یک ماه زندان سرمربی استقلال؛ این دخالت سیاست در ورزش نیست؟

«فرمانده ارتش ملی، یک دروغگوی بزرگ است.» این تیتری بود که ۲۸می۲۰۲۲ (هفتم خرداد ۱۴۰۱) روی جلد رسانه‌های پرتغالی نشست. «ریکاردو ساپینتو» که هم‌اکنون سرمربی استقلال است، آن روزها سرمربی‌گری «موریرنز» پرتغال را برعهده داشت و جملاتی توهین‌آمیز را علیه یک فرمانده ارشد ارتش پرتغال به زبان آورد.

نشریه «ساپودسپورتو» در توصیف آن‌چه اتفاق افتاده مدعی شده است که ریکاردو ساپینتو سال گذشته و زمانی که سرمربی موریرنز پرتغال بود، در مصاحبه‌ای، چنین گفته است: «این فرمانده ارتش، یک دروغگوی بزرگ است. مردم باید علیه او که موفقیت باشگاه‌شان را به خطر انداخته، شورش کنند. هیچ‌کس علیه او حرفی نمی‌زند، اما می‌دانید چه اتفاقی می افتد؟ او علیه همه منافع شما اقدام خواهد کرد.»

ریکاردو ساپینتو این جملات را خطاب به «اورلاندو مندس» یکی از فرماندهان ارتش پرتغال به زبان آورد. اورلاندو مندس، در عین حال که از فرماندهان ارتش پرتغال است، کاپیتان تیم ریکاردو ساپینتو بود که به دلیل خدمت در ارتش نتوانست در یک بازی، تیمش را همراهی کند. آقای ساپینتو ادعا کرد کاپیتان تیم و فرمانده نظامی، خیانت کرده است.

او بلافاصله پس از این اظهارات، ۱۵ روز از همراهی تیمش از سوی فدراسیون فوتبال پرتغال محروم شد. اما لیگ به پایان رسید، قراردادش را فسخ کردند، با مدیران استقلال به توافق رسید و به ایران آمد.

حالا فدراسیون فوتبال پرتغال اعلام کرده است که حکم یک ماه «زندان» ریکاردو ساپینتو قطعی شده است؛ به جرم «آسیب به آبرو و تهمت.»

***

از خطرات احتمالی حکم ریکاردو ساپینتو چه می‌دانیم؟

نشریه «فوتبال ۳۶۵» پرتغال خبر داده است که شورای انضباطی (CD) فدراسیون فوتبال پرتغال (FPF)، امروز مجازات یک ماه زندان ریکاردو ساپینتو، سرمربی سابق موریرنز را به دلیل اظهاراتی که در مورد یک فرمانده ارتش پرتغال در ماه می انجام داد را تایید کرد.

روزنامه ایران ورزشی، رسانه دولت جمهوری اسلامی نوشته است که ریکاردو ساپینتو خطاب به فرمانده ارتش پرتغال از لفظ «دروغگو» استفاده کرده بود. پس‌از آن، انتقاد شدید مربی پرتغالی باعث شد که ستاد فرماندهی ارتش پرتغال علیه ساپینتو به مراجع پیشگیری و مبارزه با خشونت در ورزش شکایت کند. حالا این مربی پرتغالی به یک ماه حبس محکوم شده است.

رسانه‌های ایران و پرتغال مشخص نکرده‌اند که ریکاردو ساپینتو از چه زمانی باید دوران حبس خود را آغاز کند.

سوال کلیدی که حالا شکل می‌گیرد این است؛ اگر ریکاردو ساپینتو، طی ماه‌های آینده یا تعطیلات نیم فصل، برای دیدار با خانواده‌اش به پرتغال برگردد، آیا شانسی برای بازگشت به ایران خواهد داشت یا باید ابتدا محکومیتی که از سوی دستگاه‌ قضایی پرتغال به فدراسیون فوتبال این کشور ابلاغ شده را پشت سر بگذارد؟ سرنوشت باشگاه استقلال در صورت تحمل حبس یک ماهه سرمربی این تیم در روزهایی که او به کشورش باز خواهد گشت چه خواهد شد؟

آن‌چه مسلم به نظر می‌رسد این است که ریکاردو ساپینتو از آن‌چه پس از اتهام وارد کردن به فرمانده ارتش پرتغال انتظارش را می‌کشید، آگاه بوده است. اما آیا دلال او، «سعید آجرلو» نیز می‌دانست که قرار است مردی با احتمال محکومیت را به ایران بیاورد؟

 

چه کسی ساپینتو را به ایران آورد؟

اول تیرماه سال جاری و براساس تصویری که ریکاردو ساپینتو در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرد، سعید آجرلو، برادرزاده «مصطفی آجرلو» در کنار «شهراد ناظمی»، پشت یک میز و کنار سرمربی استقلال به چشم می‌خوردند. این تصویر، خبر از حضور قطعی سرمربی پرتغالی در ایران را می‌داد.

سعید آجرلو، برادرزاده سردار مصطفی آجرلو است. مدرک تحصیلی‌اش را دکترای علوم سياسی اعلام می‌کند و در حوزه رسانه، به عنوان سردبیر خبرگزاری ایپنا، سردبیر روزنامه همشهری ورزشی و سردبیر هفته‌نامه تحلیلی سیاسی مثلث فعالیت کرده است.

او خودش را تحلیل‌گر مسائل سیاسی معرفی می‌کرد و از حامیان «محمدباقر قالیباف» در تمامی انتخابات گذشته و سال‌های اخیر بود.

سعید آجرلو سردبیر هفته‌نامه مثلث است؛ هفته‌نامه‌ای به صاحب امتیازی عمویش سردار مصطفی آجرلو. «یاشار سلطانی»، افشاگر مفاسد اقتصادی برخی از مدیران نظام، فاش‌گوی پرونده «املاک نجومی» و مدیرمسئول «معمار نیوز»، مهر سال ۱۳۹۹ در بخش جدیدی از افشاگری‌های خود نوشت: «هفته‌نامه مثلث به مدیرمسئولی سردار آجرلو، یک ساختمان با زمین ۲۰۰ متری از شهرداری منطقه ۶ هدیه گرفته است.»

در زمان مذاکرات، سعید آجرلو می‌دانست چه شخصیتی با چه ویژگی‌هایی را به استقلال می‌آورد. به صورت نمونه ریکاردو ساپینتو زمانی که سرمربی استاندارد لیژ بلژیک بود، در اعتراض به داوری وسط زمین رفت و دراز کشید. او از زمین بیرون نمی‌رفت و درنهایت نیروهای امنیتی مجبور به مداخله شدند.

درگیری‌هایش با مربیان تیم‌های مقابل، مدیران باشگاهی، بازیکنان تیم و داوران، از او شخصیتی ساخت که هرگز در هیچ تیمی بیش از یک فصل مربیگری نکرد.

شاید ریکاردو ساپینتو هم از حکم احتمالی فدراسیون فوتبال پرتغال در قبال صحبت‌هایش آگاه بود. به همین دلیل در کوتاه‌ترین زمان، حضور در ایران را پذیرفت.

 

آیا حکم ریکاردو ساپینتو دخالت سیاست در ورزش نیست؟

فدراسیون فوتبال پرتغال، به صورت رسمی، حکم زندان یک ماهه ریکاردو ساپینتو را اعلام می‌کند. هیچ فدراسیون فوتبالی در هیچ نقطه‌ای از جهان حق برخورداری از زندان یا بازداشتگاه را ندارد. در حقیقت فدراسیون فوتبال پرتغال، حکم دستگاه قضایی این کشور را به آقای ساپینتو ابلاغ کرده است.

با این وجود، فدراسیون جهانی فوتبال تا این لحظه موضعی در قبال موضوع «دخالت سیاست در ورزش» نگرفته است؛ به نظر نمی‌رسد ریکاردو ساپینتو یا دلالان ایرانی‌اش صاحب نفوذی کافی برای متقاعد کردن فیفا در زمینه دخالت سیاست در ورزش باشند.

در حکم ابلاغ شده از سوی فدراسیون فوتبال پرتغال برای سرمربی استقلال، این سوال شکل می‌گیرد که چرا فدراسیون جهانی فوتبال در موضوع بررسی فساد مالی «یک مدیر مشخص» در فوتبال ایران حساس شده است؟

۲۷تیر۱۴۰۱،  رسانه‌های ایران از احتمال فعال شدن مکانیزم تعلیق فوتبال ایران توسط فیفا به دلیل مداخله سیاست در ورزش، با مصداق  ردصلاحیت احتمالی مهدی تاج از سوی فدراسیون جهانی فوتبال خبر دادند.

گفته شده بود نامه تهدیدآمیزی که از سوی فیفا و کنفدراسیون فوتبال آسیا بابت دخالت نهاد ثالث (برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی) در انتخابات فدراسیون به ایران رسیده، برای دفاع از «مهدی تاج» و انتخاب او به عنوان رییس فدراسیون فوتبال بوده است.

استانداردهای فیفا در مورد مداخله سیاست در ورزش، میان کشورها، مدیران و مربیان فوتبال تفاوت‌هایی چشم‌گیر پیدا کرده است.