۸ ایرانی مقابل ایران در ریو

ورزشکاران و مربیان ایرانی فقط آن هایی نیستند که یا زیر پرچم ایران در مراسم افتتاحیه المپیک ریو2016  رژه رفتند یا این روزها آرام‌آرام به شهر ریودوژانیرو می‌رسند. المپیک ریو میزبان ایرانی هایی نیز هست که پس از المپیک تابستانی لندن، کوچی خاموش را آغاز کردند. حالا هشت مربی و ورزشکار ایرانی برای کشورهای آذربایجان، بلژیک، مراکش و امریکا می‌جنگند.

راحله آسمانی (بلژیک)

« راحله آسمانی» اردیبهشت‌ماه امسال به «ایران‌وایر» گفت: «من قطعاً برای بلژیک رقابت می‌کنم.»
این واکنش دختر تکواندوکار ایرانی بود به شایعه‌ای که در کشور شکل گرفته بود. می‌گفتند چون به کشور بلژیک پناهنده شده، باید زیر پرچم کمیته بین‌المللی المپیک و در تیم پناه‌جویان رقابت کند.
فدراسیون تکواندو ایران قصد اعلام رنکینگ نهایی راحله را نداشت. بر اساس قوانین فدراسیون جهانی تکواندو، درصورتی‌که رنکینگ داخلی یک ورزشکار از سوی فدراسیون کشورش اعلام نشود و مورد تایید قرار نگیرد، حق حضور در رقابت‌های بین‌المللی را نخواهد داشت. به همین دلیل، تا پایان خردادماه مشخص نبود که آیا راحله می‌تواند برای تیم ملی بلژیک در المپیک ریو رقابت کند یا نه. درنهایت، در جلسه‌ای میان «رباب شهریان»، معاون امور زنان وزارت ورزش و جوانان، «کیومرث هاشمی»، رییس کمیته ملی المپیک و همین‌طور «محمد پولادگر»، رییس فدراسیون تکواندو، مقرر شد راحله آسمانی از سوی فدراسیون ایران تایید شود.
راحله سال ۹۱ به بلژیک رفت و از این کشور درخواست پناهندگی کرد. طی همین چهار سال، برای کشور جدیدش یک طلا، یک نقره و دو برنز در رقابت های جهانی و قاره‌ای به ‌دست آورده است. احتمال دارد راحله را خیلی زود مقابل نابغه تکواندو ایران ببینیم. به‌ قید قرعه ممکن است «کیمیا علیزاده» و راحله آسمانی پیش از نیمه‌نهایی مقابل هم قرار بگیرند. یکی از این دو ایرانی به مرحله پایانی وزن ۵۷ کیلوگرم المپیک خواهند رسید. 
 

جمشید خیرآبادی (آذربایجان)

کسی نمی‌داند «جمشید خیرآبادی» چرا ناگهان طغیان کرد. بعد از المپیک لندن، وقتی «محمد بنا» از سرمربی گری تیم ملی کشتی فرنگی ایران استعفا داد و کنار کشید، جمشید خیرآبادی، دستیارش هم رفت. بعدها از این‌که مورد بی‌مهری قرارگرفته است، شکایت داشت. بی‌مهری از سوی فدراسیون، وزارت ورزش و البته خود محمد بنا.

او معتقد بود نوشته شدن تمامی افتخارات به نام یک نفر، منصفانه نبوده است. وقتی از آذربایجان پیشنهاد رسید، بازهم اول با محمد بنا مشورت کرد. او هم گفته بود اگر دلت نیست، برو!
آذربایجانی‌ها اول دنبال محمد بنا بودند اما بنا در ایران ماند و دستیارش به آذربایجان رفت. در مصاحبه‌هایش بارها گفته بود افتخار بزرگ زندگی‌ خود را کُرد بودن می‌داند.
سال ۲۰۱۳، این بچه کردستان ایران زندگی‌ خود را در کشور آذربایجان آغاز کرد و سال ۲۰۱۵ در «مسابقات جهانی کشتی فرنگی تهران»، با آذربایجان قهرمان شد. در فینال، روسیه قدرتمند را شکست دادند.
بعید است که او را در ریو روبه روی محمد بنا نبینیم. همین حالا آذربایجانی که جمشید خیرآبادی ساخته، یکی از سه شانس اول درو کردن مدال‌ها در المپیک است. 

 

سامان طهماسبی (آذربایجان)

داستان زندگی‌ «سامان طهماسبی» در تیم ملی کشتی فرنگی ایران حیرت‌انگیز است. او اولین کسی بود که در سنگین وزن برای کشتی فرنگی ایران مدال گرفت. سال ۲۰۰۶، یعنی دقیقاً 10 سال قبل، سامان طهماسبی برای ایران مدال برنز رقابت‌های جهانی کشتی فرنگی را گرفت و تبدیل شد به یکی از چهره‌های محبوب فدراسیون کشتی. سال ۲۰۰۷ اول برنز جهانی‌ خود را در باکو تکرار کرد و بعد در مسابقات آسیایی «بیشکک»، با ایران به مدال طلا رسید. سال ۲۰۰۸ به المپیک پکن رفت و حذف شد. قبل از اعزام به المپیک، به او وعده داده بودند که بعد از بازگشت از پکن، تمام پاداش‌های معوقه‌اش را پرداخت می‌کنند. برگشت اما هیچ خبری از پاداش‌های قبل نبود. فدراسیون گفته بود پاداش‌های قبلی به خاطر ناکامی او در المپیک لغو شده اند.
بعدها به ایسنا گفت: «شما هم جای من بودید، می‌رفتید. کسانی که از من انتقاد می‌کنند، نمی‌دانند که مجبور بودم بروم.»

او حالا برای آذربایجان در ریو کشتی خواهد گرفت. سامان سال قبل در فینال ۸۴ کیلوگرم «مسابقات جهانی بوداپست مجارستان» به «طالب نعمت پور» از تیم ایران باخت و مدال نقره گرفت. او هم مثل جمشید خیرآبادی، از کُردهای ایران است. شاید خیلی زود سامان طهماسبی را بازهم مقابل نماینده ایران ببینیم. این بار رقیبش «حبیب‌الله اخلاقی» خواهد بود. 

 

صباح شریعتی (آذربایجان)

وقتی از ایران رفتند، فدراسیون کشتی ادعا کرد که متاع خاصی از کف نداده است که برایش مویه کند! چند رسانه هم نوشتند که او هرگز در ایران موفقیتی به‌ دست نیاورده بود. خودش هم نگفت اصلاً به او میدان نداده بودند که بخواهد خودی نشان بدهد یا نه. بی‌سروصدا به آذربایجان رفت و در اولین قدم، در مسابقات جهانی کشتی تهران، «بهنام مهدی زاده» را هشت بر صفر شکست داد تا یکی از پایه‌های صعود آذربایجان به فینال باشد. با بردن «الکسیس والرا رودریگوئز»، به امید اصلی آذربایجانی‌ها در وزن ۱۲۰ کیلوگرم تبدیل شد.
حالا سهمیه المپیک گرفته است و برای آذربایجان در ریو رقابت می‌کند. احتمال رویارویی ‌او با «بشیر باباجان زاده» کم نیست. هرچند بعید است جلوی بشیر حرف‌هایی برای گفتن داشته باشد. 

 

حسن رنگرز (مراکش)

«حسن رنگرز» یکی از سه مربی ایرانی است که برای کشورهایی غیر از ایران وارد المپیک ریو می‌شود. در گفت‌وگویی که با دوربین «شبکه سه» صداوسیما داشت، وقتی می‌خواست در مورد کشتی گیران ایرانی حرف بزند، ‌گفت: «ما امسال تیم خوبی داریم... ما امسال می‌توانیم بهتر از دوره قبل باشیم... ما این دوره... .»
خودش را متعلق به ایران می‌داند هرچند که سرمربی و مدیر فنی تیم ملی کشتی فرنگی مراکش شده است.
حسن رنگرز نه با قهر رفت و نه پناهندگی گرفت. یکی است مثل «کارلوس کی روش» پرتغالی در فوتبال ایران. با این تفاوت که او به دو فرنگی کار مراکشی فنون کشتی را آموزش می‌دهد.
رنگرز را می‌توان متخصص شکستن طلسم‌های ۳۰ ساله هم دانست. او بعد از شکستن رکورد ۳۰ سال عدم موفقیت کشتی فرنگی ایران در رسیدن به مدال طلا، با حضور در کشتی مراکش هم این رکوردشکنی را ادامه داد و به سه دهه دوری مراکشی‌ها از طلا پایان داد. دقیقاً پس از سه دهه، «زیاد آیت‌اکرام»، کشتی فرنگی کار مراکشی با مربی گری رنگرز به قهرمانی افریقا رسید و سهمیه المپیک گرفت. حالا هم با دو کشتی‌گیر نه‌چندان مدعی به المپیک تابستانی ریو آمده و بعید نیست کشتی‌گیرانش را روبه روی «حمید سوریان» و «سعید عبدولی» ببینیم. 

 

شاهین نصیری نیا (امریکا)

« شاهین نصیری نیا» از سال ۱۹۹۷ تا سال ۲۰۰۰ به چهار مدال طلای رقابت‌های آسیایی و جهانی رسید. او سال ۲۰۰۴ در آلماتی با مدال برنز آسیایی‌، از دنیای وزنه‌برداری خداحافظی کرد. خودش گفته بود: «کسی نه در خانه‌ام را کوبید نه تلفن زد که بپرسد هنوز زنده‌ای یا نه.»
ولی حالا سرمربی تیم ملی وزنه‌برداری زنان امریکا شده است. با او روبه رو نمی‌شویم. فعلاً تلاش می‌کند برای امریکایی‌ها مدال بگیرد.

 

رضا مهماندوست (آذربایجان)

فدراسیون جهانی تکواندو در سال ۱۳۸۹ به «رضا مهماندوست» لقب باهوش‌ترین مربی تکواندو جهان را داد. یک سال بعد او را فراری دادند! او سازنده نسل طلایی تکواندو ایران بود؛ نسلی که در کره جنوبی (مهد رشته تکواندو) با مربی گری او قهرمان جهان شد و به قهرمانی بازی‌های آسیایی و قهرمانی جام آسیایی رسید.
رضا دو بار از سوی فدراسیون جهانی تکواندو به عنوان بهترین مربی سال تکواندوی جهان انتخاب ‌شده است. یک بار همان سال ۱۳۸۹ با تیم ملی ایران، بار دیگر سال گذشته همراه با تیم ملی آذربایجان. اولین بار که به چنین عنوانی رسید و به ناکارآمدی فدراسیون تکواندو اعتراض کرد، گفتند «جوگیر» شده است. مهماندوست به عدم پرداخت مطالبات ملی پوشان تیم ایران اعتراض داشت و استعفا داد. یک روز بعد با استعفایش موافقت کردند تا احتمالاً از فضای خیالی بهترین مربی جهان بودن بیرون بیاید!
«غلامحسن ذوالقدری»، دبیر فدراسیون تکواندو درباره کناره‌گیری رضا گفته بود: «با شرایطی که مهماندوست برایمان تعیین کرد، راهی جز پذیرش استعفای او نداشتیم.»

البته شرایط رضا چندان سخت نبود، فقط می‌خواست مطالبات ملی پوشان پرداخت شود.
حالا در ریو، او یکی از قدرتمندترین تیم‌های حاضر در المپیک را با خود به همراه دارد. اما این بار نه برای ایران که برای آذربایجان. 
او سال گذشته در فینال «رقابت‌های جام جهانی تکواندو مکزیک»، ایران را شکست داد و قهرمان جهان شد. بعد سایت فدراسیون تکواندو نوشت: «ملی‌پوشان تکواندو ایران در دیدار نهایی نوزدهمین دوره رقابت‌های جام جهانی، مقابل تیم ملی آذربایجان که هدایتش بر عهده یک ایرانی بود، بازنده میدان را ترک کردند.»

آن ایرانی از نگاه مسوولان فدراسیون تکواندو ایران نام هم نداشت.همین ایرانی را در المپیک ریو قطعاً بارها مقابل نماینده‌های ایران خواهیم دید. 

 

میلاد بیگی (آذربایجان)

۳۱ فروردین‌ماه سال گذشته «تابناک» از «پناهندگی تکواندوکار اصفهانی به آذربایجان» نوشت. اما خودش گفت پناهنده نشده و فقط ملیت دوم را انتخاب کرده است. این توضیح مورد توجه رسانه ها قرار نگرفت تا اصراری باشد بر پناهندگی.
«میلاد  بیگی» متولد سال ۷۹ خورشیدی در اصفهان است. او به قهرمانی «جام بین‌المللی فجر» رسید و سپس به تیم ملی دعوت شد. اسفند سال ۹۳ گفتند که او مصدوم شده است. گفت مصدوم نیست و می‌خواهند از تیم ملی خطش بزنند اما چون بازی انتخابی را برده است، فدراسیون بهانه می‌آورد. بعد گفتند سرماخوردگی شدید دارد و نمی‌تواند به بازی‌های جهانی اعزام شود. باز فریاد زد یک دکتر بیاورید تا مرا معاینه کند. او فروردین‌ماه به آذربایجان رفت و حالا یکی از شانس‌های کسب مدال برای این کشور شده است. بیگی شاگرد رضا مهماندوست است. در همین مدت کوتاه، یک مدال نقره جهانی از رقابت‌های اوکراین و یک مدال طلای اروپایی برای آذربایجان به‌دست آورده است. رقیب ایرانی‌ او، «مهدی خدابخشی»، یکی از مسلم‌ترین شانس‌های کسب مدال ایران خواهد بود.