سرکوب اندیشه از کتاب‌های درسی شروع شد

سرکوب اندیشه از کتاب‌های درسی شروع شد

بخش دوم

محمد تنگستانی

 در اولین بخش از این گفت‌و‌گو، «آرمین» از دو دسته بودن شاعران و نویسندگان در انقلاب سال ۱۳۵۷ گفت و در خصوص فعالیتش در اعتراضات دی‌ماه سال 1396 ادامه داد: «هنرمندان منطقه ما هم به همین شکل انگار که هیچ اتفاقی نیفتاده و طبق روال سابق فعالیت می‌کردند تا مبادا مجوز‌ فعالیت‌شان باطل شود. نه هنرمندان منطقه ما بلکه هنرمندان نام‎دار و شناخته شده در هیچ‌کجای کشور از این خیزش حمایت نکردند.

من و چند تن از دوستان نویسنده‌ام یک کانال تلگرامی داشتیم که در آن نقد‌ها و مقالاتمان را منتشر می‌کردیم. در بحبوحه اعتراضات دی ماه، جدا از فعالیت در شبکه‌های اجتماعی، به خیابان‌ها رفتیم که همین رفتن و مشارکت در قیام مردم، پرونده قضایی ما را سنگین تر کرد. یکی از دوستان‏مان بازداشت و به دادگاه احضار شد، یکی دیگر را تهدید کردند که هرگونه فعالیتی را کنار بگذارد و من هم که محصل بودم، در مدرسه تحت ارعاب افرادی ناشناسی قرار گرفتم که دیگر از این چیز‌ها ننویسم و آینده‌ام را تباه نکنم.»

در ادامه بخش دوم این گفت‌وگو را می‌خوانید:

هر منطقه با توجه به آب و هوا، زبان و گویش محلی، فرهنگ بومی خود را می‌سازد که خرده فرهنگ تعریف می‌شود و خرده فرهنگ‌ها در کنار هم فرهنگ یک کشور را شکل می‌دهند. در چهار دهه گذشته، سیستم ایدئولوژی و فکری حاکم بر ایران دنبال یک‌دست‌سازی و اسلامیزه کردن هنر معاصر و نزدیک کردن آن به ایده‌ئولوژی‌های حکومتی و مذهبی بوده است. گمان می‌کنید این تلاش‌ها به نتیجه رسیده و موفق شده‌اند؟

ـ جمهوری اسلامی سرکوب اندیشه را از همان دوران ابتدایی به دست‌گیری قدرت در برنامه خود داشته است. کل کتاب‌های آموزشی، حتی شعرهای منتشر شده در کتاب‌های درسی در جهت سامان‏دهی تفکرات ایدئولوژیک و فاشیستی جمهوری اسلامی بوده است. ۴۰ سال است که یک سری اشعار کهنه و پوسیده را با تفسیر‌های معین و از پیش تعیین شده روبه روی دانش‌آموزان و  دانشجویان می‌گذارند و می‌گویند حفظ کن. بدتر از آن این که مجال نقد و بررسی برای دانش آموزان وجود نداردش  و دانشجویان باید یک سری نتیجه‌گیری‌های ایدئولوژیک و از پیش تعیین شده را یاد بگیرند تا بتوانند نمره قبولی دریافت کنند. قصد ندارم بگویم اشعار کلاسیک شاعرانی مانند حافظ و فردوسی و مولوی ضعیف هستند اما یک بیت از شاعران و نویسندگان مدرن و پست مدرن در کتاب‌های ادبیات وجود ندارد.

یک نوشته به نام «اعتراف» از آرمین:

با تمامِ انزجارى كه از واژه دين و قباى مذهب دارم، دلم يك كليساى كوچك و تاريك، به مه نشسته در اعماقِ بى‌مبالاتِ يك جنگل كهن، يك كشيشِ الكن و يك تلخانوشِ مردافكن می‌خواهد؛ جايى كه فارغ از اضافاتِ دنيا بتوانم مستى را سياه شوم و هرآن چه تا به حال به خوردم داده‌اند را بالا بياورم. هنگامى كه خويشِ گم‌شده و تنهايم را مابينِ جنگلى باران خورده و مه گرفته يافتم، پژواكِ ناقوسِ كم صدايى از دوردستِ درختان مرا به خويش بخواند و گام كه برمی‌دارم، كليسايى با معمارى گوتيك، افقِ ديدگانم را دست بگيرد. وارد شوم، بى اراده و لس بر روى يكى از صندلى‌هاى شيارِ ميانىِ سالن بنشينم. بازدمِ به شماره افتاده‌ام در سرسرا بپيچد. مادامي كه سر بالا می‌آورم، كشيشى كهن‎سال و ملبس به تن پوشِ كاتوليك، دستى بر شانه‌ام بگذارد و من با تمامِ سنگينىِ تنفرم از واژه مذهب، نگاهش كنم. يك بطرى خنكِ آبجو تعارفم كند و من ديوانه وار و يك نفس، خنكاىِ تلخى‌اش را سر بكشم و با سر آستينم، نجاستِ دل‎چسبش را از دورِ دهانم پاك كنم. نفسم كه بالا آمد، زبانِ اعتراف باز كنم و رنج‌ها و زخم‌هايم را كه هم‎چون خارهاىِ گلِ سرخى يادگار از گلستانِ زندگى در قلبم نشسته‌اند را بيرون بكشم.

مادامی‎كه باران بر بسترِ سقفِ كليسا در خيالم هم‌خوابگى می‌كند، از عشقم براى كشيش قصه ساز كنم؛ از انزجارم از هر آن چه بوى مذهب و قواره روحانيت می‌دهد؛ از پلشتىِ دروغ، از نفرتِ سرسختم از اجتماع؛ از كبوترِ شكسته بالِ آرزوها و بلند پروازى‌هايم...

غريو و ناله‌ام پاره كند عفتِ به خون نشسته كليسا را ....

و براى دومين بار، تلخانوشم را يك نفس به كام بكشم ....

كشيش، از درونِ قباىِ دست و پا بسته‌اش، سيگارى درآورد و به سمتم بگيرد. برمی‌دارم و دست به دامانِ جعبه كبريتى در جيبم می‌شوم كه نمور و خيس شده از امتدادِ پرسه زدن‌هايم. سيگار را می‌گيرانم و اولين كام را....

واژه گانى براى گفتن دارم كه مسيحِ مصلوب را به اشك گسيل خواهد كرد.

زبان از گذشته‌ام باز كنم كه چه‎گونه گذشت و از اكنونم كه دمار از اكنونم در آورده ...

تنفرى بدرقه ارواحِ گذشتان كنم و لعنتى پيشكش به بازماندگان....

آن قدر بگويم و بسرايم و به فرياد بنشينم و بنوشم تا همه چيز مه آلود شود. كشيشِ الكن از ديدگانم بگريزد و تنهايى‌ام در سرسرا بماند و مسيحِ هنوز مصلوبِ روبه رويم...

تلخانوش به دست، به سراقش بروم و نيمه سيگارِ افروخته‌ام را كنجِ لبانش بنشانم. به يادِ جامِ آخرى كه نوشيد، خيسش كنم از طراوتِ مشربه دستم... شايد او هم دردهايى براى اعتراف داشته باشد...

اعتراف كن!!!

- من از همه تان متنفرم ....

بخش اول را اینجا بخوانید.