آیا افراد زیر ۱۵ سال مشمول «قانون کار» و «قانون تامین اجتماعی» می‌شوند؟

سلام؛

اگر افراد زیر ۱۵ سال در کارگاهی کار کنند، آیا شامل امتیازات «قانون کار» هستند؟ ضمناً اگر کارفرما از پرداخت حقوق و یا مزد آن‌ها خودداری کند، آیا مراجع حل اختلاف به شکایات‌شان رسیدگی می‌کنند؟

سوال دیگرم این است که آیا غیرقانونی بودن اشتغال افراد کمتر از ۱۵ سال در کارگاه‌های مشمول قانون کار به این معنا است که اگر چنین افرادی در حین کار در کارگاه دچار حادثه شوند، حمایت‌های قانونی مقرر در «قانون تامین اجتماعی» نیز شامل آن‌ها نخواهد شد؟

سلام؛

با توجه به این که به کار گماردن افراد زیر ۱۵ سال ممنوع و اصولا توافق کاری این افراد با کارفرما هم باطل است، آن‌ها مشمول قانون کار نیستند. اما این بدین معنا نیست که در صورت کار کردن، نمی‌توانند حق و حقوق خود را از کارفرما بگیرند بلکه این افراد برای اخذ مطالبات خود بر اساس قواعد عمومی، باید به مراجع قضایی مراجعه کنند؛ یعنی افراد زیر ۱۵ سال نمی‌توانند به مراجع اداره کار مراجعه کنند.

در مورد سوال دوم‌تان عرض شود که دو فرض را می‌توان مطرح کرد که اگر کودک زیر ۱۵ سال به نحوی بیمه شده باشد، در صورت سانحه، مشمول مزایای قانون تامین اجتماعی خواهد شد، زیرا بیمه شدن به معنای برخورداری از مزایای این قانون است. اما در عمل، شخص زیر ۱۵ سال در کارگاه‌های غیرخانوادگی امکان بیمه شدن را ندارد. به همین دلیل معمولا افراد زیر ۱۵ سال در صورت بروز حادثه، از شمول مزایای قانون تامین اجتماعی هم خارج می‌شوند. اما این بدان معنا نیست که جبران خسارت نمی‌شود. این همان فرض دوم است؛ یعنی کارگر زیر ۱۵ سال بیمه هم نشده باشد، بر اساس مقررات کلی، مسوولیت مدنی کارفرما و یا هر شخصی که مسبب حادثه بوده است، به شمار می‌رود و باید از کارگر سانحه دیده زیر ۱۵ سال در قالب دیه و خسارات دیگر جبران خسارت کند.

موفق باشید.