روسیه و بلاروس تحریم شده، تنها باقی‌مانده‌ها برای فدراسیون فوتبال ایران

 

فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی، با فدراسیون فوتبال بلاروس به توافق رسیده است که «دیداری دوستانه» میان تیم‌های جوانان دو کشور برگزار شود.

طی ماه‌های گذشته نیز فدراسیون فوتبال در تلاش بود که مقدمات برگزاری یک بازی دوستانه دیگر مقابل تیم ملی فوتبال روسیه را تا پیش از جام جهانی ۲۰۲۲ قطر هماهنگ کند.

«مهدی تاج» رئیس فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی، تنها رئیس فدراسیونی در فوتبال جهان است که طی ماه‌های گذشته حاضر شده حتی قوانین سختگیرانه فیفا و کمیته بین‌المللی المپیک برای برنامه‌ریزی نکردن دیدارهای دوستانه با تیم‌های روسی و بلاروسی را دور بزند.

آیا توافق‌های میان فدراسیون فوتبال با روسیه و بلاروس، از نگاه بین‌المللی قانونی است؟

***

 آیا بازی با تیم‌های تحریم شده فیفا قانونی است؟

کمیته بین‌المللی المپیک (IOC)، دهم اسفند ۱۴۰۰ اعلام کرد تمامی ورزشکاران و تیم‌های ورزشی روسیه و بلاروس، باید از شرکت در مسابقات منع شوند.

این تصمیم را «هیات اجرایی کمیته بین المللی المپیک» با صدور بیانیه‌ای رسمی، جهت «محافظت از یکپارچگی مسابقات ورزشی جهانی» و «محکومیت جامعه بین‌المللی» از حمله روسیه به اوکراین اعلام کرد.

دولت بلاروس، در حمله نظامی روسیه به اوکراین، به این کشور کمک‌های نظامی و مستشاری کرده بود.

یک روز پیش از این بیانیه، فدراسیون جهانی فوتبال، تیم ملی روسیه را از حضور در رقابت‌های انتخابی جام جهانی محروم کرده بود.

نهم اسفندماه ۱۴۰۰، فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا) و اتحادیه فوتبال اروپا (یوفا) با انتشار بیانیه‌ای مشترک، تیم فوتبال روسیه را تا اطلاع ثانوی از حضور «درتمامی رقابت‌های بین المللی» محروم کرده بودند.

با وجود این‌که به نظر می‌رسید فیفا مقابل محروم کردن فدراسیون‌های روسیه و بلاروس مقاومت نشان می‌دهد، اما سرانجام تسلیم تصمیم نهادهای بین‌المللی ورزشی و حقوق بشری شد. اتفاقی که لااقل طی ۴۳ سال اخیر در مورد ممنوعیت ورود زنان به ورزشگاه‌های ایران و بخصوص در سال‌های گذشته در مورد حضور فرماندهان سپاه در فدراسیون فوتبال ایران از سوی فیفا رخ نداده است؛ شاید به این دلیل که حساسیتی از سوی کمیته بین المللی المپیک در مورد فوتبال ایران وجود ندارد.

در بیانیه‌ای که اتحادیه فوتبال اروپا و فیفا منتشر کردند، قید شده بود که تیم‌های فوتبال روسیه و بلاروس، نه فقط از حضور در مسابقات انتخابی جام جهانی یا جام ملت‌های اروپا، که از تمامی رقابت‌های بین‌المللی محروم هستند.

مسابقاتی که در تاریخ‌های مورد تایید فیفا یا «روزهای فیفا» (FIFA days) برگزار می‌شود، جزو مسابقات رسمی و بین‌المللی محسوب می‌شوند.

 بازی با روسیه چگونه از برنامه تیم ایران حذف شد؟

سوم شهریور ۱۴۰۱، ابتدا باشگاه خبرنگاران جوان خبری را با تیتر «موافقت فیفا با دیدار دوستانه ایران و روسیه» منتشر کرد.

دقایقی بعد این خبر روی خروجی سایر رسانه‌های نزدیک به حکومت نیز قرار گرفت. در متن خبر اما، هیچ نشان قطعی به موافقت فیفا با برگزاری دیدار دوستانه ایران و روسیه به چشم نمی‌خورد.

باشگاه خبرنگاران جوان بخش‌هایی از مصاحبه «ایگور لویتین»، دستیار رییس‌جمهور روسیه را منتشر کرده بود که در مورد «لزوم برگزاری دیدارهای دوستانه بیشتر میان ورزشکاران ایرانی و روسیه‌ای» اشاره داشت. «الزامی» برای ورزشکاران روسی که در روزهای تحریم‌های بین‌المللی ورزشی، فرصت رقابت ندارند.

ایگور لویتین در این مصاحبه مدعی شده بود که فیفا موافق است دیدار دوستانه تیم‌های ایران و روسیه به «میزبانی قطر» برگزار شود.

شانزدهم شهریور، روزنامه «شرق» خبر از قطعی شدن بازی دوستانه ایران و روسیه داد ولی مدعی شد که زمین برگزاری این مسابقه مشخص نیست.

خبرگزاری ایسنا، ۳۰ شهریور به نقل از «والری کارپین»، سرمربی تیم ملی فوتبال روسیه نوشت: «این دیدار یا به میزبانی تهران یا به میزبانی دوحه، در یکی از روزهای ۲۴ یا ۲۵ آبان برگزار خواهد شد.»

یک روز بعد، «مهدی محمدنبی» دبیرکل فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی، برگزاری این دیدار را منتفی دانست و گفت: «ما روز ۲۵ آبان نمی‌توانیم با تیم ملی روسیه دیدار کنیم.»  

با وجود ادعاهای ضدونقیض، برخی مدعی هستند که پاسخی دقیق از سوی فیفا برای برگزاری این دیدار دوستانه در یکی از تاریخ‌های فیفا (فیفا دی) که مورد تایید فدراسیون جهانی است به فدراسیون‌های ایران و روسیه نرسیده بود. برگزاری این بازی می‌توانست با تبعاتی سنگین برای فدراسیون جمهوری اسلامی همراه شود.

چرا فقط روسیه و بلاروس حریف ایران می‌شوند؟

برخلاف روسیه، تیم ملی فوتبال بلاروس از حضور در رقابت‌های لیگ ملت‌های اروپا منع نشد.

اتحادیه فوتبال اروپا به بلاروس اجازه داد در رقابت‌های لیگ ملت‌ها شرکت کند، اما این اجازه را مشمول تیم فوتبال روسیه نکرده بود.

با این وجود، علاقه و تلاش فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی برای دیدارهای دوستانه مقابل تیم‌های روسیه و بلاروس عجیب به نظر می‌رسد.

رسانه «ورزش سه» وابسته به صداوسیمای حکومتی ایران، سیزدهم آبان دیدار با بلاروس را برای تیم فوتبال جوانان ایران لازم و مفید دانسته بود. آیا از قاره‌های آسیا، اروپا، آمریکا و آفریقا، هم‌اکنون حریفی بهتر از روسیه یا بلاروس برای فدراسیون جمهوری اسلامی پیدا نشده‌اند؟

خبرگزاری فارس به نقل از «افشین ناظمی» برگزاری این مسابقه را تایید کرده است. سرپرست تیم فوتبال جوانان ایران به فارس گفته است که چون تیم ایران با تیم‌های قطر، استرالیا و ویتنام در جام ملت‌های آسیا هم‌گروه شده، برگزاری چنین دیدار دوستانه‌ای با بلاروس، کمک زیادی به تیم خواهد کرد.