خشونت با دانشجویان آمریکا؛ ابزار تازه نظام در توجیه سرکوب‌‌ها در ایران

مقام‌های  جمهوری اسلامی و رسانه‌های طرفدار آن از رفتار خشن و پلیسی در دانشگاه‌های آمریکا علیه دانشجویان معترض به جنگ در غزه، به‌عنوان ابزاری برای توجیه سرکوب‌های خونین سال‌های اخیر علیه دانشجویان ایران استفاده می‌کنند که از سال ۱۴۰۱ شدیدتر و خشن‌تر از همیشه شده است.

***

«حسین امیرعبداللهیان»، وزیر خارجه ایران، در شبکه اجتماعی «ایکس» (توییتر سابق) که از سوی حکومت فیلتر است، به چند زبان از جمله فارسی، انگلیسی و عربی نوشته است که «سرکوب و برخورد خشن پلیس و نیروهای امنیتی آمریکا با اساتید و دانشجویان معترض به نسل‌کُشی و جنایات جنگی رژیم اسراييل در دانشگاه‌های مختلف این کشور، عمیقا مورد نگرانی و انزجار افکار عمومی جهان است» و «گویای سیاست دوگانه و رفتار متناقض دولت آمریکا نسبت به آزادی بیان است».

«سپهر خلجی»، رییس شورای اطلاع‌رسانی دولت جمهوری اسلامی و معاون رییس دفتر «ابراهیم رییسی»، رییس جمهور ایران هم نوشته: «تصاویر این روزهای ورود نظامیان به حریم دانشگاه‌های آمریکا و برخورد خشونت‌آمیز و سرکوب اساتید و دانشجویان و دستگیری منتقدان به جنایات صهیونیست‌ها در غزه را خوب ببینید. تراژدی غزه با رسوایی ادعای دروغینِ آزادی بیان و احترام به بنیان‌های حقوق‌بشر و حفظ حریم دانشگاه در غرب همراه شد.»

این فقط دو نمونه از توجیه مقام‌های جمهوری اسلامی در سرکوب دانشجویان در ایران  با اتکا به حوادث اخیر در ایالات متحده است.

تجمعات اعتراضی علیه جنگ در غزه،  با برپایی چادر و اقامت دانشجویان دانشگاه کلمبیا آغاز شد و سپس به دانشگاه‌های دیگر سرایت کرد. صحنه بازداشت یکی از اساتید که خود را بازمانده هولوکاست می‌خواند اما به رفتار اسراییل در غزه اعتراض داشت، به‌طور گسترده از سوی کاربران مورد حمایت جمهوری اسلامی، منتشر شده است.

مقام‌های جمهوری اسلامی و طرفدارانش در شبکه‌های اجتماعی، با مقایسه واکنش بین‌المللی به سرکوب‌های خونین حکومت ایران، می‌گویند که جامعه جهانی در برابر سرکوب دانشجویان معترض در آمریکا سکوت کرده، اما در برابر اقدامات مشابه جمهوری اسلامی، دست به اقداماتی همچون تشکیل هیات حقیقت‌یاب بین‌المللی یا صدور بیانیه‌های محکومیت و وضع تحریم می‌زند.

تفاوت‌هایی گسترده در اینجا میان دولت دموکراتیک و مبتنی بر حاکمیت قانون در ایالات متحده آمریکا و جمهوری اسلامی استبدادی با رویکرد امنیتی و پلیسی وجود دارد که قانون برای آن صرفا ابزار سرکوب است.

رفتار هر دولتی مستقل از دیگری ارزیابی می شود و این‌که دولت آمریکا حق اعتراض دانشجویان را نقض می‌کند، جمهوری اسلامی را در سرکوب‌های گسترده و مرگ‌بار دانشجویان محق نخواهد کرد.

با این همه، چند تفاوت اساسی میان جمهوری اسلامی و ایالات متحده را باید در نظر داشت.

بر خلاف پرونده‌سازی‌های امنیتی و عقوبت‌های شدید با ظاهرا قضایی، دانشجویان معترض در آمریکا که با برخورد پلیس مواجه شدند، از حق تحصیل محروم نمی‌شوند، ماموران امنیتی علیه آن‌ها پرونده‌سازی نمی‌کنند و بدون این‌که عمل متخلفانه‌ای مرتکب شده باشند، از سوی دادگستری تحت تعقیب قرار نمی‌گیرند.

افرادی که از اقدامات پلیس آمریکا علیه دانشجویان معترض فیلم می‌گیرند، دستگیر نمی‌شوند و ماموران از سلاح گرم استفاده نمی‌کنند. دانشجویان که افراد غیرنظامی و معترض مسالمت‌جو محسوب می‌شوند، هدف تیراندازی مستقیم قرار نمی‌گیرند و چشم آن‌ها به ضرب گلوله نابینا نمی‌شود.

اگر ماموران پلیس دست به عمل غیرقانونی زده باشند، قابل تعقیب قضایی‌اند. رییس جمهور و دیگر رهبران کشور از سرکوب دانشجویان و نقض حق آزادی بیان دفاع و برای پلیس مجوز تخلف و نقض حقوق بشر صادر نمی‌کنند. ساختار حکومتی و دولت آمریکا، به‌دنبال از بین بردن اسناد احتمالی تخلفات نیست. 

جمهوری اسلامی به‌طور نمونه فقط در ۵ سال اخیر، یک‌بار دانشجویان ایرانی معترض به ساقط کردن هواپیمایی اوکراینی با موشک‌های سپاه را دستگیر، زندانی و محکوم به حبس کرده و حتی در زمان بازداشت بنابر شهادت برخی از اعضای خانواده‌ها، به تجاوز جنسی تهدید کرده است. 

نحوه رفتار حکومت در جریان اعتراضات سال ۱۴۰۱ هم هنوز در خاطره جمعی ایرانیان است. ماموران مسلحی که شبانه به دانشگاه صنعتی شریف حمله و دانشجویان معترض را با شدیدترین رفتارها بازداشت کردند یا لباس‌شخصی‌هایی که در محوطه دانشگاه‌ها با اسلحه به‌صورت مستقیم به‌سوی دانشجویان شلیک می‌کردند.

اعمال متخلفانه یک دولت همانند پلیس آمریکا علیه دانشجویان در این کشور و نقض حقوق شهروندی آن‌ها، مجوز تکرار این رفتار و توجیه‌کننده عملکرد مشابهی از سوی دولتی دیگر همچون جمهوری اسلامی نیست اما مقام‌های حکومت ایران، اقدامات پلیس آمریکا را همچون هدیه‌ای از جانب ایالات متحده برای حکومت استبدادی خود تلقی کرده‌اند که خود نشانه مهمی در شناخت الگوی رفتاری چنین رژیم‌هایی است.

حکومت‌های توتالیتر یا تمامیت‌خواه که با استفاده از قدرت و با اصل ایجاد وحشت در جامعه، در کلیه امور اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و آموزشی به شکلی انحصاری و با ایجاد فضای خفقان، دخالت می‌کنند برای توجیه رفتار خود به دنبال شرکایی بین‌المللی هستند که با اتکا بر رفتار آن‌ها، عملکرد خشونت‌بار خود را عادی و طبیعی جلوه دهند.