سخنان «علی خامنهای» رهبر جمهوری اسلامی در روز رایگیری و شنبه پس از انتخابات، نمادی از تحولات سیاسی و نگاه او به فرد پیروز و چشماندازی از چهار سال آینده است.
***
برخی از پیامهای خامنهای در روز شنبه پس از انتخابات ریاست جمهوری از جمله سال ۱۳۸۸ خبرسازتر بوده و بر تحولات سالهای بعد هم بیشتر اثر گذاشته است.
او در سال ۱۳۸۸ با وجود درخواست ابطال انتخابات و شروع اعتراضات خیابانی در روز پس از انتخابات، پیام تبریک ارسال کرد که به نوعی تایید انتخابات حتی پیش از بررسی شورای نگهبان بود که یک عمل بیسابقه تا آن زمان محسوب میشود و البته دیگر هم خامنهای آن را تکرار نکرد.
پیام او در سال ۱۴۰۰ و اشاره به «حضور حماسی و شورانگیز» با وجود سردترین انتخابات ریاست جمهوری نیز بحثبرانگیز بود.
کوتاهترین سخنرانی رهبری با سخنرانیهای طولانی
در روز رایگیری انتخابات غیرمنتظره سال ۱۴۰۳، رهبر جمهوری اسلامی در هنگام رای دادن افراد مردد را تشویق کرد که در انتخابات مشارکت کنند: «بنابراین دوام جمهوری اسلامی و قوام جمهوری اسلامی و عزّت جمهوری اسلامی و آبروی جمهوری اسلامی در دنیا متوقف به حضور مردم است.»
این سخنان به نوعی ترسیمکننده فضای انتخابات است که تنش چندانی در آن متصور نیست.
سخنان خامنهای در هنگام رای دادن در انتخابات پیشین نیز به نوعی ترسیمکننده فضای پشت پرده انتخابات بوده است.
از جمله سخنان او در سال ۱۳۸۸ نشانی از پیشبینی اعتراضات را داشت. او گفت:«ممکن است بدخواهانی بخواهند در مراکز رای تشنج ایجاد کنند؛ هرگونه تشنجی به ضرر صندوقهای رای تمام خواهد شد؛ یعنی به ضرر آرای مردم و به ضرر مردم است؛ اگر کسانی خواستند چنین تشنجی ایجاد کنند، خود مردم نگذارند.»
او یک روز نیز با وجود تاییدنشدن رسمی نتایج انتخابات توسط شورای نگهبان و اعتراضات گسترده، «مشارکت بیش از ۸۰ درصدی مردم و رای ۲۴ میلیونی به رییسجمهور منتخب» را «یک جشن واقعی» خواند و همچنین از «هواداران ديگر نامزدها» خواست از هرگونه «رفتار و گفتار تحريکآميز و بدگمانانه» پرهيز كنند.
رهبر جمهوری اسلامی تاکید کرد :«همواره باید شنبه پس از انتخابات، روز مهربانی و بردباری باشد. چه طرفداران نامزد منتخب و چه هواداران دیگر نامزدهای محترم، از هرگونه رفتار و گفتار تحریکآمیز و بدگمانانه پرهیز کنند. رییسجمهور منتخب و محترم، رییسجمهور همه ملت ایران است و همه و از جمله رقیبان دیروز باید یکپارچه از او حمایت و به او کمک کنند. بیشک این نیز امتحانی الهی است که موفقیت در آن خواهد توانست رحمت خداوند متعال را جلب کند.»
او از وزارت کشور و شورای محترم نگهبان به دلیل «اخلاص و امانتداری کامل» تشکر کرد.
مقایسه پیام سال ۱۳۸۸ با چند انتخابات قبل
پس از اعتراضها به پیام خامنهای، رسانههای اصولگرا نوشتند که او در برخی دورههای قبل از جمله سال ۱۳۸۴ و ۱۳۷۶ نیز یک روز پس از انتخابات پیام داده و پیروزی فرد منتخب را تبریک گفته است.
در حالیکه چند انتخابات مورد اشاره این رسانهها با انتخابات سال ۱۳۸۸ قابل مقایسه نبود. در سال ۱۳۷۶، «علیاکبر ناطقنوری» خود به خاتمی تبریک گفته بود و در سال ۱۳۸۴ نیز با وجود انتقاد شدید «مهدی کروبی» در دور اول و انتقاد هاشمی در دور دوم، موضوع ابطال انتخابات مطرح نشده بود.
رهبر جمهوری اسلامی انتخابات دوم خرداد ۱۳۷۶ را «حماسه تاریخی» خواند و از طرفداران خاتمی خواست «موفقيت خود را از كمک و هدايت الهى بدانند و در آينده نيز در همه عرصههاى زندگى از خداى متعال كمک بخواهند.»
خامنهای در سال ۱۳۸۰ و پس از پیروزی دوباره خاتمی از طرفداران انتخاباتى همه نامزدها و نيز از دستاندركاران امور سياسى كشور خواست «قدر اين نعمت الهى را بدانند و با متانت و رفتار خردمندانه، از بروز هر آنچه خدا و خلق را ناخشنود میسازد، جلوگيرى كنند.»
او پس از پیروزی احمدینژاد بر هاشمی رفسنجانی در مرحله دوم نوشت: «با پایان گرفتن انتخابات باید هیجان و التهاب، جای خود را به متانت و رفاقت و همکاری بدهد. همه، چه طرفداران نامزد منتخب و چه طرفداران دیگر نامزدهای محترم باید از خود ظرفیت و حلم و دانایی بروز دهند. هیچ احساسی، چه شادمانی و چه ناشادمانی، نباید کسی را به رفتاری برخلاف شان یک انسان متعهد و خردمند وادار سازد. وحدت ملی و رفق و مدارا، تضمینکننده امنیت کشور و خنثیکننده هر توطئه است.»
پیام رهبر جمهوری اسلامی پس از انتخابات سال ۱۴۰۰ نیز به دلیل اشاره به «حضور حماسی و شورانگیز» با وجود مشارکت پایین در انتخابات بحثبرانگیز بود.
او در پیام به مناسبت انتخابات سال ۱۴۰۰ اعلام کرد که «حضور حماسی و شورانگیز در انتخابات ۲۸ خرداد، صفحه درخشان دیگری بر افتخارات شما افزود. در میانه عواملی که هریک بهگونهای میتوانست مشارکت در انتخابات را کمرنگ کند، مناظر چشمنوازِ اجتماعات شما در مراکز رایگیری در سراسر کشور، نشانه آشکاری از عزم راسخ و دلِ امیدوار و دیده بیدار بود.»
این تعابیر در حالی مطرح میشد که انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ با ثبت رکورد ۴۸.۸ درصد، کمترین آمار مشارکت در تمام دورههای انتخابات ریاستجمهوری در ایران را داشت. آرای باطله نیز مقام دوم انتخابات را به خود اختصاص داد.
سایت تابناک درباره تفاوت این پیام با پیامهای قبل نوشت که این متن مختصرتر از متن پیامهای قبلی بود.
به گفته این سایت، همچنین در پیامهای تقدیر و تبریک در انتخاباتی که مقارن با پایان ماموریت دولت مستقر پس از هشت سال بوده، ضمن نامبردن از فرد منتخب توصیههای ضروری خطاب به او داشته و از سایر نامزدها نیز برای حضور در عرصه انتخابات قدردانی کرده اما در پیام اخیر او برای انتخابات ۱۴۰۰ نامی از منتخب برده نشده است.
پیش از انتخابات سال ۱۳۷۶ پیامها و سخنان رهبر جمهوری اسلامی درباره انتخابات بیشتر کلی و در حمایت از کلیت نظام جمهوری اسلامی بوده است.
رهبر جمهوری اسلامی در پیام خود به مناسبت انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۶۸ به عنوان اولین انتخابات ریاست جمهوری در دوره رهبریش نوشته بود:«خنّاسان و بدخواهانی که با انواع وسوسههای شیطانی و با بهرهگیری از کاستیها و فشارهای ناشی از توطئههای دشمنان و جنگ تحمیلی، تلاش مذبوحانهای را به همراه همه بوقهای تبلیغاتی دشمنان برای ناامید کردن مردم و خالیکردن صحنه با تمام توان آغاز کرده بودند، امروز ناکام و مایوس گردیدند.»
او تاکید کرد: «جای آن است که همه کسانی که دانسته و ندانسته در سراسر جهان، اسیر تحلیلهای غلط و غیر واقعىِ خود و دیگران درباره ایرانند، اکنون به خود آیند و حقایق کشور عزیز ما را در رفتار و موضعگیریهای ملتِ بزرگمان صحیح و واقعبینانه درک کنند.»
میتوان تصور کرد که پیام رهبر جمهوری اسلامی درباره انتخابات شبیه به سخنانش در روز انتخابات و همچنین سخنرانیهای پیش از انتخابات باشد.
رهبر جمهوری اسلامی در ۱۴ خرداد برخلاف سخنرانی سالهای گذشته و انتظارها، به موضوع انتخابات بهصورت اجمالی پرداخت، هرچند او کلیدواژههایی را درباره نامزدها بیان کرد.
او در مراسم روز غدیر نیز سخنانی درباره نامزدها بیان کرد و کدهایی نیز داد اما صراحت کدهای گذشته را نداشت.
خامنهای گفت: «کسانی که چشمشان به خارج از مرزها است، قادر به دیدن و شناختن ظرفیتهای مهم درونی و طبعا قادر به برنامهریزی برای استفاده از آنها نیستند.»
او تاکید کرد: «کسی که دلبسته آمریکا باشد و تصور کند که بدون لطف آمریکا نمیشود قدمی برداشت، از ظرفیتهای کشور استفاده نمیکند و مدیریت خوبی نخواهد داشت. کسی که راهبرد شریعت و دین را مورد توجه قرار ندهد، همکار خوبی نخواهد بود.»
این سخنان اگرچه تعبیر به حمله به پزشکیان شد اما چندان صراحت نداشت و بازتاب جدی نیافت. برخی نیز آن را واکنش به سخنرانیها و اقدامات «محمد جواد ظریف» در دوره انتخابات دانستند.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر