شایا گلدوست
ماه ژوئن ماه افتخار جامعه رنگین‌کمانی است. در این ماه در اکثر نقاط دنیا جامعه رنگین‌کمانی، کنش‌گران و فعالان حوزه جنسی و جنسیتی و برابری‌خواهان و حامیان آن‌ها جشن‌ها، مراسم، رژه‌ها و فستیوال‌‌های افتخار متعددی را برگزار می‌کنند و مهم‌ترین نکته‌ای که در رژه‌های افتخار به چشم می‌خورد، تنوع افراد از منظر جنسی و جنسیتی است.
****
رژه‌های افتخار از تاریخچه مبارزات جامعه رنگین‌کمانی در دهه‌های گذشته آغاز شده‌اند. سال ۱۹۶۹، هر چیزی به‌غیر از دگرجنس‌گرایی و همان‌سو‌جنسیتی بودن در آمریکا نیز ممنوع بود و فرهنگ عمومی جامعه در آن زمان پذیرای جامعه رنگین‌کمانی و افرادی با گرایش‌های جنسی و هویت‌های جنسیتی متنوع نبود. پاتوق‌‌ها و بارهای افراد رنگین‌کمانی زیرزمینی بودند و مورد حمله و خشونت پلیس و نیروهای امنیتی قرار می‌گرفتند.
یکی از معروف‌ترین این بارها، باری به نام «استونوال» در دهکده «گرینویچ» نیویورک بود. سه حمله پیاپی در یک بازه زمانی کوتاه توسط پلیس و نیروهای امنیتی به استونوال باعث شد تا اعضای جامعه رنگین‌کمانی و حامیان‌شان به این حملات اعتراض کنند و این اعتراضات به سرعت تبدیل به جنبشی علیه رنگین‌کمانی‌ستیزی سیستماتیک در آن زمان شد.
استونوال به سرعت تبدیل به نماد مقاومت برای حق زندگی برابر شد و در ۲۷ ماه ژوئن ۱۹۷۰، اولین رژه افتخار در لس‌آنجلس، شیکاگو و نیویورک، برای یادبود استونوال برگزار شد و این موضوع دلیلی شد که این تاریخ و این ماه به عنوان ماه افتخار برای جامعه رنگین‌کمانی گرامی داشته شود. رژه‌های افتخار رفته‌رفته تبدیل به نمادی شدند، برای اعلام هم‌بستگی و ادامه راه مبارزاتی فعالان رنگین‌کمانی، مبارزه‌ای که از گذشته تا به امروز همچنان ادامه داشته است.
افراد بسیار زیادی در شکل‌گیری تاریخ مبارزات جامعه رنگین‌کمانی نقش داشته و پیشرو بوده‌اند. شهامت و شجاعت این انسان‌‌ها در بیان آن‌چه حقیقت آن‌ها بوده است و مقابله با سرکوب و تبعیض مضاعف باعث شد تا امروزه جامعه رنگین‌کمانی در بسیاری از کشورهای دنیا به حقوق انسانی خود دست پیدا کنند.
شاید کسی به درستی به یاد نداشته باشد که در آن شب تابستانی، در استونوال چه کسی اولین فریاد را علیه ظلم سر داد، چه کسی اولین سنگ را پرتاب کرد و چه کسانی با بطری‌های شیشه‌ای به پلیس حمله‌ور شدند، اما با وجودی که بیش از پنجاه سال از قیام استونوال می‌گذرد، نام انسان‌هایی که در مبارزات آن روزها پیشرو بوده‌اند هرگز فراموش نشده است.
قطعا پیشگامان شورش استونوال و تاریخ مبارزات جامعه رنگین‌کمانی آمریکا زنان ترنس رنگینپوست بوده‌اند، که برای شکل‌گیری جنبشی که امروزه با آن آشنا هستیم، مبارزه‌های فراوانی داشته‌اند. جنبشی که بر اساس قیام فرودست‌ترین افراد در جامعه رنگین‌کمانی، یعنی افراد بی‌خانمان، ترنس‌جندر، کارگران جنسی و رنگینپوست شکل گرفت. نام‌هایی مانند «استورم دلاوری»، «جکی هورمونا»، «مارشا پی.جانسون»، «سیلویا ریورا» و «برندا هووارد»، «میس میجر».
«استورم دلاوری» (Storme DeLarverie) متولد ۲۴ دسامبر سال ۱۹۲۰، زن لزبین بوچ و دِرَگ کینگ، که او را به عنوان نمادی از حقوق مدنی و چهره‌ای فرهنگی در جامعه رنگین‌کمانی آمریکا می‌شناسند. زنی که با دست‌بند و سری شکسته از درب بار استونوال به سمت واگن پلیس برده می‌شد و یک تنه حداقل با چهل نفر از نیروی‌های پلیس درگیر بود. شاید اولین فریادهای او بود که حاضرین را به خود آورد و این امر جرقه‌ای برای آغاز قیام استونوال شد.
