close button
آیا می‌خواهید به نسخه سبک ایران‌وایر بروید؟
به نظر می‌رسد برای بارگذاری محتوای این صفحه مشکل دارید. برای رفع آن به نسخه سبک ایران‌وایر بروید.
فرهنگ

آنان که خاک را به نظر کیمیا کنند: فرش خاکی جزیره هرمز

۱۰ تیر ۱۳۹۳
آیدا نیک فرجام
خواندن در ۳ دقیقه
ده ها رنگ خاک، به شکل طبیعی در جزیره ی هرمز وجود دارند.
ده ها رنگ خاک، به شکل طبیعی در جزیره ی هرمز وجود دارند.
مخاطبان و بازدید کنندگان به طراحی و نوشتن با خاک پرداختند.
مخاطبان و بازدید کنندگان به طراحی و نوشتن با خاک پرداختند.
طرحی اساطیری
طرحی اساطیری
نخستین فرش خاکی هرمز.
نخستین فرش خاکی هرمز.
یکی از طرح های سال های گذشته فرش خاکی.
یکی از طرح های سال های گذشته فرش خاکی.
در طول نمایشگاه اجراهای زنده و متعددی نیز صورت گرفت.
در طول نمایشگاه اجراهای زنده و متعددی نیز صورت گرفت.
«گروه هنر نو هرمز» این ایده را پی گرفته و اجرا می کند.
«گروه هنر نو هرمز» این ایده را پی گرفته و اجرا می کند.
گالری محسن پذیرای نمونه های کوچک تر این فرش هاست.
گالری محسن پذیرای نمونه های کوچک تر این فرش هاست.
معمولا در پاییز و زمستان که هوای جنوب خنک تر است ساختِ این فرش بر قرار می شود.
معمولا در پاییز و زمستان که هوای جنوب خنک تر است ساختِ این فرش بر قرار می شود.
آنان که خاک را به نظر کیمیا کنند: فرش خاکی جزیره هرمز
رنگ مایه ی مشترکی میان جامه های مردم بومی و خاک سرخ هرمز وجود دارد.
رنگ مایه ی مشترکی میان جامه های مردم بومی و خاک سرخ هرمز وجود دارد.
نمای فرش از بالا
نمای فرش از بالا
فرش خاکی باعث جذب تعداد زیادی گردشگر به هرمز می شود.
فرش خاکی باعث جذب تعداد زیادی گردشگر به هرمز می شود.
نقش های فرش بر اساس لباس های بومیان و یا اسطوره های جنوبی ست.
نقش های فرش بر اساس لباس های بومیان و یا اسطوره های جنوبی ست.
فرش خاکی در کرانه ی خلیج فارس ساخته میشود.
فرش خاکی در کرانه ی خلیج فارس ساخته میشود.

نمونه ای از خاک‌های متنوع و چند رنگِ  جزیره‌ی هرمز به شکلِ تابلو‌های دو متری، ویدئو آرت و اینستالیشن در گالری محسن تهران به نمایش در آمده‌اند. 
این مجموعه از ۶ تیر ماه افتتاح شده و به مدت دو هفته ادامه دارد. 
نمایشگاه «سودای هرمز» نگاهی اجمالی به رویدادی سالیانه است که درباره‌ی چیستی و لزوم آن بحث‌های زیادی در گرفته. اما در ‌‌نهایت؛ زیبایی این فرشِ طبیعی بر همه چیز پیروز شده و فرش خاکی هرمز اکنون طرفداران زیادی دارد و با توجه بیشترو نگاهی جزئی تر، می‌توان نتیجه گرفت طراحانِ فرش خاکی هرمز موفق شده‌اند با نقش مایه‌های انتزاعی و نیز سود جستن از اساطیر جنوبی، از هیچ، از خاکِ رنگیِ ساده، به مفهوم برسند.  
این مفهوم می‌تواند خودش را در هنر‌ها، به خصوص هنرهای جدید تعریف کند و در این صورت می‌توانیم این آثار را در رده‌ی «هنرهای محیطی» رده بندی کنیم. 
هنر محیطی عبارت از تاثیر و تاثر متقابل اثر هنری با محیط پیرامونی خودش است. بنابراین؛ اینکه در این آثار از خاک موجود در زمین استفاده شده و اثر اصلی در محیطی واقعی و طبیعی کار شده است می‌تواند یکی از نشانه‌های محیطی بودن آثار باشد. هنری که از طبیعت می‌آید و به آن باز می‌گردد و عمر دائم و ایستا ندارد هنری که در ارتباط با اصل و ذات طبیعت خلق می‌شود می‌تواند هنر مفهومی تلقی شود. اما از طرفی، نمونه‌های قاب شده و کوچکِ فرش خاکی هرمز، آن قابلیت محیطیِ نقش شده بر ساحل جزیره را ندارند و این محل مناقشه است که آیا آثارِ به نمایش در آمده در گالری هم می‌توانند هنر محیطی و در نتیجه هنر مفهومی باشند یا تنها در بهترین حالت تعدادی نقاشی هستند؟ 
و در صورتی که نقاشی به حساب آیند چه جور نقاشی‌ای هستند؟ آبستره ی خالص یا مبتنی بر روایت؟ روایتی افسانه‌ای یا متکی بر واقعیت؟ شاید بتوان روایت و اسطوره را در این نقش‌ها غالب تر از امر انتزاعی دانست. 
به طور مثال در مرکز یکی از این آثار (فرش ملمداس)، اسپیرال به عنوانِ یک فرمِ بی‌پایان درون پیچ از طرفین به مرکز رفته است و تقسیم بندی چهار گانه و حرکتِ جزییات به سوی دایره، در فرش خاکی مشهود است. گرایش به ماندالا روشن و واضح است و در جزییات نیز می‌توان افسانه‌ها و اساطیر جنوب ایران را بازخوانی نمود. 
ماندالاو اشکالِ اساطیری دیگر، شبیه‌اند به طلسم و اوراد باستانی. در کنار این‌ها و در نمایشگاه «سودای هرمز» اجرای زنده‌ی آثار در محیط گالری نیز حول محور دایره و اشکالِ آسمانی و بروج و افلاک می‌گردند و بیشتر آنچه به آن پرداخته شده است یاد آور شکل‌های موجود در طبیعت همچون صدف‌ها ی خلیج و شکلِ گردونِ آسمانِ بی‌کرانِ شبهای هرمز است. 
ویدئوهایی که در نمایشگاه به نمایش در آمده‌اند به فرایند طولانی و سختِ تولید فرش خاکی پرداخته‌اند. 
اما از همه مهم‌تر مشارکتی ست که توسط طراحان نمایشگاه نسبت به مخاطبان پیش بینی شده. در طول روزهای نمایشگاه از بازدیدکنندگان دعوت شد تا با خاکهای رنگارنگ هرمزِ بردیوار و زمین گالری به نقش سازی و طرحِ اشکالِ متعدد بپردازند. این تجربه یک امکانِ ویژه است که تنها در هنر می‌توان نمونه‌اش را یافت. 
امکانِ اینکه خاک به عنوانِ خمیره‌ی این آثارو نیز فرش عظیم اصلی؛ توسط بازدید کنندگان و مخاطبان لمس شود کمک می‌کند که فرش خاکی هرمز نه یک اثر هنری محض که یک تجربه‌ی زیستی برای مخاطبش به همراه آورد. 
قرار است فرش خاکی هرمز که از طرح آن در نمایشگاهِ «سودای هرمز» پرده برداری شده در پاییز امسالِ به شکلی جامع‌تر، دقیق‌تر و بزرگ‌تر از سالهای گذشته خلق شود. 
باید منتظر شد و به تماشا نشست و دید که سازندگان فرش امسال، با توجه به آثار پیشین و ارتقاء سطح توقع مخاطبان چه برنامه‌ای برای فرش تازه دارند.

 

از بخش پاسخگویی دیدن کنید

در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید

صفحه پاسخگویی

ثبت نظر

استان تهران

رییس دانشگاه آزاد: حراست، دستگاه قضایی نیست

۱۰ تیر ۱۳۹۳
خواندن در ۱ دقیقه
رییس دانشگاه آزاد: حراست، دستگاه قضایی نیست