نتیجه نظرسنجی درباره منع خاتمی از شرکت در مراسم تشییع هاشمی

منع شدن محمد خاتمی، رئیس جمهور اسبق ایران از شرکت در مراسم تشییع اکبر هاشمی رفسنجانی خبر مهمی بود ولی در غوغای مراسم گم شد. ما در نظرسنجی ایران وایر در این باره از مخاطبان بخش فارسی نظرخواهی کردیم. ۶۸.۲درصد مخاطبان رای دادند که این اتفاق به محبوبیت محمد خاتمی کمک می کند. رای این افراد به احتمال ناظر به تجربه سال های اخیر برخورد حکومت با محمد خاتمی بوده است. واقعیت این است که در طول پنج سال گذشته علیرغم همه تلاش های حکومتی برای ممنوع التصویری محمد خاتمی، ایجاد محدودیت برای حضور اجتماعی او و ممنوع الخروج کردن او، محبوبیت اجتماعی او دچار تغییر نشده است. البته او همیشه از نظر اجتماعی در سیاست ایران شخصیت محبوبی بوده است ولی به نظر می رسید برداشت های حکومتی ناظر به این بود که با حصر خبری و ایجاد فشار سیاسی می تواند ارتباط او با جامعه را قطع کند و به اهداف خود برسد. دو نمونه مشخص از شکست سیاست های حکومتی به انتخابات ۹۲ و انتخابات مجلس دهم باز می گردد. علیرغم اینکه حضور علنی خاتمی در انتخابات ممنوع بود ولی دخالت دقیقه ۹۰ برای انصراف عارف که با پشتیبانی و استقبال مردم همراه شد، نشان داد او کماکان از قدرت نفوذ سیاسی بالایی برخوردار است. او در انتخابات مجلس هم موفق شد مانند انتخابات شورای شهر دوره چهارم، اصلاح طلبان را متحد کند و آنها با تصاویر نمادین از خاتمی بازی انتخاباتی نسبتا موفقی را پیش بردند. مجموعه این نشانه ها سبب شده که موقعیت سیاسی خاتمی در میان اصلاح طلبان تثبیت و موقعیت اجتماعی او بهبود پیدا کند. 

۱۵.۹ درصد مخاطبان اما نوشته این اتفاق هیچ تاثیری ندارد. مجموعه تحولات سیاسی پس از ۸۸ از جمله آفتابی شدن خاتمی یا غیب شدنش و یا حتی برخی نامه نگاری های او به رهبر جمهوری اسلامی نتوانسته است تغییرات مهمی چون رفع حصر را سبب شود و یا وضعیت زندانیان سیاسی را بهتر کند و می توان گفت منع خاتمی از شرکت پیام دیگری از جانب حکومت بود که بگوید وضعیت هیچ تغییری پیدا نکرده است. در عین حال مخاطبان اعتقاد دارند این تحولات سیاسی تاثیری روی محبوبیت خاتمی نداشته و باعث افزایش یا کاهش آن نمی شود. آنها چنین رویدادی را بی اهمیت تلقی کرده اند.

۱۵.۹ درصد رای دهندگان گفته اند که فوت هاشمی باعث کاهش محبوبیت خاتمی و همچنین کاهش قدرت او و اصلاح طلبان خواهد شد. در واقع این بخش اعتقاد دارند که تضعیف موقعیت سیاسی خاتمی منجر به تضعیف موقعیت اجتماعی او هم خواهد شد. در گزاره اول توضیح دادیم که تضعیف موقعیت سیاسی خاتمی از ناحیه حکومت به چنین مسئله ای منجر نشد ولی یک احتمال وجود دارد که با توجه به رشد محبویت هاشمی در سال های اخیر، تلفیق این دو سرمایه یعنی محبوبیت اجتماعی خاتمی و هاشمی می توانست برای اصلاح طلبان قدرت آفرینی کند و اکنون با از دست رفتن یکی از آنها، شاهد تغییر در قدرت اصلاح طلبان خواهیم بود. با این حال این امر الزاما به معنای کاهش محبوبیت خاتمی نخواهد بود و وقوع چنین اتفاقی تا حدود زیادی به رفتارها و سیاست ورزی او بستگی دارد. 

منع خاتمی از حضوز در مراسم تشییع هاشمی
Create pie charts