شایا گلدوست
«ایمان سامی» با نام کاربری «ماریا»، زن اینفلوئنسر ۲۰ ساله اهل کردستان در آستانه «روز جهانی زنان» در اربیل عراق به دست برادرش به قتل رسید. او که در شبکه‌های اجتماعی خود به دفاع از حقوق زنان و جامعه رنگین‌کمانی می‌پرداخت، عاشق آواز نیز بود و گاهی ویدیوهایی از آواز خواندن خود منتشر می‌کرد.
ماریا در فضای مجازی از آرزوها، گرایش‌ها و سبک زندگی مورد علاقه خود صحبت می‌کرد و شجاعانه و بی‌پروا از تمایلات عشقی خود سخن می‌گفت؛ عشقی که در جامعه‌ای مانند کردستان، ممنوعه است.
سبک زندگی او در فضای مجازی، هنجارهای جامعه کردستان را زیر سوال می‌برد و شاید در دنیای واقعی برایش غیر‌ممکن بود. ماریا که در ۱۲ سالگی مجبور به ازدواج شده بود، در سال‌های اخیر بارها مورد آزار و اذیت همسرسابق و خانواده‌اش قرار گرفته بود.
«انجام سامی»، برادر ۱۸ ساله ماریا با این استدلال که او آبروی خانواده را برده است، خواهرش را با سلاح کمری و ضرب هفت یا هشت گلوله به قتل رسانده است. او پس از ارتکاب قتل، در یک تماس تلفنی با شبکه تلویزیونی «کردستان ۲۴»، به توصیف دلایل خود برای قتل خواهرش پرداخته و اعتراف کرده که از قبل به انجام این قتل فکر کرده است: «مدتی بود به این مساله فکر می‌کردم. گفتم خواهرم یا به راه راست برمی‌گردد و اگر به راه راست برنگشت، چاره‌ای جز کشتنش نیست. او به حرف خانواده گوش نمی‌داد و با فعالیت‌هایش در شبکه‌های اجتماعی، آبروی خانواده را برده بود.»
هرچند انجام سامی پس از اعتراف به قتل بازداشت شده اما این تنها یک نمونه از صدها «قتل ناموسی» است که در اقلیم کردستان اتفاق می‌افتد.
فعالان و کنش‌گران حوزه زنان بارها از بالا رفتن آمار خشونت و «زن‌کشی» خبر داده‌اند اما تعصبات فرهنگی و مذهبی و خلاء قانونی از عوامل افزایش این خشونت‌ها علیه زنان و جامعه رنگین‌کمانی کردستان هستند.
آمارها نشان می‌دهند که از آغاز سال جدید میلادی، ١١ زن در این منطقه به دلایل مختلف کشته شده‌اند. هم‌چنین طبق آمار مرکز مبارزه با خشونت علیه زنان، در سال گذشته میلادی ۲۴ زن کشته شده‌اند، ۶۲ زن خودکشی کرده و ٧٨ زن خود را آتش زده‌اند.
این آمار نشان‌دهنده وضعیت اسف‌بار زنان و میزان بالای خشونت علیه آن‌ها است.
«زانو»، فعال حقوق جامعه رنگین‌کمانی اهل کردستان در مصاحبه‌ای با «ایران‌وایر» می‌گوید: «ماریا یک زن آزاد بود که در زندگی خود با انواع خشونت‌های جنسی و جنسیتی که زنان تجربه می‌کنند، مواجه شده بود اما همیشه با آن‌ها مبارزه می‌کرد. او قبل از به قتل رسیدن، در گفت‌وگویی در کلاب‌هاوس گفته بود بسیار خوشحال هستم که در خانواده و جامعه‌ای سنتی و مذهبی زندگی می‌کنم و تا به امروز مرا نکشته‌اند. اما متاسفانه به دست برادرش به قتل رسید. برادر او در اظهارات خود با افتخار به ارتکاب قتل اعتراف کرده و خود را قهرمان می‌داند. عده‌ای از دوستان و نزدیکان ماریا عقیده دارند که او به دست پدر و عمویش به قتل رسیده است، چون رابطه او با برادرش خوب بود و بسیار یکدیگر را دوست داشتند. این‌طور تصور می‌شود که چون برادرش زیر سن قانونی است، پدر و عمو او را مجبور کرده‌اند که این جنایت را به گردن بگیرد.»
