تحقیقات ایران‌وایر درباره تقلب با کد ملی در انتخابات مجلس دوازدهم

در انتخابات دوره دوازدهم مجلس شورای اسلامی که دور اول آن اسفند ۱۴۰۲ و دور دوم آن دیروز برگزار شد، مشارکت در انتخابات صرفا با کدملی بود. روشی که با توجه به نواقص جدی برگزاری انتخابات در ایران، راه تقلب گسترده انتخاباتی در آن آسان است. برای آگاهی از میزان سلامت انتخابات، ایران‌وایر اقدام به راستی آزمایی در رابطه با ثبت۱۶۲ کد ملی در سامانه ملی انتخابات در دو مرحله کرد که نتایج خیره‌کننده آن در این گزارش آمده است.

***

دور دوم انتخابات مجلس دوازدهم در ایران جمعه ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ زیر سایه عدم مشارکت مردم،  انتشار اخباری مبنی بر تقلب انتخاباتی و درگیری «اصول‌گراها» برگزار شد.

دور اول انتخابات مجلس دوازدهم ۱۱ اسفند پارسال برگزار شد که تنها ۴۱ درصد از افراد واجد شرایط در آن شرکت کردند که پایین‌ترین نرخ مشارکت در تاریخ انتخابات جمهوری اسلامی بود. این رقم در تهران، در آمار رسمی، تنها ۲۶ درصد گزارش شد.

در آن دور، تکلیف ۲۴۵ کرسی از ۲۹۰ کرسی مجلس شورای اسلامی مشخص شد و رقابت در این دور جاری برای ۴۵ کرسی دیگر است که ۱۶ کرسی مربوط به حوزه انتخابیه تهران است.

«علی خامنه‌ای»، رهبر جمهوری اسلامی ایران، روز جمعه رای خود را به صندوق انداخت و گفت که «اهمیت شرکت در دور دوم انتخابات کمتر از دور اول نیست» و «هر چه رای بیشتر باشد مجلس قوی‌تر است. هر چه مجلس قوی‌تر باشد امکان کار در کشور بیشتر است.»

او در اظهارات خود نه اشاره‌ای به فضای سرد انتخاباتی کرد و نه به شائبه‌هایی که در رابطه با تقلب انتخاباتی مطرح است.

اخذ رای تنها با کد ملی؛ امکان جدید برای تقلب

بر اساس ماده ۱۱ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی که سال ۱۴۰۲ به تصویب شورای نگهبان رسید، «هر شخص واجد شرایط می‌تواند فقط یک‌بار با ارائه اصل یکی از مدارک کارت ملی، شناسنامه، گذرنامه، گواهینامه رانندگی یا کارت خدمت دوره ضرورت نظام وظیفه رای دهد.»

پیش از برگزاری دور اول انتخابات مجلس در اسفند سال ۱۴۰۲ رسانه‌های ایران به نقل از ستاد انتخابات کشور اعلام کردند در انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری الزام درج مُهر در شناسنامه حذف شده است.

ستاد انتخابات کشور در توضیح بیشتر درباره این تصمیم اعلام کرده بود «با توجه به اینکه با درج مُهر در شناسنامه، برخی رسانه‌های معاند سعی در سوءاستفاده برای تشویش اذهان عمومی را داشتند، امسال برای رفع ابهام اجباری نبودن شرکت در انتخابات، ثبت مُهر در شناسنامه حذف شده است.»

تاکید بر «احراز هویت رای‌دهندگان تنها به واسطه کد ملی» به شائبه تقلب گسترده در انتخابات مجلس دوازدهم دامن زد.

از همین رو ایران‌وایر اقدام به راستی‌آزمایی در رابطه با ثبت۱۶۲ کد ملی در سامانه ملی انتخابات در دو مرحله کرد.

در مرحله اول کدملی ۱۱۱ را با اطلاعات ثبت شده در سامانه ملی انتخابات مقایسه کردیم که کد ملی ۷۳ نفر آن‌ها به‌رغم عدم شرکت در انتخابات ثبت شده بود.

از ۷۳ نفری که از کدملی آن‌ها برای بالا بردن مشارکت در انتخابات استفاده شده بود،  ۳۸ نفر ساکن دائم خارج از کشور هستند؛ ۱۳ نفر در سفر به خارج از کشور بودند و ۲۲ نفر در ایران ساکن بودند و رای هم نداده بودند.

 در مرحله دوم کد ملی ۵۱ نفر مورد راستی‌آزمایی قرار گرفت که برای اطمینان خاطر از نتایج این تحقیق ۸ نفر از این افراد در انتخابات شرکت کرده بودند. 

در این مرحله نیز کد ملی ۲۱ نفر به رغم عدم شرکت در انتخابات در سامانه ثبت شده بود. در بین این افراد نیز در روز برگزاری انتخابات ۱۵ نفر داخل کشور بودند،  اما در انتخابات مشارکت نکرده بودند. ۶ نفر نیز اساسا در روز برگزاری دور اول انتخابات مجلس در خارج از کشور به سر می‌بردند و امکان شرکت در رای‌گیری نداشتند. 

در خارج از ایران هم فقط انتخابات ریاست جمهوری برگزاری می‌شود و امکان مشارکت در هیچ انتخابات دیگری نیست.

ثبت رای با کد ملی مهاجران

یکی از افرادی که کد ملی‌اش را برای این تحقیق در اختیار ایران‌وایر قرار داده،  سال ۱۳۹۵با ویزای دانشجویی به کانادا رفته است. او بعد از مهاجرت تحصیلی به کانادا تنها یک بار و در سال ۹۷ به ایران بازگشته و در هیچ انتخاباتی،  نه مجلس و نه ریاست جمهوری مشارکت نکرده است. او همچنین تاکید دارد که تمامی مدارک هویتی‌اش از جمله پاسپورت، شناسنامه و کارت ملی‌ نزد خودش در کانادا است.

 دومین نفر سال ۱۳۹۸با ویزای دانشجویی به فرانسه مهاجرت کرده است. او نیز از زمان مهاجرت به فرانسه هرگز در هیچ انتخاباتی مشارکت نداشته و حتی هرگز به ایران سفر نکرده است. 

سومین نفر یک پناهنده سیاسی در اروپا است. او که سال ۱۳۹۴ از ایران خارج شده،  از خرداد سال ۱۴۰۰ توسط قوه قضاییه جمهوری اسلامی ممنوع‌المعامله نیز شده است؛ با این حال با کد ملی او در دور اول انتخابات مجلس رای ثبت شده است.

ردپای این تقلب در اخبار

مصادیق مربوط به این تقلب انتخاباتی اما از دور اول انتخابات مجلس دوازدهم به رسانه‌ها راه یافت.

«سمیه محمودی»، نماینده فعلی مجلس شورای اسلامی، از جمله افرادی بود در این رابطه سخن گفت. این نماینده مجلس ۱۸اسفند۱۴۰۲ گفته بود که «پدیده کد ملی وارداتی»‌ در این انتخابات «به‌وفور»‌ مشاهده شد.

خانم محمودی درباره این تخلف انتخاباتی گفته بود: «افراد زیادی بودند که با کد ملی آن‌ها رای داده بودند و بعد از مراجعه به صندوق متوجه این امر شدند که به جای آن‌ها رای داده‌اند.»

از دیگر تخلفاتی که این نماینده مجلس به آن اشاره کرده ‌است مساله صدور چندباره رای به‌جای شهروندان است.

«مفید کیایی‌نژاد»  یکی دیگر از نمایندگان مجلس فعلی نیز ضمن تایید خبر تقلب در انتخابات گفته بود: «در انتخابات تقلب شده و قطعا مخدوش است. با کد ملی مردم آرای زیادی به صندوق‌ها ریخته شده است در حالی که هیچ خبری نداشتند.»

«رشیدی کوچی»، دیگر نماینده مجلس یازدهم نیز در این خصوص به روزنامه شرق گفته بود «به‌عنوان مثال دراین‌صورت اگر اعضای یک شعبه با هم هماهنگ باشند، می‌توانند کد‌های ملی متعددی از افرادی را که حضور فیزیکی ندارند، ثبت و برگ رای را برای آن‌ها صادر کنند. درحالی‌که تا پیش از این باید حتما شناسنامه فیزیکی ارائه می‌شد و اثر انگشت افراد به ثبت می‌رسید.» 

با وجود تمامی این شواهد اما،  تقلب در انتخابات مجلس دوازدهم چندان از سوی افکار عمومی که اساس این دوره از انتخابات را بایکوت کرده بود،  مورد توجه قرار نگرفت. انتخاباتی که براساس آمار رسمی وزارت کشور در دور اول آن، در ۱۹۰ حوزه از مجموع حوزه‌هایی که حداقل یک منتخب داشتند، سهم منتخب اول از کل واجدین حق رای بین ۳ درصد تا نهایتا ۴۰ درصد بوده است.

مجلس شورای اسلامی به خصوص در سال‌های اخیر نقش فرعی در اداره کشور پیدا کرده و «علی خامنه‌ای» به طور پیوسته از اهمیت آن در اداره کشور کاسته است.