دادگاه ششم هواپیمای اوکراینی؛ خانواده جان‌باختگان: امیدی به کشف حقیقت نیست

ششمین جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات تعدادی از متهمان شلیک به هواپیمای اوکراینی، در حالی روز شنبه به پایان رسید، که خانواده‌های جانباختگان این حادثه، خشمگین‌تر از قبل جلسه را ترک کردند.

تعدادی از خانواده‌های قربانیان شلیک به هواپیمای اوکراینی که در دادگاه حاضر بودند، به «ایران‌وایر» گفتند که این جلسه دادگاه، در میان اعتراض شدید خانواده‌ها به نحوه رسیدگی به پرونده برگزار شد.

یکی از اعتراضات اصلی خانواده‌های حاضر در دادگاه، احضار نشدن فرماندهان اصلی سپاه پاسداران و محاکمه ۱۰ نفر از پرسنل بی‌نام و نشان به عنوان متهم شلیک به هواپیمای پرواز پی‌اس۷۵۲ است.

***

امیدی به این دادگاه نیست

«عباس صادقی»، پدر «الوند و سهند صادقی»، که عروس و نوه خود را نیز به همراه دو فرزندش در پی سرنگونی این هواپیما از دست داده است، به «ایران‌وایر» گفت که امیدی به دادرسی بی‌طرفانه و کشف حقیقت در این دادگاه ندارد.

او گفت که ستاد کل نیروهای مسلح، پس از این حادثه در ۲۱دی۱۳۹۸، خطای انسانی غیرعمد در شلیک به هواپیما را، دلیل این اتفاق اعلام کرد و مورد تایید مقامات بالا هم قرار گرفت. از این رو به اعتقاد او، قبلا رای چنین دادگاهی صادر شده است و برگزاری دادگاه نمایشی است.

عباس صادقی اضافه کرد: «چنین دادگاهی نمی‌تواند انتظار ما را از عدالت محقق کند، مخصوصا که تمام ایرادات قانونی ما مورد بی‌توجهی قرار گرفته؛ ایراداتی که قبل از ورود به رسیدگی باید می‌بایست رفع می‌شد. همچنین باید نظر کارشناسان به ما ابلاغ می‌شد.»

به گفته او، ششمین جلسه دادگاه نشان داد که کمترین امیدی به رسیدگی شفاف و بی‌طرفانه وجود ندارد، و تمام خانواده‌ها به این باور رسیده‌اند.

به این باور که در این دادگاه، تنها چیزی که اهمیت ندارد، جان از دست رفته عزیزان این خانواده‌هاست؛ الوند، پسر آقای صادقی سال ۱۳۹۷ عاشق همسرش نگار شد و همان سال، پس از ازدواج به کانادا مهاجرت کرد؛ جایی که خواهرش سهند و دختر و همسرش اقامت داشتند. او و همسرش به همراه سهند و دخترش، همگی مسافران هواپیمایی بودند که روز ۱۸دی۱۳۹۸، دقایقی پس از بلند شدن از فرودگاه خمینی تهران، با دو موشک سپاه هدف قرار گرفت و سرنگون شد.

نقاب قاضی کنار رفته است

«خسرو ملک»، پدر «مریم ملک»، یکی دیگر از قربانیان سرنگونی هواپیمای اوکراینی هم، در پی برگزاری ششمین جلسه دادگاه به «ایران‌وایر» گفت که هر جلسه‌ای که برگزار می‌شود، انگار یک لایه از نقاب روی صورت قاضی دادگاه، که نماینده تصمیم‌های حکومت است برداشته می‌شود. به گفته او، «ابراهیم مهرانفر»، رییس دادگاه، در این جلسه با لحنی تند، آمرانه و عصبانی با خانواده‌ها برخورد کرد. 

خسرو ملک تاکید کرد که خانواده‌ها ایراد شکلی به دادگاه دارند، چرا که اصلا افرادی که خانواده‌های از آن‌ها شکایت کردند، از طرف دادگاه احضار نشدند؛ افرادی مثل «علی شمخانی»، دبیر شورای عالی امنیت ملی، «سلامی» فرمانده کل سپاه، «امیرعلی حاجی‌زاده»، فرمانده نیروی هوافضای سپاه و «علی عابدزاده»، رییس وقت سازمان هواپیمایی کشوری. به جای احضار این افراد، دادگاه ۱۰ نفر را که خانواده‌های قربانیان از آن‌ها شکایت نکرده‌اند، روی صندلی متهم نشانده است.

 به گفته خسرو ملک، ابراهیم مهرانفر، رییس شعبه دادگاه، در جلسه اول اعلام کرد که این ۱۰ نفر بعد از بررسی، بر اساس کیفرخواست دادستان به عنوان متهم معرفی شدند، اما دادگاه به حرف‌های شاکیان گوش می‌دهد و اگر مستنداتی وجود داشت، افراد دیگر را هم دعوت می‌کند. این در حالیست که در جلسه روز شنبه، رییس شعبه عملا از این مساله سر باز زد و گفت که فقط در حدود همین کیفرخواست به پرونده رسیدگی می‌کنم. 

یکی دیگر از ایرادات شاکیان، به موضوع هیات کارشناسان باز می‌گردد. خسرو ملک گفت که هیات کارشناسی باید به طرفین پرونده معرفی شوند تا اگر هر کدامی از طرفین نسبت به یک یا چند نفر از این هیات کارشناسی اعتراض داشته باشند، بتوانند اعلام کنند.

ضمن اینکه بر اساس قوانین، مرجع قضایی باید موضوع‌ها و سوالاتی که از هیات کارشناس دارد، به اطلاع طرفین پرونده برساند تا اگر آنچه که مرجع قضایی مورد نظر دارد، کافی نباشد، آن خواسته با دادن لوایح و درخواست‌هایی از هیات کارشناسی اصلاح شود؛ نکاتی که هیچ کدام عملی نشد.

این عضو خانواده‌های قربانیان سرنگونی هواپیمای اوکراینی به «ایران‌وایر» گفت که در مجموع برگزاری دادگاه، بدون حضور خبرنگاران و انتشار اخبار آن تنها از سوی خبرگزاری «میزان»، وابسته به قوه‌قضاییه، قصد و نیت برگزارکنندگان آن را بیشتر نمایان می‌کند.

در روزهای اخیر، پیش از آغاز سومین جلسه دادگاه، انجمن خانواده‌های جان‌باختگان پرواز پی‌اس۷۵۲، با انتشار بیانیه‌ای، این دادگاه را «نمایشی» خواند.

در این بیانیه آمده بود: «طبق جزییاتی که ما می‌دانیم، هیچ فرمانده‌ عالی‌رتبه و حتی میانی در میان متهمان نیست، اتهامات بر اساس خطای انسانی و سهل‌انگاری تنظیم شده‌اند. هیچ کارشناس مستقلی به کار گرفته نشده است. همه‌چیز پشت درهای بسته و بدون آگاهی خانواده‌ جان‌باختگان شکل گرفته است.»

در این بیانیه از «علی خامنه‌ای»، حسین سلامی، علی شمخانی، «محمد باقری»، امیرعلی حاجی‌زاده و تعدادی دیگر، با عنوان متهمان اصلی دادگاه هستند یاد شده است.

این انجمن شکایت رسمی و مستقل خود را علیه جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران، به اتهام «کشتار عامدانه غیر‌نظامیان»، «ارتکاب جنایت جنگی» و «جنایت علیه بشریت» در دیوان بین‌المللی کیفری لاهه ثبت کرده‌ است.