باشگاه استقلال اعلام کرده است که یک فروشگاه «تلفن همراه» در شهر آمل، اسپانسر این باشگاه در فصل آینده خواهد بود. آیا شانی برای فوتبال ایران در سالهای انزوای اقتصادی جمهوری اسلامی باقی مانده است؟
***
باشگاههای استقلال و پرسپولیس از اواسط دهه ۱۳۷۰ تا میانههای دهه ۸۰ خورشیدی، با رونق گرفتن واردات دستگاهها و تجهیزات الکترونیکی غربی و شرقی، اسپانسرهای خود را از میان شرکتهایی مانند «سامسونگ»، «الجی»، «سونی» یا «آیوا» انتخاب میکردند.
همزمان با عکس یادگاری «علی خطیر» مدیرعامل باشگاه استقلال با مالک یک فروشگاه موبایل در شهر آمل، کنفدراسیون فوتبال آسیا در رقابتهای لیگ قهرمانان آسیا، بخش عمدهای از تبلیغات خود را به نئو «NEO» اختصاص داده است؛ رویای دور و دراز شهرسازی که قرار است در عربستان محقق شود.
از اسپانسرهای الهلال و النصر چه میدانیم؟
«ما هدفی جز هدایت و به سرانجام رسیدن جاهطلبیهای باشگاه الهلال عربستان برای کسب پیروزیهای متوالی و بیوقفه در مسابقات قهرمانی کشوری، آسیایی و در نهایت بینالمللی نداریم.»
این بخشی از بیانیهای است که شرکت چند ملیتی «اسفار» (ASFAR) پس از عقد قرارداد با باشگاه الهلال عربستان صادر کرد. «عرب نیوز»، اسفار را یک موسسه مالی سرمایهگذاری بینالمللی معرفی کرد که بخش عمدهای از سهام آن متعلق به عربستان سعودی است.
این قرارداد در هفته نخست مرداد رسمی شد و کمتر از یک هفته بعد، باشگاه الهلال ۹۰ میلیون یورو برای خرید «نیمار» ستاره برزیلی پاریسنژرمن روی میز گذاشت.
در قرارداد این صندوق مالی بینالمللی ذکر شده که تامین حداقل ۵۱ درصد از قرارداد ستارههای اروپایی و آمریکای جنوبی سه سال آینده باشگاه الهلال به عهده این اسپانسر خواهد بود.
باشگاه النصر عربستان، قرارداد خود با اسپانسرش را در پرتغال امضا کرد؛ نه با یک فروشگاه موبایل مثلا در شهر ساحلی لیسبون که دقیقا با یک شرکت غول عربستانی به نام «آرویا کروز» (AROYA Cruises) که در زمینه ساخت و تجهیز کشتیهای کروز فعالیت میکند.
در گزارش عرب نیوز، این شرکت به عنوان یکی از بازوهای جذب گردشگر برای عربستان معرفی شده که قرار است در کنار ساخت کشتیهای کروز گردشگری مدرن برای کشورهای درخواست کننده، به جذب توریست برای کشور عربستان نیز کمک کند.
«لارس کلاسن» یکی از مدیران آرویا کروز پس از عقد قرارداد با این باشگاه عربستانی گفته بود: «این زمان درهمآمیختگی هیجان و ثروت برای ما و باشگاه النصر است.»
باشگاه النصر که «کریستیانو رونالدو» کاپیتان و ستاره تیم ملی پرتغال را در اختیار داشت پس از این قرارداد، «سادیو مانه» ستاره سنگالی بایرنمونیخ و «مارسلو بروزویچ» ستاره کروات اینترمیلان را به خدمت گرفت.
درآمدزایی یا پولشویی؟
اگر مدیر اجرایی آرویا کروز از قرارداد خود به عنوان «در هم آمیختگی هیجان و ثروت» نام میبرد، برخی فعالان رسانهای در ایران، قرارداد یک «موبایل فروشی» با یکی از دو باشگاه اول فوتبال ایران را «پولشویی» دانستهاند.
یک تحقیق که مرداد سال ۱۴۰۱ انجام شد، نشان میداد سود خالص یک فروشگاه موبایل در شهرهای با جمعیت بیش از ۵ میلیون نفر، در صورت فعالیت شش روز در هفته و البته در منطقهای پرتردد، ۴۰ درصد سرمایه هزینه شده است. حداقل سود برای شهرها و فروشگاههای کوچکتر، سود را تا ۷ درصد سرمایه اولیه اعلام میکرد.
براساس این تحقیق، در صورتی که یک فروشگاه معتبر موبایل در یکی از مناطق پررفت و آمد شهرهای تهران، اصفهان، مشهد، تبریز و اهواز، ۵۰۰ میلیون تومان در ماه به عنوان کالای خریداری شده هزینه میکرد، به سودی در حدود ۲۰۰ میلیون تومان در ماه میرسید. از این مبلغ باید هزینههای اجاره، مالیات و سایر هزینههای ماهیانه نیز پرداخت میشد.
با حسابی سادهتر میتوان درک کرد که احتمالا درآمد ماهیانه فروشگاه موبایل در شهر آمل، از این عدد نیز پایینتر است. حالا سوال اینجا شکل میگیرد که این فروشگاه موبایل چگونه میخواهد مبلغ ۴۰ میلیارد تومانی درج شده در قرارداد خود را به باشگاه استقلال پرداخت کند؟
چرا موبایل فروشی، آخرین خانه استقلال است؟
رسیدن باشگاه استقلال به قرارداد با یک موبایل فروشی، در کنار ضعف مدیریتی این باشگاه، عوامل بیرونی پرشمارتری دارد.
راههای درآمدزایی باشگاههای فوتبال در سراسر جهان از مجموعهای فرمول مشخص پیروی میکند؛ «اسپانسرها»، «درآمد از آگهیهای محیطی» یا همان تبلیغاتی که کنار زمینهای فوتبال در زمان برگزاری رقابتهای لیگ قرار میگیرند، «حق پخش تلویزیونی»، «درآمد بلیت فروشی»، «سهم مشارکت از حضور در رقابتهای بینالمللی» مانند لیگ قهرمانان قارهای یا سپردن بازیکنان به تیمهای ملی و البته «مشارکتهای مردمی».
استقلال، هماکنون بابت قراردادی که فصل گذشته سردار «مصطفی آجرلو» و برادرزادهاش «سعید آجرلو» با شرکت همراه اول منعقد کردند، ۱۶۰ میلیارد تومان مطالبات پرداخت نشده دارد.
فدراسیون فوتبال نه تنها مبلغ آگهیهای محیطی را به باشگاهها پرداخت نمیکند که حتی به باشگاهها نیز اجازه نمیدهد آگهیهای خود را در زمان مسابقاتشان کنار زمین قرار دهند.
تحقیقات ایرانوایر پیش از این نشان میداد «مجتبی داورزنی» آقازاده «محمدرضا داورزنی»، رئیس کنونی فدراسیون والیبال، در همراهی با شرکتهای زیرمجموعه «ستاد اجرایی فرمان امام» بخش عمدهای از سود آگهیهای محیطی را از آن خود میکنند.
شرکتهای وابسته به «ستاد اجرایی فرمان امام» اما فقط چشم به درآمدهای آگهیهای کنار زمین ندارند.
نتایج تحقیقات و برآوردهای «ایرانوایر» در سال ۱۳۹۹ نشان میدادند که فقط در هفته هجدهم لیگ برتر فوتبال ایران، ۳ میلیارد و ۵۴۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان سود خالص از بلیت فروشی رقابتهای لیگ برتر به دست آمده بود که دقیقا ۲ میلیارد و ۸۳۰ میلیون تومان بهصورت مستقیم وارد حساب شرکتی به نام «مبنا توسعه»، یکی از شرکتهای زیرمجموعه ستاد اجرایی فرمان امام واریز شد.
صداوسیمای جمهوری اسلامی مبلغی را برای پخش رقابتهای فوتبال ایران به باشگاهها پرداخت نمیکند. این عدم پرداخت مبلغ حق پخش، خلاف قوانین فدراسیون جهانی فوتبال است و حتی میتواند فوتبال ایران را با خطر تعلیق مواجه کند. با این وجود سوم آبان ۱۴۰۲ «پیمان جبلی»، رئیس سازمان صداوسیمای حکومتی گفته بود: «حق پخش را ما به باشگاهها نمیدهیم، دولت خودش پرداخت کند.»
باشگاههای ایران همچنین به دلیل تحریمهای بانکی، قادر به دریافت مطالبات خود از کنفدراسیون فوتبال آسیا نیستند. باشگاههای ایرانی از جمله استقلال، پرسپولیس و سپاهان، بیش از ۸ میلیون دلار از کنفدارسیون فوتبال آسیا مطالبات مالی دارند که به دلیل تحریمها قابل پرداخت نیست.
وقتی حکومت، به صورت مستقیم و غیرمستقیم، تمامی راههای ممکن برای نفع بردن باشگاههای فوتبال از درآمدهای مشروعشان را بسته، شاید عقد قرارداد با یک موبایل فروشی، از آخرین راهها برای زنده ماندن باشد؛ چیزی شبیه به تنفس مصنوعی.
ثبت نظر