسیدم».

ما همه نیلوفر اردلان هستیم

صفحه فیسبوک نیلوفر اردلان شور و علاقه او را به فوتسال نشان می دهد. عکس های تمرینات او را می بینید؛ عکس هایی که پرچم ایران را در مسابقات جهانی برافراشته؛ و حتی عکس هایی را که در آن پسر هفت ساله خود را بغل کرده؛ مادر و فرزند هر دو در لباس فوتبال.

اردلان به «خانم گل» معروف است، و در واقع ستاره تیم فوتسال ایران محسوب می شود. در خبرها آمده بود که اردلان برای این که بتواند به گواتمالا سفر کند، باید ابتدا در دادگاه مقابل همسرش پیروز شود. در بسیاری از رسانه های جهان، این خبر در صدر اخبار قرار گرفت. همسر اردلان، «مهدی توتونچی»، خبرنگار ورزشی، از تمدید پاسپورت او سرباز زده بود تا اردلان در اولین روز مدرسه پسر هفت ساله شان در کنار او باشد.

این ماجرا به سرعت در رسانه های اجتماعی پیچید. زنان از سراسر دنیا هشتگ #WeAreAllNiloufarArdalan («ما همه نیلوفر اردلان هستیم») را همرسانی می کردند. در جریان برگزاری مسابقات نیز بازیکنانی از تیم های دیگر عزم و اراده اردلان را برای شرکت در این مسابقات، علی رغم تمام موانع، ستایش می کردند. «ناتالیا لوپز»، بازیکن ۲۵ ساله تیم کاستاریکا، که در مسابقه تیم کشورش به ایران در روز پنج شنبه گل زد، می گوید: «من برای [اردلان] خیلی خوشحالم. او یکی از بهترین بازیکنان ایران است. امیدوارم زنان ایران به مبارزه برای حقوق خود ادامه دهند چون ورزش برای سلامت همه لازم و ضروری است. در دوره قبلِ مسابقات جهانی در پرتغال هم با ایران بازی کرده بودیم. اولش کمی عجیب بود که می دیدیم حجاب دارند و خودشان را این قدر پوشانده اند ولی در نهایت، دقیقاً مثل هر تیم دیگری بود که مقابلش بازی کردیم». لوپز این حرف ها را درست بعد از پایانِ بازی به «ایران وایر» زد؛ هنوز نفس نفس می زد و صورتش سرخ بود.

«پریسکیلا تورس»، بازیکن ۲۶ ساله و هم تیمیِ لوپز و زننده اولین گل کاستاریکا به ایران در بازیِ پنج شنبه، می گوید: «ما بازیکنان ایران را هم به عنوان زن تحسین می کنیم و هم به عنوان قهرمان، چون ما همه در این شور و هیجان سهیم هستیم. دلم می خواهد درباره فرهنگ شان بیشتر بدانم. امیدوارم قبل از این که برویم، با تیم ایران عکس بگیریم».  

تکه کوچکی از گواتمالا

«المیرا ثمینی پور»، مربی تیم فوتسال ایران، که از طریق مترجم با «ایران وایر» صحبت می کرد، می گفت تعجب کرده وقتی دیده گواتمالایی های زیادی تیم ایران را هم در کنار تیم خودشان تشویق می کردند. ثمینی پور می گوید: «واکنش مردم را به بازیکنان می بینیم؛ خیلی ما را تشویق و حمایت می کنند. به ما انرژی مثبت می دهند. خیلی مفتخریم که به عنوان زنان ایرانی در این مسابقات شرکت کردیم.» بعد از بازیِ روز پنج شنبه مقابل کاستاریکا، ثمینی پور گفت: «گواتمالایی ها مدام می خواستند با ما صحبت کنند، با ما عکس بگیرند و به ما هدیه بدهند».

روز بعد، پس از پیروزی مقابل ژاپن، ثمینی پور که آرام تر به نظر می رسید به ما گفت: «از مسابقات لذت بردیم، از آشنایی با آدم های جدید لذت بردیم. گواتمالایی ها خیلی مهربان و مهمان نواز اند».  

خانم «مارچلا چاوز» که مسئول کمک به تیم ایران در جریان مسابقات بود، بر این نظر است که رفتار و منش ایرانی ها چنین جایگاه خاصی را برایشان در قلب و ذهن مردم گواتمالا به ارمغان آورده است. به گفته او، «حتی وقتی می باختند، نگاه و برخوردشان کاملاً مثبت و متواضع بود؛ به تیم های حریف تبریک می گفتند. حتی وقتی غمگین یا عصبانی بودند، همه اش سعی می کردند مهربان باشند و با آدم ها عکس یادگاری بگیرند». چاوز اضافه می کند که «ایرانی ها غذای حلال می خواستند ولی ما متأسفانه نمی توانستیم برایشان تهیه کنیم. آن ها می گفتند هیچ مشکلی نیست».

اعضای تیم بهیاری گواتمالا که به طور داوطلبانه کار می کردند، از جمله کسانی بودند که پس از بازی ایران-کاساتاریکا، بیرون رختکن منتظر بودند تا با بازیکنان ایرانی ملاقات کنند و مدال هایی به رسم یادگاری به آن ها تقدیم کنند. ایرانی ها هم البته به تیم های دیگر و نیز به اعضای تیم بهیاری گواتمالا و اعضای برگزاری مسابقات، پرچم ایران یادگاری دادند.

«خورخه بورایو» از اعضای تیم بهیاری گواتمالا، می گوید تیمش به طور مرتب رویدادهای ورزشی این ورزشگاه را پوشش می دهد و از کشورهای مختلف جهان با ورزشکاران و قهرمانان زیادی آشنا شده است؛ ولی این اولین باری بود که با تیم زنان ایرانی ملاقات می کردند و در واقع اولین باری بود که با زنان مسلمانی دیدار می کردند که حجاب داشتند.

آن طور که بورایو به «ایران وایر» گفت، «ما با خودمان گروهی از بهیارهای زن آورده بودیم تا اگر اعضای تیم ایرانی به مداوا نیاز داشتند بتوانند به آن ها کمک کنند، چون به ما گفته بودند زنان ایرانی نمی توانند به دلایل مذهبی با مردان تماس داشته باشند. ما می دانستیم که ایرانی ها راه زیادی را تا این جا آمده بودند. ما هم این مدال ها را برایشان آوردیم تا تکه کوچکی از گواتمالا را با خود به ایران ببرند».