زانو از شرایط بسیار سخت جامعه رنگین‌کمانی در اقلیم کردستان می‌گوید؛ فشارهای خانوادگی، اجتماعی، مذهبی و قانونی که زندگی را برای این افراد دشوار‌کرده است. بسیاری از افراد رنگین‌کمانی زمانی که آشکارسازی می‌کنند و از گرایش جنسی و یا هویت جنسیتی خود حرف می‌زنند، یا به دست اعضای خانواده کشته و یا توسط پلیس دستگیر می‌شوند.
او به قتل «دوسکی آزاد»، زن ترنس اهل اقلیم کردستان اشاره می‌کند که در ژانویه سال جاری کشته شد و قاتل که برادر او است، هنوز دستگیر نشده است.
این خلا‌ءهای قانونی و بی‌اهمیت دانستن پرونده‌های خشونت و قتل مربوط به اعضای جامعه رنگین‌کمانی، دست عاملین جنایت را برای اعمال خشونت باز‌می‌گذارد.
زانو معتقد است: «در واقع هیچ قانونی برای حمایت از افراد کوییر یا رنگین‌کمانی در کردستان وجود ندارد. برعکس، در بسیاری از موارد با افراد رنگین‌کمانی برخوردهای بسیار تندی از سوی قانون انجام می‌شود. بنابراین، بسیاری از اعضای این جامعه برای یک زندگی آزاد و به دور از خشونت به کشورهای غربی مهاجرت می‌کنند. در میان افراد رنگین‌کمانی، زنان بیشتر در معرض آسیب و خشونت قرار دارند؛ از یک سو به خاطر زن بودن و از سویی دیگر به دلیل گرایش جنسی خود. ازدواج اجباری بر خلاف گرایش جنسی، یکی از خشونت‌هایی است که علیه این زنان انجام می‌شود؛ مانند ماریا که در ۱۲ سالگی تن به ازدواج اجباری داده بود.»
او می‌گوید در این میان، زنان ترنس جزو آسیب‌پذیرترین قشر هستند. آن‌ها به دلیل هویت و بیان جنسیتی خود، در مدارس، اماکن عمومی، خیابان، حتی در مراکز پلیس مورد آزار و اذیت‌های جنسی و حتی مورد تجاوز قرار می‌گیرند. متاسفانه سازمان‌ها و نهادهای فعال در زمینه حقوق زنان در کردستان نیز زنان ترنس را به عنوان یک زن به رسمیت نمی‌شناسند و به مسایل و مشکلات آن‌ها رسیدگی نمی‌کنند: «در کردستان تنها یک سازمان برای افراد رنگین‌کمانی فعال بود که آن هم در سال‌های گذشته توسط چند تن از اعضای مجلس در دادگاه مورد شکایت قرار گرفت و فعالیتش متوقف شد. ما فعالان رنگین‌کمانی نیز به واسطه فعالیت‌های‌مان، در معرض خطر و آسیب قرار داریم و معمولا هم دست‌مان به جایی بند نیست. تنها کاری که توانسته‌ایم در چند سال اخیر انجام دهیم، اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی و دادن اطلاعات صحیح درباره تنوع گرایش‌های جنسی و هویت‌های جنسیتی به جامعه است. همه تلاش ما این است که با رسانه‌ها، خبرنگاران و فعالان اجتماعی ارتباط برقرار کنیم تا بتوانیم دامنه فعالیت برای جامعه ال‌جی‌بی‌تی‌کیو کردستان را افزایش دهیم و جامعه را از وجود این قشر آگاه کنیم. ما از فعالان و كنش‌گران حقوق زنان خواستاریم که زنان رنگین‌کمانی و مسایل و‌مشکلات آن‌ها را به رسمیت بشناسند و در مطالبات خود آن‌ها را نیز در نظر بگیرند.»
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر