رسانه‌های ایران از تبدیل شدن مزاحمت تلفنی برای سازمان اورژانس استان تهران به یک معضل اجتماعی خبر داده و نوشته‌اند که تنها در یک هفته گذشته، ۳۴ درصد میزان تماس‌های تلفنی مزاحم برای این سازمان افزایش یافته است.
«محمد اسماعیل توکلی»، رییس سازمان اورژانس استان تهران، روز شنبه ۲۸بهمن۱۴۰۲ در گفت‌وگو با خبرگزاری «ایسنا» گفته است که مزاحمت‌های تلفنی برای اورژانس استان تهران طی روزهای ۱۳ تا ۲۰بهمن، ۳ هزار و ۸۲ مورد بوده است.
پیش‌از این سازمان اورژانس کشور اعلام کرده بود که دفتر حقوقی این نهاد، دنبال راهکاری است تا بتواند از ایجاد مزاحمت‌های تلفنی با اورژانس ۱۱۵ جلوگیری کند.
چرا شهروندان بزرگسال به‌رغم آنکه از تبعات احتمالی ایجاد مزاحمت برای سازمانی مانند اورژانس مطلع هستند، دست به این کار می‌زنند؟ چگونه است که برخورد قضایی جدی با افرادی که دست به ایجاد مزاحمت برای ارگان‌هایی همچون آتش‌نشانی و اورژانس می‌زنند، صورت نمی‌گیرد؟
***
به گفته سازمان اورژانس کشور، در یک مورد، فردی طی شش ماه دوم سال ۱۴۰۱، بیش از ۴۱ هزار بار مزاحم تکنسین‌های اورژانس در شهر همدان شده است.
معاون روابط عمومی سازمان اورژانس کشور، در گفت‌وگو با خبرگزاری «مهر»، به مشکلات تکنسین‌های اپراتور ۱۱۵ اورژانس اشاره کرده و گفته است که مامورانی که شبانه‌روزی آماده ارائه خدمات هستند، گاهی به‌دلیل مزاحمت شهروندان، به «ماموریت کاذب» می‌روند.
روایت‌هایی از ماموریت‌های کاذب
یکی از نیروهای اورژانس شهری کوچک در استان آذربایجان غربی درباره موضوع مزاحمت‌های تلفنی برای ماموران اورژانس به ایران‌وایر می‌گوید: «شاید باورتان نشود، بارها شده که از روستاهای اطراف در ساعت‌های شب و نیمه‌شب با اورژانس تماس گرفته‌اند. ما چهار مامور اورژانس و دو دستگاه آمبولانس داریم، مامورها بدون فوت وقت رفته‌اند و بعد معلوم شده بیماری در کار نیست. می‌خواسته‌اند به شهر بیایند، وسیله‌ای وجود نداشته و برای آمدن به شهر، آمبولانس را تا روستا کشانده‌اند.»
یکی از نیروهای مشغول‌به‌کار در اورژانس اهواز به ایران‌وایر می‌گوید: «تعداد زیادی از مزاحمان اورژانس، به‌خصوص در روزهای تعطیل تابستان را، کودکان تشکیل می‌دهند. در اغلب استان‌های جنوبی خواب نیمروز بسیار مرسوم است. والدین که می‌خوابند، کودکان بازیگوش به آتش‌نشانی، تعمیرات برق، اورژانس و حتی پلیس ۱۱۰ زنگ می‌زنند. ما بیشترین مزاحمت‌های تلفنی را از طرف کودکان داریم. گاهی هم حدس می‌زنیم شاید دروغ بگویند و اشتباه باشد، اما یک درصد اگر تشخیص ما اشتباه باشد و شهروندی با خطر جانی مواجه شود مسوولیت سنگینی برای ما خواهد بود؛ برای همین نیروها به‌هر‌حال اعزام می‌شوند.»
«عارف اصل شرهانی»، سخنگو اورژانس پیش‌بیمارستانی و حوادث دانشگاه علوم پزشکی اهواز در گفت‌وگو با خبرگزاری «خبرآنلاین» گفته است که در ۹ ماه اول سال ۱۴۰۲ مشکلات زیادی برای بخش‌های مختلف خدمات رسانی اورژانس به‌وجود آمد، چراکه ۲۵۶۰ مورد مزاحمت تلفنی در این ۹ ماه ثبت شده است.
به گفته آقای شرهانی، ۲.۱ درصد از تماس‌های ورودی به اورژانس شهرهای استان خوزستان، «تماس‌های ورودی مزاحم تلفنی» بوده‌اند.
او با اشاره به اعزام آمبولانس در اغلب مواردی که مزاحم تلفنی بوده‌اند گفته است: «مصرف سوخت، کم شدن آمبولانس‌ها در مراکز، سردرگمی سیستم و کارکنان، تصادفاتی که ممکن است براثر این اعزام‌های اشتباهی برای آمبولانس یا سایرین به‌وجود بیاید، تنها برخی از مواردی است که براثر بروز این مزاحمت‌ها به‌وجود می‌آید.»
چرا مزاحمت؟
مقامات سازمان‌های اورژانس ایران بارها از موارد متعدد مزاحمت‌های تلفنی برای سامانه ۱۱۵ گلایه کرده و آن را باعث کاهش سرعت خدمات این نهاد و در نتیجه، تهدیدی علیه جان بیماران دانسته‌اند، اما آمار این مزاحمت‌ها همچنان بالاست.
«صبا آلاله»، روان‌شناس بالینی به ایران‌وایر می‌گوید: «اگرچه اغلب بزرگسالانی که اقدام به ایجاد مزاحمت‌های تلفنی می‌کنند، اغلب از نوعی اختلال شخصیتی رنج می‌برند، اما باید دلایل اجتماعی و فرهنگی چنین رفتارهایی را هم ریشه‌یابی کرد. وقتی اختلال شخصیتی ما ابعاد اجتماعی به خود می‌گیرد و موجب صدمه زدن به دیگران می‌شود، وارد طیف اختلالات رفتاری می‌شود.»
این روان‌شناس بالینی با اشاره به اینکه برخی از مزاحمت‌های تلفنی توسط افراد «سادیستیک» انجام می‌شود می‌گوید: «افراد سادیستیک از آزار‌و‌اذیت دیگران احساس رضایت و خشنودی می‌کنند. این آزار ممکن است در قالب شوخی رخ دهد، اما در کنار این اختلال، یک معضل دیگر وجود دارد و آن اینکه ما در فرهنگ‌مان حریم خصوصی نداریم. شوخی و مسخره‌سازی عادی‌سازی شده، به‌واسطه ویژگی‌های فرهنگی و حتی وقتی به یک معضل اجتماعی بدل می‌شود، حساسیت خاصی را برنمی‌انگیزد. بسیاری از کسانی که از طریق تلفن مزاحم دیگران می‌شوند و فایل صوتی‌اش را در رسانه‌های اجتماعی پخش می‌کردند، متوجه نیستند که حقوق دیگران را نقض می‌کنند. کسی هم که برای تفریح و سرگرمی به اورژانس زنگ می‌زند و به دروغ به‌زعم خودش آن‌ها را سرکار می‌گذارد، همین است. متاسفانه چنین رفتارهایی نه چنان که باید نقد می‌شوند، نه آن‌چنان که باید، آسیب‌شناسی می‌شوند.»
حقوق ما
سخنگو اورژانس پیش‌بیمارستانی و حوادث دانشگاه علوم پزشکی اهواز با اشاره به اینکه «هر ماموریت کاذب ممکن است منجر به مرگ یک شهروند به‌دلیل نبود آمبولانس برای اعزام او به بیمارستان بینجامد»، به ناتوانی سازمان اورژانس در کشور برای برخورد قضایی با مزاحمان تلفنی اشاره کرده و گفته است که با «دادگستری خوزستان» در حال مذاکره برای رسیدگی به معضل مزاحمت‌های تلفنی برای اورژانس هستند.
«بابک یکتاپرست»، معاون روابط عمومی سازمان اورژانس کشور نیز در گفت‌وگو خود با خبرگزاری «مهر» گفته است سازمان اورژانس، «حق مسدود کردن خط مزاحمان تلفنی» را ندارد.
«موسی برزین»، حقوق‌دان و مشاور ایران‌وایر در امور حقوقی، به ایران‌وایر می‌گوید: «دو ماده برای جرم‌انگاری مزاحمت تلفنی داریم، اولی ماده ۶۴۱ قانون مجازات اسلامی است که تا شش ماه حبس در انتظار مزاحمان تلفنی است و مخابرات هم بر مبنای مقررات ماده واحده قانون اصلاح تبصره ۲ ماده ۱۴ قانون تاسیس شرکت مخابرات، می‌تواند یک هفته تلفن مزاحم را قطع کند. تکرار این اتفاق برای سومین بار، می‌تواند به جمع‌آوری دائم خط تلفن مشترک منجر شود.»
به گفته موسی برزین، این‌ها قوانین عمومی است که برای مزاحمت تلفنی شهروندان مجازات‌هایی تعیین کرده است، اما متاسفانه قانونی که به وضع مجازات‌های بازدارنده در خصوص ایجاد مزاحمت تلفنی برای مکان‌هایی مثل اورژانس و آتش‌نشانی به‌شکل خاص بپردازد، در قوانین ایران وجود ندارد.
مواردی از ماموریت‌های کاذب وجود دارد که منجر به مرگ یا نقص عضو شهروندی شده که در آن لحظه به کمک فوری ماموران اورژانس نیاز داشته، اما به‌دلیل تماس مزاحمان تلفنی ماموران اورژانس در دسترس نبوده‌اند.
سخنگو اورژانس پیش‌بیمارستانی و حوادث دانشگاه علوم پزشکی اهواز تایید می‌کند که در یک مورد به علت ماموریت کاذب و نبود آمبولانس در یکی از مناطق شهر اهواز، دقیقا در همان لحظه جلوی پایگاه اورژانس تصادف رخ داد و مصدومان مدت‌ها منتظر ماندند که آمبولانس از پایگاه دیگری اعزام شود.
موسی برزین تاکید می‌کند که «براساس قوانین اگر ثابت شود که بین نقص عضو یا مرگ فردی که با اورژانس تماس گرفته، با ماموریت کاذبی که با تماس یک مزاحم تلفنی شکل گرفته ارتباطی وجود دارد، طبق قانون فرد مزاحم مسوول است، هرچند تعدد مزاحمت‌ها آنقدر زیاد است که امکان رسیدگی از سوی اورژانس یا جایی مثل آتش‌نشانی نیست، چون همین ثبت شکایت علیه مزاحم‌ها هم بودجه و نیروی پیگیری نیاز دارد که معمولا در اختیار این سازمان‌ها نیست.»
معاون روابط عمومی سازمان اورژانس کشور گفته است که «فرهنگ‌سازی و آموزش از دوران ابتدایی به کودکان» توسط والدین و سپس در سطوح مختلف، یکی از موثرترین شیوه‌ها برای حل این مشکل در درازمدت است.
توصیه‌هایی برای تماس با اورژانس
- خونسردی خود را حفظ کرده و شرح حادثه را به‌طور کامل برای اپراتور به‌صورت شمرده شمرده بیان کنید.
- به دستور‌العمل‌های اپراتور اورژانس مو‌به‌مو عمل کنید.
- دستگاه تلفنی که به‌وسیله آن با اورژانس تماس گرفته‌اید را به‌هیچ‌وجه اشغال نکنید، تا اپراتور بتواند در هر لحظه با شما تماس بگیرد.
- از تماس‌های پی‌در‌پی با اپراتور جهت ارسال و تاکید برای آن خودداری کنید، تا اپراتور سردرگم نشود.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر