کالج «اوبرلین»، در اوهایوی آمریکا، به تازگی «محمدجعفر محلاتی»، استاد این دانشگاه و سفیر جمهوری اسلامی در سازمان ملل در نیویورک (۱۳۶۷ تا ۱۳۶۸) را به «مرخصی نامحدود» فرستاده و او را از تدریس در این دانشگاه تعلیق کرده است. آیا حساسیت کشورهای میزبان به حضور مقام‌های جمهوری اسلامی با سابقه نقض حقوق بشر، برانگیخته شده؟
***
همزمان با تعلیق سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در نیویورک از تدریس در کالج اوبرلین، گزارش‌هایی از احتمال پیگیری درباره حضور چند مقام پیشین جمهوری اسلامی در کانادا منتشر شده است.
«سید سلمان سامانی» قائم مقام و سخنگوی سابق وزارت کشور یکی از این افراد است. یک مهندس کامپیوتر وابسته به نهادهای حکومتی هم در میان این گروه است.
تعلیق دائمی محلاتی نتیجه سازماندهی گروه‌های مختلف بود
سه روز پیش بود که خبر تعلیق محمدجعفر محلاتی، استاد دانشگاه اوبرلین از تدریس منتشر شد، فردی که فعالان حقوق‌بشر و خانواده‌های قربانیان کشتار زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷، سه سال است خواهان اخراج او هستند.
خانواده‌های دادخواه زندانیان سیاسی اعدام شده در سال ۶۷، بارها با برگزاری تجمع در مقابل این دانشگاه، کمپین‌های گسترده و همکاری با سازمان‌های حقوق‌بشری، در تلاش بوده‌اند، نقش این دیپلمات جمهوری اسلامی را که بنا بر گزارش سازمان عفو بین‌الملل در انکار کشتار زندانیان سیاسی در تابستان ۶۷ مشارکت داشته، برملا کنند.
عفو بین الملل، سال گذشته در سالگرد انقلاب بهمن ۵۷ همزمان در بیانیه‌ای اعلام کرده بود «امتناع مقامات ایران از اعتراف، چه رسد به حصول اطمینان از پاسخگویی در مورد کشتار زندانیان در تابستان ۶۷ – بزرگ‌ترین کشتار جمعی مخفیانه از زمان تأسیس جمهوری اسلامی ایران – منجر به تداوم چرخه‌ا‌‌ی از جنایات بین‌المللی و سرپوش‌‌گذاری به قصد حذف هرگونه مخالفت سیاسی شده است.»
یکی از افرادی که توسط این سازمان در «فریب افکار عمومی جهان و پنهان‌کاری جنایت» سال ۶۷ در نهادهای بین‌المللی نام برده شده، محمدجعفر محلاتی است.
به گفته عفو بین‌الملل، محلاتی «به عنوان نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در مقر سازمان ملل در نیویورک در آن زمان، نقش فعالی را در تلاش برای زیر سوال بردن گزارش‌های معتبر گزارشگر ویژه وقت سازمان ملل در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران و عفو بین‌الملل و نیز تضعیف واکنش سازمان ملل ایفا کرد.
او در آذر ۱۳۶۷، گزارش‌های مربوط به اعدام‌های دسته‌جمعی را در جلسه‌ای با گزارشگر سازمان ملل رد و به دروغ ادعا کرد که «در واقع کشتارهای زیادی در میدان جنگ رخ داده است.»
با این وجود، محلاتی که فارغ‌التحصیل لیسانس اقتصاد از دانشگاه ملی ایران (بهشتی کنونی)، کارشناسی ارشد اقتصاد سیاسی از دانشگاه اورگن آمریکا است، یک مدرک مهندسی نیز از دانشگاه کانزاس آمریکا دریافت کرده است.
محلاتی، در سال ۱۳۷۸ نیز دکترای مطالعات اسلامی خود را از دانشگاه «مک گیل» کانادا دریافت کرد و از آن زمان در دانشگاه‌های مختلف از جمله کلمبیا، پرینستون، ییل و جورج تاون در حوزه مطالعات اسلامی و ایرانی تدریس کرده است.
با تلاش بی‌وقفه خانواده‌های دادخواه و فعالان حقوق بشر، حالا محلاتی از کار تعلیق شده است. سخنگوی کالج اوبرلین گفته است که محلاتی از روز هفتم آذر به مرخصی اداری نامحدود فرستاده شده است.
این مقام دانشگاه اوبرلین، به دلیل توقف تدریس او اشاره نکرده است. با این‌حال، روزنامه آمریکایی نیویورک پست، دلیل اخراج او را افشای پرونده رابطه جنسی او با یکی از دانشجویانش دانسته که در سال ۱۹۹۷، این زن جوان از او بابت رابطه جنسی شکایت کرده و با توافق دانشگاه کلمبیا به پرداخت خسارت، شکایت او مختومه شده است.
«لادن بازرگان»، خواهر دادخواه «بیژن بازرگان»، از زندانیان سیاسی اعدام شده در سال ۱۳۶۷ که در شکل گیری کمپینی گسترده برای اخراج محلاتی نقش داشته، به «ایران‌وایر» می‌گوید که اگرچه دانشگاه دلیل اخراج او را اعلام نکرده ولی اعضای این کمپین بر این باورند که مجموعه‌ای از عوامل از جمله اتهامات مربوط به «جنایت علیه بشریت» بابت کشتار زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷ و اظهارات یهودستیزانه و بهایی ستیزانه این مقام سابق جمهوری اسلامی در اخراج او نقش داشته است.
خانم بازرگان می‌گوید: «ما امیدمان این بود که این فرد به دلیل جنایت علیه بشریت اخراج شود. الان هم دانشگاه هنوز جواب نداده ولی ما مطمئنیم که مجموعه این مسائل، از جمله حمایت او از فتوای خمینی برای قتل سلمان رشدی و حمله به آقای رشدی و اظهاراتش سر کلاس مبنی بر این که حماس یک سازمان مقاومتی است، باعث شد او اخراج شده است.»
این فعال حقوق‌بشر ادامه می‌دهد: «ما کمپین‌های زیادی در آمریکا و در کشورهای دیگر برگزار کردیم و با فشار به قانون‌گذاران آمریکا و نامه‌نگاری سازمان‌های حقوق‌بشری چون «عدالت برای ایران» و «بنیاد عبدالرحمن برومند»، دانشگاه به این نتیجه رسیده که تبلیغات منفی که برایش می‌شود در نهایت به نفعش نیست و او را اخراج کرده است.»
او سازماندهی خانواده‌های دادخواه و پیگیری‌های وکیل آن‌ها، «کاوه شهروز» و کمک یهودیان، بهاییان و فارغ‌التحصیلان دانشگاه اوبرلین را نیز در این تصمیم دانشگاه موثر دانسته و می‌افزاید: «این نقطه قوت ما بود که توانستیم افرادی را که با دلایل مختلف دور هم جمع شده بودند، روی این موضوع متمرکز کنیم. این سازماندهی ارزشمند است و ما به آن افتخار می‌کنیم.»
قائم مقام و سخنگوی سابق وزارت کشور جمهوری اسلامی در کانادا
رسانه‌های کانادایی در روزهای اخیر از به کار افتادن پروسه اخراج «سلمان سامانی»، سخنگوی سابق وزارت کشور جمهوری اسلامی خبر داده‌اند.
روزنامه کانادایی «گلوبال نیوز»، در گزارشی از بازداشت و آغاز روند منجر به اخراج یک مقام سابق ایرانی خبر داد. اگرچه اداره مهاجرت کانادا از تایید سمت او در جمهوری اسلامی خودداری کرده ولی گلوبال نیوز با بررسی‌هایی متوجه شده که این شخص ایرانی‌تبار ساکن تورنتو، همان سید سلمان سامانی است که معاون «احمد وحیدی» بوده است.
گلوبال نیوز آغاز پروسه دیپورت او را ناشی از تحریم‌هایی دانسته که در یک سال گذشته، دولت کانادا علیه مقامات جمهوری اسلامی بابت نقض حقوق شهروندان ایرانی و به خصوص زنان، اعمال کرده است.
سامانی تنها مقام جمهوری اسلامی نیست که قرار است از کانادا اخراج شود.
گلوبال نیوز روز پنج شنبه، ۱۶ آذر ۱۴۰۲ نیز در گزارشی دیگر از تعقیب ده‌ها نفر از مقامات جمهوری اسلامی به دلیل تحریم‌های حقوق‌بشری این کشور، از جمله یک مهندس کامپیوتر ایرانی‌تبار به نام «روح‌ا‌لله فیروزنام» خبر داده است.
بنا بر این گزارش، این فرد، به مدت ۱۲ سال در هدایت شرکتی نقش داشته که دوربین‌های امنیتی را برای دستگاه‌های سرکوب جمهوری اسلامی در داخل زندان‌ها و بیرون نصب می‌کرده و به آن‌ها خدمات می‌داده است.
بر اساس این گزارش سه نفر از مدیران شرکت او، از نیروهای امنیتی وابسته به جمهوری اسلامی بودند. بر اساس گزارش‌ها، فیروزنام در سال ۲۰۱۸ ویزای توریستی وارد کانادا شده و با همسر و فرزندش، درخواست پناهندگی کرده است. مقامات کانادایی از ارائه اطلاعات درباره این که آیا این فرد همان ۵ سال پیش از کانادا اخراج شده یا هنوز در کاناداست، اجتناب کرده‌اند.
اما به گفته گلوبال نیوز، آخرین خبر از او این است که اوایل سال جاری میلادی، یک قاضی استان انتاریو، حکم اخراج او را صادر کرده است. این احتمالا یعنی او در کانادا پناهنده شده بوده است.
کانادا در سال‌های گذشته از سوی برخی از نهادهای حقوق بشری و مخالفان حکومت‌های چین و روسیه، «بهشت ناقضان حقوق بشر» نامیده شده است.
در هفته‌های اخیر، رسانه‌های کانادا از حضور بیش از ۷۰۰ فرد مرتبط با دولت ایران در خاک کانادا خبر دادند و از تشکیل پلیس مخفی دولت چین و بازجویی شهروندان کانادایی چینی‌تبار توسط این دستگاه امنیتی مخوف در خاک کانادا، پرده برداشتند.
دولت کانادا، اگرچه می‌گوید که حضور این افراد و تهدید شهروندان خود را تحمل نمی‌کند، تاکنون اقدامی که به صورت علنی اعلام شده باشد، انجام نداده است.
سال قبل، بعد از کشته شدن «ژینا (مهسا) امینی» در زمان بازداشت توسط ماموران گشت ارشاد، دولت کانادا بیش از ۱۰ هزار عضو سپاه پاسداران را در فهرست تحریم‌های حقوق‌بشری خود قرار داد ولی از تروریستی خواندن سپاه خودداری کرد.
فعالان حقوق بشری امیدوارند با تداوم فشارها بر دولت لیبرال «جاستین ترودو»، نخست وزیر کانادا، این کشور را به مکانی ناامن برای جنایتکاران رژیم‌های دیکتاتوری جهان و ناقضان حقوق بشر تبدیل کند.
دیگر سکوت نخواهیم کرد
در حالی که تلاش‌ها در کانادا برای تحت پیگرد قرار دادن مقام‌های جمهوری اسلامی که در سرکوب و نقض حقوق ایرانیان دست داشتند، ادامه دارد، در ایالات متحده، لادن بازرگان، از اعضای «شورای انقلابی دادخواهان»، یک سازمان متشکل از خانواده‌های قربانیان جنایت‌های جمهوری اسلامی به ایران‌وایر می‌گوید که تلاش آن‌ها محدود به اخراج محمد جعفر محلاتی باقی نخواهد ماند.
او به ایران‌وایر گفته «ما از دانشگاه اوبرلین می‌خواهیم که به او هیچ حقوقی پرداخت نکنند و بازنشستگی ندهد و یک بنای یادبود هم برای عزیزان ما درست کند و یک واحد درسی را هم درباره جنایت‌های رژیم ایران تعریف کنند که تدریس شود. باید به خاطر ۲۰ و چند سالی که به یک جنایتکار (مجمدجعفر محلاتی) تریبون دادند، هزینه بدهند و این مساله را جبران کنند.»
لادن بازرگان می‌گوید نهادی که او در آن عضویت دارد به سراغ «حسین موسویان» هم خواهد رفت.
موسویان در زمان قتل مخالفان سیاسی در ایران در آلمان، سفیر جمهوری اسلامی در آن کشور بوده است.
قتل «فریدون فرخزاد»، هنرمند مخالف حکومت ایران در آلمان هم در زمانی صورت گرفته که او سفیر جمهوری اسلامی بوده است. موسویان پیش از این اطلاع از این وقایع را به کلی رد کرده است اما مخالفان می‌گویند که او بر هرحال در برابر اقدامات جمهوری اسلامی در آلمان، به عنوان سفیر این حکومت باید پاسخگو باشد.
حسین موسویان هم‌اکنون به عنوان پژوهشگر در دانشگاه پرینستون فعالیت و در آمریکا زندگی می‌کند.
تعداد مقام‌های سابق جمهوری اسلامی و اعضای خانواده درجه اول‌شان که در دهه‌های اخیر مقیم کشورهای اروپایی و آمریکایی شدند، نامشخص است اما از اخبار جسته گریخته‌ای که در رقابت‌های سیاسی در داخل ایران افشا می‌شود یا رسانه کشورهای میزبان منتشر می‌کنند، می‌توان جمعیت آن‌ها را قابل ملاحظه تصور کرد.
دستگیری و محاکمه «حمید نوری»، دادیار زندان گوهردشت در زمان کشتار زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷ در سوئد، فعالان حقوق بشر را امیدوار کرده که ناقضان حقوق ایرانیان را سرانجام بتوانند در زمان سفرهای خارجی‌شان، به پاسخگویی قضایی بکشانند. دادگاهی در پایتخت سوئد، نوری را به حبس ابد محکوم کرده و او اینک در انتظار رای دادگاه تجدیدنظر است.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر