«ویتنی رایت»، هنرپیشه آمریکایی فیلمهای پورن و مدافع فلسطین، عکسهایی از سفرش به ایران را منتشر کرده که خبرساز شده است. کاربران شبکههای اجتماعی با انتشار تصویر «مهسا (ژینا)امینی» در کنار خانم رایت، درباره سیاست یک بام و دو هوای روحانیون حاکم بر ایران نوشته و گفتهاند.
هدف جمهوری اسلامی از سفر این پورناستار آمریکایی به ایران، درحالیکه زنان هر روز در ایران برای داشتن حجاب اجباری مورد آزار و پیگرد قانونی قرار میگیرند، چیست؟
***
صفحه اینستاگرام ویتنی رایت ۳۲ ساله و اهل اوکلاهاما سیتی در آمریکا، نشان میدهد که او عاشق سفر کردن است. تصاویری از خودش با بیکینی و لباسهای باز، در ساحل یا روی کشتیهای تفریحی و شیرجه زدن در رودخانه در نقاط مختلف دنیا از لسآنجلس، اروپا تا خاورمیانه و هند، منتشر کرده است.
عکسهایی که خودش از سفرهایش به مراکش، مصر و لبنان منتشر کرده هم بهخوبی نشان میدهد که او به کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا هم علاقهمند است. البته علاقه او به خاورمیانه فقط محدود به همین سفرها نیست؛ در بالای اکانت اینستاگرام او یک جمله نوشته شده: «فلسطین را آزاد کنید.»
روز پنجشنبه ۱۱بهمن۱۴۰۲، استوریهای او در کاخ گلستان و مقابل و داخل سفارت سابق ایالات متحده در تهران، توسط کاربران ایرانی شبکههای اجتماعی بازنشر شد. تصاویری که حین انتشار آنها نوشته بود: «اگر قانون را رعایت کنید، ایران کشور امنی است.»
این تصاویر البته بعدا حذف شد و او در پاسخ به اعتراض گسترده مخاطبان فارسیزبان نوشت که «کامنتها بسته شده، زیرا انتشار عکسهای سفرم در ایران به معنای صحه گذاشتن بر حکومت نیست.»
خانم رایت درحالی از رعایت قانون و امن بودن ایران نوشته که روزانه بنا به گفته مقامات رسمی جمهوری اسلامی، صدها زن ایرانی پیامک حجاب میگیرند و برخی هم آنچنان که در ویدیوها و تصاویر منتشرشده در شبکههای اجتماعی مشهود است، در خیابان تحقیر و حتی ضربوشتم میشوند.
از سوی دیگر، او در شرایطی به ایران سفر کرده که در ماههای اخیر کشورهای آمریکا، کانادا و برخی از کشورهای اروپایی، به شهروندان خود درباره سفر به ایران هشدار دادهاند. همچنین دهها شهروند کشورهای غربی و دوتابعیتی در یک سال و چند ماه اخیر در ایران بازداشت و با اتهام سنگین «جاسوسی» مواجه شدهاند. در واقع، ویتنی رایت آمریکایی، در میانه پرتنشترین روزهای رابطه ایران و آمریکا به ایران سفر کرده است.
خانم رایت بعد از بازدید سفارت سابق آمریکا که جمهوری اسلامی آن را «لانه جاسوسی» میخواند، عکسهایی از پوسترهای تبلیغاتی جمهوری اسلامی مبنیبر اینکه تحریم دارویی آمریکا جان بیماران ایرانی را بهخطر میاندازد، یا تحریمهای بانکی معیشت ایرانیان را دچار اختلال کرده را منتشر کرده است. او اما انتقادی هم به مقامات ایرانی داشته: «چرا تصویری از انقلابیهای فلسطینی وجود ندارد؟»
با این اوصاف، عکسهایی که ویتنی رایت تا به اینجای سفرش از ایران منتشر کرده، با عکسهایش از دیگر نقاط جهان، حتی با کشورهای دیگر خاورمیانه، متفاوت است. او در آن کشورها در حال تفریح بوده، ولی بازدیدش از ایران از مکانهای خاص بوده که نشان میدهد در آستانه مراسم حکومتی ۲۲بهمن، با هدف خاصی و از سوی بخشهایی از حکومت برنامهریزیشده بوده است.
هدف پروپاگاندا است
«سعید پیوندی»، جامعهشناس و استاد دانشگاه «لورن» در فرانسه، به «ایرانوایر» میگوید که این هم جزو رفتارهای متناقض حکومتی است که خودش را نماینده اخلاق مذهبی ناب میداند، ولی همزمان اشکال مختلف بیاخلاقی سیاسی و سیاستهای ضدونقیض را هم دنبال میکند.
به گفته او، حاکمان امروز ایران، آنگونه که «عباس عبدی»، روزنامهنگار اصلاحطلب نیز قبلا گفته، «اصولگرایان بیاصول» هستند: «یک نوع محافظهکاری دارند، ولی اگر چیزی منافعشان را بهخطر بیندازد، یا اگر چیزی حتی ضد اصولشان باشد ولی منافع فوریشان را تامین کند، حتما در استفاده از آن سیاست تردیدی نخواهند کرد.»
آقای پیوندی با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی قبلا هم در عرصه داخلی و خارجی مشابه این اقدام را صورت داده، میگوید: «در ایام عزاداری محرم، کسانی که از نظر آنها بدحجاب هستند ولی آمدهاند در یک مراسم عزاداری شرکت کنند، عکسشان را میاندازند و در رسانهها و تلویزیون نشان میدهند تا بگویند حتی گروههایی که پایبند مذهب نیز نیستند، به مناسک مذهبی و به ما احترام میگذارند.»
این استاد دانشگاه، اقدامات دولت ایران در نمایش زنان بهاصطلاح «بدحجاب» را در زمان انتخابات یا مراسم عزاداری، «ریاکاری» و «استفاده ابزاری از همهچیز» توصیف کرده و میافزاید: «نشان میدهد که مساله حجاب یا انضباط جسم و تن که تا این حد برای سرکوب زنان از آن استفاده میکنند، بیش از آنکه مساله مذهبی و واقعی قدسی و باشد، مساله نمادهایی است که به اقتدار حکومت معنا میدهند. یعنی مساله در برخورد با زنانی که هنجارهای رفتاری حکومت درباره حجاب را رعایت نمیکنند، پیش از اینکه دین باشد، کنترلی است که از طریق رعایت آن هنجارها بهوجود میآید. از نظرشان در جامعه با حجاب نظمی به وجود میآید که تضمینکننده اقتدار و سلطهشان است. بنابراین، معنای مذهبی آن کنار میرود و نتایج سیاسی که دارد برایشان مهم میشود.»
با اینحال آقای پیوندی، سفر ویتنی رایت را فراتر از ریاکاری و استفاده ابزاری میداند و میگوید: «بهطرفش رفتهاند تا تصویرشان را در دنیا عوض کنند و این چهره امروزشان را که متعصب و خشن است تغییر دهند و بگویند ما با همهجور آدم میتوانیم کنار بیایم.»
این جامعهشناس ایرانی با تاکید بر اینکه خانم رایت مثل هر انسان دیگری حق سفر و زندگی عادی در هر جای دنیا را دارد، میگوید: «آنچه پرسشبرانگیز است این است که چرا فردی با این حرفه توسط جمهوری اسلامی مورد استقبال قرار میگیرد و در جاهایی که برای حکومت مهم است، عکس میگیرد؟ سکوتشان (حکومت) بعد از اینکه روشن شده او (ویتنی رایت) به ایران سفر کرده، نشان میدهد که از رزومه او بیاطلاع نبودهاند. بنابراین فکر میکنم با این هدف بوده که گفته شود در جمهوری اسلامی آن طوری که مخالفان در داخل میگویند، محدودیت و سرکوب نیست.»
او تاکید میکند: «حکومت دنبال چنین سفیرهایی میگردد. بیایند در ایران تا برعکس چیزی را که زنان ایرانی به آن اعتراض دارند و علیه آن شورش کردهاند، به دنیا بگویند و آن اثر منفی که سیاستهای حکومت در نزد افکار عمومی دنیا، به خصوص بعد از جنبش "زن، زندگی، آزادی" گذاشته، تخفیف دهند.»
اشاره آقای پیوندی، به خیزش انقلابی ایرانیان بعد از کشته شدن مهسا (ژینا) امینی در بازداشت گشت ارشاد و مقاومت و نافرمانی مدنی هر روزه زنان ایرانی علیه حجاب اجباری است.
تکلیف حکومت با مردم روشن است، پروپاگاندا برای غربیهاست
«شقایق نوروزی»، فعال برابری جنسیتی و از مدیران صفحه «میتو ایران»، به ایرانوایر میگوید که استفاده تبلیغاتی از عناصری که با مشخصات اصلی و ایدئولوژیک سیستمهای استبدادی متفاوت هستند، از ویژگیهای نظامهای استبدادی بدون مشروعیت داخلی و در حال فروپاشی است.
او میگوید که این الگو تاریخمند است و قبلا مکررار توسط رژیمهای استبدادی بدون مشروعیت تکرار شده است.
به گفته شقایق نوروزی، مخاطب این پروپاگاندا شهروندان ایران نیستند و هدف جمهوری اسلامی در خارج از مرزها است: «سیستم میداند که مخاطبش در این پروپاگاندا هرگز مردم داخل نیستند. این پیام را در دل خود دارد که تکلیف سیستم با مردم مشخص است و مردم هم تکلیف خودشان را با سیستم مشخص کردند.»
نوروزی در ادامه میافزاید: «چون میداند در داخل، تصمیم عمومی کاملا براندازی است، در وضعیت تلاش برای بقا قرار دارد. آن هم یک وضعیت لبمرزی و ملتهب. مساله حکومتهای استبدادی که پایههای خود را بر یک ایدئولوژی تبلیغ میکنند که در جمهوری اسلامی اسلام سیاسی است، در مرحلهای نزدیک به فروپاشی از پرده بیرون میآیند. با مخاطب منتقدشان شفاف میشوند و میگویند که بله ما دروغ گفتیم، مساله ما ایدئولوژی نبود، مساله بازی قدرت بود. یعنی اسلام مساله نبود، اسلام ابزاری بود تا سیستم تبعیض نظام استبدادی خود را بنا کنیم.»
شقایق نوروزی به نگران نبودن جمهوری اسلامی در پاسخ به هواداران واقعا مذهبی و ایدئولوژیک خود نیز اشاره کرده و میگوید: «حتی نگرانی اقلیت حامی که ممکن است واقعا ملتزم به اسلام باشند را ندارد. در وضعیت بقای اورژانسی و ملتهب است که مساله اقلیت کوچک داخل و جلب رضایت آنها مهم نیست.»
به گفته این فعال برابری جنسیتی، جمهوری اسلامی توانسته مهرههایی مثل خودش را که تعاریف متناقضی از زندگی خودشان به نمایش میگذارند را پیدا کند.
او توضیح میدهد: «مساله فروش سکس یا محتوای سکس در یک سطحی، برای کارگران جنسی، شکلی از مبارزه است تا عاملیت انتخابشان را به دست بگیرند. هواداری از فلسطین و مخالفت با استعمار در فلسطین هم همینطور است، اما اینکه شخص چقدر به آن اصول پایبند است را، از همکاریاش با یک سیستم بدون هیچ اصولی مثل جمهوری اسلامی میتوان یافت.»
او در پایان نیز تاکید میکند: «نباید از سر خشم، اصول اساسی که برای یک مسیر رهاییبخش تمرین میکنیم، در مواجهه با این تضادسازی، زیر پا بگذاریم. مثل مساله آزادی انتخاب کارگران جنسی، آزادی برای هوادار مردم در غزه بودن و آزادی انتخاب مذهبی مثل اسلام. جامعه باید حواسش باشد که دراثر خشم، با سیستم بیاصولی که از همهچیز بهعنوان یک مهره استفاده میکند، مشابهت پیدا نکند.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر