«قاسم آبسته»، زندانی سیاسی-عقیدتی کُرد، در چهاردهمین سال از حبس خود و بعد از انتقال به انفرادیهای بند امن واحد سه زندان قزلحصار، سحرگاه یکشنبه ۱۴آبان۱۴۰۲، اعدام شد. براساس اطلاع «ایرانوایر»، بعد از اعدام قاسم آبسته، هیچ تماسی از داخل زندان توسط زندانیهای دیگر به بیرون انجام نشده و هنوز مشخص نیست آیا تلفنهای زندان محدود شده یا خیر.
قاسم آبسته که بود؟
***
براساس اخبار رسیده به ایرانوایر، اعضای خانواده قاسم آبسته زندانی عقیدتی-سیاسی، بهدنبال تماس تلفنی مسوولین زندان قزلحصار، از اجرای حکم اعدام او باخبر شدند.این منبع مطلع همچین عنوان کرده است بعد از اعدام قاسم آبسته، هیچ تماسی از داخل زندان توسط زندانیهای دیگر به بیرون انجام نشده و درباره اینکه آیا دسترسی سایر زندانیان به تماس تلفنی محدود شده یا خیر، خبر دقیقی در دسترس نیست.
آقای آبسته، ۱۶آذر۱۳۸۸ توسط نیروهای امنیتی بازداشت و چندی بعد، بههمراه شش فعال مذهبی کُرد دیگر به نامهای «داوود عبداللهی»، «فرهاد سلیمی»، «انور خضری»، «خسرو بشارت»، «کامران شیخه» و «ایوب کریمی»، بهعنوان متهم ردیف آخر در پرونده قتل «عبدالرحیم تینا»، ماموستا و امام جماعت مسجد خلفای راشدین شهرستان مهاباد و با اتهاماتی چون «اقدام علیه امنیت ملی»، «تبلیغ علیه نظام»، «عضویت در گروههای سلفی» و «افساد فیالارض»، محاکمه و به اعدام محکوم شد.
ماموستا عبدالرحیم تینا، امام جماعت مسجد خلفای راشدین شهرستان مهاباد، ۷مهر۱۳۸۷ بهدست افراد ناشناسی کشته شد و بعد از مدتی آقای آبسته بههمراه ۶ شهروند کُرد دیگر، بهاتهام مشارکت در این قتل دستگیر شدند.
در پروندهای که اواخر اسفند۱۳۹۴ در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی «مقیسه» برای قاسم آبسته و شش شهروند کُرد دیگر تشکیل شد، آنها با اتهامات «اقدام علیه امنیت ملی»، «تبلیغ علیه نظام»، «عضویت در گروههای سلفی» و «افساد فیالارض»، به اعدام محکوم شدند.این حکم ۵خرداد۱۳۹۵ بهصورت رسمی به آنها اعلام شده بود. پیرو این حکم، شعبه ۴۱ دیوان عالی جمهوری اسلامی به ریاست قاضی «رازینی»، بهدلیل ناکافی بودن مدارک برای حکم اعدام و همچنین وجود ابهامات، این حکم را به حالت تعلیق درآورد و پرونده را جهت بررسی دوباره، به شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب ارسال کرد.
قاضی صلواتی، رییس شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب و از بدنامترین قضات در دستگاه قضایی جمهوری اسلامی اما، بار دیگر قاسم آبسته و همپروندهایهای او را بهاتهام فساد فیالارض، به اعدام محکوم کرد.شرایط جسمانی آقای آبسته نیز در طی حدود ۱۴ سال زندان، بهدلیل طولانی بودن دوران حبس و فشارهای متعدد، تحتتاثیر قرار گرفته و به سرطان تیروئید مبتلا شده بود. این زندانی سیاسی که سحرگاه امروز، ۱۴آبان اعدام شد، بهکرات به نشانه اعتراض به روند رسیدگی به پرونده و حکم اعدام، دست به اعتصاب غذا زده بود.
پیشاز این نیز سازمان «عفو بینالملل» در ۱۰اسفند۱۴۰۰، نسبت به خطر اعدام این ۷ زندانی عقیدتی کُرد در ایران هشدار داده و بیانیهای را منتشر کرده بود.این سازمان ضمن اشاره به روند «از اساس ناعادلانه» این پرونده، فاش کرده بود دادگاه این زندانیان، تنها «پنج دقیقه به درازا» کشیده است.
روز ۱۲آبان۱۴۰۲ نیز نامهای با عنوان «فراخوان زندانیان سیاسی زندان قزلحصار برای جلوگیری از اجرای حکم اعدام قاسم آبسته زندانی سیاسی-عقیدتی کُرد» منتشر شده بود که صدور حکم ضد حقوقبشری اعدام برای آقای آبسته را، «تنها برای ارعاب» و بدون هیچ مبنای حقوقی و قضایی خوانده بود.در نامه دیگری که برای نجات جان این زندانی سیاسی-عقیدتی به قلم «حمیدرضا حائری»، دیگر زندانی سیاسی محبوس در زندان قزلحصار نوشته شده بود، به نکاتی درباره اتهامات مطروحه علیه آقای آبسته اشاره شده بود.
آقای حائری به گفتوگو خود با آقای آبسته و دیگر همپروندهایهای او در زندان اشاره و ضمن اعلام «فشارهای غیرانسانی، شکنجه انفرادی» به ایشان، از پروندهسازی اداره اطلاعات ارومیه برای او و دوستانش که منجربه اتهام محاربه و حکم اعدام آنها شده، سخن گفته و از مردم، حقوقدانان و وکلا، برای جلوگیری از حکم اعدام این زندانی سیاسی-عقیدتی، کمک خواسته بود.این نامه که «با درود و احترام فراوان به شرافت و شجاعت هموطنان» آغاز شده بود، به دیدار آقای حائری و آقای آبسته در دو ماه گذشته و در بند امن واحد سه زندان قزلحصار اشاره شده است.
آقای حائری نوشته بود «قاسم توضیح داد که دوستانش محفلی مذهبی داشتهاند که پس از بروز یک اتفاق تروریستی در شهر، آنها دوستانش را بازداشت میکنند، اتفاقی که هیچ ربطی به آنها نداشته، قاسم که تنها چند هفتهای به محفل مذهبی رفقایش رفتوآمد داشته، پس از بازداشت دوستانش، با این ذهنیت که کل ماجرا یک سوتفاهم است، بهصورت "خودمعرف" شخصا خود را به مقامات قضایی معرفی میکند، اما متاسفانه با فشارهای غیرانسانی، شکنجه انفرادی و.... و با پروندهسازی اداره اطلاعات ارومیه برای ایشان و دوستانش، در نهایت با اتهام محاربه و حکم اعدام مواجه میشود».
در بخش دیگری از این نامه، به صحبتهای یکی از همپروندهایهای قاسم آبسته اشاره شده، که نشان از برگزاری دادگاهی ناعادلانه و سریع دارد: «همان روزها در بند امن، یکی از همپروندهایهای قاسم دادگاه اولشان با قاضی مقیسه را چنین روایت کرد: " کل دادگاه دو دقیقه طول نکشید، مقیسه گفت:" اولا کرد هستید این یک اعدام! ثانیا اهل سنت هستید این دو اعدام و ثالثا تفکر سلفی دارید این سه اعدام...والسلام!»
باوجود اطلاعرسانی نهادهای حقوقبشری و هشدار آنها طی سالهای گذشته درباره خطر اعدام این ۷ زندانی سیاسی-عقیدتی، پرونده قاسم آبسته، پدر دو فرزند خردسال، بعد از حدود ۱۴ سال، با اجرای حکم اعدام او بسته شد.
حقوق شما
خانواده افرادی که در زندانهای جمهوری اسلامی اعدام میشوند چه حقوقی درباره دیدار آخر و گرفتن وصیتنامه عزیزشان دارند؟موسی برزین خلیفهلو، حقوقدان و مشاور ایرانوایر به این پرسش پاسخ داده است: «هم در قانون آیین دادرسی کیفری و هم در آییننامه نحوه اجرای مجازاتهای حدود و قصاص و دیات که در سال ۱۳۹۸ تصویب شده است، مقرراتی پیشبینی شده است.درباره دیدار آخر گفته شده خانواده این اجازه را دارند که برای ملاقات آخر در زندان حضور پیدا کنند و این در آییننامه اجرایی سازمان زندانها نیز وجود دارد و معمولا اگر مانعی نباشد، این ملاقاتها انجام میشود، اما به خانواده و شخصی که قرار است اعدام شود، بهصورت مستقیم درباره دیدار آخر هشدار داده نمیشود و معمولا تاریخ اعدام را مخفی نگهمیدارند.
درباره وصیتنامه نیز در آییننامه سال ۱۳۹۸ آمده، وصیتنامه شخصی که اعدام میشود، ابتدا توسط قاضی اجرای احکام رویت میشود و بعد از اعلام بلامانع بودن آن، با اخذ رسید تحویل ورثه خواهد شد.»
ثبت نظر