قرار بود وقتی از سفر فرنگ برگشت، شفاف‌سازی کنند. قرار بود مدارک را نشان بدهند و بگویند واقعیت چیست. قرار بود کاغذها و اسنادی رو کنند تا معلوم شود دروغگو و جاعل کیست. چند وقتی گذشت، کسی چیزی نگفت. سکوت طنین‌انداز شد. خاموشی بهترین گزینه است برای فراموش شدن ماجرایی که بوی تقلب و جعل و فریب می‌دهد. ماجرای ورود شیر آسیایی به باغ‌وحش ارم، مجموعه‌ای که زیر نظر بنیاد مستضعفان فعالیت می‌کند، سوال‌برانگیز بود که در سکوت و بی‌خبری به دست فراموشی سپرده شد و سوال‌های بسیاری را بی‌پاسخ گذاشت. بخشی از حقیقت اما امروز آشکار شده است.
نامه‌ای که جعل شد
آنان که اخبار مربوط به باغ‌وحش ارم و ورود شیر ایرانی به این مجموعه را دنبال کرده‌اند حتما سابقه این اقدام خیره‌کننده را به یاد دارند. در ۳۱ فروردین ماه امسال، مدیرعامل مجموعه ارم سبز، مدیر و دامپزشک باغ‌وحش ارم در یک نشست مطبوعاتی پر هیاهو اعلام کردند به زودی شیرهای ایرانی را به تهران خواهند آورد و پشت میله‌ها در ارم نگهداری می‌دارند. شماری از این فرصت استفاده کرده و مدعی شدند نسل شیر بار دیگر در طبیعت ایران احیا خواهد شد. کسانی این ادعا را مردود اعلام کردند. اما مدیر عامل مجموعه ارم سبز، ایرج جهانگیر، در گفت‌وگو با ایران‌وایر گفت اگر مسئولان محیط‌زیست اجازه می‌دادند نسل شیر را در دشت ارژنگ(!) احیا خواهد کرد. صرف نظر از این که نام اصلی آن منطقه «دشت ارژن» است، مدیر عامل ارم سبز حتی نمی‌دانست که این منطقه به دلیل کثرت سکونت‌گاه‌های انسانی امکان اجرای چنان طرح عوام‌فریبانه‌ای را ندارد.
خبر مربوط به انتقال شیرها با نامه‌ای در فیس‌بوک باغ‌وحش تهران و صفحه شخصی ایمان معماریان، دامپزشک این مجموعه بیشتر مورد توجه قرار گرفت. شماری از روزنامه‌ها و رسانه‌های داخلی و خارجی ضمن کپی کردن مطالب غیر واقعی این پست فیس‌بوکی، آن نامه را نیز منتشر کردند. نامه‌ای که دامپزشک باغ‌وحش ارم با استناد به آن ادعا می‌کرد به زودی اتحادیه باغ‌وحش‌ها و آکواریم‌های اروپایی (EAZA) دو قلاده شیر ایرانی را به تهران می‌فرستد. این نامه به وضوح دستکاری شده بود. مکاتبه ایران‌وایر با اتحادیه باغ‌وحش‌های اروپایی نشان داد، نه تنها این نامه از دفتر این اتحادیه صادر نشده که جاعل یا جاعلان آن، فراموش کرده بودند نام گیرنده اصلی نامه –ساکن پرتغال و هماهنگ‌کننده برنامه پلنگ ایرانی- را حذف کنند. در عوض، نام «ایمان عزیز» بر پیشانی نامه خوش می‌درخشد.
با این که طرف اروپایی به طور مکتوب و صریح، منکر ارسال نامه به «ایمان عزیز» شد، هم دامپزشک باغ‌وحش ارم و هم مدیر مجموعه ارم سبز در گفت‌وگو با ایران‌وایر از این موضوع اظهار تعجب و بی‌اطلاعی کردند. اتحادیه اروپایی در پاسخ به مکاتبات گزارشگر ایران‌وایر نوشت که عضویت باغ‌وحش ارم برای ملحق شدن به برنامه حفاظت گونه‌های اروپایی (EEP) مرتبط با شیر آسیایی مورد تایید قرار نگرفته است. این در حالی است که مسئولان باغ‌وحش ارم مدعی شده بودند موافقت آن مجموعه اروپایی را برای همکاری در انتقال شیرها به دست آورده‌اند.
چون پرده بر افتد
نه ماه پشت ابر می‌ماند و نه خورشید برای همیشه در غروب می‌نشیند. پیگیری‌های دوستداران محیط‌زیست و حیوانات از جمله دیده‌بان حقوق حیوانات در نهایت مشخص کرد واقعیت مخفی شده کجاست و چه بوده است. این تشکل در مکاتبه‌ای با معاون سازمان محیط‌زیست نوشت: «ماجرای ورود شیرهای آسیایی به باغ وحش ارم در ماه گذشته خبرساز شده است و مسائل به وجود آمده نظیر تکذیب انجام شده از سوی موسسه باغ‌وحش‌ها و آکواریم‌های اروپایی (EAZA) در خصوص عدم عضویت باغ وحش ارم در این موسسه و همچنین کشف جعلی بودن نامه منتشر شده توسط دامپزشک باغ وحش ارم در خصوص ورود شیرهای آسیایی به باغ وحش، شبهاتی را در بین فعالان محیط زیست و حامیان حقوق حیوانات به وجود آورده است.»
این تشکل ضمن اشاره به ماجرای مشکوک ورود ببر سفید به باغ‌وحش ارم که تکذیبه مجدد باغ‌وحش‌های اروپایی را به دنبال داشت، از معاون سازمان محیط‌زیست خواست که با اتخاذ تدابیری از تجارت غیرقانونی حیات‌وحش جلوگیری به عمل آورده شود. پاسخ به این نامه هیچ‌گاه در فضای رسانه‌ای بازتاب نیافت و معلوم نیست معاون سازمان محیط‌زیست (و عضو هیات امنای موسسه میراث حیات‌وحش پارسیان) چه تدبیری تا کنون اتخاذ کرده است.
پیش از این نامه، تشکل دیده‌بان حقوق حیوانات با اتحادیه باغ‌وحش‌های اروپایی مکاتبه کرده و جواب گرفته بود که باغ‌وحش ارم عضو برنامه حفاظت گونه‌های اروپایی مرتبط با شیر آسیایی نیست. همچنین تاکید کرده بود که نه تنها از نگهداری ببر سفید حمایت نمی‌کنند که مخالف تولید مثل این جانور است (با این جواب روشن، معلوم نیست ببر سفید از کجا آمده است). در این نامه همچنین ذکر شده که باغ‌وحش ارم عضو برنامه حفاظت از پلنگ ایرانی است و برای آن حق عضویت هم می‌پردازد.
بدین‌ترتیب یکی از حلقه‌های مفقوده ماجرا پیدا شد. نامه‌ای که از دفتر مرکزی باغ‌وحش‌های اروپایی واقع در آمستردام به پرتغال خطاب به هماهنگ‌کننده برنامه حفاظت پلنگ ایرانی به نام «ژوزه دیاس فریرا» (José Dias Ferreira) فرستاده شده بود. طبیعی است چون موضوع مرتبط با باغ‌وحش ارم است رونوشت نامه نیز به این مجموعه ارسال شود. جاعل نه چندان چیره‌دست، کلمه پلنگ را پاک و به جای آن «شیر آسیایی» را با فونتی دیگر جایگزین کرده است. ثمره دست‌کاری‌های او باعث شده که مفهوم جمله هم مخدوش شود.
از سوی دیگر، این نامه جعلی هم در فیس‌بوک ایمان معماریان و هم در فیس‌بوک باغ‌وحش ارم بازتاب داشته است. او در مصاحبه‌های مختلف به این نامه نیز اشاره کرده‌است. بنابراین خیلی طبیعی است که انگشت اتهام جعل نامه به سوی او نشانه رود. با این حال نه او و نه باغ‌وحش تهران به ابهامات پاسخ روشنی نداده‌اند. این ظن و تردید وقتی افزایش می‌یابد که نه او و نه سایر مسئولان باغ‌وحش درباره نامه جعلی هیچ توضیحی ارائه نکردند. معماریان آن گونه که وب‌سایت دیده‌بان حقوق حیوانات پیش از این گزارش داده کارنامه درخشانی ندارد. او دامپزشک عمومی است که در کارگاه‌ها و دوره‌های دامپزشکی حیات‌وحش نیز شرکت کرده است. همچنین به عملکرد او در ارتباط با مداوای گونه‌های وحشی انتقادهای بسیاری وارد شده است.
به هر حال در سرزمینی که دکل نفتی ناگهان مفقود می‌شود و اختلاس سه هزار میلیاردی صورت می‌گیرد و آب از آب تکان نمی‌خورد، طبیعی است فعالیت‌های زیر جُلکی نظیر فروش بی‌سروصدای پروانه شکار قوچ لارستان توسط یک تشکل به ظاهر حفاظت‌گرا (که رابطه نزدیکی با دامپزشک ارم دارد) یا جعل نامه انتقال شیرهای ایرانی به تهران پس از مدتی سکوت دست اندرکاران، به بوته فراموشی جمعی بیافتد. انگار نه خانی آمد و نه خانی رفت. با این حال سه سئوال همچنان بی‌پاسخ مانده است: شیرها قرار بود از کجا بیایند؟ و مهتر این که ببر سفید چگونه به باغ‌وحش ارم رسید؟ آیا این مجموعه که زیر نظر بنیاد مستضعفان است در سوداگردی و قاچاق حیات‌وحش به خصوص ببر سفید و شیرهای آسیایی نقش دارد؟
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر