از فولاد شهر تا آدلاید؛ در فرهنگ عربستان سکوت نیست؟

پدرام قائمی - شهروند خبرنگار

رفتار بازیکنان تیم ملی عربستان در بازی مقابل استرالیا، بازتابی جهانی داشته. اتفاقی که برای عربستانی‌ها اصلاً تازگی ندارد، اما تصور نمی‌کردند این بار با حجمی از انتقادات روبرو شوند. این بار شبکه‌هایی که به‌صورت گسترده خبر بی‌احترامی بازیکنان عربستان به یک دقیقه سکوت در استرالیا را انعکاس دادند، رسانه‌های انگلیسی‌زبان بودند.

قرار بود روز پنج‌شنبه، در جریان دیدار تیم‌های ملی عربستان و استرالیا، به احترام جان‌باختگان حادثه تروریستی در لندن، بازیکنان، مربیان و حاضران در ورزشگاه یک دقیقه سکوت کنند. فدراسیون فوتبال استرالیا این تصمیم را پس از وقوع حمله تروریستی به  پل «وست مینیستر» و مرکز خرید «بورو» در لندن اتخاذ کرد و البته در نامه‌نگاری رسمی با کنفدراسیون فوتبال آسیا، موافقت رسمی AFC برای این ادای احترام را کسب کرد.

۱۳ خردادماه، در حادثه لندن، هفت نفر کشته شدند که دو نفر از آنها شهروندان استرالیایی به نام‌های «کریستی بادن» و «سارا زلناک» نام داشتند. فدراسیون فوتبال استرالیا یک روز پیش از بازی در بیانیه‌ای اعلام کرد: «فدراسیون فوتبال استرالیا با کنفدراسیون فوتبال آسیا و تیم ملی عربستان بر سر یک دقیقه سکوت برای قربانیان حملات تروریستی لندن که دو زن استرالیایی هم در بین آنها بودند، به توافق رسید.»

در جلسه پیش از بازی، سرپرست عربستان با یک دقیقه سکوت موافقت می‌کند، اما در روز مسابقه، بازیکنان عربستان بی اعتنا به این اتفاق، در حال گرم کردن خودشان هستند. رفتار عربستانی‌ها، واکنش هواداران در ورزشگاه را هم به همراه داشت. 
 

پس از بازی فدراسیون فوتبال عربستان مدعی می‌شود که پیش از مسابقه به فدراسیون فوتبال استرالیا اعلام کرده بود که یک دقیقه سکوت در فرهنگ آنها جایی ندارد و آنها در هنگام این یک دقیقه، به زمین خودشان برمی‌گردند و در پست‌های موردنظر خودشان می‌ایستند. مسئله‌ای که البته از سوی ناظر کنفدراسیون فوتبال آسیا، نماینده فدراسیون عربستان و داوران بازی مورد تائید قرار نگرفته.

بی‌احترامی عربستانی‌ها در قبال یک دقیقه سکوت به احترام جان‌باختگان، برای نخستین بار در کشور استرالیا کلید نخورد. سال ۱۳۹۰ بازیکنان و مربیان النصر عربستان در مرحله حذفی لیگ قهرمانان آسیا حاضر به ادای احترام به «ناصر حجازی» که تازگی فوت کرده بود نشدند. رفتاری که نمونه‌اش تقریباً در تاریخ ورزش جهان کم‌سابقه یا شاید بی‌سابقه بود.

درحالی‌که کنفدراسیون فوتبال آسیا تصویب کرد تمام تیم‌های حاضر در مرحله یک‌هشتم نهایی لیگ قهرمانان آسیا باید یک دقیقه به احترام ناصر حجازی سکوت کنند، بازیکنان النصر عربستان، نسبت به این دستور بی‌تفاوت بودند. هرچند که ذوب‌آهن خیلی زود و در ثانیه ۳۵ بازی به گل رسید و درنهایت ۴ بر ۱ حریف را شکست داد. شاید مهم‌ترین تصویری که از آن بازی به‌جامانده، اشک‌های دروازه‌بان عربستان است پس از دریافت گل چهارم.

آن روز، برای ناصر حجازی تمام فوتبال آسیا سکوت کرد. جالب این‌که سال ۹۰ خورشیدی، این کنفدراسیون فوتبال آسیا بود که ابتدا پیشنهاد یک دقیقه سکوت را مطرح کرد. تمام آسیایی‌ها هم تن دادند.

عربستانی‌ها در قبال بی‌احترامی به ناصر حجازی واکنشی نشان ندادند. اما وقتی در استرالیا اعتراض‌ها وجهه رسانه‌ای در سراسر جهان گرفت، ابتدا گفتند «یک دقیقه سکوت» در فرهنگ آنها نیست. اما تاریخ خلاف این مسئله را نشان می‌دهد. 
 

سال ۲۰۱۵ پس‌ازآن که ملک عبدالله، پادشاه سابق عربستان چشم از دنیا بست، سران ورزش عربستان در نامه‌نگاری با فدراسیون جهانی هندبال درخواست یک دقیقه سکوت در رقابت‌های جهانی هندبال را داد. همچنین در رقابت‌های جهانی «سیلور کاپ» چوگان هم به احترام پادشاه عربستان یک دقیقه سکوت برقرار شد. از سویی دیگر در بازی دوستانه میان تیم‌های فوتبال الاهلی عربستان و بارسلونا که در دوحه برگزار شد هم بازیکنان دو تیم یک دقیقه سکوت کردند.

نکته تاریخی اینجاست که عربستانی‌ها در هر دو بازی که سکوت به احترام جان‌باختگان را شکسته‌اند (در اصفهان و ملبورن) شکست خوردند. فدراسیون فوتبال عربستان امروز (جمعه) در قبال شکست سکوت یک دقیقه‌ای به‌صورت رسمی عذرخواهی کرده است.

شدت انتقادات در سراسر جهان نسبت به رفتار عربستانی‌ها در استرالیا به حدی بود که فدراسیون فوتبال این کشور مجبور شد در بیانیه‌ای رسمی چنین بنویسد: «بازیکنان تیم ملی فوتبال عربستان قصد هیچ‌گونه بی‌احترامی به قربانیان و بازماندگان حملات تروریستی و خانواده و بستگان آنها را نداشتند.  فدراسیون فوتبال عربستان هرگونه اقدام تروریستی و افراطی‌گری را به‌شدت محکوم می‌کند و بار دیگر به دولت بریتانیا و قربانیان این حادثه تروریستی تسلیت می‌گوید.»