«برندا هووارد» (Brenda Howard)، زن دوجنسگرا، پولی‌آموری، فمنیست و کنشگر حوزه رنگین‌کمانی، متولد و بزرگ شده در خانواده‌‌ای یهودی در شهر نیویورک بود. او ابتدا فعالیت داوطلبانه خود را در جنبش‌های ضد‌جنگ ویتنام آغاز کرد و پس از آن به جنبش‌های فمینیستی پیوست و بالغ بر سه دهه به عنوان کنشگر حوزه حقوق افراد رنگین‌کمانی به فعالیت پرداخت.
او که خود همراه بسیاری از دوستانش در شب قیام استونوال حضور داشت، در ژوئیه سال ۱۹۶۹ میلادی تجمعی به مناسبت گذشت یک ماه از واقعه شورش استونوال ترتیب داد و یک سال بعد یعنی در ۲۸ ژوئن ۱۹۷۰، به همراه برخی از افراد حاضر در آن شب تاریخ‌ساز، اولین رژه افتخار را در خیابان «کریستوفر» نیویورک برنامه‌ریزی کرد. امروزه بابت نقش اساسی «برندا» در اولین رژه افتخار جهان، در نیویورک، از او به عنوان «Mother of pride» یا«مادر رژه افتخار» یاد می‌کنند.
«برندا» در ۲۸ ژوئن سال ۲۰۰۵، در پنجاه‌وهشت سالگی درگذشت. در سال ۲۰۰۵ میلادی، سازمان «پی‌فلگ» PFLAG جایزه یادبود «برندا هووارد» را ابداع کرد. این اولین‌باری بود که یک سازمان کنش‌گری در حوزه رنگین‌کمانی جایزه‌ای را به یادبود یک فرد دوجنسگرا ثبت می‌کرد، این جایزه به کنش‌گرانی که در زمینه حقوق افراد دوجنسگرا یا در مجموع اعضای جامعه رنگین‌کمانی در حال فعالیت هستند، اهدا می‌شود.
«مارشا پی. جانسون» (Marsha P. Johnson) زن ترنس رنگین‌پوستی که یکی از چهره‌های اصلی قیام تاریخی استونوال در نیویورک آمریکا است. او با همکاری دوست خود «سیلویا ریورا» (Sylvia Rivera) سازمان «استار» را در سال ۱۹۷۰ تاسیس کرد. این سازمان اولین سازمان سیاسی و حمایت از حقوق افراد ترنس و کارگران جنسی ترنس در جهان بود، «مارشا» و «سیلویا» از طریق موسسه «استار» و برای پیش‌برد لایحه حقوق مدنی افراد ترنس‌جندر در نیویورک تظاهرات گسترده خیابانی به راه انداختند و تلاش‌های فراوانی کردند.
جسد «مارشا» در سال ۱۹۹۲ هنگامی که تنها ۴۶ سال داشت، در رودخانه «هادسون» پیدا شد. پلیس در ابتدا علت مرگ او را خودکشی اعلام کرد، اما این حکم در سال ۲۰۰۲ از خودکشی به «تعیین نشده» تغییر کرد و ۱۰ سال بعد پرونده او به عنوان احتمال قتل بر اساس نفرت و خشونت علیه افراد ترنس، بازگشایی شد.
«سیلویا ریورا» (Sylvia Rivera) زن ترنس رنگینپوست، کنشگر حقوق افراد ترنس و یکی از رهبران قیام استونوال و همچنین دوست نزدیک «مارشا پی. جانسون» بود که با همکاری یکدیگر سازمان «استار» را در سال ۱۹۷۰ تاسیس کردند. او در اولین سالگرد استونوال در حالی که افراد گِی و لزبین سفید‌پوست حاضر در جمعیت مشغول هو کشیدن و تمسخر او بودند با قدرت به سخنرانی پرداخت، او در این سخنرانی گفت:
«من به زندان رفته‌ام. به من تجاوز شده است و چندین بار کتک خورده‌ام. توسط مردان، مردان دگرجنسگرا که به پناهگاه همجنس‌گرایان تعلق ندارند. اما، آیا شما برای من کاری انجام می‌دهید؟ من کتک خورده‌ام، بینی‌ام شکسته است، من را به زندان انداخته‌اند، من شغلم را از دست داده‌ام. من آپارتمانم را برای آزادی همجنس‌گرایان از دست داده‌ام و شما همگی با من این‌گونه رفتار می‌کنید؟ چه بلایی سر شما آمده است؟ به آن فکر کنید.»
او در سحرگاه ۱۹ فوریه ۲۰۰۲ در سن پنجاه سالگی در بیمارستان «سنت وینسنت» بر اثر عوارض ناشی از سرطان کبد درگذشت.
«جکی هورمونا» (Jackie Hormona) یک کارگر جنسی معترض بود. در خیابان کریستوفر اگرچه «جکی» از نام دِرَگ استفاده می‌کرد، اما یک «دِرَگ‌کویین» نبود. او به این شهرت داشت که نسبت به سایر درگ‌کویین‌ها با اخلاق‌تر است. او مانع از دعواها می‌شد، کارگران خیابانی را از دزدی از یکدیگر باز می‌داشت، اما در مقابل پلیس نیز زمانی که درگ‌کویین‌های خیابان محلی را مورد آزار و اذیت قرار می دادند، می‌ایستاد.
«جکی» در شب شورش استونوال حضور داشت و از آن پس با جبهه آزادی همجنس‌گرایان همکاری می‌کرد.
«میس میجر» (Miss Major Griffin-Gracy) زن ترنس رنگینپوست متولد اکتبر سال ۱۹۴۰ است که در طول زندگی خود به عنوان یک رنگین‌کمانی تبعیدی و پناهنده رنگینپوست، با چالش‌های بسیاری دست و پنجه نرم کرده است.
«میجر» بی‌خانمانی و حبس را تجربه کرده است و به همین خاطر است که در میان فعالیت‌هایش تمرکز ویژه‌ای در حمایت از زنان زندانی ترنس و به‌ویژه زنان ترنس سیاه‌پوست دارد و همیشه سیستم ناعادلانه زندان‌ها را به نقد کشیده است. «میجر» در دورانی به عنوان یک ترنس آشکارسازی کرد که هنوز شناختی از هویت‌های جنسیتی به شکل امروزه‌اش در آمریکا وجود نداشت، به همین خاطر او دوبار از دو کالج متفاوت اخراج شد و سرانجام تصمیم گرفت از شیکاگو به نیویورک نقل مکان کند.
او در شب قیام استونوال، در آن‌جا حضور داشت و همان شب توسط نیروی پلیس، در حالی که سرش شکسته بود، بازداشت شد و همچنان در بازداشت هم فک او در اثر ضرب و شتم افسر پلیس شکست.
او به اتهام سرقت به ۵ سال حبس محکوم شد و در سال ۱۹۷۴ از زندان آزاد شد. «میجر» در زمانی که اپیدمی ایدز ایالات متحده را فراگرفته بود در چندین سازمان مربوط به اچ‌آی‌وی کار کرد و در سال ۲۰۰۵ به عنوان مدیر اجرایی سازمانی برای ترنس‌جندرها و افراد اینترسکس مستقر در سانفرانسیسکو مشغول به کار شد و سال‌ها علیه خشونت پلیس مبارزه کرد.
«زازو نوا» (Zazu Nova) زن ترنس و کارگر جنسی که در اواخر دهه ۱۹۶۰ در نیویورک زندگی می‌کرد. از او که لقب «queen of sex» نیز داشت، اطلاعات کمی در دست است و در مورد زندگی شخصی او موارد زیادی ثبت نشده است.
«دایانا دیویس»، عکاس مشهور که تنها تصویر از چهره «نوا» را ثبت کرده است، در هنگام عکاسی او را با «مارشا پی. جانسون» اشتباه گرفته و در زمان انتشار عکس از «مارشا» به جای او به عنوان سوژه عکس یاد کرده است.
پس از شورش استونوال، «زازو نوا» با «جبهه آزادی همجنس‌گرایان» به همراهی با «سیلویا ریورا» و «مارشا پی. جانسون» پیوست. «نوا» همچنین یکی از اعضای موسسه جوانان گَی نیویورک بود، سازمانی که تلاش داشت صدای جوانان رنگین‌کمانی را در جامعه منعکس کند و همچنین می‌توان به همکاری او با مجموعه‌هایی همچون (Street Transvestite Action Revolutionaries) سازمانی که توسط «مارشا پی. جانسون» و «سیلویا ریورا» تاسیس شد، اشاره کرد.
مطلب مرتبط:
لغت‌نامه مختصر اصطلاحات حوزه جنس و جنسیت
راهنمای گزارش‌نویسی و پرداخت به اخبار رنگین‌کمانی‌ها
راهنمای حفظ حریم جنسی و جنسیتی رنگین‌کمانی‌ها در مراجعه به پزشک
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر