«شهین سردارعلی»، اهل پاکستان و از کارشناسان کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل، در مورد سرکوب اعتراضات سال ۱۴۰۱ ایران، در گفتوگو با «ایران‌وایر»، از مقامات جمهوری اسلامی و همه طرف‌های ذینفع خواست تا گزارش هفته پیش این کمیته را به‌طور کامل مطالعه کنند و برای تحقق عدالت، گام بردارند.
خلاصه گزارش کمیته حقیقت‌یاب روز ۸مارس منتشر شد، امروز ۱۸مارس مصادف با ۲۸اسفند، جلسه بررسی جزییات این گزارش با حضور نماینده کشورهای مختلف، ازجمله ایران برگزار می‌شود.
***
خانم سردارعلی در این گفتوگو که روز یکشنبه۲۷اسفند، در ژنو انجام شد، تاکید کرد: «ما از همه می‌خواهیم که گزارش ما را به‌طور کامل بررسی کنند و اجرای مسوولیت‌پذیری آن را به سطح بعدی ارتقا دهند. قربانیان و خانواده‌های‌شان در آرزوی عدالت هستند. آن‌ها فقدان دلخراش عزیزانشان را تحمل کرده‌اند و آن‌هایی که زنده مانده‌اند، در تلاشند تا زندگی از هم پاشیده خود را بازسازی کنند.»
او با اشاره به ضرورت تحقق عدالت برای قربانیان اعتراضات و آزار و شکنجه در ایران، گفت: «برای ما ضروری است که این ابتکارعمل را به سمت نتایج ملموس پیش ببریم، جایی که قربانیان این اعتراضات و آزار و شکنجه گسترده، می‌توانند ظاهری از آرامش پیدا کنند و بدانند که صدای آن‌ها واقعا شنیده شده است. این، بدون شک، یکی از مهم‌ترین الزامات ما است.»
گزارش کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل، به موارد متعددی از نقض حقوق‌بشر توسط جمهوری اسلامی در جریان اعتراضات سال ۱۴۰۱ اشاره می‌کند.
این گزارش، شامل شواهدی از کشتار معترضان توسط نیروهای امنیتی، بازداشت‌های خودسرانه، شکنجه و بدرفتاری با زندانیان و محرومیت از حق محاکمه عادلانه است.
خانم سردارعلی در ادامه گفتوگو با ایران‌وایر، با اشاره به چالش‌های پیش روی کمیته حقیقت‌یاب، گفت: «جمهوری اسلامی ایران با این کمیته همکاری نکرده و به ما اجازه ورود به کشور را نداد. با‌این‌حال، ما با استفاده از منابع مختلف، ازجمله گزارش‌های سازمان‌های حقوق‌بشری، مصاحبه با شاهدان عینی و قربانیان و اسناد و مدارک جمع‌آوری‌شده، توانستیم گزارش جامعی از نقض حقوق‌بشر در ایران تهیه کنیم.»
خانم سردارعلی در ادامه گفت که این کمیته برای انجام تحقیقات خود، با چالش‌های متعددی روبه‌رو بوده است، ازجمله عدم همکاری جمهوری اسلامی.
او گفت: «اولین کاری که انجام دادیم این بود که از طریق نماینده دائم در ژنو، با دولت ایران در ارتباط باشیم. در طول ماموریت خود، ما ۲۱ نامه مفصل نوشتیم و اطلاعات بسیار دقیقی را درخواست کردیم. کاملا واضح بوکه ما می‌خواهیم بی‌طرف و مستقل باشیم، می‌خواهیم به جمهوری اسلامی ایران این فرصت را بدهیم که اطلاعاتی در این زمینه با ما در میان بگذارد تا بتوانیم آن را ارزیابی کنیم.»
او در ادامه گفت: «بنابراین برنامه‌ریزی واقعا این بود که تلاش کنیم و ببینیم شواهد، ما را به کجا می‌رساندند. ما هیچ پیش‌فرضی نداشتیم و به همین دلیل است که ما از نظر روش‌شناسی بر پایه‌ای بسیار محکم ایستاده‌ایم. ما تماس گرفتیم و بسیار دقیق در حال تجزیه‌وتحلیل و جمع‌آوری مطالبی از گفت‌وگوها و بیانیه‌های مطبوعاتی و نشریات خود دولت ایران بودیم. با‌این‌حال، بزرگترین چالش این بود که دولت ایران تمایلی به تعامل با ما نداشت.»
خانم سردارعلی همچنین گفت که این کمیته به‌دلیل عدم همکاری جمهوری اسلامی، از دسترسی به ایران محروم شده بود: «البته چالش دیگر همسو با این موضوع این است که چون دولت ایران متاسفانه مایل به تعامل با ما نبود، ما به‌دنبال دسترسی به این کشور بودیم و به‌طور مداوم از آن محروم شدیم.»
خانم سردارعلی در ادامه، به برخی از یافته‌های گزارش این کمیته اشاره کرد، ازجمله شواهدی از شلیک عمدی به معترضان: «چیزی که واقعا برجسته است، این است که هرکدام از قربانیان عمق و تراژدی خاص خود را دارند، اما چیزی که واقعا قلب من را تحت‌تاثیر قرار داد، داستان یک پسر بود. از او پرسیدیم چرا به تظاهرات رفتی؟ تو یک مرد هستی و این جنبش "زن، زندگی، آزادی" است، او در جواب گفت جنبش فقط برای زنان نیست که بروند اعتراض کنند. نفر بعدی ممکن است خواهر، مادر و یا خاله من باشد. به چشمش گلوله خورده بود و بینایی یک چشمش را از دست داده بود.»
کمیته حقیقت‌یاب، بر مبنای مواردی که مورد تحقیق قرار داده، گزارش کرده است که نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی به «قوای قهریه غیرضروری و بی‌قاعده و بی‌رویه که منجر به کشتن غیرقانونی و مجروح کردن معترضین گشت، متوسل شدند.»
گزارش کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل تایید کرده است آسیب‌های گسترده چشمی وارده به معترضین، موجب نابینایی تعداد زیادی زن، مرد و کودک شد و آن‌ها را به‌شکل مادام‌العمر به‌عنوان معترض، نشانه‌گذاری کرد.
خانم سردارعلی در مورد آسیب‌دیدگان چشمی گفت: «ما با کارشناسان مختلف، ازجمله متخصصان پزشکی قانونی، پزشکان و به‌طور خاص متخصصان چشم صحبت و مشورت کردیم. هدف ما از این گفت‌وگوها، بررسی دقیق شواهد و جزییات مربوط به آسیب‌های چشمی معترضان بود. ما به‌دنبال پاسخ به این سوال بودیم که از چه فاصله‌ای می‌توان به چشم شلیک کرد تا چنین آسیب‌های عمیقی ایجاد شود.»
او ادامه داد: «متاسفانه، نتایج بررسی‌ها تکان‌دهنده و غم‌انگیز بود. یافته‌ها نشان داد که شلیک به چشم معترضان از فاصله بسیار نزدیک انجام شده است. این موضوع نشان می‌دهد که شلیک به معترضان عمدی بوده و هیچ توجیهی برای آن وجود ندارد.»
بنابرگزارش‌‌های ایران‌وایر در پی سرکوب تظاهرات مسالمت‌آمیز توسط نیروهای امنیتی، صدها تن از ناحیه چشم، مورد هدف قرار گرفتند. این جراحات ناشی از اصابت گلوله، گاز اشک‌آور، گلوله پینت بال و سایر پرتابه‌های مورد استفاده توسط نیروهای امنیتی است.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر