طوفان توفندۀ تهران: جاده صاف‌کن بهشت؟

روز دوشنبه طوفانی با سرعت بیش از 100 کیلومتر در ساعت تهران را درنوردید، باعث مرگ پنج نفر و مجروح شدن حدود 60 نفر شد، و درختان زیادی را سرنگون کرد.  بلاگرها هم که مثل مردم تهران بهت‌زده شده بودند سعی کرده‌اند دلیل پدید آمدن چنین طوفان بی‎سابقه‎ای را پیدا کنند.  عده‎ای آن را عذابی آسمانی نامیده‌اند به خاطر گناهان یواشکی ما.  در مقابل، عده‎ای دیگر آن را بلایی طبیعی دانسته‌اند ناشی از بی‎کفایتی و بی‎تدبیری مسئولان.

یزدان سلحشور در وبلاگش از کسانی می‎گوید که طوفان تهران را به روسری‎ها ربط می‌دهند: یک توفانی در این شهر گل و بلبل تهران آمد، این قدر مردم حرف‌های جور واجور زدند که من شخصاً فکر کردم زمان حضرت نوح است، باید دنبال یک کشتی بگردم که از بالای برج میلاد سوارش شوم! به نظرم یک عده از برادران و خواهران دلواپس هم دنبال کشتی می‌گشتند اما خب گفتند بلیتش تمام شده، فردا بیایید!  این حرف‌ها البته ،دوشنبه بعدالظهر در خیابان‌های تهران شروع شد و بعدش به خبرآنلاین هم رسید که یک عده از همان‌ برادران یا خواهران دلواپس که با شعار «یا روسری یا توسری» هشت ساله کشور را بهشت کردند، نظر می‌گذاشتند پای عکس‌های توفانی برج میلاد و معتقد بودند عذاب الهی بوده و مرتبط بوده با اندازه مانتوی خانم‌ها در خیابان‌ها مخصوصاً در خیابان فاطمی جلوی وزارت کشور و این که به اندازه کافی تلاش نشده تا با شعار «یا توفان یا تهران» مردم را از پل صراط رد کنند و به سلامت به بهشت برسانند.

من هم معتقدم که این توفان، امتحان الهی بوده اصلاً زندگی، امتحان الهی‌ست بعضی وقت‌ها امتحان ثلث اول است بعضی وقت‌ها امتحان خرداد است بعضی وقت‌ها هم امتحان تجدیدی‌ست. بزرگ و کوچک دارد فقط. این امتحان هم، امتحان تجدیدی بود ظاهراً، که البته در خرداد برگزار شد برای آنهایی که که از بین تمام جاده‌های بهشت، فقط دهان مردم را می‌شناسند و چون زورشان نمی‌رسد که در صاف کردن باقی جاده‌ها مشارکت مردمی کنند، همین یک راه را انتخاب کرده‌اند!

حسن لاسجردی دلیل طوفان را سودجویی و بی‌تدبیری بعضی مسئولان می‌داند: تصاویر خاک و خاکستر غلیظ عصر دیروز تهران را کمتر کسی در دهه های اخیر بیاد دارد و باور می کند که چنین حادثه ای احتمال وقوعش برای تهران هم قابل تصور است چرا که اکثر پایتخت نشینان تاکنون براین باور بودند که توفان شن خاک خاستگاه خارجی دارد و مثل همیشه از صحرای عراق و عربستان به کشور ما به مهمانی دعوت می شود ولی این دفعه کاملا اوضاع فرق داشت چرا که تهران میزبان گرد و خاک پرحجم نه سوغاتی همسایگان که سوغاتی اطرف شهر تهران را پذیرا بوده است.  انچه مسلم است اینکه اینک در دادگاه قضاوت افکار عمومی کسانی که باغات و اراضی سرسبز را به ثمن بخس فروختند یا گروه گروه درختان بی زبان حافظ فضای تنفسی شهر را سر بریدند و کسانی که زمین های کشاورزی را به دیگر کاربری ترجیح دادند و از همه مهمتر آنهایی که با اهداف سودجویان همنوایی کرده و تلاش نمودند همه چیز را به نفع و حساب خود مصادره به مطلوب کنند، در صدر لیست مقصران حادثه دیروز قرار دارند.

اما درعین حال دسته دیگری از مقصران هستند که جرمشان در ظاهر به عاملان بالا نمی رسد ولی در واقع اینان مجرمان اصلی حادثه و تلفات دیروز به اموال و انفاس هستند و آنها کسانی نیستند جز چهره هایی که بر صندلی مدیریت تکیه دادند و در برابر قانون شکنی عده ای سودجو یا تدبیر لازم را انجام ندادند و یا با سکوت و حتی همراهی خود زمینه ساز آن شدند که این فاجعه رخ دهد و یا اینکه به خاطر موقعیت خود با دم فروبستن و نگفتن سخن درست و بحق سبب شدند تا جایگاه شان حفظ شود ولی شهری به پهنای کلان شهر تهران بی دفاع بماند و بلایی بر سرش بیاید که 5 نفر کشته شوند و صدها درخت تنومند در پهنه خیابانها به زانو درآیند و در کنار آن میلیونها تومان خسارت به مردم و شهر و اموال و بیت المال وارد آید.

متین مسلم هم به سراغ کسانی می رود که می‎گویند طوفان تهران نتیجه آه و ناله مردم است: بی شباهت به زلزله نبود با این تفاوت که به جای در هم کوبیدن تهران ازعمق زمین، پایتخت را از آسمان زیر و رو کرد.گله و شکایت و آه و ناله از خشم و قهر طبیعت نکنیم که راه به جائی نخواهد برد و تاکنون کمکی به ابناء بشر نکرده است. دیروز در خیابان با مشاهده چهره های بهت زده و ناباور مردم، کما بیش می شنیدم عده ای می گفتند، چرا این بلا سرمان آمد؟ چی شده؟ از ناراحتی تعدادی رهگذران، جرات نکردم بگویم "خانم و آقای محترم این بخشی از یک واقعه طبیعی یا به تعبیر عامیانه تر خشم طبیعت است و امری عادی. به من و شما و آه و ناله و رفتار و کارهایمان هم ربطی ندارد". اما خب وقتی در میان جمعی قرار می گیری که از دل یک اتفاق طبیعی و بسیار بسیار عادی به دنبال یک چرائی ذهنی هستند و اصرار دارند امور کاملا طبیعی و عادی را از زاویه ای غیر عادی ببینند چه میتوانی بگویی ؟

با بلند شدن طوفان، صفحه‌ای در فیسبوک با نام «همون روز که تهران طوفان شد» ایجاد شد که تعداد اعضای آن در کمتر از دو روز  به بیش از 20هزار نفر رسید.  اعضا در ابتدا بیشتر درباره توفان و احتمال وقوع دوباره آن خبررسانی می‎کردند اما با فرونشستن خطر سر و کله شوخی‌ها و حتی تبلیغات نصب و تنظیم بشقاب‎های ماهواره در صفحه پیدا شد.  

شاید بتوان سرعت در ایجاد چنین صفحه‎ای را دلیلی دانست برای مدعای فواد شمس: همین که همه دنبال خبر ها و عکس های #طوفان و خسارت های آن در #تهران هستند. همین که این اتفاقن برای بسیاری جذابیت دارد و با شور و هیجان دنبالش می کنند، نشان از میل شدید انسان ها ببرای برخورد توریستی کردن با هر پدیده ای، حتی فاجعه دارد.  توریسم ِ فاجعه، می تواند حتی در آمد زا باشد. این ظرفیت بالای سرمایه داری در کالایی کردن هر چیزی واقعا خودش طوفان بزرگ روزگار ماست که همه چیز را از جا می کند و هیچ چیز سخت و استواری را بر جا نمی گذارد حتی برج میلاد!  یک لحظه فکر کنید برج میلاد از جا کنده شود و در اتوبان همت بیافتاد. یک فاجعه بزرگ رخ می دهد اما مطمئن باشید که صد ها هزار نفر برای دیدن این فاجعه به محل می روند. هزاران توریت خارجی میل دارند این فاجعه را از نزدیک ببینند. دها کانال تبویزیونی گزارش مستقیم پخش خواهند کرد و اگر برای دیدن این رخداد بلیط فروشی کنید، پول بیشتر از خود برج میلاد عایدتان می شود!  توریستی کردن فاجعه و کالایی کردن آن قدرت سرمایه داری متاخر است.

در این میان، زبان فارسی هم از «توفان» در امان نماند.  سین‌میم‌سین یادآوری می‌کند که «تهران طوفان اومده» را می‌شود سه جور دیگر هم نوشت: 1. طهران توفان اومده. 2. طهران طوفان اومده. 3. تهران توفان اومده.

از سه گزینه بالا یکی درست(تر) است.  مادر ترزا فرق بین طوفان و توفان را این طور توضیح می‌دهد: طوفان یا توفان؟مساله این است! اول اینکه چقدر ملت خلاقی داریم، سریع هم واسش شعر ساختند، هم لطیفه! دوم اینکه مشخص شد سال سوم دبیرستان، چه کسانی کتاب زبان فارسی شون رو خوب مطالعه کردند. لطفا دقت کنید:

1.عصر دیروز، طوفان تهران را درنوردید.

2.آسمان،توفان و غرنده بود.

در جمله دوم، توفان صفت فاعلی و به معنی توفنده است.لطفا جا به جا بکار نبرید!